S)e GoidieSoii^cmt
Troon voor elk geloof
KABINET ACHTER PREMIER MARIJNEN:
ALLEEN HUWELIJK KAN
COMPLICATIES BRENGEN
ENGELAND WIL GROTERE TROEPEN
MACHT OP CYPRUS
Directeur J. F. J. M KOENS
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WOENSDAG 19 FEBRUARI 1984
54e JAARGANG
No. 16.157
Spoorwegen rijden
WEER
minder voordelig
Telef. 2.09.35 Red. 2.00.15, 2.55.94 Advert. 2.08.26 Klachten bezorging 3.38.39 (tussen 17.30 en 19.00 u.) Giro 10.30.03 Abonn. f 0,78 p.w., 3,35 p. mnd., 10,05 p.kw., Franco p.p. 10,55 Adv. 20 ct p. mm., Telefoontjes 1,75
ONWEZENLIJK
De socialisten hielden zich rustig.
Een katholiek op de troon, is dat mogelijk? Het kabinet heeft gister
middag bij monde van de katholieke minister-president Marijnen
duidelijk „ja" geantwoord. Het was een antwoord op een door professor
Vondeling (PvdA) uitgelokte vraag van het KVP-Kamerlid van Lieshout.
Het antwoord werd uitdrukkelijk gegeven namens het gehele kabinet, dus
ook namens de protestantse ministers.
De troonsopvolging gaat automatisch. Het enige moment, waarop in deze
kwestie een staatkundig element een rol gaat spelen, is bij het al of niet
indienen van een goedkeuringswet voor een vorstelijk huwelijk. Dan moe
ten zowel de regering als de Staten Generaal rekening houden met de
omstandigheden. Daarbij kan ook de levensovertuiging van betekenis zijn.
Ook Kamer in principe eensgezind
11 O wat scherpere beelden en tegenste
lingen op. De oude argwaan is wee r woord in een ja of nee-vorm afge-
Maar dat geldt voor elke levens- ling tegemoet werd gezien. De heer herleefd, zei hij. Hij gaf toe, dat er dwongen, terwijl alleen een beschou-
overtuiging. Ook daarbij kan geen Berghuis, voorzitter van de Anti-Re- veel verschillen bestaan tussen de wing, waarin theologische ethische en
onderscheid worden gemaakt. Minis- volutionaire Partij liet daarbij een katholieken onderling. Nederlandse historische elementen zijn verwerkt,
ter Marijnen zei, dat hij de vorige milder geluid horen, dan de voorzit- katholieken, zo sprak hij, staan door- enige waarde heeft, zei de liberale
week alleen zijn eigen mening had ter van de Christelijk Historische gaans dichter bij president Kennedy spreker. Hij vroeg of het wel geoor-
kunnen geven. Hij kon toen niet na- Unie, die overwegend uit hervorm- dan bij de katholiek Franco. Het loofd is landgenoten, die voor zulk
den bestaat, terwijl de AR voor het deed de katholieke senatoren wel on-
merehdeel gereformeerd is. aangenaam aan, dat hij de katho
liek Daniel de Lange aanhalend
GRONDWET zei dat er enige ontvankelijkheid bij nen te dwingen.
de katholieke levensbeschouwing be-
Beiden lieten over het „ja" op de staat voor het fascjsme. Voor de re
de prémier nog eens, dat de overgang vraag katholiek op de troon geen formatorische christen aldus de heer
van prinses Irene tot de katholieke twijfel bestaan. Het staat niet in de Beerekamp heeft de Oranje-mythe
kerk geen punt is geweest bij het al grondwet, dat de troonopvolger Prot.- ook een religieuze strekking. Het
dan niet indienen van de goedkeu- Christelijk moet zijn en we hebben „Wilhelmus" is aantal h
te veel eerbied voor de grondwet dan een psalm. Hij
willen brengen". De heer Berghuis de reactie, dat men de godsdienstige
zei, dat Willem van Oranje juist ge- geschillen niet op de spits moet drij-
streden heeft voor de geestelijke vrij- ven.
