S)e C^idóeSoma/nJ:
CYPRUS IN DE VEILIGHEIDSRAAD
Deel van Turkse vloot
naar het eiland?
OP CYPRUS ZELF IS HET
THANS RUSTIG
Demonstraties voor
de Amerikaanse legatie
Ernstig onderzoek naar de
ramp van „Lakonia"
Directeur J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ZATERDAG 28 DECEMBER 1908
54e JAARGANG No. 16.113
ZWOLSMAN
NOG (STEEDS) NIET
VERZADIGD
l'elef. 2 0 9 8 5' Red. 2001 5, 25594 - Advert. 2 0 8 2 6 - Klachten bezorging 33839 (tussen 17.30 en 19.00 u.) Giro 10.30.03 - Abonn. 0.73 p.w., 3.15 p. mnd, 9.45 p. kw. Franco p.p. f 9.95. Adv. 18 et. p. mm., Telefoontjes f 1.6
De Veiligheidsraad is gisteravond laat bijeengekomen om de toestand
op Cyprus te bespreken nadat uit Nicosia berichten waren ontvangen
over het opstomen van Turkse oorlogsschepen naar het eiland. De hijeen-
komst werd gehouden binnen vijf uur nadat de regering van Cyprus om
een spoedzitting had verzocht.
De stap van Cyprus kwam voor de VN-afgevaardigden als een verrassing
omdat men meende dat de toestand na de op Kerstmis in Nicosia gesloten
wapenstilstand rustiger was geworden. Volgens sommige berichten had
den de botsingen tussen de Grieken en Turken op het eiland aan 300
mensen het leven gekost.
De bijeenkomst werd voorgezeten door de Amerikaan Francis Plimpton.
De afgevaardigden van Cyprus, Zenon Rossides, en van Turkije, Adnan
Kural, werden uitgenodigd hun standpunt te komen uiteenzetten zonder
recht van stemming. De twee landen zijn namelijk geen lid van de
Veiligheidsraad, die uit elf landen bestaat.
wing over de Cyprische grondwet,
Een officiële woordvoerder voor Cy- dat er geen schepen onderweg zijn die volgens hem de steden verdeelt
prus zei vroeger op de avond dat naar Cyprus, en dat schepen, die in tussen Grieken en Turken en aan de
vijf Turkse onderzeeboten, vier tor- dat gebied zijn waargenomen van Turkse parlementsleden in feite een
pedobootjagers en drie troepensche- de ene Turkse haven naar de andere recht van veto geeft,
pen bij de noordkust van Cyprus wa- onderweg zijn".
ren waargenomen. „Aan deze bedrei- Nadat Rossides met klem had te
ging bestaat geen twijfel", zei hij. FNCFT ANU WAAF7AAM gengesproken, dat Griekse Cyprioten
In een officiële verklaring, kort \J WAAJVLAA1U Turkse vrouwen en kinderen hebben
voor de bijeenkomst van de Veilig- vermoord stelde hij een resolutie
heidsraad, sprak Kural de Cyprische De Britse minister van gemene- voor waarin op de bevolkingsgroe-
beschuldiging tegen en zei: „De Turk- bestzaken, Duncan Sandys, is zater- pen van Cyprus een beroep wordt
se regering heeft mij opgedragen of- dagochtend onverwacht naar Cyprus gedaan samen te werken en alle
ficieel en categorisch te verklaren, vertrokken om de toestand in ogen- staten wordt verzocht de soevereini-
schouw te nemen. teit van Cyprus te eerbiedingen door
In Nicosia heeft president Makarios zich te onthouden van geweld of be-
met de Griekse leden van zijn kabinet dreiging met geweld,
tot vroeg in de ochtend vergaderd,
waarbij volgens welingelichte krin- De raad ging daarop uiteen zon
gen de Britse vice-hoge commissaris der dat een van de leden van de raad
Denis Cleary en de Amerikaanse am- had gesproken. De datum van de vol-
bassadeur, Fraser Wilkins, aanwezig gende vergadering zal later door de
waren. Vrijdag waren nog Britse voorzitter worden vastgesteld.
troepenversterkingen op het eiland
aangekomen om de orde te helpen
handhaven.
GRIEKENLAND
WACHT AF
Vannacht zijn de stafchefs van de
3 onderdelen van de Griekse strijd
krachten onder voorzitterschap van
vice-president Venizelos bijeengeko
men nadat vernomen was dat eenhe
den van de. Turkse vloot naar Cyprus
voeren. De toestand zou op deze bij
eenkomst niet alarmerend geacht
zijn, maar wordt door de Griekse
autoriteiten „nauwlettend gevolgd".
