Belangwekkende prent in prentenkabinet van
het Rijksmuseum te Amsterdam
EEN DODE, ZES ZWAARGEWONDEN
EN VIJF LICHTGEWONDEN
Geen schaarste op botermarkt
Oude Leidse Raadhuis in volle olorie
DONDERDAG 22 AUGUSTUS 196S
iD£^EIDSE>COURANT
PAGINA 7
ERNSTIG VERKEERSONGEVAL IN MIDDELBURG
De 67-jarige Jacobus Johannes De heer Brouwer was op slag dood,
Brouwer uit Middelburg is dinsdag- de overige vijf personen werden
avond om tien uur bij een auto-on- zwaargewond in het Middelburgse
geluk op de Nieuwe Vlissingseweg in gasthuis opgenomen.
Middelburg om het leven gekomen.
Bij het gecompliceerde verkeersonge
Daar kwam ook de eveneens zwaar
gewonde 17-jarige H. W. uit Aken
luk werden zes personen zwaar ge- terecht. Hij was als bestuurder van
wond en vijf personen liepen lich- een personenauto met grote snelheid
tere verwondingen op.
De heer Brouwer
op een onverlichte auto gereden, die
i gestopt voor de auto's, die tegen
door het elkaar botsten. De jonge Duitserdie
TOEN WIJ DEZER DAGEN weer
eens eên bezoek brachten aan het
Rijksmuseum te Amsterdam, vonden
we op de wisseltentoonstelling van
het Rijksprentenkabinet een niet al
leen mooie, maar ook voor Leiden
merkwaardige aquarel van de schil
der Jan de Beyer. De tekening (uit
1733) stelt het stadhuis op de Bree-
straat voor, toen dit nog in zijn volle
glorie met vier topgevels in het
stadsbeeld prijkte.
De prent prachtig gekleurd
ls niet alleen topografisch van be
lang, ze is ook zeer levendig door
de stoffering met een in 'nassaublauw
gestoken compagnie soldaten, die
voor het stadhuis staat aangetreden,
met als opvallend genrestuk op de
voorgrond drie deftige personen
blijkbaar officieren die elkander
op hoofse wijze begroeten. Langs de
gevelrijen zien we burgers en burge
ressen in hun dagelijkse doen en in
de verte komt een statige karos aan
rijden. Dat alles maakt de prent voor
al mooi voor de doorsnee kunstkij
ker, maar belangrijk is ze daarbij
door de voortreffelijke weergave van
de oude stadhuisgevel, zoals die niet
alleen was voor de rampzalige brand
in 1929, maar ook vóór rond 1868,
toen men het nodig oordeelde de
middelste hoge geveltop en de vierde
geveltop omver te halen en het daar
na „oirbaar" achtte slechts de hoge
gevel weer op te
van de
oude toestand bekend, maar zo mooi
als deze aquarel van De Beyer za
gen wij er nog niet een.
JAN DE BEYER is bekend als schil
der en tekenaar van talrijke dorps-
en stadsgezichten en leverde vele
tekeningen voor topografische uit
gaven, die in archieven en openbare
verzamelingen worden bewaard. Zijn
werken munten uit door getrouw
heid aan het gegeven en bijzondere
uitvoerigheid met een veelal aan
trekkelijke en levendige stoffering.
Hij werd 30 september 1703 in het
Zwitserse Aarau geboren en over
leed rond 1785 (de juiste datum is
niet bekend) in Kleef. Hij was o.a.
leerling van Cornelis Pronk te Am-
Sterdam. In Amsterdam was hij op
richter en hoofd van een teken-
school.
DE BEWUSTE PRENT kwam in
maart 1959 op de veiling by Paul
Brand te Amsterdam uit het bezit
van de heer H. E. ten Kate te Al
melo. Het rijk kocht de prent op die
veiling voor f 2000,-. Leiden heeft
toen jammerlijk het vogeltje over
het touwtje laten vliegen. Mej. mr.
Annie Versprille schatte de prijs
eveneens op dat bedrag, maar een
„deskundig" adviseur van het ge
meentebestuur schatte het dubbele.
Dat was de gemeente te duur; een
bedrag van vier mille wilde men
niet voteren, met gevolg, dat het
werk als pronkstuk van de LeidSe
topografische verzameling de Leidde
neus helaas voorbij ging.
