tonalife
BURGEMEESTER VERNèDE'S AFSCHEID
VAN ZOETERMEER
Chanese bisschop preekt
zondag in Hartebrugkerk
BPVisco-Sluflc
een nieuwe
motorolie mei
veel langere
levensduur
Gaten en kieren stopt u met GUPA kneedbaar hout
Uitgroei van landelijk dorp tot levendige
gemeente schitterend geleid
Meer Amerikaanse
troepen naar huis
%x ijLo&uifl
jx <rU&—
Brits veto in
veiligheidsraad
Militaire activiteit
op Portugees Timor
ZATERDAG 14 SEPTEMBER 196S
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 3
Algemene waardering in
woord en geschenk
In een buitengewone raadszitting
heeft burgemeester mr. N. Vernède gis
termiddag officieel afscheid genomen
van de gemeente Zoetermeer, waarvan
hy bijna 24 jaar de eerste burger is
geweest. Zoon van een burgemeesters
familie zjjn vader was rond 40 jaar
burgemeester van Voorschoten en zijn
broer F. W. Vernède is nu nog de bur
gemeester van Geldermalsen heeft
hij na een aanlooptijd van zes jaar als
burgemeester van Rozenburg de beste
krachten van zijn leven gegeven aan
de behartiging van de belangen van
Zoetermeer. een plaats waarvan de
toemallge commissaris der Koningin
zeide, dat, gezien de toenmalige con
stellatie van de Zoetermeerse bevolking,
hy ln een wespennest terecht kwam.
De kwaliteiten van burgemeester Ver
nède werden wel zeer treffend en raak
tot uitdrukking gebracht door burge
meester Vader, toen hy namens de
Drinkwaterleiding De Tien Gemeenten
een antieke spiegel overhandigde en
hem in vergeiyking, hiermede karak
teriseerde als eenvoudig, styivol, recht-
lHnig en een helder beeld.
De grote zaal van De Meerbloem was
op fraaie wijze gemetamorfoseerd tot
raadszaal voor de buitengewone zitting
van de raad. In de zaal waren prachtige
bloemstukken opgesteld en de wanden
waren met gordijnen en bloem toefen
versierd. Te half drie betrad burgemees
ter mr. N. Vernède de bijzondere raads
zaal om deze laatste raadszitting voor
te zitten. Aan de hoofdtafel zaten de
burgemeester, de drie wethouders en de
heer G. J. Ankema, als vertegenwoor
diger van de commissaris der Koningin
van Zuid-Holland. Aan de ter weers
zijden geplaatste tafels hadden raads
leden zitting genomen. De heren J. Dui-
nisveld en A. L. Jacobs waren niet aan
wezig. Op de „publieke tribune" hadden
met de echtgenote van de burgemeester,
mevr. N. Vernède-Crol, de vele genodig
den een plaats gevonden. Onder hen
waren de burgemeesters: mr. H. A. M.
T. Kolfschoten van Den Haag; H. A. C.
Banning van Leidschendam; H. C. A. M.
Schölvinck van Nootdorp; J. Bakker
van Bleiswijk; F. W. Vernède van Gel
dermalsen; J. Vader van Pijnacker. Ver
volgens jhr. W. A. Gevers Deynoot, ge
westelijk commandant der rijkspolitie;
mr. De Lindt, officier van justitie; kap.
H. v. d. Hondel; kap. L. A. H. Banning;
ds. A. Pietersma; ds. T. Kamper; ds. H.
K. van Wingerden; de heer J. G. F. Al-
tepost, rijksinspecteur van het L o.; de
echtgenoten der raadsleden; de oud
wethouders J. W. Groenewegen en J. La-
mens Pzn, de plaatselijke artsen, notaris
G. G. S. M. Wilde en vele anderen.
Afscheidswoord
Burgemeester Vernède gaf een over
zicht van zijn leven als burgemeester.