Zenon Rossides, de vertegen
woordiger van Griekenland, die als
eerste sprak, zei, dat hem „zojuist was
meegedeeld, dat de Turkse schepen
zich niet langer in de richting van
Cyprus bewogen". Hij schreef dit toe
aan Het bijeenroepen van de veilig
heidsraad. Rossides scheen zeer opge
wonden. Hij gaf een lange beschou-
p - r
rë- %'M
DOWN VS T- „J
wim
In Londen is gisteren een grote demonstratieve optocht gehouden door enkele honderden Turks-Cyprioten, die
naar Downingstreet 10 trokken om zo te protesteren tegen de gang van zaken op Cyprus. Op de foto zien we
de stoet onderweg, gefotografeerd in Oxford-Street.
HET PROCES
ARCOUD
Op de tweede dag van het proces
tegen de gewezen OAS-leider Antoi-
ne Argoud hebben diens verdedigers
verklaard, dat Argouds ontvoering in
München een „daad van internatio
nale piraterij" is. Zij verzochten hun
cliënt naar Duitsland terug te sturen.
De beklaagde bewaarde ook voor
de tweede dag gedurende de hele
zitting het stilzwijgen. Af en toe
knikte en glimlachte hij tegen zijn
advocaten. Terwijl Griekse, Turkse en Britse onderzoek kian inisbeiliLen maar. bê-
troepen door de straten van Nicosia weerde „wreedheden", begaan tegen
Toen de president van het hof voor en omgeving patrouilleerden, begon Turkse Cyprioten, tenzij allie betrek-
de staatsveiligheid zich met een aan- het leven in Nicosia vrijdagmorgen ken partijen hiertoe hun toestem-
tal vragen tot hem richtte, o.m. over weer zijn normale aanzien te krij- minig verlenen.
zijn ontvoering in februari, de ma- gen. Auto's en voetgangers vertoon- Naar aanleiding van een desbe-
nier waarop hij naar Parijs werd den zich weer in de straten en de treffend verzoek van de Turks-Cy-
gesmokkeld en hoe hij geboeid in een winkels openden hun deuren weer. pricxtische vice-president Kutsjuk
bestelwagen in de nabijheid van het Volgens Radio-Cyprus was 't ook in veaklaiarde de woordvoerder dat,
hoofdbureau van politie in Parijs was de rest van het eiland rustig. zelfs indien alle partijen hun toe
achtergelaten, deed hij alsof het hem In de Turkse wijk van Nicosia heb- stemming geven, dit onderzoek niet
niet aanging. ben Griekse, Britse en Turkse dok- door de internationale Rode Kruis-
In justitiële kringen verwacht men toren de handen ineen geslagen voor commissie zal worden uitgevoerd
dat, indien zijn verzoek, om naar verlichting van het lijden, dat in de maar door een onafhankelijke com-
Duitsland terug te keren wordt af- gevechten van vijf dagen werd aan- missie.
gewezen, Argoud waarschijnlijk zal gericht. De Turkse premier, Inönu, heeft 'n
weigeren nog in de beklaagdenbank beroep op de Turkse bevolkingsgroep
plaats te nemen en dat zijn verdedi- GEEN ONDERZOEK op Cyprus gedaan iedere daad, die
gers de zaal zullen verlaten, waar- Een woordvoerder van het^ interna- de veiligheid in gevaar kan brengen,
door het proces zonder verdedigers tioniale Rode Kruis in Genève heeft to vermijden.
zal moeten worden voortgezet. meegedeeld, dat zijn organisatie geen In Ankara is bekend gemaakt, dat
die lucht- en scheepvaartverbindin
gen met Griekenland inmiddels weer
normaal functioneren
BRITSE TROEPEN
Het vervoer van Britse troepen naar
Cyprus werd gisteravond vertraagd
door dichte mist. Een groep van 400
man wend naar een legerkamp ver
voerd om daar de nacht door te
brengen. Zij zouden vandaag naar
Cyprus vertrekken. Het eerste van
de negen „Briibannia"-toestellen, die
bij het vervoer zijn ingeschakeld,
vertrok gisteravond laat van de
luchtbasis Lyneöiam.
President Gunsei van Turkije heeft
in Ankara gezegd, dat verdeling van
Cyprus nuttig zou zijn. Wanneer dat
eerder was gebeurd zouden de moei
lijkheden van nu met zijn ontstaan,
zei hfj. Op een vraag van verslag
gevers of er oorlog tussen Turkije
en Griekenland op handen was zei
hij: „Het is gemakkelijk om over
oorlog te praten, maar het is niet
gemakkelijk om oorlog te voeren".