OP DE PRENT zien we van vorén
af gezien, eerst de z.g. hoofdwacht,
in 1635 gebouwd naast het gedeelte
met de afwijkende gevelwand, waar
de raadszaal in was, reeds aanwezig
in 1578 en bij een verbouwing van
1595 waarschijnlijk onveranderd ge
bleven. Het achterste gedeelte met
de laatste geveltop werd in 1603-1604
gebouwd. De topgevel werd echter
in 1868 afgebroken en niet weer op
gebouwd. De middelste kern van het
raadhuis was nog middeleeuws zij
het dan dat de gevel later (in 1632)
daarvoor werd geplaatst en toen ook
de monumentale trap werd geplaatst.
Deze trap werd in 1737 iets gewij
zigd en gebracht in de toestand die
hij had tot aan de brand en nadien
is hersteld. Deze summiere gegevens
ontleenden wij aan het boekje van
mr. dr. J. C. Overvoorde „Uit de
geschiedenis van het Raadhuis te
Leiden" (Uitg. Sijthoff, 1916) en uit
Ter Kuile's „Monumenten van Rijn
land".
Maar exportboter
maandag belast
met nieuwe heffing
Tenslotte besloot de vergadering
met 12 tegen 4 het voorstel van de
heer van der Ploeg niet in behande
ling te nemen.
HEFFING BIJ EXPORT BOTER
Het bestuur van het produktschap
voor zuivel heeft zich in zijn BESLO
TEN vergadering van gisteren nader
beraden over maatregelen, die be
ogen te voorkomen, dat er in de loop
van dit melkproduktiejaar spannin
gen ontstaan tussen het aanbod van
en de vraag naar boter.
Besloten is de export van boter met
ingang van maandag a.s. te belasten
met een heffing van 0.75 per kg.
Voorts zal het bedrijfsleven ervan in
kennis worden gesteld, dat de moge
lijkheid aanwezig is, dat de invoer
mogelijk zou worden gemaakt van 'n
groter kwantum boter dan de aan
vankelijk vastgestelde maximale hoe
veelheid van 2000 ton.
echtpaar B. uit Middelburg als lifter niet in het bezit van een rijbewijs
meegenomen in de personenauto, was, vervoerde in de auto twee land-
waarin ook de heer A. R. uit Vlissin- genoten-vrienden en "n Middelburgs
meereed. De personenauto botste na- meisje, dat door de Duitsers thuis
genoeg frontaal op een naderende be- zou worden gebracht. De vrienden
stelauto, bestuurd door W. A. uit van W. en het meisje kregen geen
Middelburg die zijn verloofde, mej. letsel, ofschoon de auto totaal ver-
A. L. K., naar huis wilde brengen, nield werd.
Door de kracht, waarmee de wagen
van de Duitse jongen op de stil-
ftTTTTCl? IfYlWEW IN 7ÏTF staande auto vloog ontstond een ket-
\3 Uil >5 Ej J Uil Ij Juli lil IjLjLj tingbotsing, waarbij vijf personen
licht gewond werden, terwijl vier
auto's in elkaar werden gedrukt.
V erkeersmisdrij ven
in 1961
In 1961 werden in totaal 9162 ver
oordelingen wegens verkeersmisdrij -
ven onherroepelijk (ten opzichte van
1960 -f- 5%). Van deze vonnissen
werden er 5248 1,4 gewezen
wegens rijden onder invloed van al
cohol, 1597 (-f 19 wegens door
rijden na ongeval en 1494 (- 1,2
wegens joy-riding.
Aan de wegens „rijden onder in
vloed" veroordeelde bestuurders van
motorrijtuigen werd bij 70 der
vonnissen gevangenisstraf (waarvan
94 onvoorwaardelijk) opgelegd.
Voor bromfietsers was dit 26 en
voor wieLr nders 17
De bijkomende straf van ontzeg
ging van de rijbevoegdheid werd
3204 maal ter zake van verkeersmis-
drijven uitgesproken, bij verkeers
overtredingen 1711 maal.
Het aantal schuldigverklaringen en
transacties wegens verkeersovertre
dingen bedroeg rond 1032000, d.i. 89
per 1000 inwoners (86 in 1960).
Een en ander blijkt uit een publi
catie van het Centraal Bureau voor
de Statistiek: „Toepassing der We
genverkeerswet 1961".
