IN VOLLE RAI BOKST
ENGELAND MET E.E.G.
Met vrachtauto's nog
aan de spits
20 km
Competitie in
volle gang
Stuur links of
rechts?
Reparatie van weg reuzen
.Nu ook veiligheidsriemen-
voor kinderen
Tovenarij met
pk s
bedrijfs
auto's
J)e Bedrijfs-R.A.I. in het nieuwe
tentoonstellingscomplex aan
het Europaplein te Amsterdam, is
met een oppervlakte van 45.000
m2 (zes voetbalvelden!) de
grootste expositie van be
drijfsauto's ooit in ons, land ge
houden.
Te zien zijn:
25 bestelauto's
37 vrachtauto's
26 combinatie-auto's
25 autobussen
39 speciale voertuigen
16 aanhangwagens
20 opleggers
120 stands met onderdelen
Twaalf landen
Totaal zijn er 106 merken (5 meer
dan op de vorige 'Bedrijfs-R.A.I. in
1962), t.w.:
Nederland 40
West-Duitsland 21
Engeland 17
Frankrijk5
Ver. Staten 5
Italië4
België 3
Oost-Duitsland 3
Tsjechoslowakije 3
Zweden 3
Oostenrijk 1
Zwitserland 1
Deze 47e R.A.I. duurt tien dagen
De tentoonstelling is dagelijks open
van 10.0017.00 uur en van 19.00
22.00 uur. Op zaterdag en zondag is
zij 's a v o n d s gesloten.
BEDRIJFSAUTODICHTHflO 1963
AANTAL BEDRIJFSAUTO'S
PER 1000 INWONERS
IWIItl
J22
WEST BUITSLANB
3'
Wereldprimeurs
Daf 6x6 12-tons drie-asser voor
werk buiten de verharde weg.
Chrysler Farmobil in Griekenland
geassembleerde lichte truck voor
terreinrijden.
Tatra 4x4 zware twee-assige wa
gen met aandrijving op alle wielen.
DAF MB 200 underfloor toer-
wagenchassis met horinzontale mo
tor tussen de assen.
Leyland Panther autobusefrassis
met horizontale dieselmotor achter
in en luchtvering.
Verheul VB-A-10 autobuschassis
met motor achterin in langsrich-
ting en luchtvering.
Twee Nederlandse typen opleggers
zelfdragende gesloten oplegger van
Groenewegen en Kangoeroe-opleg
ger va*1 Broshuis-Deckers.
Ned. primeurs
Austin A 60 Countryman combinatie-
wagen met dieselmotor.
Morris Oxford VI Travelier combi
natiewagen met dieselmotor.
Chrevolet Chevelle Stationcar com-
binatiewagen afgeleid van de Che
velle personenauto.
Citroën AK bestelwagen afgeleid van
de Citroën Ami 6.
Fiat 1100 TN de Fiat 1100 T bestel
auto met dieselmotor.
Ford TT 1500 zwaardere bestelauto
met versferkt chassis.
Volvo Laplander terreinwagen met 4
aangedreven wielen en B18 motor.
Austin FHK 100 en 160 chassis met
horinzontale underfloor-dieselmotor.
Morris FHK 100 140 en 160 chassis
met horizontale underfloor-dieselmo
tor.
Fiat 643 twee truckuitvoeringen en
één trekker voor zwaar vervoer.
Ford Thames Trader 75 FC 6 x 4 truck
met dubbel aangedreven tandemstel
en dieselmotor.
Mercedes-Benz LP 1620 volfront
vrachtwagen, ontwikkeld uit de 334-
serie.
Mack en International frontstuur-
chassis met kantelcabine.
Verheul VB 10 met polyester-beplating.
vraag naar autobussen zich beperkt tot
750 per jaar en dit aantal dan nog uiteen
valt in een groot aantal typen en uit
voeringen. Als men weet dat er vrij veel
bussenbouwers zijn beseft men dat de
spoeling hier dun is.
Eerste reed
Qmstreeks 1900 ging een lingerie-
bedrijf in Den Haag over tot
aanschaffing van een bestelauto
AlsNalles meezat kon die wagen
20 km rijden. Uit veiligheidsover
wegingen gold echter „niet sneller
dan een paard in matige draf'
Goedeoude tijd!
D e R.A.I. staat weer vol
Er zijn stands met buitenbeentjes zoals G.E.B.-montagewagens
met een werksteiger die 11V4 meter boven de straat kan reiken,
tankauto's voor suiker, krijt en meel, diepvriesauto's die een tem
peratuur van 30 graden onder 0 handhaven, reinigingsauto's die
de putjesschepper en straatveger uit het straatbeeld doen verdwij
nen, een autobus die geheel met polyester is beplaat, enzovoort,
enzovoort.
