Dwazen Gods' lijden gebrek,
nog geen
700 km. van hier
Nederlandse priesters in Frankrijk als
„zwarte schapen" aan hun lot overgelaten
lATERDAG 15 FEBRUARI 1964
DE LEIPSE COURANT
PAGINA
Bij pastoor J. van der Poll
thuis wordt een leiding gelegd:
naar de pomp en de drukketel
en naar de w.c. Voor het eerst
stromend water...».
Hun grootste nood is de eenzaam
heid. Ze zetten hun radio oorverdo
vend hard aan, omdat ze geluid wil
len horen; anders zouden ze gek
worden, 's Morgens, iedere dag op
nieuw, lezen ze de H. Mis, helemaal
alleen in het kerkje.. Parochianen
komen er bijna niet. Heldhaftige
mensen, die pastoors, die maar blij
ven volhouden, „dwazen Gods".
Het is vaak moeilijk je het lot van
je naaste naasten aan te trekken, zo
vlak bij je in de buurt. De Leidenaars
troffen zelfs verbittering aan: „Ze
geven veel aan jde missies. Als het
maar ver weg is. Aan ons wordt een
voudig niet gedacht", zegt een en
kele curé.
Lichtend voorbeeld
'THANS IS HET ZOVER, dat vak-
kundige Nederlandse broeders,
financieel gesteund door de Stichting
Thuisfront - die de guldens even
wel net zomin van de boomplukt als
ieder ander - bij de verkommeren
de Nederlandse Fransen hartverwar
mend werk doen. Zij helpen er de
priesters om deze mensen in een leef
bare situatie te plaatsen. Pastorieën
worden weer bewoonbaar gemaakt,
sanitair aangelegd en de stormwind
en de slagregens wordt verhinderd de
ellende binnen nog ondragelijker te
maken.
Zij geven ook het lichtend
voorbeeld aan de Franse dorps-
bevolking, die nü pas zien, dat
hun pastoor - die in het geloofs -
indifferente Frankrijk slechts 'n
„vak" beoefent - een paria is.
Die broeders uit Holland doen
alles zomaar voor „niets" ze
worden er niet voor betaald en
dat is toch hèèl wat. Dit Neder
landse voorbeeld werkt irrite
rend op de Fransman. Het maak
te, dat in de gemeente iets „los"
kwam, toen de burgemeester zag,
dat er anderen, vreemdelingen
waren, die wèl iets wilden doen.
Ook voor hen AOW
In januari 1963 nam de Neder
landse regering een maatregel, waar
bij ook onze Nederlandse priesters
in Frankrijk wèl kunnen varen. Ne
derlanders in het buitenland kun
nen zich melden voor hun AOW.
Oök de Nederlandse curé's van wie
de meeste al op jaren zijn. Maar die
buitenlandse Nederlanders moeten
zich „inkopen" vanaf 1957 wegens
de achterstallige premie. De jaarlijkse
premie van ca. 35 gulden is voor de
meesten nog op te brengen, maar de
„inkoopsom" van bijna 300 gulden
aan achterstallige premie is voor hen
een onoverkomelijk bezwaar en voor
de Stichting een zwaar financieel of
fer om daarin te voorzien. Er is bij
na een ton nodig om de Nederlandse
behoeftige curé's aan een dragelijke
oude dag te helpen. „Hoe kom ik ooit
door mijn levensavond heen", is het
schrikbeeld voor mensen.
DE STICHTING Thuisfront Neder
landse Priesters in Frankrijk
wil nu in een eenmalige actie de
AOW van die priesters veilig stellen.
Driehonderd mensen moeten op deze
manier geholpen worden.
Het is een opgave waarvoor de
christelijke liefde ons weer plaatst
en andermans ellende is meestal niet
voor te stellen, als je zelf niet weet
wat nood en armoede zijn. Maar voor
hen die geïnteresseerd zijn in eigen
zonen, die vlak bij aan him lot zijn
overgelaten en in doffe berusting,
in onverschilligheid of in opstandige
verbittering verkommeren, kan deze
taak niet te zwaar zijn, mag zij ook
niet zijn.
Wie het goed heeft kan hier
uitkomst bieden, kan een arme
priester, die in Christus' naam
zijn leven in dienst van vreem
de stelde, helpen zijn levens
avond minder zorgelijk te ma
ken. Het gironummer is 600800
t.n.v. „Stichting Thuisfront Ned.
Pr. in Fr.-Leiden". De Stichting
geeft een blad uit „Contact",
waarin in woord en beeld de
activiteiten op de voet worden
gevolgd en de plannen uiteen
gezet worden.
„Er zijn twee soorten lieden aan wie de staat sociale zekerheden weigert: dat zijn de veroor
deelde misdadigers en wij". Deze mistroostige woorden werden geuit door een van de 40.000
Franse seculiere geestelijken, die onder de kinderen van „de oudste dochter der H. Kerk" de
moeilijke zielzorg uitoefenen. Zo'n priester krijgt om te kunnen leven - tussen 100 francs
per maand (op het platteland) en de 500 francs in de stad. Zij leven ervan. Zij leven er slecht
van. Behalve het ontbreken van enige welvaart is er ook nog de onmogelijkheid, de geestelijke
verzorging intensief uit te voerende afstanden zijn te groot, er zijn te weinigen in de wijn
gaard. Het Franse episcopaat heeft, ongaarne maar gedwongen door de omstandigheden, een
beroep gedaan op buitenlandse „missionarissen" om in de Franse zielzorg te komen werken.