VERDRONKEN
De 16-jarige Erhard Hans Ziegler
uit Wuppertal-Elberfeld (Duitsland),
die met zijn vriendje uit dezelfde
stad, op het vrije strand in Bergen
aan Zee aan het baden was, is dins
dag verdronken. Beide jongens ver
keerden in moeilijkheden. Het vriend
je wist een lijn te grijpen die vanaf
het strand naar de jongens werd toe
geworpen en kwam zodoende behou
den op het strand. Uit een gebaar
van Erhard Ziegler maakte men op,
dat hij zichzelf wel kon redden, doch
plotseling verdween hij in de diepte.
Een boot van de reddingbrigade heeft
de omgeving nog afgezocht, maar tot
dusver is het stoffelijk overschot nog
niet gevonden. De vader van het
slachtoffer is gisteren naar Bergen
gekomen. De jongens logeerden in
Bergen-Binnen in een pension.
Een monteur van het seinwezen
der Nederlandse Spoorwegen, de heer
J. Sohrader uit Amsterdam, is giste
ren op het emplacement Diemen door
een trein gegrepen. De man, die aan
het wenk was, is door onverklaarde
oorzaak in aanraking gekomen met
de trein. Met zwiare inwendige kneu
zingen is hij naar het O.L.Vr. Gast
huis in Amsterdam overgebracht. Zijn
toestand is zeer ernstig.
Géén aanklacht tegen
Der Spiegel
De 17-jarige exploitant van de fri-
tes-kraam bij legerplaats Budel, Hein
van Meyl, die door „Der Spiegel"
is beschuldigd van souteneurschap,
is voorlopig nog niet van plan een
aanklacht tegen het Duitse weekblad
in te dienen. Rechtskundige experts
hebben gisteren overlegd hoe en
waar een dergelijke aanklacht het
beste kan worden ingediend. Zij zijn
tot de conclusie gekomen, dat waar
schijnlijk Hamburg, waar „Der Spie
gel" is gevestigd, de meeste kansen
biedt.
Hein van Meyl zelf, die nog te
jong is, om zelfstandig een aan
klacht in te dienen, voelt er echter
nog niet veel voor zijn goedlopende
zaak op het spel te zetten. De „Spie-
gel"-rel heeft zijn zaak in Budel nog
niet ongunstig beïnvloed. De familie
Van Meyl staat trouwens in Budel in
alle opzichten zeer goed aangeschre
ven. Indien hij een aanklacht laat
indienen, is hij waarschijnlijk verze
kerd van de steun van het ministerie
van Oorlog in Bonn.
Op de Rijksweg Noord te Geleen
is gisteren een motorrijder dodelijk
verongelukt. Een truck met oplegger
wilde een links van de weg gelegen
fabrieksterrein oprijden. De bestuur
der zag echter te laat de van achte
ren naderende 34-jarige motorrijder
F. L. Bakkers uit Geleen, die in volle
vaart tegen de truck opreed. Zwaar
gewond werd het slachtoffer naar het
ziekenhuis te Sittard overgebracht,
waar hij enkele uren later overleed.
De 86-jarige F. J. Vermeulen uit
Gouda is gisteren op de Verzetslaan
te Gouda door een achteruitrijdende
vrachtauto overreden. Hij moest
zwaar gewond in het Van Iterson-
Ziekenihuis worden opgenomen, waar
hij spoedig aan zijn verwondingen ia
bezweken.
De voorzitter van het produktschap
zuivel, ir B. van Dam, heeft gisteren
zijn vorige week gedane mededelin
gen over de situatie van de Neder
landse botermarkt nog eens herhaald
in een openbare vergadering van het
schap in Den Haag. Hij zeide dat er
geen schaarste bestaat op de boter
markt. Er is geen enkele reden tot
bezorgdheid. Er bestaan geen indruk
wekkende verschillen tussen de pro-
duktie en de consumptie zoals voor
gaande jaren, maar er bestaat een ge
zonde en normale situatie. Het besluit
2000 ton boter te importeren is een
bewust getroffen maatregel om de si
tuatie veilig te stellen. Stabilisatie
van de prijs achtte hij voorts belang
rijk.
NIEUW BELEID.
Ir J. B. Ritzema van Ikema meende
dat er te discussieren valt over een
venhoging van de boterprijs met 20
cent per kilogram. Dit zal echter
zorgvu'ldiig en zeer voorzichtig moe
ten worden overwogen. Er mogen
geen brokken komen. De eerste we
ken van september zal de boterprijs
op 'het huidige niveau bilüjven. Er be
staat thans geen schaarste, maar er
moeten maatregelen worden getrof
fen voor een reserve. Hij acht een
hogere import wenselijk. Voor 1964
zal een nieuw beleid voor de subsi
dies voor de botero verschot ten moe
ten worden uitgestippeld.