Twee Franse
schepen botsten
bij Texel
Twee Franse schepen, de „Eldonia"
en de „Typhée" zijn kort na mid
dernacht in dichte mist op de Noord
zee met elkaar in aanvaring geko
men. De bemanning van de mid
scheeps geramde „Eldonia" (2662
brt) van de Union Navale in Duin
kerken ging in de sloepen van boord
maar kon na van de ergste schrik te
zijn bekomen en met de wetenschap,
dat de sleepboot „Holland" van
Doeksen uit Terschelling in de buurt
was gearriveerd weer aan boord
gaan.
De gehavende „Eldonia" die slag
zij maakt, wordt door de „Holland"
naar Amsterdam gebracht.
De Typhée (2405 brt.) van
de Société Navale Caennaise in Caen
kreeg bij de botsing ook averij, maar
x kon op eigen kracht zijn weg ver-
De aankomst van kolonel Argaud aan het tribunaal, De opname werd voigen- gij ^e aanvaring, die plaats
gisteren gemaakt met een telelens, doch de beschuldigde kreeg de foto- vond twaalf mijl ten noordoosten
graaf toch in de gaten en wees hem aan zijn begeleiders aan. Op dat Van het lichtschip Texel, werden geen
moment knipte de fotograaf. personen gewond.
Salades of
hors d'oeuvres
verzorgen voor
OUDEJAARSAVOND
v.a. 1.50 tot 5.p.p.
PEETER LEENEN
GANGETJE 14 - TEL. 24905
ERHARD IN V.S.
Bondskanselier Erhard van West-
Duitsland is gistermiddag per vlieg
tuig in Texas aangekomen, waar hij
besprekingen zal voeren met presi
dent Johnson. Hij werd op het vlieg
veld ontvangen door de Amerikaanse
RUMOER IN SOFIA
Een grote groep - volgens schattingen niet minder dan 3000 - Bulgaren
hebben gisteren in Sofia luidruchtig en hardhandig gedemonstreerd voor
het gebouw van de Amerikaanse legatie in de Bulgaarse hoofdstad. Er
werden ruiten ingegooid en Amerikaanse auto's die voor het gebouw
geparkeerd stonden, werden op hun kop gezet.
Aanleiding tot de demonstraties was het misnoegen van de Bulgaren
over de beweerde spionage door de Amerikaanse inlichtingendienst, die
daarbij gebruik zou hebben gemaakt van de diensten van een Bulgaars
ex-diplomaat. Deze moet dc/vr dagen terecht staan.
Duizenden
demonstranten
Volgens mededelingen van een
autoriteiten naar aan
leiding van de betogingen. Zij eist
schadevergoeding voor de aangerich
te vernielingen.
De Amerikaanse waarnemend zaak
gelastigde Richard Johnson, die het
I VUlgeiiS XliCU-CU-CliilKCIl VtUl CW1
minister van buitenlandse zaken, WOOrdvoerder van de Amerikaanse Potest op het Bulgaarse ministerie
d? Rusk. legatie, was de menigte, toen de de- van buitenlandse zaken indiende,
vMSSMSJ-BSS fereeg daar de het
morgens uit Bonn naar de zenf personen. Men deed echter gebouw v/n de Amerikaanse legatie
Verenigde Staten vertrokken pogingen het gezantschap binnen te voor verdere vernieling behoed zal
f afspraak voor deze ontmoeting dringen en niemand in het gebouw worden. Een vijftiental politiemannen
op de boerderij van president John-
son werd gemaakt, toen Erhard zich WSj£venst6rs van de eer stekJe zlch later voor het «ebouw
ter gelegenheid van de begrafenis ste verdiepingen van hef gebouw Pp' vier te pafd' °n^eer
van president Kennedy in Washington werden ingegooid. J-
bevond.
President Johnson acht de be
trekkingen tussen oost en west zeer
belangrijk. Tijdens het onderhoud
met kanselier Erhard zullen deze
ter sprake komen.
Amerika protesteert
De Amerikaanse regering heeft
„een krachtig protest" ingediend bij
VELEN VERONTWAARDIGD OVER
KLUNGELIGE MANIER BIJ REDDING
PIET KALSHOVEN
IN MANCHESTER
De passagiers van de Lakonia zul
len al het geld dat zij voor de reis
hebben betaald terugkrijgen, zo heeft
een vertegenwoordiger van de „Greek
Line" in Londen vrijdagavond meege
deeld. De directeur van het passage
bureau van de scheepvaartmaatschap
pij „Ormos", Atkins, zei voorts, dat
de Greek Line" het verzoek van de
Labour-woordvoerder voor buiten
landse aangelegenheden, Patrick
openbaar onderzoek naar de ramp
„zeer ernstig" bestudeert.