De oproep is niet tevergeefs geweest. Vooral vanuit Nederland werd groots gereageerd. On
danks de wetenschap, dat men als „wereldheer" zou komen te verkeren in een betreurens
waardige positie kwamen de Nederlandse priesters naar het zuiden. Roepingen in de Franse
Kerk beginnen zeldzaam te worden: iedereen die wereldheer wil worden, weet, dat hij opge
schreven is voor de armoede.
PAX-CHRISTI-
CONGRES
Op het Internationaal Congres van
de Pax Christi beweging, dat van 8
tot 10 sept, in 's Hertogeijbosch wordt
gehouden, worden 35 kardinalen en
bisschoppen verwacht. Het congres
zal onder voorzitterschap staan van
kardinaal Feltin uit Parijs. Als een
der sprekers wordt verwacht prof.
dr. Romano Guardini van de univer
siteit van München.
Eerste KAJ-team
naar Latijns-Amerika
Donderdag 5 maart velrekt het eer
ste KAJ-team in het kader van de
actie „Wereld-Wijd" naar Latijns-
Amerika. In Bolivia in Cocha-
bamba zal het uit twee man be
staande team leiding geven bij de
bouw van een middelbare school. Aan
deze school zal een technische afde-
linn zijn verbonden voor practijkles-
sen in metaal- en houtbewerking.
Het team, dat twee jaar in Bolivia
blijft, bestaat uit Theo Moerings uit
Boskoop en Remy Cuppers uit Eind-
hcfven.
Tot nu toe heeft de KAJ regelma
tig teams uitgezonden naar Afrika
om daar bij ontwikkelingsprojecten
leiding te geven.
Voor het eerste gaat nu een team
naar Zuid-Amerika.
De scholen, kerken en ziekenhui
zen zijn onder leiding van Neder
landse Kajotters reeds in Afrika ge
bouwd. Ook Kajotsters zijn in Afrika
werkzaam als gezinsverzorgsters of
verpleegsters.
De uitzending voor twee jaar wordt
geheel door de Kajotters en Kajot
sters in Nederland bekostigd. Jaar
lijks wordt daartoe in het begin van
het jaar o.m. de actie „Wereld-Wijd"
gehouden, alsmede een uurloonactie.
BROMFIETSER
DOOR TREIN GEGREPEN
Op een met knipperlichten bevei
ligde spoorwegovergang tussen Heer-
hugowaard en Obdam, is de 22-jari-
ge J. Hooyboer uit Hoogwoud met
zijn bromfiets gegrepen door een
trein, die op weg was naar Hoorn.
De bromfietser werd gedood. De
knipperlichtinstallatie werkte nor
maal. De trein kreeg 10 minuten
vertraging.
Op verzoek van de provinciaal der
Kruisheren heeft de bisschop be
noemd tot pastoor van de onlangs
opgerichte parochie van het H. Kruis
te Tilburg („Wandelbos") pater J.
L. A. van Oort O.S.Cr. Tot kapelaan
van deze parochie werd benoemd
pater J. L. van Hengstum O.S.Cr.
DE ZAAK CRUMP
VOOR DE T.V.
Aanstaande dinsdag, 18 februari,
zal de KRO een authentieke repor
tage op het TV-scherm brengen van
de pogingen, die in de Verenigde
Staten worden aangewend om voor
de neger Paul Crump, beschuldigd
van móórd op een politie-agent, gra
tie te verkrijgen.
Jaren na zijn veroordeling tot de
elektrische stoel zal thans het vonnis
ten uitvoer gelegd worden, maar de
verdedigers van de nog jonge delin
quent trachten alsnog gratie voor
hem te verkrijgen.
Deze Paul Crump heeft in zijn cel
over zijn bewogen leven een boek
geschreven, waarvan de Nederland
se vertaling over enige tijd bij uit
geverij H. Nelissen te Bilthoven ver
schijnen zal.
Een van Crumps rechters verklaar
de er versteld over te staan, hoezeer
de persoonlijkheid van de man tij
dens zijn opsluiting ten goede ver
anderd was.
Een vraag, die de gemoederen zeer
schijnt bezig te houden is: hebben
destijds gevoelens van rassenhaat
een rol gespeeld bij de uitspraak
van de blanke jury.
Ontslagen bij
Scheveningse visserij
De reders van door de visserij sta
king stilliggende schepen zullen al
hun varend personeel voor zover dit
nog voor werkzaamheden aan de
wal bij hen in dienst was, met in
gang van maandag ontslaan. Zij heb
ben hiertoe in een vrijdagavond ge
houden vergadering besloten. Het
gaat om de Scheveningse bemannin
gen van een vijftigtal schepen, waar
van er 35 a 40 in Scheveningen zelf
thuishoren en 10 a 15 in Vlaardingen
en IJmuiden. Een grooi deel van de
Scheveningse vissers heeft al werk
gevonden buiten het visserijbedrijf.