Na een eerste ambtsperiode in Rozen
burg werd hij met ingang van 1 maart
1939 benoemd tot burgemeester vna Zoe
termeer. Geen gemakkelijke plaats, een
wespennest volgens de toenmalige com
missaris der Koningin. De crisis had
ook in deze agrarische plattelandsge-
Bij het naderen van
de tweede zitting van
het Concilie zien we hoe
al de bisschoppen van
heel de wereld de reis
aanvaarden naar het
eeuwige Rome. Onder
hen bevindt zich mgr.
Joseph Essuah van Gha
na, het land dat het eer
ste was in de rij der ve
le landen, die in Afrika
in de afgelopen jaren
zelfstandig zijn gewor
den. Mgr. Essuah is de
eerste zwarte bisschop
in het diocees van Ku-
masi. De kerk in Gha
na vormt nu een zelf
standige prov. bestaande
uit zes bisdommen en
een aartsbisdom.
Drie van deze bisdom
men betrekken hun mis
sionarissen van de Ne
derlandse provincie van
de Sociëteit voor Afri
kaanse Missiën, die er
veertig jaar lang werk
zaam is geweest.
Maar de missionaris
komt om te gaan. Zijn
taak is in wezen van
voorbijgaande aard. Hij
komt om de kerk te
stichten en haar zover
te brengen dat ze op ei
gen benen kan staan. In
praktische termen uit
gedrukt betekent dat
o.a. dat alles in het
Bijgaand artikel is van pa
ter C. J. Klaver. SMA. Hij is
sinds 1940 werkzaam in Ghana
en is sinds de laatste zes jaar
leraar aan de staatsuniversiteit
in Kumasi. Tevens is hij belast
met de zielzorg van de katho
lieke studenten aan die univer
siteit.
werk moet worden gesteld om een
eigen inlandse clerus te vormen. Met
deze taak was al heel vroeg een be
gin gemaakt, maar het versnelde tem
po van de nieuwe tijd heeft ook zijn
invloed op de kerk.
Alhoewel het aantal volwassenen
die zich bekeren terug loopt, wordt
er een steeds groter wordend aantal
babies gedoopt van ouders die zelf
al katholiek zijn. Staties die vroeger
door een rondtrekkende priester be-
meente armoede en werkloosheid ge
bracht. Reeds het jaar daarop brak de
oorlog ook over ons land uit. Tot '45
viel er, althans bestuurlijk, niets te
doen. Daarna moest zeer voorzichtig
de achterstand worden ingelopen.
Van een gemeente met 5300 zielen in
1939 met zes personen in gemeentelijke
dienst is nu een gemeente gegroeid met
ruim 10.000 inwoners en 60 man per
soneel. In 1957 begon een nieuwe perio
de, die inzette met de poging om te
komen tot de stichting van de sateliet-
stad Wilsveen en die langzaam uitgroei
de tot een ander plan, waarin de zelf
standigheid van Zoetermeer werd ge
consolideerd en de opdracht werd ge
geven tot uitgroei naar een gemeente
met 100.000 inwoners. Gezondheidsrede
nen waren oorzaak dat mr. Vernède
besloot terug te treden en zijn plaats
af te staan aan een jongere energieke
kracht, mede omdat het belang van
Zoetermeer dit nodig maakt
In een persoonlijk woord bracht de
burgemeester bijzondere dank aan de
wethouders van het huidige en het vo
rige college. Hij prees de goede har
monie en samenwerking. Lof bracht
spr. ook aan het gemeentepersoneel.
Hij verwees naar de woorden, door hem
gesproken op de afscheidsavond van
het gemeentepersoneel.
Dankbetuigingen
De loco-burgemeester wethouder J.
van 't Hoff bracht namens het college
dank aan de scheidende burgervader.
In zijn korte woord wees spr. op de vele
vruchtbare vergaderingen, waarop de
burgemeester steeds de juiste toon had
weten te vinden en de verschillende
standpunten tot elkaar wist te brengen.
De vele voorbesprekingen, die nodig wa
ren om de uitgroei van de agrarische
gemeente Zoetermeer te brengen tot een
levendige plattelandsgemeente zijn op
schitterende wijze geleid. Spr. wenste
mr. Vernède en zijn echtgenote een
goede levensavond toe.
