m
Hillegom nam op grootse wijze afscheid
van burgemeester Van Nispen
WAPENRAAM IN HAL VAN RAADHUIS
Het gedrag van de dieren levert een
wereld aan onderzoekingen op
ZATERDAG 15 FEBRUARI 1994
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 8
Oude schemerlamp als souvenir
Het afscheid van jhr. mr. dr. O. F. A. H. van Nispen tot Pannerden als
burgemeester van Hillegom is een grootse manifestatie geworden van
wederzijdse vriendschap en waardering, van weemoed en vreugde en har
telijkheid. Het begon met een buitengewone raadsvergadering om 2 uur*
ten raadhuize welke door wethouder W. F. van Dam geopend werd. De
zaal was versierd met boeketten rode en gele tulpen op de verschillende
tafels en achter de plaats van het burgemeesterlijk echtpaar met een
prachtig bloemstuk van gele forsytia en rode tulpen. Wethouder Van Dam,
wnd. voorzitter stelde meteen daarna aan de orde een voorstel tot het
plaatsen van een gebrandschilderd raam in de hal van het gemeentehuis
met het familiewapen van de burgemeester, naast die van diens voorgan
gers. Het raam was reeds gereed en zou, nadat de raad het geschenk had
aangeboden en de burgemeester er mee akkoord was gegaan, worden ont
huld. Tevens stelde hij voor om de schemerlamp welke op het bureau van
de burgemeester heeft gestaan gedurende zijn burgemeesterschap en waar
aan hij bijzonder gehecht schijnt, hem als geschenk aan te bieden. De
raad ging met deze voorstellen akkoord.
27 Jaar hoofd der
gemeente
Daarna werd er een commissie van
ontvangst benoemd bestaande uit de
heren J. Versteege, E. Spilker, en de
Smeente-secretaris, de heer J. Th.
Punt. Nadat deze commissie de
burgemeester en zijn echtgenote naar
hun plaatsen had geleid nam wethou
der Van Dam het woord en richtte
zich tot de burgemeester. Hij had de
burgemeester bij verschillende ge
beurtenissen toegesproken en het was
altijd met vreugde. Nu echter is er
wel enige weemoed bij. Het is de
laatste maal en daarom wat onple
zierig, hoe vreugdevol ook de oor
zaak van dit alles is en duidelijk
wordt, dat wij een buitengewone bur
gemeester hebben gehad, 27 jaar lang.
Bij de komst in Hillegom heerste hier
crisis en daarop volgde al spoedig de
oorlog. Daarna waren we er weer
„naar" aan toe. Hillegom was zwaar
geschonden en toch is het de burge
meester gelukt met de beperkte mid
delen die er waren van Hillegom
weer een mooie gemeente te maken.
Ah bleef de woningnood, er kwamen
nieuwe woonwijken tot stand. De be
langen van Hillegom werden door de
burgemeester uitmuntend behartigd.
In het bijzonder prees spr. die onpar
tijdigheid van de burgemeester en hij
bracht hem dank voor alles wat de
heer Van Nispen voor Hillegom had
gedaan. Daarna bood hij de reeds
hierboven genoemd geschenken aan,
die door de burgemeester werden
aanvaard.
NIET AFSCHEPEN
Wethouder P. de Boer sloot zich
aan bij de woorden van wethouder
Van Dam. Hij had evenals wethouder
Van Dam, die 17 jaar wethouder is
en hjj zelf gedurende 10 jaar lid van
het college van b. en w., met vreugde
gearbeid, vooral dank zij het voor
zitterschap van de burgemeester. Hij
had het volste vertrouwen dat hier
een waardige opvolger zou komen,
men kan Hillegom niet afschepen
met een tegenvaller, was zijn mening.
Ook hjj prees de tegemoetkomende
houding van de burgemeester en zijn
strikte onpartijdigheid. Er was wel
eens verschil van mening maar het
slot was altijd volledige overeenstem
ming.
