Paus Paulus en de patriarch
omarmden elkaar voor de
Athenagoras
vredeskus
LEVENSGEVAARLIJKE KRUISWEG OP DE VIA
DOLOROSA IN JERUSALEM
MAANDAG 6 JANUARI 1964
B4e JAARGANG No. 16.119
Directeur J. F. J. M. KOENS
Hoofdredakteur L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT S2
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Jerusalem:
trefpunt der Kerken
Teief. 2.09.35 - Red. 2.00.15, 2.55.94 - Advert. 2.08.26 Klachten bezorging 3.38.39 (tussen 17.30 en 19.00 n.) - Giro 10.30.03 - Abonn. 0,78 p.w., 3,35 p.mnd., 10,05 p.kw., Franco p.p. 10,55. Adv. 20 ct p. mm., Telefoontjes S 1.75
ONTROEREND HOOGTEPUNT VAN PAUSELIJKE PELGRIMAGE
Uit de meer dan tien grote en kleine toespraken welke Paus Paulus VI gedurende zijn zaterdag
begonnen en vandaag besloten bedevaart naar het Heilige Land heeft gehouden, heeft men
twee grote motieven kunnen trekken voor deze historische daad: de bevordering van de
eenheid onder de christenen en met name het herstel der eenheid tussen de Orthodoxie en de
Katholieke Kerk, en de vrede tussen de volkeren, vooral in het door twist en na-ijver ver
scheurde Nabije Oosten. In de toespraken van de Paus kwamen deze beide motieven telkens
weer naar voren.
Het hoogtepunt van de bedevaart, tijdens welke de Paus bij zijn bezoeken aan de heilige
plaatsen en met name zaterdag op de kruisweg bij Jeruzalem, meermalen door het ongetoom
de enthousiasme van de duizenden belangstellenden letterlijk in het nauw werd gebracht,
was ongetwijfeld de persoonlijke ontmoeting tussen de Paus en de eveneens op eigen initia
tief naar Jeruzalem gekomen orthodoxe oecumenische patriarch van Constantinopel Athe
nagoras. In een uiterst vredelievend gestelde toespraak drukte Paus Paulus zijn diepe ont
roering erover uit, dat na zovele eeuwen van stilzwijgen en afwachting de hoogste verte
genwoordigers en de Katholieke Kerk en de Orthodoxie elkaar weer ontmoetten. Ofschoon
deze ontmoeting nog niet meer schijnt te zijn geweest dan wat de Paus zei: „Een broederlijk
gebaar", toch wordt de betekenis ervan zeer groot geacht, discussiepunten zijn niet aange
raakt. Dit was noch de bedoeling van de Paus, noch van patriarch Athenagoras. Wat wel de
bedoeling van deze ontmoeting was, formuleerde Paus Paulus, toen hij zei: „Voorlopig moet
de liefde nog groeien en nieuwe wegen vinden. De discussies over de leerstellige verschillen,
over de liturgie en de kerkelijke tucht worden aan de theologen overgelaten".
Boodschap van
president Johnson
aan Paus Paulus
Gisteravond werd de inhoud
bekend van de persoonlijke
boodschap, die de Amerikaanse
president Johnson voor de Paus
had meegegeven aan zijn afge
zant Shriver. Shriver zei later,
dat president Johnson in zijn
boodschap aan de Paus zegt te
hopen, dat hij te gelegener tijd
de Paus zal ontmoeten.
De Paus had volgens hem ge
zegd een dergelijke ontmoeting
te verwelkomen. Shriver, zwa
ger van wijlen president Ken
nedy, zei dat de Paus hem had
verzocht zijn deelneming over
te brengen aan mevrouw Jo
seph Kennedy, de moeder van
John Kennedy, en mevrouw
Jacqueline Kennedy, en hen
van zijn bewondering van de
manier waarop zij him leed
gedragen hebben, te getuigen.
Zowel door de autoriteiten van het
Arabische Jordanië als van het Jood
se Israël is de Paus met het groot
ste respect en de grootste eerbewij
zen ontvangen.
Zo was reeds de aankomst in Am
man, waar koning Hoessein zijn gast
begroette en hartelijk ontving. Nau
welijks had de Paus voet op Jor
daanse bodem gezet of een zwerm
duiven, symbool van vrede en goe
de wensen, werd losgelaten. De Paus
ontving een houtsnijwerk, vervaar
digd uit olijvenhout uit de tuin van
Gethsemane en bood koning Hoes
sein een waardevol uurwerk uit de
18e eeuw aan en medische appara
tuur voor een ziekenhuis.
