OOK VERTEGENWOORDIGING UIT LEIDEN EN
OEGSTGEEST IN KONTAKT MET ONTVOLKT
DORP IN CHAMPAGNE
ZATERDAG 2 MEI 1964DE LE1DSE COURANT
DE KLOKKENLUIDERS VAN BARBONNE
'TUSSEN DE ARDENNES en de Loire ligt in Frankrijk
de landstreek Champagne. Het is een glooiend heuvel
landschap met een bijna eindeloos schijnende weidsheid,
die op het eerste gezicht weinig karakteristiek lijkt; in de
bosrijke delen zou men zich op de Hoge Veluwe kunnen
wanen. Het is een overwegend agrarische streek; de vel
den op de heuvelhellingen worden in hun continuiteit on
derbroken door dorpjes die naar Hollandse maatstaven
niet meer dan een gehucht zouden zijn en waarvan de
huizen zijn gerangschikt om het duidelijke architectonische
middelpunt: een eeuwenoude kerk. De belangrijkste bron
van inkomsten voor de bevolking wordt niet gevormd door
landbouwprodukten zoals wij die ook in Nederland ken
nen, maar door de mousserende wijn, die genoemd naar de
streek van herkomst, in het buitenland als een luxe wordt
beschouwd.
Barbonne, een dorpje van 700 inwoners en gelegen in de
nabijheid van Reims, het centrum van de champagnecul
tuur, is deze bron van inkomsten kwijt. Dit dorpje, dat in
de middeleeuwen 10 keer zoveel inwoners heeft gehad als
het nu heeft en door zijn gunstige ligging aan de Marne
de machtige residentie van de Hertog van Champagne is
geweest, werd 150 jaar geleden geteisterd door een be
smettelijke druivenziekte, met het ruineuze gevolg dat de
wijncultuur er uitstierf en de flessen- en kurkenfabrieken,
die een belangrijk deel van de bevolking in hun produktie-
proces hadden ingeschakeld, waren gedoemd te verdwijnen.
Er ontstond een werkeloosheid, die een massale ontvolking
van het platteland veroorzaakte. Barbonne werd een on
beduidend gehucht, hetgeen zich schrijnend manifesteert
in het grote aantal leegstaande hui- mogelijkheid van hulpverlening aan
zen, die soms door Parijzen aars voor deze abbé en de dorpen die onder
«ten spotprijs als buitenverblijf wor- zijn hoede staan. Er werd een op-
den opgekocht. roep voor medewerkers geplaatst in
digde podium, daarmee bereikend markt gegaan. werd bijgewoond
dat het verloren gaan van de mensen door de bisschop van het bisdom
in de enorme kale, kille ruimte werd Chalons/Marne, die voor de groep
opgeheven. Een belangrijke zorg was gebakjes meebracht,
ook de acoustiekverbetering. Dit ge- Op de laatste dag van het ver
beurde door het ophangen van ma- blijf van de groep in Barbonne wer-
trassen, die uit de slaapvertrekken den de klokken voor een huwelijks
van de groep werden gesleept, aan iiet mis geluid. Er was een bruiloft en
zeer hoge plafond van de kerk, het- dat houdt voor het hele dorp een
geen - hoewel lachwekkend in zijn fee9t tot het ochtendgloren in, dat
simpelheid - een goede oplossing eindigt met een strooptocht door het
bleek te zijn. dorp om het bruidspaar te zoeken
dat zich op een onbekende plaats
EEN CABARET op de voorlaatste heeft verstopt. Een lange rij dorpe
avond bes/loot de reeks van ac- lingen loopt dan huis in, huis uit
tiviteiten, die elke dag door de dorps- met in de voorste gelederen iemand
omroeper werden omgeroepen. Deze die een po draagt met champagne en
man, die tevens veldwachter van be- chocolade, net zolang tot het bruids-
roep is, is een onmisbaar element in paar is gevonden,
de samenleving van Barbonne. Om- Het ochtendgloren betekende voor
dat een krant ontbreekt, is hij het die de „Mission d'amitie chrétienne" het
de dorpsnieuwtjes rondbazuint. Het vertrek uit Barbonne, het dorp waarin
cabaret waarin Franse tophits wer- zij met veel enthousiasme wat vriend
den gezongen en uit het Nederlands schap en sociale bewogenheid had
in het Frans vertaalde liedjes, zoals: getracht te brengen.