De nestor van de raad, de heer G.
van Leeuwen, bracht de dank van de
gehele raad over en bood namens de
raadsleden een marmeren tafel met
smeedyzer voetstuk aan. Niet alleen
als een bewys van erkentelijkheid, maar
ook om de band tussen Zoetermeer
en mr. Vernède levendig te houden.
Namens de protestants christelijke
raadsfractie sprak de heer M. v. Gogh.
Spr. releveerde het vele door burge
meester Vernède verricht en sprak zijn
leedwezen uit over het terugtreden om
gezondheidsredenen. Het verwonderde
zocht werden, vragen nu om een
priester die bij hen blijft wonen. Be
staande parochies worden te groot en
moeten gesplitst worden, meer pries
ters zijn nodig voor het jeugdwerk,
voor de hospitalen, voor de instellin
gen van hoger onderwijs, enz. Ook
Ls het een feit, dat het aantal pries
terroepingen in Nederlnd terugloopt,
juist nu in een periode waarin de
priesters meer en meer nodig zijn.
Daarom „moeten" we meer inland
se priesters hebben, en, God zij dank,
meer en meer kandidaten bieden zich
aan. Gevolg: we moeten meer semi
naries hebben. Dit nu is de grote taak
van de bisschop die zondag, 15 sep
tember te gast zal zyn in de kerk
aan de Hartebrug.
Mgr. Essuah, snds 1945 priester,
werd vorig jaar 17 juni tot bisschop
geconsacreerd en werd de opvolger
van onze Nederlandse bisschop A. v.
d. Bronk, aan wie spoedig door Ro
me een nieuwe taak toegewezen zal
worden. Mgr. Essuah heeft zich als
eerste taak gesteld een klein-semina-
rie te bouwen. Dit houdt in, dat er
om te beginnen 800.000 gulden nodig
zijn ora de eerste phase van de bouw
te bekostigen.
Wat dat betekent voor een jong
diocees kimt u zich voorstellen. La
ten we een handje helpen. Onze Afri
kaanse bisschop komt niet om een
aalmeos, maar hy komt tot ons in het
vertrouwen, dat wij ons bewust zijn
van onze missieplicht We zijn allen
leden van hetzelfde mystieke lichaam
van Christus, die de kerk genoemd
wordt, en dus is de uitbreiding van
die kerk iets dat ons persoonlijk aan
gaat; wy zijn immers die kerk.
In het wapen va nMgr. Essuah staat
Het wapen van Mgr. Essuah staat
het devies: uw rijk kome. Wij bid-
door Christus zelf gegeven, verhoring
moge vinden.
spr. dat nadat per 14 febr. j.L het ontslag
was aangevraagd, er tot op heden nog
geen opvolger benoemd is. Spr. hoopte
dat met de grote Christelijke groepering
rekening zou worden gehouden. Hij
prees in de burgemeester zijn stijl,
waardoor hij het ambt hoog hield, bo
ven de partijen bleef en afstand be
waarde. Hij noemde hem een goed ma
gistraat.
Woorden van dank richtte hij tot
mevr. Vernède-Crol, die ook op sociaal
terrein veel deed voor de gemeente.
De heer G. L. Kamphuis, sprekende
namens de KVP, respecteeerde het dat
op de drempel van een gigantische ont
wikkeling de burgemeester terug treedt
omdat het belang van de gemeente dit
vroeg. Slechts de groten, aldus de heer
Kamphuis, weten terug te treden. U
wist door uw persoonlijkheid een stem
pel te drukken op het bestuur. U was
strikt rechtvaardig en objectief. Naast
de dank aan de scheidende burgervader
bracht hij ook hulde aan mevr. Ver
nède-Crol.
Nog spraken de heren M. Meinsma
namens de groepering gemeentebelan
gen en de heer J. Rozenboom namens
de PvdA Hierna richtte de gemeente
secretaris, de heer F. J. Hermsen, per
soonlijke woorden van dank. Spr. had
uit de aard van zijn functie het meest
met de bugemeester te maken en wist
dat hij een eigen stijl had, doch waar
mede het zeer prettig werken was.