De „Greek Line" wil haar mede
werking verlenen aan een dergelijk
onderzoek en is bereid, daartoe
scheepsdocumenten en getuigenverkla
ringen van de bemanning van de
Lakonia te verschaffen, mits de
Griekse autoriteiten daarvoor toe
stemming geven, aldus Atkins.
Volgens de laatste gegevens staat
van 886 mensen vast, dat ze de ramp
hebben overleefd, zijn 91 lijken ge
borgen en worden 64 mensen ver
mist. Onder de slachtoffers bevinden
zich 11, onder de vermisten 30 be
manningsleden. Tijdens de ramp moet
het aantal opvarenden 1041 hebben
bedragen.
Nieuwkoper verontwaardigd.
De 82-jarige Piet J. van Kalsho-
ven uit Nieuwkoop, die als elek-
triciën op het schip werkte de
enige Nederlandse opvarende be
hoorde tot degenen die vrijadgavond
in Manchester aankwamen. Hij zei:
„De eerste twee schepen die op de
plaats van de ramp arriveerden ble
ven twaalf uur lang alleen maar in de
buurt liggen, zonder iets te doen. Zij
zetten geen boten uit, hoewel steeds
vliegtuigen overvlogen die meldden
dat er nog mensen aan boord waren.
Wij waren nog met 34 man op de
Lakonia. We werden gered door het
schip dat ter plaats arriveerde, de
„Charleville", en wij hebben ons le
ven aan dat schip te danken.
Talloze passagiers zijn echter ver
ontwaardigd over de „klungelige ma
nier" waarop de. redding der opva
renden is aangepakt.
Gezagvoerder.
De gezagvoerder van de „Lakonia",
kapitein Mateos Zarbis, is vrijdag
morgen op doorrreis naar Athene
op het vliegveld van Madrid aange
komen, waar hij de pers te woord
heeft gestaan.
De vragen of de reddingswerk-,
zaamiheden goed waren uitgevoerd,
antwoordde hij: „Ten dele". Als er
tijdig drie of vier reddingboten langs
zij het schip waren geweest, zou
iedereen zijn gered. Maar de sche
pen die te hulp waren gesneld, kwa
men niet dicht bij de „Lakonia",
vermoedelijk omdat zij dachten dat
er niemand meer aan boord was.
Hoe de brand was ontstaan, wist
de gezagvoerder niet. Wel waar hij
was begonnen. Lange tijd had men
de brand bestreden, doch tenslotte
werd het vuur te groot. Na ander
half uur had kapitein Zarbis opdracht
gegeven het sohip te verlaten.
honderd mensen stonden aan
overkant, maar de politiehield hen
uit de buurt van het legatiegebouw.
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse
zaken zei vrijdag over het spionage-
proces in Sofia: „Wij weten niets van
die kwestie af. We nemen aan, dat de
Bulgaren dit showproces ten eigen
bate voeren".
NOG MIST
Boven het vasteland van Europa
handhaaft zich een hogedrukgebied
waarvan de kern met een luchtdruk
van ruim 1040 millibaar boven de
Alpen ligt. In het hogedrukgebied
komt op vele plaatsen mist voor. In
ons land is de mist gisteravond en
vannacht tijdelijk verdwenen of af
genomen, maar vanmorgen werd het
zicht in het grooste deel van het
land weer slechter. De invloed van
een diepe depressie bij IJsland reikt
slechts tot Noord-Schotland en breidt
zich nauwelijks uit. Daardoor is in de
weerstoestand in ons land gedurende
het komende etmaal niet veel ver
andering te verwachten. Op vele
plaatsen blijft mist voorkomen. De
temperatuur kan in deze mist van
nacht weer wat dalen, maar blijft
over het algemeen boven nul.
Dit nummer bestaat uit 16 pagina s
ZON-EN MAANSTANDEN
29 Dec.: zon op 8.48, onder 16.35;
maan op 15.49, onder 7.29.
30 Dec.: zon op 8.48, onder 16.36;
maan op 16.45, onder 8.44.
H oogwaterstanden
29 Dec.: v.m. 1.44; n.m. 14.04.
30 Dec.: v.m. 2.38; mm. 14.58.
KORRELTJE
Algemene waarheden zijn altijd
heel erg goedkoop.