„Ik ben met Katootje naar de boter- Leny van Brussel.
H. GEESTMOLEN TE LEIMUIDEN
GERESTAUREERD
D
De hoofdweg van het ontvolkte landse spelletjes. Een sportdag voor
dorpBarbonne en twee andere dorpjes,
Bethon en Saudoy, deed jong en oud
uitlopen om getuigen te zijn van de
enkele bladen en zo ontstond de mnnr^n.pni i-L-, ,.aT) urnen smadelijke nederlaag van de Hollan-
E HUEDIG-E bevolking van Bar- groep „Mission d'amitié chrétienne", wer^en bii hun huisbezoeken her ders die teSen de rapheid van hun
boirne ij werkzaam in houtzage- contactadres Melis Stokelaan 2163, haaideujk uitgenodigd om te komen heel wat Reinere Franse tegenstan
den en m het boerenbedrijf. Zij be- Den Kaag waarvan d,e organisatie eten of champagne te komen drin- ders raet waren opgewassen.
aaIwaakeluk geconcentreerd was in ken, bezigheden waarbij ettelijke uren De film „Jeu interdit" (die zich
o V, \nail-1 j ebben Dien Haag, maar die nu een lande- heengingen met veel gezelligheid en in de tweede wereldoorlog afspeelt)
;L e kinderen zijn hjker karakter heeft. Verleden jaar een goede verstandhouding. sprak de mensen zo aan (de herinne-
r Vvoort- Pasen gingen deleden van deze ring aan de tweede wereldoorlog leeft
gezet onderwijs te volgen, hetgeen groep, veelal studenten, verpleegsters |-eN VAN DE belangrijkste streef- bij hen nog zeer sterk) dat het tot een
Srn inhm?dtV„mTfïï V^l uT en P"f'?™tudenteni ™or ft eerst pvraten van de g^p was het ^cussje kon komen. Het Passiespel
dorp inhoudt omdat Barbonne slechts naar Barbonne om daar wat terrein beVorderen van de gemeenschapszin in de kerk, waarbij naast de leden
f ,men.v00r te verkennen en de kerk, die in een by de dalingen. Dit trachtte men van de groep ook kinderen uit het
aak4wt?n £™e Xli^STIo? StaïïSÏ' °P ***- d°rp meeSpeelde?' Werd ?eUgieUS
pen en steden. De dagelijkse bevol
king van Barbonne bestaat dan ookv
de tiener komen rfechte^de^akannen makend maa7"het" bleek'dat"hét tensoep kregen geserveerd doof meis- vol'werk had gegeven. Niet alleen
ttu^s en Trekken nn oudere Wf" schoonmaken van de kerk niet de jes die in Hollandse klederdrachten door de talloze repetities, maar ook
tiid meeitnl naar Tlders nnk nmdnt juiste toenaderingsmethode was, want wiiren gestoken, hetgeen erg in de door de voorbereidingen om de juis-
het dort, hen win^ Ln vermaak d<= bevolking ging eenvoudig niet naar smimk viel. Voor de kleuters werd te sfeer in de kerk te scheppen. Men
net aorp nen weinig aan vermaak nno *aa 7;i rWiHo Vprir in twoppn
te bieden heeft. Verenigingsleven e.d.
waarop de moeders uit het dorp op hoogtepunt, mede dankzij de grote
Het eerste contact was gelegd, men pastorie te gast waren en met el- belangstelling van het dorp voor de-
had met de Hollanders kennis kun- kaar konden praten, terwijl zij erw- ze gebeurtenis, die de groep handen
door middel van activiteiten die op de
eerste plaats een sociaal karakter
droegen, te laten geschieden en de li
turgische plechtigheden - die minder
de belangstelling van de bevolking
hadden - zo levensvatbaar mogelijk
te maken, opdat de bevolking per
soonlijk bij de plechtigheden be
trokken zou raken.
ontbreekt vrijwel. De bevolking is
christelijk, maar men kan niet spre
ken van echte parochiegemeenschap
pen.