Aan boord van het Zweedse ss
„Bjorno" in de Waalhaven heeft zich
een ongeluk voorgedaan dat het le
ven heeft geeist van de 35-jarige ha
venarbeider Antonie van Uden uit
Poortugaal. De man raakte bekneld
tussen een bulldozer en een schot
en is korte tijd later in het Zuider
ziekenhuis gestorven.
De eerste boring naar olie of
aardgas van de NAM op het Stenne-
plak te Terschelling is mislukt. De
localie in Den Hoorn is niet prijs
gegeven. Wanneer evenwel ook de
nieuwe boring mislukt (men schat
dat men dit over ongeveer acht we
ken kan weten), zullen op Terschel
ling voorlopig geen verdere boor-
proeven worden genomen.
Trouwen op zaterdag:
verhoogd tot
250 gulden
Om te voorkomen, dat op het ge
meentehuis voorzieningen moeten
worden getroffen op de vrije zater
dag heeft de burgemeester van Schie
dam besloten het trouwen op zater
dag te beperken. B. en w. hebben
de raad voorgesteld de legesgelden
voor een huwelijk op zaterdag te
verhogen van 100 tot 250 gulden. Dit
zal de paren wel voor het huwelijk
op zaterdag afschrikken, zo meent
het college.
OP HET OGENBLIK LEVEN
en werken er 500 a 600 Neder
landse priesters (seculieren en kloos
terlingen) in de Franse zielzorg. De
wereldheren zijn er het slechtst aan
toe, omdat zij veelal op zichzelf
staan. Een gemiddeld jaarinkomen
van 500 tot 600 gulden is schering
en inslag. Een Nederlandse pastoor
in Frankrijk is behalve herder daar
om verder nog blikslager, groente
man en timmerman, of hij heeft een
bescheiden agenturen- en commissie
handeltje. En sommigen doen dat al
jaren lang, vaak zelfs tientallen ja-
Een vergeten groep
Zo nu en dan komen er Ne
derlandse bezoekers bij zo'n
„étranger", want een Hollandse
curé blijft voor de Fransman
een vreemdeling. Hun ellende
begon werkelijk op te vallen en
hier en daar in Nederland werd
incidentele hulp verleend. Er
waren pastoors, die boften met
een meevoelend en meelevend
familielid, maar de' buurlui van
die curé waren er maatschappe
lijk net zo erg aan toe. Het sig
naleren van de stoffelijke en
geestelijke nood van de Neder-
indse priesters in Frankrijk
kreeg een sneeuwbaleteffect:
het werd een hele situatie van
een vergeten groep.
Ook in en rond Leiden waren er
particulieren, die in Frankrijk tot
ontstellende ontdekkingen kwamen.
Mensonwaardige toestanden, geeste
lijk en lichamelijk isolement en niet
te verdragen eenzaamheid van
die „zwarte schapen" in af
gelegen Franse streken noopten hen
tot spoed. Er werd een stichting in
het leven geroepen: Stichting Thuis
front Nederlandse Priesters in Frank
rijk-Leiden.
In de oprichtingsakte (juni 1963)
feoen wij over het doel van deze
stichting: de katholieke priesters van
Nederlandse afkomst, werkzaam in
de zielzorg van het Europese ge
deelte van Frankrijk, in hun geeste
lijke en materiële behoeften bij te
staan. Een van de middelen om dit
doel te verwezenlijken is het uit
zenden van personen of groepen van
personen met de opdracht daadwer
kelijke technische en/of financiële
steun te verlenen.
CONTACT werd opgenomen met de
congregatie van Broeders van
Onze Lieve Vrouw van Zeven Smar
ten, broeders die, ook te Warmond,
werkzaam zijn in de technische vak
ken. Vorig jaar april maakten de
oprichters van de stichting en enige
broeders een oriëntatiereis naar
Frankrijk. Ze hadden een gesprek
met de aartsbisschop van Auch (in
wiens diocees een concentratie van
Nederlandse priesters is), mgr. Hen
ri Audrun, die voor zijn mede-pries
ters - in zijn versleten toog - zelf
.een voorbeeld en een toonbeeld van
armoede is. Hij verwachtte veel van
de voorgenomen activiteiten.
Verbittering
Men zocht de Nederlandse curé's
op en men zag de pastorieën of wat
daarvoor door moest gaan. De behui
zingen waren over het algemeen er
barmelijk; men was er verstoken van
normaal sanitair, deuren en ramen
waren kapot, gas en electriciteit on
bekend, een huishoudster een onge
kende weelde, of het moest een zus
zijn die haar heerbroer gevolgd was.
Men vond er pastoors, die vele Fran
se jaren achter de rug hadden. Som
migen van hen waren bitter gestemd,
verbitterd zelfs.
Een glunderdende pastoor J.
van der Poll, curé van Réjau-
mont, departement Gers, bij
aijn hernieuwde pastorie. Er is
weer „leven" mogelijk.