Maar het grootst in aantal en kenmerkend voor deze Bedrijfs-
R.A.I. zijn natuurlijk de bestelwagens en de vracht- en trekauto's.
Als u mét ons belangstelling heeft voor de onderlinge concurrentie van de
grote fabrieken en scherp door de propaganda-offensieven heen wilt rJen,
ontdekt ge het volgende:
Bij de bestelauto's krijgen leveranciers uit derde landen weinig
kans. Het zijn de E.E.G.-fabrieken (Euromarkt) die door tariefvoor
deel de dienst uitmaken. Het afgelopen jaar was de verkoop in ons
land: West-Duitsland 60%, Frankrijk 16%, Italië 7,5%, Nederland
3.5%. Totaal 87%.
Van de 13% die buiten de E.E.G. vandaan kwam boekte Engeland
10%.
Geheel anders liggen de kaarten bij de vracht- en trekauto's. Daar
hebben de niet-E.E.G.-leveranciers nog 45% van de markt, met de
Engelse industrie met 32% over de gehele linie als kampioen.
Hier komt West-Duitsland niet boven de 28% uit. Nederland komt
je zitten op de lange reis,
Hun rally kent geen ereprijs,
Geen puntenklassement.
Zij rennen naar Parijs en Bonn,
In sneeuw, in mist, in zomerzon;
Hun naam blijft onbekend.
Hun monsvers brullen door de nacht,
Met op de assen tonnen vracht,
Naar oost en zuid en noord.
En als de burger melig gaapt
En lekker thuis zijn slaapje slaapt,
Dan dreunen zij nog voort.
Hun koffie geurt aan Seine-kant,
Het brood gaat op in Zwitserland,
Zij slapen in Milaan.
En niemand uit de burgerij,
Om vijf uur in de middag vrij,
Kent ooit. dit vreemd bestaan.
JAN HOTTENTOT
met 23% uitstekend voor de dag.
T\e tariefafbraak in de zes landen van
de Euromarkt (Nederland, België,
-Luxemburg, Frankrijk, West-Duitsland
en Italië) is-nu al tot 40% van de oor
spronkelijke barrières gevorderd. Daar
door zijn de onderlinge concurrentie
verhoudingen verruimd. Wij zien clan
ook op deze Bedrijfs-R.A.I. dat Frankrijk
en Italië met vrachtauto's op onze markt
willen komen. Ook de Belgische autobus-
bouwers proberen hier vaste voet te.
krijgen.
De vraag „links of rechts stuur" blijkt
steeds meer in de belangstelling te komen.
Nogr niet zo heel veel jaren geleden werd
deze kwestie bij de constructie van per
sonenauto's opgeworpen. De dure Franse
(Delahaye en Talbot) en Italiaanse merken
(Alfa Romeo en Lancia) hadden nog
meestal het stuurwiel rechts. Maar alge
meen zal. men het er over eens zijn, dat b(j
rechts houdend verkeer het stuur links
moet zitten.
Bü het bestelwerk ligt de probleemstel
ling geheel anders. Hier zien wij dat het
stuur rechts vele voordelen heeft. Sneller
uitstappen, gemakkelijk aan het trottoir
etc. en als enig nadeel het weer weg
rijden uit de file van langs het trottoir
geparkeerde ito's. Dat een goede buiten
spiegel bü de gesloten bestelauto's hier
aUernoodzakelijkst is, behoeft geen nader
betoog.
De zg. derde landen zitten niet stil.
Engeland en Zweden (9% der vracht
auto-leveringen vestigen dochter-on
dernemingen in de Euromarkt om op die
manier het prijsverschil te overwinnen.
Zo krijgt Zwolle een Zweeds assembla-
gebedrijf annex motorenfabriek.
De vaderlandse vrachtauto-in
dustrie (en daarbij denkt men als
vanzelf aan de DAF te Eindhoven)
is vooral sterk in de zwaardere ton
nage-klassen, die steeds meer favo
riet worden door de sterke groei
van het internationale wegvervoer.
Onze carrosserie-industrie heeft het
niet makkelijk doordat de vervangings-
Tfr zijn, althans in Amerika, vracht-
-Lj auto's, die 800.000 km rijden zon
der revisie. Zover zijn wij in Europa
nog niet. Los daarvan is het duidelijk
dat ook een zware wegreus wel eens
reparatie behoeft.
De reparatiewérkplaatsen van zware
vrachtauto's vormen "een probleem. Er
zijn er te weinig. Daar komt bij dat deze
herstelwerkzaamheden altijd dringend
zijn omdat de dure reuzen nauwelijks
stil mogen staan.