De Franse geestelijkheid doet wat
zij kan, maar schiet te kort in haar
middelen. Een pastoor die de zorg
heeft voor 5 dorpjes, kan niet veel
uitriohfcen, wanneer hij zelf voortdu
rend wordit gekweld door de vraag
hoe rond te komen van 60 per
maand. Maar de financiële druk is |~VT JAAR MET Pasen was de
niet het ergste, het leefklimaat van bouwvallige, onbewoonde pasto-
de Franse dorpspastoor mag de bui- rie van Barbonne weer bewoond. On-
tenstaander onafhankelijker voorko- der de primitiefste omstandigheden
men dan het aan vastomlijnde regels leefden daar 12 dagen lang 22 jonge
geketende kloosterleven in Neder- mensen uit verscheidene Nederlandse
land, in werkelijkheid houdt deze plaatsen en dorpen, waarbij ook Lei-
schijnbare onafhankelijkheid een on- den en Oegstgeest waren vertegen-
voorstelbare eenzaamheid in. Zij wo- woordigd. Zij hebben in de Goede
nen vaak alleen op hun pastorie en Week zowel naar binnen als naar
staan als enige intellectueel te mid- buiten toe de christelijke vriendschap
den van de plattelandsbevolking, die trachten waar te maken door op eik
door hun geringe belangstelling in moment van de dag de bevolking gast-
kerkelijke zaken elke toenadering al vrij te onthalen dooi instuiven te or-
bü voorbaat tot 'n mislukking dreigt ganiseren voor de opgroeiende jeugd,
te maken. door middagen voor moeders, ouden
van dagen te houdien. Op Palmzondag
ENKELE NEDERLANDERS ken- werden de klokken van de kerk weer
den het gebied van de Marne en door Hollanders geluid om de bevol-
het> dorpje Barbonne; zij waren er kjng te wijzen op de palmwijding
of m de eerste wereldoorlog geweest diie in de open lucht op een pleintje
of waren kennissen van Abbé Mi- achter de kerk plaats vond. Dat was
rault, de pastoor diie in Barbonne het begin van een kamp waarin te-
zorgt voor het zieleheil, voor zover leur stellingen over de geringe belang-
dat mogelijk is. Zij staken de koppen stelling bij bijna alle plechtigheden
bij elkaar en overlegden over de niet uitbleven, maar waarin ander-
Izijds de ongelooflijke gastvrijheid
van de bevolking de groep het idee
Jeugd van het dorp in de hoofdstraat gaf dat zij werd geaccepteerd en ge-
de kerk. De groep besloot het over- een da£ georganiseerd waarop zij, deelde hiervoor de kerk in tweeën,
dragen van christelijke vriendschap naast de mogelijkheid om met hun door een afscheiding van op enige
tekening een prijs te winnen, zich afstand van elkaar geplaatste plan
tevens konden bekwamen in Hol- ken te timmeren op het zelfvervaar-
De H. Geestmolen onder Leimuiden is gerestaureerd. Zoals bekend is
deze molen gekocht door een miljonair uit Wassenaar, die het bouwwerk
wil gebruiken als weekendverblijf en als ontvangstcentrum voor zijn
relaties. De molen prijkt thans weer in zijn oorspronkelijke schoonheid en
is weer een sieraad voor het Leimuidense poldergebied.