heid van ons volk. Het vraagstuk
wordt eerst problematisch als een
prins of prinses in het huwelijk
treedt en de rechten op de troon wil
behouden. Dan immers worden de De fractievoorzitter ïr. Vos zei, op het
Kamers in de zaak gemengd. Dan is Punt van de katholieke vorst slechts,
het een zaak van algemeen belang dat ,.WÜ het volledig recht voor leden
en beleid. Het hangt er dan van af van het Koninklijke huis uit een
of het wenselijk, verstandig en in het kerkgenootschap te treden of zich bij
belang van het land zal zijn een hu- een ander aan te sluiten erkennen,
welijk goed te keuren. Historie van hoewel wq de gevoeligheden voor
het land en vorstenhuis, dat sterk is Nederland op dit punt wel kennen",
gebonden aan de reformatie, politie- overgang van prinses Irene zou
ke rust en het voorkomen van een ronder de huwelijksplannen zonder
koningsstrüd spelen dan de hoofdrol, enige rechtelijke consequenties zijn
Wij moeten in zo'n geval samen een geweest. De fractieleider van de WD
antwoord kunnen vinden. vond de vraa8 dle Vondeling de vo-
rige week had gesteld onwezenlijk.
SCHERPER Er wordt iets gevraagd waarvan men
weet, dat bet de diepste roerselen
De heer Beerekamp (CHU) riep raakt van een groot deel van het Ne
derlandse volk. Er wordt een ant-
mens het gehele kabinet spreken, om
dat dat daarover niet was geraad
pleegd. Zoals hij al verwacht had,
bleek het gehele kabinet het met het
door hem persoonlijk ingenomen
standpunt eens. Ten overvloede zei
een moeilijke problematiek komen te
staan tot een ontijdig en onnodig ant
woord bij monde van hun voorman-
ETHIOPIE EN SOMALIË
ringswet.
GEEN VERSCHIL
Het Ethiopische ministerie van
is in een aantal "kerken voorlichting heeft gisterèn bekend
sprak ook van het gemaakt, dat „numeriek veel ster
dat wij daar verandering in zouden crypto-katholicisme van prinses Irene kere strijdkrachten" uit Somalië, die
dat op zo'n vreemde manier werd Ethiopisch gebied waren binnenge-
onthuld. Zijn woorden wekten bij de drongen, met zware verliezen zijn
communiste mevrouw Van Ommeren teruggeslagen.
Met het regeringsstandpunt konden
zich niet alleen de protestantse
woordvoerders akkoord verklaren.
Ook de heer Van Lieshout (KVP)
was er tevreden mee. Hij conclu
deerde, dat -er op dit punt eigenlijk
geen verschil van mening bestaat.
Zelfs een in eerste aanleg dreigend
misverstand tussen de heer Beere
kamp (CH) en de heer Van Lieshout
bleek na enige vriendelijke toelich
ting uit de wereld geholpen.
Men zal zich herinneren, dat prof.
Vondeling de vraag over geloof en
troon vorige week in het „verlovings
debat" heeft opgeworpen. Hij deed
het kennelijk om een wig te drijven
tussen de regeringspartijen. Hij heeft
met deze stunt drakentanden zaai
en noemde de liberale senator Van
Riel het in elk geval veel deining
veroorzaakt. Achter de politieke
schermen is de laatste dagen veel' ge
praat vóór men het er over eens was,
welke politieke stellingen men zou
betrekken. Het ligt voor de hand, da
juistde uitspraak van de protestants- heel de Eerste Kamer bleef minister- te"trachtpn pen nrtlnssine te De CvDriotische ambasade in Athe- op' dat het Plan van 0e Thant
christelijke senatoren met belangstel- president Marijnen ook gisteravond om te tracht™ f" °Pl°ssmg te De^Cypriotische^ambasadeirnAtte- de meerderheid krijgt in de Raad
op het standpunt staan, dat de am- vinden voor de kwestie-CypruS. ™unee™h? heeft waipeeTte konen en Een stemming zal waarschijnlijk niet
bassadeur in Madrid Jhr. Van Pan- Vn]Bpn_ Hinlnmaten in New Ynrk in te voeren Het was de eerste reac- nodls zijn en da:lrmee zal dan een
huys niet ontslagen of teruggeroepen Volgens diplomaten in New York m te voeren^Het was^de e«stereac_ eventuee, Russisch veto kunnen wor-
behoeft te worden. De ambassadeur bewijst deze bijeenkomst de mis- gerjn| i);j Makarios tegen de invoer vermeden.