HOOFS EN CORRECT
De heer J. Versteege, raadsnestor,
sprak namens de raad en getuigde
dat deze edelman-burgemeester, hoofs
en correct de vergaderingen had ge
leid. Ook bij verschil van mening en
als het wat scherp ging, was de voor
zitter steeds weer bereid en in staat
om er het goede en juiste uit te voor
schijn te brengen. Ofschoon de finan
ciële toestand niet rooskleurig was,
ontbrak het niet aan goede initiatie
ven en bleef Hillegom groeien in ver
fraaiing en welstand. De benoeming
tot commissaris van de Koningin in
Overijssel stemde tot vreugde al is
het voor de raad en geheel Hillegom
een verlies. Overijssel mag zich ge
lukkig prijzen. Als blijk van waarde
ring had de raad als aandenken een
lederen bureauset aan te bieden.
GEEN VERRASSING
Voor die gemeente-secretaris, de
heer J. Th. M. Punt kwam de be
noeming van de burgemeester tot
commissaris niet als een verrassing,
Er waren reeds eerder verschillen
de eervolle betrekkingen aangebo
den, maar deze werd geambieerd.
Hij achtte het een gelukkige om
standigheid dat de burgemeester tot
het ambt van commissaris was be
noemd onder vigeur van de nieuwe
provinciewet van 1962, nu de com
missaris der Koningin gepromoveerd
is tot provinciaal bestuursorgaan en
daardoor mutatis mutandis de even
knie werd van de burgemeester in de
gemeente. Hij dankte de burgemees
ter voor hetgeen hij gedurende de 12
jaar, dat hij naast hem had mogen
zitten als zijn „adjudant" van hem
had geleerd.
NIET GEZOCHT
De burgemeester beantwoordde
daarna de verschillende sprekers. Wat
velen van de aanwezigen hadden ver
wacht was onverwacht werkelijkheid
geworden. Niet gezocht, was dit ambt
hem aangeboden en hij had het niet
mogen en ook niet kunnen afwijzen.
Het afscheid van het college van de
wethouders en de raad valt niet ge
makkelijk. In de 27 jaar had hij hier
veel meegemaakt en hij dankte al
len, zowel ambtelijk als persoonlijk,
voor alles. Dankbaar was hij, dat men
liet uitkomen dat hij er in geslaagd
was onpartijdig en voor iedereen de
zelfde wijze van optreden te hebben
betracht. Het was hem een genoegen
te kunnen zegigen dat hij zich één
voelde met Hillegom zoals Hillegom
hem als een met hem beschouwde.
Dankbaar aanvaardde hij het wapen
raam en de lamp.
Ook de raad dankte hij voor de wij
ze waarop men hem altijd tegemoet
was getreden in het bijzonder de
secretaris. Met hem was een band
gesmeed van zakelijke en persoonlij
ke vriendschap. Dankbaar voor de
geschenken en de vele vriendelijke
woorden besloot de burgemeester
met de wens dat Hillegom een goede
en voorspoedige toekomst tegemoet
zal gaan en dat Gods zegen op Hille
gom zou rusten.
Nadat een dronk was gewij d op het
welzijn van de nieuwbenoemde com
missaris der Koningin in Overijssel
en op dat van zijn echtgenote die bij
het betreden van de raadszaal bloe
men waren aangeboden door de
jeugdige José Punt werd de zitting
gesloten.
Receptie in Treslong
Jong, J. G. van Wijnen en P. W. de
Lange. Nadat wethouder van Dam
de bijeenkomst had geopend sprak
de gemeente-secretaris de heer J. Th.
M. Punt namens het gemeenteperso-
neel. Hij wees op de goede verstand
houding van de burgemeester met
zijn personeel, dat dan ook deze dag
ais een nare dag beschouwt en ge
neigd zou zijn de vlag halfstok te
doen hangen.
Spr. herinnerde aan de bezettings
tijd toen op de burgemeester alle
verantwoordelijkheid drukte en hij
had alle respect voor de wijze waarop
deze legio moeilijkheden wist op te
lossen en velen de uitzending naar
het Oosten wist te besparen. Het
personeel had zich vaak aan zijn vast
beraden en moedig optreden opge
trokken. Daarvoor paste grote dank
baarheid. Hij prees de enorme werk
kracht, het grote organisatie-talent
en de praktische kijk op de dingen.