KINDEREN LIJKEN OP HUN OUDERS
li ÜSSIPT K QlTTplCpTlh'IIIU
Roelofarendsveen met WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK naar
g„„d onderscheiden OVEREENKOMST IN DE FAMILIE -
msr*
In fehe was het bezoek van burge- -
meester E. J. M. Kolfschoten, vergezeld Al sinds Adam en Eva
van gemeentesecretaris de heer L. A. N. hun eerste zoon^ kregen,
van Dommelen aan de woning van de hebben ouders zich afge-
kassier van de Raiffeissenbank te Roe- vraagd op wie hun kinde-
lofarendsveen, de heer S. C. Bakker, een ren lijken. Heeft de baby
verlengstuk van het door hem enige de neus van zijn vader,
tijd geleden gevierde dienst jubileum de ogen van zijn moeder?
bij deze bankinstelling. Ook deze dag Is hij sprekend zijn groot-
werd voor de heer Bakker 'n feestdag vader of heeft hij meer
want bij zag zich omringd door zijn de typische trekjes van de
kinderschaar en echtgenote, die van te andere tak van de fami-
voren van dit bezoek op de hoogte ge- Me?
steld waren. Aanwezig waren ook het Het zijn vragen die al
dagelijks bestuur en de voorzitter van eeuwenlang zijn gesteld
de Raad van Toezicht van de bank, de en elh gezin komt het
heer N Turk. onderwerp van het al of
niet „lijken op" wel eens
In zijn toespraak wees de burgemees- ter sprake. Dit onderwerp
ter op de vele verdiensten van de heer heeft sinds enkele jaren
Bakker, die naast zijn ambt als kassier ook de wetenschappelijke
van de bank o.a. zitting heeft in de belangstelling van Prof.
plaatselijke commissie der ruilverkave- dr. H. J. Lammers in Nij-
ling, regent en penningmeester van het megen en zijn medewer-
bej aard en tehuis St. Jacobus en lid van her, drs. J. G. A. J. Haut-
het kerkbestuur der parochie St. Petrus vast. Zij zijn ruim drie
Banden. Hij heeft voorts zitting in het Jaa* geleden begonnen
comité Ouden van Dagen, de plaatselijke met 'n „somatometrische
commissie zelfstandige regeling, de somatoscopische stu-
adviescommissie Waarborg Instituut die van het aangezicht",
voor de Tuinbouw en had eertijds zit- een onderzoek naar de
ting in de Commissie Vaste Lasten. ontwikkeling van het ge-
Vervolgens gaf de burgemeester een zicht bij schoolkinderen
overzicht van het belang der werk- en naar de overeenkomst
zaamheden van de heer Bakker aan de tussen hun gezichten en
Bank, aan welke instelling hij zich die van hun ouders,
meer dan volledig gegeven heeft. Spr. in Nederland is over
memoreerde daarbij het 40-jarige amts- dit onderwerp maar heel
jubileum. Het was spr. thans een ge- weinig gedetailleerde lite-
noegen de heer Bakker te kunnen me- ratuur te vinden en de
dedelen dat hem de ere-medaille in buitenlandse publikaties
goud, verbonden aan de Orde van zijn al evenmin volledig.
Oranje Nassau is verleend, waarna hij Bovendien zijn de buiten-
hem deze onder een woord van geluk- landse gegevens in ons
wens opspelde. Woorden van gelukwens land niet altijd bruikbaar,
werden hierna ook gesproken door de Dit tekort aan gegevens
heer N. Turk en J. L. Bakker, resp. vormt onder meer een
voorzitter van de Raad van Toezicht en handicap bij de vader-
bestuur der Bank, alsmede door de oud- schapsonderzoeken, die
ste zoon des huizes, de heer J. M. Bak- nu en dan op verzoek van
ker, die hem namens zijn kinderen een de rechtbank in het labo-
draag-medaille aanbood. De jongste ratorium voor anatomie
dochter van de heer Bakker comple- en embryologie van de fa
teerde de gelukwens van de kinderen culteit der geneeskunde in
met de aanbieding van een prachtig Nijmegen worden ver-
bloemstuk. richt. Door het vergelij
ken van bloedgroepen kan
men maar zelden de mo
gelijkheid, dat een bepaal
de man de vader van een
kind is, helemaal uitslui
ten. Het gaat dan meestal
om het vaststellen van de
mate van waarschijnlijk
heid. Door bij dit onder
zoek een groot aantal li
chaamskenmerken en af
metingen te betrekken -
en hierbij neemt het ge
zicht 'n belangrijke plaats
in - kan die mate van
waarschijnlijkheid in ie
der geval nauwkeuriger
worden berekend.