is berispt, omdat hij twee fouten lukking van de pogingen, achter van wapens. Zijn de Grieks-Cyprioten De Griekse regering heeft krachtig
heeft gemaakt: hu heeft prinses lre- cehermer] u>t overeenstem- thans voorzien van modern materiaal, bij Engeland en de Verenigde Sta-
ne met het advies gegeven af te zien Qe scnermen lui oveieeuaieiu Turken heJ eüand WhiHrpn- ten geprotesteerd tegen het voorleg-
van het interview, waarin zu zeer ming te komen. uitsluitend over oude geweren. Alle 8en van de kwetsie-Cyprus aan de
Prinses Irene, gefotografeerd met het hoofd van de veiligheidsdienst van
het koninklijk huis, commissaris Sesink, kort na aankomst in Kitzbühel.
VEILIGHEIDSRAAD PRAAT
VOORLOPIG
Turkije wekt op
tot spoed
hiermee was een zekere aanpassing
van de tarieven niet te vermijden.
De staatssecertaris van Verkeer en
Waterstaat heeft vandaag toestem
eiland zal geregeerd -moeten worden niing verleend voor een herziening
door de Griekse meerderheid en de van de tarieven yan het reizigers-
Turkse belangen zullen dan geregeld en goederenvervoer,
moeten worden door een internatio- Voor wat het reizigersvervoer be-
nale overeenkomst, aldus de presi- treft zullen de tarieven voor de
dent. plaatsbewijzen enkele reis en retour
Turkije zal zeker niet met deze over. de afstanden tot negentien res-
opvatting instemmen, Engeland even- pectievelijk zeventien kilometer, niet
min maar uit Athene werd verno- worden verhoogd. De verh/jging van
men, dat de nieuwe Griekse premier de prijzen der algemene abonne-
De Turkse minister van voorlich- de opvattingen van Makarios steunt, mentskaarten en van de trajectabon-
ting Ali Ihsan Gogoeg gaf gisteren Volgens de jongste berichten heeft 2al ongevser viJf P™ent
deze waarschuwing uit: Ais de Vei- Oe Thant een plan opgesteld dat wei- B
ligheidsraad niet spoedig tot een nig afwijkt van het Brits-Amerikaan-
praktische oplosing voor de kwestie- se om een macht van 10.000 man tl JS. £aa' ™r..he'
Cyprus komt. zal er bijna zeker een sturen voornamelijk gerecruteerd uit goederenvervoer op 1 maart en voor
,f/vlln AÏiva aakIah. a— ..141, .nl.n -il P L rfil 71 !T PT.S V' P r V (1PP fl 11 1 m 01 rl in
wui-"v— semen vuuuwuicii n gerccruieeru uit 1. «a -
volledige oorlog op Cyprus uitbreken. Gemene-Best landen. Oe Thant zal reizigersvervoer op 15 maart in.
De Veiligheidsraad is dinsdag- In dit geval zou Turkije gedwongen ook een bemiddelaar aanwijzen voor
betrekken. Het ligt voor de hand, dat Ondanks aandrang van vrijwel ge- middag opnieuw samengekomen z^n tussenbeide te komen. een definitieve oplossing. Het lijkt
■inict He nitcriranlf vrnn Hp nrntpstants- 1i j - rr1.1 c :_:„4
OVERBODIG
DEBAT
Het onnodig debat in de Eerste Ka- mild over *\et Spaanse regiem heeft -r^+cp aferpvaardiadp Patrick havens staan onder controle van de UNO zonder Athene van dit voorne
mer over de mogelijkheid, dat een gesproken; de ambassadeur heeft na- De^Blitse tfraaantygde, Patrick Qrieken de Turken kunnen zelf men in kennis te stellen. Het was
katholiek tot de troon wordt geroe- Se,aten ««uiiMtar Luns op de hoogte Dean pleitte als eerste spreker
ZOEKT U EEN
GOUDEN ARMBAND of
COLLIER
voor 70 en 100 of 300 en 800
Juwelier v. d. WATER,
Haarl.straat 207, heeft ze.