Bij alle overvloed van werkzaamhe
den bleef hij de evenwichtigheid zel
ve. Altijd gelijkmatig van humeur,
prettig in de omgang, voor ieder klaar
staande en bereid met raad en daad
bij te staan. Hij stond te midden van
zijn personeel en gaf daarmede ge
stalte aan de woorden waarmede zijn
proefschrift over de Weg en wet aan
vangt: „L'homme est destiné a vivre
en sooiété" (De mens is bestemd
om in de gemeenschap te leven). Hij
stond niet boven de werkgemeen
schap, maar er midden in.
SCHILDERIJ
Het feit dat de burgemeester de
bloembollenstreek verlaat, wanneer
deze niet op haar mooist is, was
voor het personeel aanleiding de
kunstschilder Nico C. Berkhout, oud-
Hililegommer, opdracht te geven de
Bloembollenstreek te schetsen in
haar fraaiste tooi. Dit schilderij bood
hij* de burgemeester als aandenken
aan.
Daarna werd nog het woord ge
voerd door de adjudant van politie,
W. A. Hoekstra namens het korps
Rijkspolitie en reservisten, en de heer
D. van Dooren namens het korps
van de vrijwillige brandweer. Zij
onderstreepten hun waardering en
hoogachting voor de burgemeester
door het aanbieden van diverse ca
deaus.
Na deze bijeenkomst waren het de
genodigden, die de zaal vulden. De
commissaris der Koningin in Zuid-
Holland, J. Klaasesz, de burgemees-
teri uit de kring Bloembollenstreek
en de Haarlemmermeer, waarvan
burgemeester Van Nispen lid was, de
geestelijkheid van de verschillende
gezindten in Hillegom, de raadsleden
met hun dames, vertegenwoordigers
van organisaties en verenigingen en
vele anderen kwamen him belang
stelling tonen.
Namens de collegae spraken de
burgemeester van Noordwijk, mr. van
Berkel en van Haarlemmermeer, mr.
van Willigen. Namens het comité uit
de burgerij voerde/ de voorzitter van
dit comité notaris J. B. van der Lin
den van de Heuvell het woord. Zij
hadden allen woorden van waarde
ring en onderstreepten ddt met het
aanbieden van cadeaus, waaronder
een zilveren schaal namens de bur-1
gerij.
Voor de geestelijkheid sprak pas
toor M. J. van Rijn van de St. Joseph-
parochie.
GEEN PRECEDENT
De commissaris der Koningin in
Zuid-Holland, mr. J. Klaasesz wens
te geen precedent te scheppen met
dit afscheid van een burgemeester.
Hij wenste slechts een welkom te
richten tot een nieuwe collega in
het ambt van Commissaris der Ko
ningin. Dit ambt is geen sémcure,
zoals men schijnt te denken. Alleen'
al het feit, dat de Commissaris der
Koningin de gemeenten in zijn pro
vincie binnen de vier jaar moet be
zoeken, vraagt al veel tijd. Hij wens
te de nieuwe commissaris een vrucht
bare ambtsvervulling.
Namens het intergemeentelijke
electriciteitsbedrijf HLS werd de bur
gemeester in' de werkkamer van zijn
ambtswoning in Zwolle een lichtpunt
aangeboden.
LAATSTE WOORD
Het laatste woord was aan de
scheidende burgemeester. Hij dank
te allen voor hun goede woorden en
wensen, mede namens zijn echtge
note. De commissaris der Koningin
van Zuid-Holland meende hij de be
langen van Hillegom nog één keer
te mogen aanbevelen. Wat de burge
rij van Hillegom hem bij zijn jubilea
had aangeboden was al buitenge
woon, dat zij nu weer met cadeaus
kwam was „zoveel te veel", dat hij
er geen woorden voor had. Hij zou
Hillegom niet vergeten en wenste
Hillegom en zijn burgerij alle goeds
toe, geluk en voorspoed. „D^t Gods
zegen op allen moge rusten".