In een hartelijk dankwoord gaf mr.
Vernède uiting aan zijn gevoelens voor
de tot hem gerichte woorden. Hierna
droeg burgemeester Vernède het presi
dium over aan wethouder J. van 't Hoff.
Op het Ingediende voorstel door vier
raadsfracties werd besloten het ge
meentelijk recreatiepark voortaan te
noemen 't Burgemeester Vernèdesport
park. Burgemeester Vernède was zeer
verrast en dankte de raad voor het
genomen besluit.
Na de sluiting
Na de sluiting van de raadszitting
werd allereerst het woord gevoerd
door mr. H. A. M. T. Kolfschoten,
burgemeester van 's-Gravenhage.
Spr. bracht dank namens het ge
meentebestuur van Den Haag. By de
intensieve besprekingen tussen de
beide gemeenten was hij getroffen
door de grote tolerantie, openheid en
standvastigheid van burgemeester
Vernède. Bij de gemeenschappelijke
problematiek was er steeds goed be
grip wederzijds en respect voor el
kanders standpunten. Bij het agglo-
metatieprobleem zijn alle burge
meesters betrokken geweest en daar
bij was er een zeer goede verstand
houding met burgemeester Vernède.
In zijn antwoord noemde mr. Ver
nède burgemeester Kolfschoten het
voorbeeld voor alle Nederlandse bur
gemeesters.
Ds. A Pietsma bracht dank namens
de kerken in Zoetermeer. Hierbij
wees hy op de scherpe viae, die mr.
Vernède had op de plaats van de
kerken en op zijn grote belangstel
ling.
Burgemeester H. A C. Banning,
wees in een geestige toespraak op de
vergaderingen van de drinkwater
leiding in de oorlogstijd en de vele
jaren dat de scheidende burgervader
bestuurslid was van de vereniging
van burgemeesters in Zuid-Holland.
Burgemeester J. Vader sprak als
voorzitter van de drinkwaterleiding
De Tien Gemeenten. Spr. bracht dank
voor het vele werk als voorzitter en
bestuurslid verricht, waarby hij uit
muntte door trouw en onkreukbaar
heid. Als herinnering bood hij een
antieke halspiegel aan. Uw kwalitei
ten zijn als deze spiegel; eenvoud,
stijlvol, rechtlijnig en een helder
beeld.
Nog werd het woord gevoerd door
jhr. W. A. Gevers Deynoot namens
de rijkspolitie, door burgemeester F.
W. Vernède van Geldermalsen, die
als broer van de scheidende burge
meester hem toevoegde, dat zyn va
der, die 40 jaar burgemeester van
Voorschoten was geweest, het werk
van zijn zoon zeker goed zou hebben
genoemd. Door wethouder C. van
Galen, waarnemend burgemeester van
Benthuizen, die dank bracht mede
voor de jaren, dat mr. Vernède het
burgemeesterschap van Benthuizen
en Moerkapelle waarnam. De dank
ging vergezeld met enige boekwer
ken.
De heer.J. G. F. Altepost, rijksin
specteur van het Lo., wees op de
grote belangstelling voor het onder
wijs. Dat er in Zoetermeer veel voor
het onderwijs gedaan wordt is be
kend. Spr. had respect voor opvatting
en beleid van mr. Vernède. De heer
L. van Exel uit Rozenburg, die als
80-jarige veel kon vertellen over het
leven van de burgemeester besloot
de rij van sprekers. In een hartelijk
en soms bewogen toespraak dankte
de burgemeester de verschillende
sprekers, waarbij o.m. releveerde dat
door de twee grote industrieën van
Zoetermeer n.L Nutricia en de n.v.
Brinkers hem een prachtig tuinameu-
belement was geschonken. Nadat ver
versingen waren rondgediend werd
een aanvang gemaakt met de af
scheidsreceptie waarvan door velen
gebruik werd gemaakt om de burge
meester en zijn echtgenote vaarwel
te zeggen.