Grote keuze in alle prijzen.
(Advertentie)
Grieken en de Turken kunnen zelf
niet aan wapens komen.
overbodige verklaring geleid 'dat de gee?,.r.iaicl£s als Jhr' Va° Eanlulys macht op Cyprus. Hij stelde onder Griekse belangen nummer één. de nieuwe premier Papandreoe,
i aanhmft. Fmi frDwaar5f.nuwn man UaHaVEa iawwa*» .»aa— na i,v»«ni waarschijnlijk meer steun zal geven
Aartsbisschop Makarios verkaarde aan Makarios. De Griekse veront-
het eerste teken van een straffere nummer bestaat tilt 12 pagina S
en meer onafhankelijke politiek van
MINDER WIND
halft tA, de nnnndige want stellen. Nederland loopt echter voor een internationale troepen-
DïerLS verklanna Êdeid 'daT^e geen risic0's als Jhr- Van Panhuys macht op Cyprus. Hij stelde onder
Grondwet geen belemmering kent. aanblijft. Een gewaarschuwd man bedekte termen voor, Oe Thant
Dat stond voor iedere Nederlander, yoor twee. De minister-president de bemiddeling in het conflict op - -
Hio immers verondersteld wordt de verklaarde nog dat aan alle Neder- rtr„ffpn «et is noodzakeliik de maandag op een persconferentie, dat waardiging steunt voornamelijk op
wet te kennen vast landse diplomatieke missies een rond- rpdp nn upt pjianri ,p herstellen maar één oplossing ziet voor de de mening in Athene, dat Londen In Noord-Europa en ook in onze
Te veel eer'is in'de Eerste Kamer schrijven is gezonden, waarin met "rae op nei eiiariu te rieraieiieii, CI.isis. het verscheuren van de ver- en Washington gebruik hebben ge- omgeving houdt het winterweer aan.
Te veel eer is in de Eerste Kamer nadruk word( ges(eId men a)|een verklaarde hij. Daarom is het drag6n die Engeland, Griekenland en maakt van het politieke vacuum in In het zuiden van Zweden kwam
zaak, de troepenmacht die reeds Turkije het recht geven in te grijpen. Griekenland, waar tijdens het wee
op Cyprus actief is, snel en duch- Volgens de aartsbisschop zal ook ver- einde verkiezingen werden géhoude..
tig uit te breiden. deling geen oplossing brengen. Het om een beroep op de UNO te doen.
christelijke partijen dreef. Men had
er rustig vrede mee kunnen nemen
- ook van de zijde van de K.V.P. -
dat de gevoeligheden van de protes
tantse partijen ontzien bleven.
Die gevoeligheden, waarvoor we
reeds eerder begrip vroegen, zijn nu
nog eens in het parlement uitge
sproken, nadat zij - in feller vorm! -
daarbuiten al veelzijdig aan het licht
waren getreden. De protestantse
woordvoerders hebben daarbij in de
Kamer matiging betracht, terwijl de
V.V.D. een slag om de arm hield. Ook
dat is begrijpelijk, omdat de libera
le achtergrond, zacht uitgedrukt, niet
overvloeit van katholieke gezindheid.
Het koningschap in Nederland is
een traditie en als zodanig zeer waar
devol in ons staatsbestel. Ook tradi
ties berusten niet op grondwetsbepa
lingen, maar op het nationaal aan
voelen. Wij blijven erbij, dat het uit
lokken van het Eerste Kamerdebat
een overhaasting was van een aan
gelegenheid, die geen haast gedoogt
en niet aktueel was.