Foto's
In samenwerking met
de Nijmeegse schoolart-
sendienst heeft drs. Haut-
vast, geholpen door enkele
studenten, op verschillen
en hun ouders en hoe ver
anderen die maten bij
kinderen na hun zesde
jaar.
Een leerling, die bij het
onderzoek betrokken is,
wordt dan ook enkele ja
ren „gevolgd", namelijk
in de eerste, de derde en
'de vijfde klas van de la
gere school.
Van elk gezicht worden
per keer drie foto's ge
maakt: een en face, een
en profiel en een vanaf de
onderzijde, zodat de kaak
lijn duidelijk zichtbaar is.
De foto's worden tot op
een bepaald standaardfor
maat vergroot en dan wor
den van de gezichten op
ware grootte schematische
tekeningen gemaakt. Alle
kenmerken, afmetingen en
Duizenden foto's van
kinderen en ouders
de lagere scholen de ge
zichten van de leerlingen
gefotografeerd en geme
ten en ook die van hun
moeders. Wanneer er op
een bepaalde school meer
kinderen uit één gekin
waren, vroeg men de va
der of hij ook mee wilde
komen, zodat men nu be
schikt over de gegevens
van honderd gezinnen. In
totaal zijn foto's gemaakt
van 750 kinderen, 600
moeders en 100 vaders.
De vragen waarop prof.
Lammers en drs. Haut-
vast nu een antwoord pro
beren te vinden, zijn: hoe
is de relatie tussen de ge-
zichtsmaten van kinderen
gegevens - en dat zijn er
niet minder dan zeventig
per persoon - kunnen aan
de hand van deze teke
ningen worden vastgelegd.
Duizenden gegevens
Met de bewerking en de
rubricering van de dui
zenden gegevens, die in
middels al zijn verzameld,
is natuurlijk niet alleen
enorm veel tijd maar ook
veel geld gemoeid. Prof.
Lammers en drs. Haut-
vast hopen aan het eind
van het jaar met dit werk
klaar te komen. Deze
laatste fase van hun stu
die wordt gesubsidieerd
door de Nederlandse Or
ganisatie voor Zuiver We
tenschappelijk Onderzoek.
De elektronische statis
tische bewerking van het
materiaal gebeurt dan in
het mathematisch centrum
van de Nijmeegse univer
siteit en zal. naar schat
ting, nog minstens 'n half
jaar in beslag nemen.
Neus
Aan conclusies is men
nu dus nog niet toe. al
zijn er al heel wat inter
essante dingen naar voren
gekomen. Het was al lan
ger bekend, dat de her
senschedel van een mens
na zijn negende jaar niet
of nauwelijks meer groeit.
Maar het aangezicht moet
zich dan nog verder ont
wikkelen en wordt als het
ware „uitgerekt". De de
finitieve verhoudingen en
karakteristieken, de neus
en de mond waarmee een
mens het verder de rest
van zijn leven moet doen,
begint hij pas te krijgen
als hij een jaar of veer
tien, vijftien is. Het kan
d.us best voorkomen, dat
een kind op zijn zesde
verjaardag ..precies de
neus van zijn moeder"
heeft, terwiil hij acht jaar
later bij wijze van spre
ken met de neus van zijn
vader rondloopt.
Drs. Hautvast hoopt een
proefschrift over het on
derzoek te schrijven en
dat zal voor de Neder
landse literatuur op dit
gebied een belangrijke
aanwinst zijn. Om met
prof. Lammers te spreken:
..We weten al erg veel van
allerlei abnormaliteiten en
afwijkingen, maar over
de normale groei van een
normaal gezicht en de er
felijkheid hiervan, is nng
maar heel weinig bekend".