Kort na de ontvangst op het vlieg
veld van Amman zette de pauselijke
stoet zich in beweging naar Jerusa
lem. Hier liep de organisatie echter
uit de hand, zodat de Paus zelfs niet
in de gelegenheid was daar zijn voor
genomen begroeting van Jerusalem
uit te spreken.
DUIZELING-
Elk ceremonieel moest vervallen geweest dat troepenversterkingen de
vanwege de grote menigte, die de Paus niet hadden kunnen bereiken.
Paus wilde zien en dicht tot hem
wilde naderen. Ongeveer drie uur za
terdagmiddag kwam de Paus aan in
het gebouw van de apostolische de
legatie in Jerusalem, waar hij enkele
minuten had om zich te verfrissen
na de ruim 100 km lange autotocht
van Amman naar Jerusalem.
Meisje onder de
voet gelopen
LICHAMELIJKE BEPROEVING.
WEKKEND
In duizelingwekkende vaart ie het
afgelopen weekeinde, de eerste da
gen van het nieuwe jaar, op bijna
niet voor te stellen wijze geschie
denis gemaakt. Wat de mensheid in
de loop der eeuwen geschokt heeft
weten wij uit saaie boekjes op school
die een traag beeld oproepen aan
oude tijden, toen de wereld nog zo
veel groter was, tijden die grootse
gebeurtenissen schijnen te- begraven
in een grijze schemer, die het verle
den definitief maakt. In die grauwe
verte was het verdeelde christen
dom weggezakt en met weemoed
vierden wij 't Kerstfeest, toen Chris
tus het Licht was waarin de jonge
ongedeelde Kerk zich ging spiegelen.
Veel is ons uit die eerste vreugde
volle tijd niet bijgebleven. De chris
tenen kregen het te druk met on
enigheid, twisten en naijver.
Wij zijn aan die onzalige toestand
zo gewoon geraakt, dat wij bijna
meenden, dat het zo hoorde. Drie
korte dagen hebben ons versteld
doen staan, hebben meer indruk op
ons gemaakt dan eeuwen bij elkaar
in staat waren dit te doen. Een Paus
vliegt naar Jerusalem en wordt
stormachtig, bijna fanatiek, begroet
door christenen, Joden, Moslims en
niet-gelovigen. Paus Paulus kust de
grond, waar zijn voorganger, Petrus,
de sleutelmacht van zijn Heer ont
ving. En of dit alles nog niet genoeg
was komt daar uit het oude Byzan
tium, de grote rivaal van het keizer
lijke en pauselijke Rome, de patri
arch van de afgescheiden oosterse
christenen zijn mede-broeder in het
apostolische ambt omhelzen; op de
grond, die het angstzweet van hun
Verlosser gedronken heeft. In 1054
gingen Rome en Constantinopel uit
een. „God moge toezien en oorde
len", zo zeiden Rome's afgezanten
toen zij de excommunicatiebul op 't
altaar in de Aya Sophia neerlegden.
Zij, die Gods Zoon als hun Heer en
Verlosser belijden, hopen, dat het
met de tweespalt zo genoeg is ge
weest. .Alleluia", klonk het gisteren
in Jeruzalem en het christenvolk
liet de palmtakken weer wuiven
als 1933 jaar geleden. Het duizelde
Zondagavond echter, na de terug
keer van de Paus in Jerusalem, deed
zich opnieuw een ernstig incident
voor. Weer drong een onafzienbare
Toen de Paus daarna de kruisweg menigte juichend op de Paus toe en
van Christus ging volgen, werd dit weer trachtten de troepen de orde
voor hem inderdaad een lichamelijke te herstellen en ruimte te maken,
beproeving. De menigte drong zo Maar ditmaal werd er zo hardhandig
onstuimig op, dat de Paus volko- opgetreden, dat de menigte hals over
men in het gedrang kwam en bijna kop week en daarbij werd een meis
onder de voet werd gelopen. je onder de voet gelopen. Zij stierf
enkele ogenblikken later.
De Jordaanse regering, die zich
verantwoordelijk gevoelt voor de Voordat het Heilig Uur in de tuin
chaos die zaterdag ontstond toen van Gethsemane begon had de Paus
haar gast de Kruisweg volgde, heeft de kerkelijke autoriteiten van Jeru-
haar verontschuldigingen aangebo- salem in de apostolisohe delegatie
den voor het falen van de Jordaanse begroet: de bisschoppen der kerken,
politie. Later bleek dat koning Hoes- geünieerd met Rome, de Armeens-
sein persoonlijk een poging had ge- Orthodoxe patriarch en de Grieks-
daan om de paus te ontzetten door Orthodoxe patriarch van Jerusalem,
boven de smalle straatjes van Jeru- Benediktos. Deze laatste had zich
salem vliegend in een helikopter, steeds tegen de komst van de Paus
orders te geven aan de politie en het verzet, maar hem toch zeer eerbie-
leger. De menigte was echter zo dicht dig begroet.