RARE DINGEN.
De heer S. van der Ploeg vond dat
de dupe van de manipulaties op de
botermarkt gebeuren. De boter voor
die export behoeft niet op zo'n royale
wijze te warden gesubsidieerd, meen
de hij.
De binnenlandse consument wordt
de dupe van de manipulaties opde
botermarkt. De botenhandelaiar Buis
man wordt een speculant genoemd,
maar de zuivelverkoopverenigingen,
die nu een voorraad aanleggen en
over enige weken de prijs verhogen,
zijn de werkelijke speculanten, zeide
hij. Hij achtte een eventuele verho
ging van de boterprijs voor de bin
nenlandse markt onjuist. Deze afzet
is te duiur gekocht om door prijsma-
nipulaties teniet te doen. Spreker had
berekend dat er tot 1 april volgend
jaar een tekort van 5 tot 6000 ton bo
tter zou ontstaan.
Na discussie kwam de heer Van
der Ploeg toen met het principe-voor
stel dat het bestuur van het produkt
schap alles in het werk zad stellen om
die boterprijs voor de groothandel te
stabiliseren tussen 3.78 en 3.98. 11 1
Moeder en won glritte, Uw en Mohammed, gefotorr»feer<t In de In Albert> het Franse departement Somme, heeft de 42-Jarige mevrouw Snaanne Vimart het leven geschon-
Amsterdamse dierentuin Artta. De geboorte van Mohammed wal niet deIing van het voorstel, maar de heer ken "n drieling, twee Jongens en een meisje. Philippe <2600 gram), Yolande <2630 gram) en Geraard
alleen voor moeder Lisa een grote dag, ook voor Artla, waar sinds 1926 Vjm der ploeg handhaaft toch zjjn <2160 gram) maken het, evenals hun moeder uitstekend. Mevrouw Vimart had reeds veert! enklnderen. Toen ill
«een giraffe-Jong la geboren. Mohammed Is de tweede flraffe-boreting verlangen, njjn principe-voorstel in vtjf jaar geleden in verwachting was van een drieling, verloor rij dese kinderen door een voortijdige bevalling
noen. De foto toont de trotse ouders met hun nieuwe aanwinsten.
„Geestelijke" plundert
pastorieën
Een man, die zich uitgeeft voor een
katholieke geestelijke, reist op het
ogenblik per bromfiets door Neder
land. Hij vraagt 's avonds bij een pas
torie onderdak, en heeft dat tot dus
ver meestal ook gekregen. Maar als
de Vlaams-sprekende geestelijke de
volgende dag vertrokken was, kwam
de pastoor, die hem onderdak had
verleend, tot de minder prettige ont
dekking, dat met de geestelijke ook
enkele bezittingen van de pastorie
waren verdwenen. Totnutoe hebben
pastodrs te Bergen op Zoom, Vlis-
singen en Zeist de man onderdak
velreend, met alle gevolgen van
dien. De man heeft een blozend ge
zicht, een snor en een ringbaard; hij
is ongeveer dertig jaar oud. Op zijn
bromfiets staat aan de voorzijde een
Belgisch embleempje, maar aan de
achterzijde is een zilverkleurig
Frans plaatje bevestigd.
PRINS BERNHARD BESCHERM
HEER CINESTUD 1963.
Onder beschermheerschap van Z.
K H. Prins Bernihard zal van 13 tot
20 september een internationaal fes
tival van studentenfi/lims, Cine stud
1963, worden gehouden in Kriterion
te Amsterdam.
Ruim 700 uitnodigingen zijn ver
zonden aan universiteiten en filmaca-
demia in binnen- en buitenland. Tot
op dit moment zijn uit 15 verschil
lende landen 53 films ingestuurd van
meest uiteenlopende kaïliber en on
derwerp.
Nederlands meest prominente film
critici werden uitgenodigd deel uit
te maken van een jury aan wiens
kritisch oog de films zullen worden
onderworpen. Zij zullen op de recep
tie, die na de slot voorstelling in het
Tropenmuseum wordt gegeven, prij
zen en eervolle vermeldingen uitrei
ken.
Het filmfestival Cinesfcud 1963 is
een voortzetting van het festival van
1960: men heeft het plan van deze
festivals een driejarige traditie in
Amsterdam te maken.