V.S. gaan buitenlandse
Zuidpoolbases inspecteren
De VS zullen eind van dit jaar
Zuidpoolbases van ander landen gaan
inspecteren om na te gaan.of zijn al
leen voor vreedzame doeleinden wor
den gebruikt, zo is Vrijdag bekend
gemaakt
Amerikaanse functionarissen zei
den, dat ook Russische bases zouden
worden geinspecteerd.
De inspecties zullen worden uit
gevoerd volgens het Zuidpoolverdrag
van 1959, dat door twaalf landen is
ondertekend.
Volgens het Amerikaanse ministe
rie van buitenlandse zaken is tevo
ren overleg gepleegd met de andere
landen van het verdrag. Ook werd
gezegd, dat de Verenigde Staten in
specties van Amerikaanse bases gaar
ne zouden toelaten.
Opperbevelhebbers van
Belgische strijdkrachten
afgetreden uit protest
De opperbevelhebbers van de drie
onderdelen van de Belgische strijd
krachten hebben gisteren hun ont
slag ingediend als protest tegen een
reorganisatie van de legerleiding,
waarin zij een devaluatie van hun be
voegdheden zien.
De drie waren tot dusver chef van
de gehele staf van hun onderdeel
en tevens inspecteur daarvan.
Minister van defensie Segers be
sloot onlangs aan de hand van een
rapport van militaire deskundigen,
dat er voortaan slechts één generale
staf zou zijn, bestaande uit de drie
opperbevelhebbers, onder voorzitter
schap van een officier van de land
macht. Andere officieren zouden als
inspecteurs worden aangewezen. De
ze zouden rechtstreeks aan de minis
ter verantwoording schuldig zijn.
Tot de reorganisatie is onder meer
besloten, omdait de functies stafchef
en inspecteur onverenigbaar worden
geacht. Minister Segers liet de drie
opperbevelhebbers de keus tussen
stafchef van hun onderdeel en in
specteur-generaal daarvan.
De betrokken officieren zijn lt-ge-
neraal Thomas van de landmacht,
gen.-maj. vlieger Henry van de lucht
macht en commodore Petit jean van
de marine.
De VS hebben sinds het begin van
dit jaar geleidelijk ongeveer 7300 man
ondersteuningstroepen uit West-Eu
ropa teruggetrokken. Zij vormden een
onderdeel van de versterkingen die
ten tijde van de Berlijnse crisis naar
Europa waren gezonden. Dit bericht
ten hoge ambtenaren van het Ameri
kaanse ministerie van defensie.
Eind 1962 waren al ongeveer 15.000
man logistisch personeel, dat even
eens deel uitmaakte van dé verster
kingen, naar de VS teruggekeerd.
Naar verluidt is het ministerie van
plan voor het eind van het jaar een
gevechtseenheid een regiment
pantserwagens met 3.500 man uit
Europa terug te trekken.
Cuba heeft een Brits protest ver
worpen en geweigerd 19 Cubanen, die
op 13 augustus op het Britse Bahama-
eiland Anguilla Cay gevangen waren
genomen, terug te sturen, zo is vrij
dag uit gezaghebbende kringen in
Londen vernomen. Engeland heeft op
21 augustus in een nota scherp gepro
testeerd en teruggave van de gevan
gen genomen Cubanen geëist.
Een woordvoerder van het Britse
ministerie van buitenlandse zaken
noemde het Cubaanse antwoord on
bevredigend. De Cubaanse regering
ontkent de overval van 13 augustus
niet, maar verwerpt het Britse pro
test door te zeggen, dat zij zich daar
toe gerechtigd achtte.
Britse magiër (bijna)
met mond vol kogels
De Britse magiër Maurice
Fogel gaat de Britse militaire
autoriteiten vertellen hoe hy
geweerkogels tussen zijn tan
den opvangt, omdat hij bang
is, dat do communisten zullen
proberen zyn geheim te ont
dekken
„Ik geloof, dat het van mili
tair belang kan zyn", zei hij
vrijdag. „Als ik er mee doorga
zullen de communisten spoedig
ontdekken hoe het moet. Ik ben
onlangs lastig gevallen door de
Oostduitse pers".