„GEZEGENp HIJ DIE KOMT".
Vroeg in de zondagochtend ver
liet de Paus de apostolische delega
tie voor zijn pelgrimage door Is
raël. In Noord-Israël passeerde hij de
grens voor een tocht van 450 km
langs tal van plaatsen. Bij Megiddo
werd hij begroet door de president
van Israël, Sjazar, die in het He
breeuws een welkomsttoespraak
hield. „Ik groet u met de oude be
groeting „Baruch haba" (gezegend
hij die komt"), aldus de president,
die het bezoek een grote gebeurtenis
zonder precedent noemde. Na eraan
herinnerd te hebben „tot welke
wreedheid de mensen in staat zijn",
verklaarde hij, dat de mensheid thans
de hoop koestert op een zedelijke
wedergeboorte welke het kwaad kan
tegenhouden en de vrede kan vesti-
geen. Wij hopen, dat het visioen van
universele vrede en sociale rechtvaar
digheid van onze profeten werkelijk
heid zal worden en dat de wereld zal
worden opgebouwd op de liefde,
sprak hij.
Paus Paulus zei in zijn dank
woord, dat hij als pelgrim van de
vrede bad voor de verzoening der
mensen met God en waarachtige een
dracht tussen alle mensen en alle
volkeren. Hij herhaalde, dat hij was
gekomen om te bidden en dat zijn
bezoek een zuiver geestelijk karakter
draagt. Hij besloot zijn in het Frans
uitgesproken rede met de woorden
„Sjalom, sjalom" (hebreeuws voor
„vrede").
President Sjazar bood de Paus een
gouden herinneringsmedaille aan.
Deze laatste overhandigde later op
zijn beurt een gouden medaille, die
ter gelegenheid van het bezoek in
Vaticaanstad is geslagen.
De tocht door Israël vond zijn
hoogtepunt in de H. Mis welke de
Het historische moment van de ontmoeting tussen Paus Paulus VI en
patriarch Athenagoras, de kerkelijke leider van de Grieks-Katholieke
Kerk.
Paus opdroeg in de Annunciatiekerk
Hier hield hij ook een homilie ter ere
van de maagd Maria. De Paus zei
Nazareth te zien als een school ter
inleiding in het begrip voor het leven
van Jesus. Hier leert men, zo zei hij,
de diepe en geheimvolle betekenis
van dat eenvoudige, nederige en won
derbare leven te aanschouwen en
in zich te laten bezinken.
„SCHRIFT NIET ALLEEN
LETTERLIJK NEMEN".
Hier leren wij hoe wij Christus
kunnen verstaan. Hier leert men de
noodzaak oog te hebben voor het ka
der, waarin hij tot ons spreekt: de
plaatsen, de tijden, de zeden, de taal
en de vroomheid, waarvan Christus
zich bediende om zich aan de wereld
te openbaren. Hier spreekt alles. Al
les heeft hier een betekenis. Alles
heeft een dubbele zeggingskracht.
De ene is uiterlijk en herinnert aan
degenen uit de omstanders van Chris
tus, die slechts het uiterlijke beke
ken, die alleen de woorden en het
historische uiterlijk der heilige boe
ken bestudeerden en kritiseerden.
De betekenis, die men in de bijbel
taal als „letterlijke betekenis" beti
telt is waardevol en noodzakelijk,
maar zonder glans voor degenen, die
daarbij stilstaan. Men moet ook oog
hebben, aldus de Paus, voor het
tweede phenomenisch aspekt van het
evangelie. Deze ontsluit namelijk zijn
innerlijke betekenis, d.w.z. de open
baring der waarheid, de werkelijk
heid.
Vervolg op pag. 3 en 4
Dit oommer bestaat uit 12 pagina's
ZOEKT U EEN
Goed Anker Horloge
voor 30,- en 40,- of het aller
beste van 200,- en 400,-.
Horloger v. d. WATER, Haar
lemmerstraat 207 heeft het.
Eterna - Certina - Prisma -
Junghans - Ewe - Anker.
(Advertentie)
ZON- EN MAANSTANDEN
7 Jan.: zon op 8.47, onder 16.45;
maan op 1.18, onder 12.51.
Hoogwaterstanden
T Jan.: v.m. 8.57; n.m. 21.27.
KORRELTJE
Voor hen, diie ernstig wilden, is
niets te moeilijk.
Paulus groei de menigte In Megiddo, hei bijbelse Armageddon.
In Megiddo, het bijbelse Armageddon, bood de Israëlische president Sjazar de
hertmiermgsroedaaie aan. In hei midden de Israëlische chef protocol Gilboa.