Niet altijd zijn de voertuigen praktisch
gebouwd. Vaak mopperen monteurs, in
de werkkuil: „Hoe krijgen ze het ver-
jje auto-industrie kent in ons land ruim 300 toeleveringsbedrijven met onge
veer 10.000 werknemers. Zij maken allerlei onderdelen en toebehoren.
Eind mei gaat deze categorie een speciale expositie houden van garage-uit
rusting, genaamd „Autovak". Dit is een primeur voor Europa.
In afwachting daarvan nemen nu aan de R.A.I. een honderd fabrikanten
en handelaren met onderdelen en accessoires deel. Er zijn belangrijke onder
nemingen bij. Weet u dat de Koni-fabriek te Oud-Beijerland, voortgeko
men uit een zadelmakerij, gespecialiseerd is in schokbrekers? Het bedrijf
telt 700 employe's en exporteert naar 60 landen. Vele grote autofabrieken
telt Koni tot klant.
jjet grote nieuws bij de veiligheidsgordels op de R.A.I. is de kin der-
veiligheidsgordel. Een primeur.
Onze bandenindustrie weert zich ook. Weliswaar voeren wij jaarlijks nog
voor 40 miljoen in, doch de uitvoer is aanzienlijk groter: f 60 miljoen.
zonnen..." Te weinig ziet men bijv. de
mogelijkheid remtrommels te demon
teren zonder dat het nodig is de
naven van de assen te trekken. Dat is
namelijk een moeilijk en riskant werk.
Ook de bereikbaarheid van filters is
een precair onderwerp.
Amerika (tijd is geld) ontwierp voor
snelle reparaties de kantelcabine. Deze
vindt thans navolging.
Hoe nijpend het personeelsgebrek in
de garages is, behoeven wij niet te schet
sen, maar een truck, die „lekker repa
reert" zoals dat in de vaktaal heet, zal
ook het best gerepareerd worden en in
de kortste tijd en dit vind men terug
op de rekeningen.
De gasturbine is ook reeds beproefd
(Boeing), want uit de diesel leek het aan
vankelijk bijzonder moeilijk nog enkele
pk's meer te halen Vele jaren lang leek
dit laatste motortype stil te staan, maar
in de laboratoria werd koortsachtig ge
werkt. "Ien beschikte over de juiste smeer
olie en brandstoffen, maar hoe stond he:
met de brandstofinspuiting, hoe met de
verstuivers, was de inspuitpomp verder
ontwikkeld? Hier bleek een verdachte
stilstand te zijn ingetreden, tytdat zo
mer 1963 een type pomp verscheen, die
nieuwe mogelijkheden bleek te bieden.
Maar ook in de meest verborgen delen
tot in het hart van de dieselmotor ging
men wroeten. Het werd een roulette met
lucht en koolwaterstofmoleculen, het werd
spannend. O.a. in Göteborg en München
werd enorm grót gespeeld, maar men
won pk's.
Een 6 cilinder dieselmotor van 9.6 1 in
houd te zien stijgen van 190 tot 212 pk
bij gelijk toerental zondei toepassing var.
een turbo-charger, is een gebeurtenis die
men zal blijven bewonderen. Als men
dan ervaart, dat met toepassing van een
turbo-changer (uitlaatgasturbine met blo
wer oftewel compressor) het aantal pk's
nog eens met 18 stuks stijgt zonder dat
de verbrandingsdruk omhoog gaat (men
ziet hem zelfs dalen), dan blijkt, dat zich
in die honderdste seconde in de verbran
dingsruimten processen afspelen, waarvan
men pas na uitvoerige bestudering de ge
heimen te weten kwam.
Nu is het halen van zoveel mogelhk pk's
uit een bepaalde motorinhoud een zeer
boeiende bezigheid, maar men moei nok
proberen die pk's zoveel mogelijk aan te
wenden voor de aandrijving. Dientenge
volge zien wij bijvoorbeeld Maij personen
auto's de „denkende ventiluteur" steeds
meer aanhangers krijgen Op enkele trucks
is deze ventilateur nu ook gekomen Reeds
is er een Duits merk, waarbij de snelheid
van de ventilateurbladen kan worden ge
wisseld.
Straks Rijwiel-R.A.I.
Reeds nu kondigen w:j aan dat de
R.A.I.-deuren van 28 februari t.m. 7
maart open gaan voor fietsen, bromfiet
sen, motoren en scooters. Ons land staat
volop in het teken van de motorisering,
maar de tweewielers, die zo goed zijn
voor onze gezondheid (ver
blijf in buitenland), tellen nog altijd
mee!
HIERNAAST: fier drietal van onze
nationale vrachtauto-industrie, de
D.A.F.