„Ik heb m'n leven te danken aan mijn Joodse landgenoten" SLACHTOFFER VAN HET NATIONAAL-SOCIALISME Vredespijp voor Adenauer KONRAD ADENAUER: Adenauer tijdens een van zijn vele toespraken. Konrad Adenauer, de Westduitse Bondskanse lier, is ongetwijfeld een van de meest bewon derde maar anderzijds ook verguisde staats lieden geweest van na de oorlog. Men heeft hem stormachtig bejubeld maar ook vaak ernstig bekritiseerd, vooral de laatste jaren van zijn bewind toen hij zijn plaats niet wilde afstaan aan Ludwig Erhard, zoals een groot In Duitsland wordt Adenauer vaak „der Alte" genoemd de oude man. Welnu als „oude man" geniet hij ook het voorrecht zich te mogen overgeven aan herinneringen. Vooral nu hij gaat vertrekken. Vele herinneringen zijn het ongetwijfeld, maar in het hijzonder gaan zijn gedachten toch wel naar de jaren, dat zgn familie en hij het slachtoffer werden van Hitler's nationaal- socialisme. „Reeds in 1933 wendde ik mjj af van Hitler tot in 1945 de totale ineenstorting van het „Derde Rflk" kwam en dat ik dit alles heb overleefd, heb ik te danken aan de hulp, die my in die dagen geboden werd door de Joden!" zo vertelde Adenauer ons. hen was D. N. Heinemann, een indu strieel, die nu in Greenwich in Ame rika woont. Hy woonde destyds in Brussel en stuurde mij 10.000 D.M., waarby hy weigerde een kwitantie of een schuldbekentenis te aanvaarden. MOEILIJKE JAREN Het waren byzonder moeilgke jaren voor Konrad Adenauer - „de moei- ïykste van m'n leven" zoals hij zei maar hij werd steeds gesterkt in de overtuiging, dat, wat er ook in Duits land zou gebeuren, fatsoeniyke men sen weer aan bod zouden komen zodra de tirannie beëindigd zou zijn. Een overtuiging, die hem niet teleurge steld heeft al hebben de Engelsen hem na de oorlog wel een ernstige deceptie bezorgd toen zy hem afzet ten als burgemeester van Keulen. Maar ook deze tegenslag overwon Adenauer en zelfs op verrassende wij ze want hy werd spoedig uitverkoren voor de functie van Bondskanselier! In deze functie, die Adenauer met zoveel nauwgezetheid en ambitie ver vulde heeft hy vrjjwel met alle grote deel van het Duitse volk wenste. Dit jaar zal dit echter wél gebeuren. En zijn afscheid van het politieke wereldtoneel zal ongetwijfeld met het nodige eerbetoon gepaard gaan want Adenauers leiderschap by het economische en politieke herstel van Duitsland heeft algemene erkenning gevonden In conflict met Adolf Hitler „Toen Hitler 'aan de macht kwam, was ik burgemeester van Keulen. Op een dag kondigde hy een bezoek aan Keulen aan. Dat bracht my in een uiterst lastig parket, vooral toen ik bericht kreeg, dat de Nazi's in Keu len in de nacht de Rgnbrug met ha kenkruisen hadden versierd. Ik wist niet wat mij te doen stond maar uit eindelijk gaf ik opdracht alle haken kruisen weer van de brug te verwy- deren. Daarmede bleek ik me echter zelf te hebben doodverklaard want mensen, die mg eens hadden toege juicht als burgemeester en die toen naar mijn gunsten hadden gedongen, meden mij nu om Hitier te plezieren. Mijn gezin viel uiteen en mijn bezit tingen werden geconfisceerd. Geluk kig echter hielpen de Joodse landge noten mij, waarvan sommigen nu in de Verenigde Staten wonen. Een van staatslieden in de wereld gesproken en onder hen bevinden zich ook vele intieme vrienden. Een van de meest gedenkwaardige ontmoetingen vindt Adenauer nog steeds die met de pre mier van Israël, David Ben Goerion toen hij een reis door de Ver. Staten maakte. „Het was een diep bewogen ontmoe ting, want sinds ik mijn functie als Bondskanselier uitoefende voelde ik de grote schuld, die Duitsland jegens de Joden en jegens Israël op zich geladen had meer dan ooit en zocht ik naar mogelykheden om - zover mo gelijk - wat van deze enorme schuld te vereffenen. In september 1952 be krachtigde mijn regering dan ook, na overleg met de Israëlische regering een besluit, waarbij 700 miljoen dol lar beschikbaar werd gesteld om de jonge staat Israël bij de opbouw te helpen. Honderd miljoen werden toe gekend aan over heel de wereld ver spreide Joden terwijl voorts werd voorzien in een schaderegeling voor voormalige gevangenen in concen tratiekampen". Het was een morele kruistocht van de Bondskanselier. Natuuriyk zyn er vele Joden geweest, die deze schade loosstelling geweigerd hebben op grond van de overweging, dat geld de schuld van de Nazi-misdadigers niet kan uitwissen. Adenauer weet dit zelf ook heel goed maar hij heeft het steeds als een ereplicht beschouwd, daar te helpen, waar dat mogelijk is. Hg heeft daar in ieder geval mee be reikt, dat men Duitsland intussen weer wat anders is gaan beoordelen dan direct na de wereldoorlog Adenauer in gesprek met Eisenhower tydens zijn verbiy'f in de Ver. Staten. amiiiiaiuiiiiiiiiiiiiininiiii'iiiiiiiiQiiaiiiniLiniiiiiiiiiinj! Tijdens een vakantie in Zwitserland (op Palmzondag) in 1956. Tydens een reis door de Adenauer is een verwoed Ver. Staten ontving Aden- rozenliefhebber. Hy kweekt auer een Indiaanse vredes- ook zelf graag rozen in zijn pijp ten geschenke. Handdruk met Boelganin in 1955 na de overeenkomst de diplomatieke be trekkingen tussen Rusland en West- Duitsland te herstellen. Paleis Schaumburg in Bonn, waar Adenauer vele prominente gasten ontving. Hier ondertekent Adenauer in 1952 het vredesverdrag met de Ver. Staten, Frankrgk en Engeland De werkkamer van de bondskanselier in Paleis Schaumburg. In 1957 werd Adenauer door Paus Pius XII ontvangen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1963 | | pagina 13