Daarna was er nog een receptie
voor de Hillegomse bevolking. Ook
daarvan werd volop gebruik gemaakt
en werden vele goede wensen met
geschenken aangevuld. Het was een
groots en dankbaar afscheid, dat Hil
legom van zijn burgemeester, die ge
durende meer dan een kwart eeuw in
hun midden was, heeft genomen.
PREKEN DOOR LEKEN
In de parochiekerk van de H. Jo
seph te Hillegom zullen vastenpre-
ken door leken worden gehouden,
nl. door Jos. de Boer en Gabriël
Smit, beiden eminente sprekers, bei
den bekend om hun kennis en erva
ring, beiden een voorbeeld als ka
tholiek in hun wereld.
Het program: 16 febr. en 23 febr.:
Dr. Jos. de Boer, inspecteur Gymna
siaal Onderwijs: Het gezin in de
branding.
Open of gesloten gezin. De moeilijk
heden van het katholiek gezin. Con
servatieve ouders en moderne jeugd.
Zondag 1 en 8 maart. Gabriël Smit,
De katholiek in de wereld van
1964.
Vernieuwing van de Kerk en conser
vatieve christenen.
Zondag 15 en 22 maart. Alleen
door het lijden van Christus kunnen
wij ons leven begrijpen, kunnen wij
de angst en de eenzaamheid over
winnen, kunnen wij onze daadkracht
houden in de chaos van de wereld.
HILLEGOM
Geslaagd Aan de Stichting Kli
nisch Hoger onderwijs te Roterdam
is geslaagd voor het examen semi-
arts de heer A. J. Lanting.
LISSE
Fotoclub „Bollenstreek" De
amateurfotografen uit de bollen
streek hebben een bijzonder mooie
avond gehad in de filmzaal van het
Lab. voor Bloembollenonderzoek te
Lisse. Het bestuur was zo gelukkig
om beslag te leggen op de heer F.
Stoopman uit Den Haag, die sprak
over het onderwerp „Fout en goed".
Spr. had zijn lezing geheel afge
stemd op de practijk en kreeg daar
door de volle belangstelling en aan
dacht van zijn gehoor.
Promotie prof. dr.
J. J. A. van Iersel
Irene heeft vrijdagochtend onverwacht haar twee aanstaande
schoonzusters, de 28-Jarige prinses Cecile de Bourbon Parma (midden) en
de 35-jarige Marie Frangoise (rechts), die gehuwd is met de prins wan
Lpbkowks, van Schiphol. Na aankomst vertrokken de prinsewen
naar Soestdijk.
Het vervolg van ddt afscheid had
plaats in restaurant Treslong. Daar
waren bijeengekomen de ambtena
ren en werknemers van de gemeen
te, de leden van de rijkspolitie post
Hillegom, met de vrijwillige brand
weer en een aantal leden van de BB.
De burgemeester en zijn echtgenote
werden afgehaald door een commis
sie, bestaande uit de heren Chr. de
Meer dan honderd vaste medewer
kers heeft thans het zoölogisch labo
ratorium te Leiden aan de Kaiser-
straat en overzijde Witte Singel. Bij
zo'n groot bedrijf zijn samenspel en
goede menselijke kontakten een eer
ste vereiste. Dit zei prof. dr. J. J. A.
van Iersel gistermiddag in het Groot
Auditorium van de Leidse universi
teit in zijn intree-rede als hoogleraar
in de experimentele dierkunde aan
de Leidse universiteit. Er waren in
het Groot Auditorium waar deze rede
werd uitgesproken veel belangstel
lenden. Prof. Van Iersel, die vooral
bekendheid heeft gekregen op etholo
gisch terrein, de gedragsleer der die
ren, gaf in zijn rede een interessant
overzicht van dit studiegebied. Het
intrigeert de mens te weten, aldus
spr., wat bijv. de betekenis is van de
rode buik en borst, die het mannetje
van de stekelbaars in het voorjaar
krijgt, of waarom twee mannetjes in
een gevecht gewikkeld plotseling
beiden op de kop gaan staan, zodanig,
dat het rood goed zichtbaar is voor
de tegenstander.