Fogel, wiens record tot nog
toe zes kogels is, zal volgende
week proberen zeven kogels
tussen zyn tanden op te van
gen, daarna stopt hij ermee.
Vele magiërs moeten bij een
dergelijke krachttoer het le
ven hebben gelaten.
"ito «tand:~7\
R?
Overstromingen in
Z.W.-Frankrijk en Spanje
Als gevolg van de enorme regen
val gedurende de laatste vierentwin
tig uur zijn in het zuidwesten van
Frankrijk tal van wegverbindingen
verbroken en moesten vele woonhui
zen worden geëvacueerd. De rivier de
Aude is op tal van plaatsen buiten
haar oevers getreden en op sommige
punten steeg het water tot boven het
gevaarlijke peil. In de stad Chalabre
stond het water in de laag gelegen
straten drie meter hoog, zodat tal
van woningen moesten worden ont
ruimd. In de naby gelegen plaatsen
Esperaza, Couiza en Alet werden
voorzorgsmaatregelen genomen.
Verscheidene hoofdverkeerswegen
in dit gebied waren onbegaanbaar,
omdat het water anderhalve meter
hoog stond.
In de buurt van Prades, in de Oos
telijke Pyreneeën, zwoegden brand
weerlieden urenlang om een twintig
tal zigeuners, die in een verlaten
steenbakkerij een toevlucht hadden
gezocht en van de buitenwereld wa
ren afgesloten, te bevrijden.
Door de zware regenval van de
laatste dagen staan verschillende
streken in Catalonië brank, overstro
mingen, die zich ook in de buitenwij
ken van Barcelona hebben voorge
daan, hebben op sommige punten
aardverschuivingen veroorzaakt. Bij
Gerona is de weg die Barcelona met
de grens verbindt door het water af
gesneden.
De Britse afgevaardigde Sir Patrick
Dean heeft vrijdag in de Veiligheids
raad zijn veto uitgesproken over een
Afrikaans-Aziatische resolutie waar
in Groot-Brittannië werd gevraagd
geen soevereiniteitsbevoegheden en
strijdkrachten over te dragen aan de
huidige (blanke minderheids-) rege
ring van Zuid-Rhodesië.
Hierdoor was de resolutie verwor
pen, hoewel zij acht (een meer dan
de vereiste zeven) stemmen had ge
kregen. Frankrijk en de VS onthiel
den zich.
Dit is de derde maal, dat Engeland
van zyn veto-recht gebruik heeft ge
maakt. Op het hoogtepunt van de
Suez-crisis sprak Engeland, samen
met Frankrijk, zijn veto uit over
twee resoluties, die beoogden een ein
de te maken aan het Brits-Frans-Is-
raelische conflict met Egypte in 1956.
De autoriteiten op Portugees Oost-
Timor hebben de bewaking van de
grens met Indonesisch Oost-Timor
verscherpt, zo heeft het Indonesische
persbureau Antara vrijdag meege
deeld. Het heeft van een correspon
dent op het naburige Ambon ver
nomen, dat de grenspatrouille inten
siever is en dat onlangs een Portu
gees oorlogsschip een compagnie sol
daten in een haven in Oost-Timor
aan land heeft gebracht.
Op Portugees Timor zouden tevens
samenscholingen langs de grens en
grensoverschrijdingen verboden zijn.
Voordat de grens gesloten werd zou
den veel vluchtelingen Indonesië bin
nengekomen zijn, aldus Antara.
Drie Noorse misdadigers op wie
politie en militairen gedurende vijf
dagen jacht hebben gemaakt, zijn
/rij dag gepakt toen zij op slechts vijf
entwintig kilometer afstand van de
gevangenis in Oslo, waaruit zy waren
ontsnapt, vredig onder een boom la
gen te slapen. Volgens de politie wa
ren de gevangenen zwaar gewapend.
Enkele dagen eerder hadden zij een
politieman verwond toen zij zich al
schietend een weg baanden door een
politieversperring.