Is het niet zo, dat ook vele ka
tholieken eerst nog eens zouden
moeten wennen aan een geloofsge
noot op de Nederlandse troon? Zij
zien daar niet verlangend naar uit,
omdat zij heel tevreden zijn met het
Oranje-huis en ook bjj hen zich een
sterke traditie heeft gevormd, die
met katholiek prestige niets te ma
ken heeft.
Indien katholieken wat onwennig
staan tegenover een onverhoedse
doorbreking van de traditie, hoeveel
te meer niet-katholieken!
Behalve dan de P.v.d.A., uit poli
tieke overwegingen.
Hf^Kamer'de v^d*A^in de^aa^on- sPre^en ma£ namens de regering, zaak, de troepenmacht, die reeds Turkije het recht geven in te grijpen. Griekenland, waar tijdens het week- ongeveer 25 graden, en in Denemar-
wplPPvaiiipe samenwerking van de Dat men vertegenwoordiger van de op Cyprus actief is, snel en duch- Volgens de aartsbisschop zal ook ver- einde verkiezingen werden gehouden, ken omstreeks 15 graden vorst voor.
- - - regering is. tig uit te breiden. deling geen oplossing brengen. Het om een beroep op de UNO te doen. In Nederland en Noord-Duitsland
vroor het in de afgelopen nacht even-
Grivas protesteert. wel minder dan 5 graden. De minder
lagere temperaturen in onze omge-
De leider van de voormalige Grieks- ving hielden verband met een wol-
Cyprische illegale organisatie Eoka, kengebied van grote omvang, dat sa-
Dit is het „Haus Münster", dat eigendom is van graaf Paul Münster, in Kitzhübel, waar prinses Irene tijdens
haar ski-vakantie in Oost enrijk zal verblijven.
generaal George Grivas, heeft dins- menhing met een depressie die over
dagavond in Athene gezegd: „Ik ont- Frankrijk in de richting van de Mid-
ken vierkant alle berichten die in het dellandse Zee koerste. De depressie
buitenland de ronde doen volgens wordt gevo/lgd door een rug van hoge
welke ik verantwoordelijk ben voor luchidruk. Daardoor zal de bewol-
wapenzendingen naar Cyprus". Deze king in ons land van het noorden uit
ongegronde geruchten zijn in omloop gaan afnemen. De dagelijkse gang in
gebracht om rnjj in diskrediet te de temperatuur wordt daarom gro-
brengen". ter. In de nacht is, vooral in het
In het dorp Paphos (West-Cyprus) l" van het Iand-
ilêé." Grieks-Cyprische vrouw ver- g Yorst mogelijk, maar overdag
moord, zo is officieel in Nicosia be- ka" de tamP"afuur m het algemeen
kend gemaakt. u a et. vries5unt. °Plopen.
Mede door de afnemende wmd wordt
het weer overdag minder onaange
naam. De neer9lagkansen zijn klein.
Spoorwegtarieven zon- en maanstanden
OtnllOOP 20 febr': zon °p mA6' order 18.03
b maan op 11.04; onder 01.32; eerste
kwartier 14.24.
De tarieven van de Nederlandse
Spoorwegen voor het reizigersver
voer en het goederenvervoer zullen
volgende maand met respectievelijk 20 febr.: vm. 7.41- n.m 20 07
gemiddeld zes en gemiddeld acht pro-
eent worden verhoogd KORRELTJE
Hoewel verwacht wordt, dat de
verlies- en winstrekening van de Rijkdommen laten varen, valt
Nederlandsche Spoorwegen over 1963 moeilijk ze bewaren is ook niet
vrijwel sluitend zal zijn, vertoont de aangenaam ze verwerven kost
verhouding tussen kosten en op- moeite. Daarom moet men zich over
brengsten inmiddels weer een on- Tijkdom niet bezorgd maken,
gunstige ontwikkeling. In verband Mahabharata
Hoogwaterstanden