Hij vraagt zich af wat de functie
is van de oranjekleurige veer, zo
groot als een handpalm in de vleu
gel van het mannetje van de manda
rijneend, of van de lange, het vlie
gen bepaald hinderende met schijn-
ogen rijkelijk bestrooide pauwestaart.
Of de gekleurde achterdelen van de
Mandril, die volgens P. G. Wode-
house zijn „klubkleuren aan de ver
keerde kant draagt". Zulk een grapje
raakt onbewust de waarheid. Hebben
klubkleuren niet een signaalfunctie
voor de leden van een zelfde groe
pering?
EIEREN ROLLEN
Prof. Van Iersel beschrijft ver
schillende onderzoekingen naar de
eigenschappen van objecten, die een
bepaald dier tot reactie verleiden. Zo
heeft men in een serie van 60.09
proeven vastgesteld, dat de z.g. eirol-
actie, waarmee een broedende zil
vermeeuw een weggerold ei weer te
rugrolt in het nest, wordt opgewekt
door de eikleur, de grootte van het ei
(hoe groter hoe mooier) en speciaal
door de gespikkeldheid van het ei-
oppervlak. De yorm van het ei is
nauwelijks van betekenis voor de
eirolreactie, een cylinder wordt even
vlot gerold als een normaal gevormd
model.
MECHANISME
Spr. ging vervolgens na langs wel
ke schematische wegen de reacties
ontstaan. Het is beter in dit verband,
aldus prof. Van Iersel de neutrale
term mechanisme te gebruiken in
plaats van het teveel suggererende
woord „schema" en termen als „sleu
telprikkels" te vermijden. Er is niet
altijd sprake van een sleutel, die in
het slot van een reeks reacties bij het
dier past.
ROOFVOGELS
Proeven werden ook gedaan met
overzeilende modellen van roofvo
gels en de reactie daarop van jonge
kalkoenen. Zij schrikken echter ook
van langzaam overvliegende heli
copters en luchtschepen, omdat die
nu eenmaal minder frequent voorko
men dan vliegtuigen, waaraan de kal
koenen wel gewend raken.
Een in een broedmachine geboren
kuiken volgt elk langzaam bewegend
object. Ook de zang van vogels le
vert duizend en een vraagstukken op.
Prof. Van Iersel en mevrouw Van
Iersel worden gefeliciteerd door
prof. dr. F. L. R. Sassen.
Een jonge vink studeert zijn melodie
voor de volgende lente in aan de zang
van zijn vader of buurmannetjes. In
het uiteindelijke repertoire van de
jonge vink kunnen zonder moeite
verschillende versies worden onder
kend, die overeenkomen met de
eigenaardigheden in zang van erva
ren buren. Experimenteel kan men
hetzelfde bereiken met behulp van
een z.g. zangtutor, een zang die van
af de band wordt voorgespeeld.
Daarmee kan men ook de grens
van het imitatievermogen van de
vink bepalen. Dit vermogen is bij de
vink niet groot, in tegenstelling tot
vele andere soorten vogels. Er wordt
slechts geleerd van melodieën die niet
teveel afwijken van het aangeboren
stramien. Er ontstaan duidelijk dia
lecten in verschillende vinken-vol-
ken, maar toch zou men na een proef
met isolering van jonge vinken ook
mogen aannemen, dat er elementen
in de zang aangeboren zijn.
COMMUNICATIE
Prof. Van Iersel behandelde ln het
kort ook nog het vraagstuk van de
ontwikkeling in de communicatie tus
sen dieren van een soort. Het onder
zoek van de ontwikkeling der signa
len, inzonderheid de vraag of deze
ontwikkeling begrijpelijk is, komt
pas sinds kort op gang. Gefundeerde
uitspraken hierover zijn alleen moge
lijk als naast de studie van de func
ties van het signaal zelf, gedetailleer
de studies worden verricht van alle
functionele systemen, die een orga
nisme bezit en van de interacties
tussen deze stemmen. Een drukbe
zochte receptie volgde op deze inau
gurale rede.
