Kamerdebat over regeringsverklaring van
kabinet-Marijnen begon in alle rust
Prof. Vondeling had weinig passende
parlementaire woorden voor KVP
40.000 FORMULIEREN BINNEN BIJ HET
CENTRAAL BUREAU
Jeugdsecretaris Schoo trad te Voorhout
in het huwelijk
Zuid-Afrika voor de
Veiligheidsraad
Dr. Ward schuldig
Gevecht met negers
in New York
DONDERDAG! AUGUSTUS 19«ï
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 4
Opvallend rustig heeft de Tweede Kamer gisteren de regeringsver
klaring van het kabinet-Marijnen ontvangen. Zonder enige felheid verliep
het eerste gedeelte van het debat, dat vandaag in tweede termijn wordt
voortgezet. De woordvoerder en fraktievoorzitter van de Partij van de
Arbeid, prof. ir. A. Vondeling, bleef zeer gematigd in zijn kritiek. Ook de
overige woordvoerders van oppositiezijde brachten weinig vuurwerk in
het debat.
Prof. Vondeling beklaagde zich aan het begin van het debat over het feit,
dat het debat niet voor radio en televisie zou worden uitgezonden.
Spreker zei te beseffen, dat de frakties niet zoveel „glamourboys" om
vatten als het kabinet, maar hij zou toch het uitzenden van de verklaring
alleen niet elegant en objektief vinden.
De Kamervoorzitter mr. Van Thiel verklaarde, dat de NTS blijkbaar
technisch niet in staat is het debat integraal uit te zenden. Een der radio-
omroepen wilde de rede van prof. Vondeling wel uitzenden. De heer Von
deling stelde zich daar neutraal tegenover. De voorzitter verklaarde, dat
indien het debat niet wordt uitgezonden, ook het antwoord van de regering
niet zal 'worden uitgezonden.
Dr De Kort: kloof tussen
KVP en PvdA niet terecht vakantietoeslag voor bejaarden.
Inzake de land'bouwparagraaf zeide
de socialistische woordvoerder o.m.,
dat de organisaties van boeren en ar
beiders begin mei scherpe kritiek op
het door mr. Marijnen gevoerde be
leid uitten. Ofschoon de eerste onder
tekenaar mr. B. W. Biesheuvel nat
de portefeuille van Landbouw be
heert, maakt ook hier het ontbreken
van cijfers een beoordeling van diens
voornemens moeilijk.
Inzake het tweede t.v.-net betreur
de spr. het feit, dat dit kabinet hier
over geen eigen keuze heeft gedaan,
doch aan een pacificatiecommissie
heeft vastgehouden. Bestaat de illu
sie, dat zo'n commissie het eens
wordt? Prof. Vondeling vroeg voorts
naar reolame tijdens de interimperi
ode en naar bezetting van het derde
radio-net.
Tweede in de rij van sprekers was
het communistische kamerlid de heer
S de Groot. Hij betwijfelde, dat het
kabinet een parlementair kabinet zou
zijn en karakteriseerde het als dat
van de grote monopolies. Hij voor
spelde, dat de „combinatie-Marij-
nen" by de volgende verkiezingen
zetels zal verliezen en dat de com
munisten er zullen winnen.
De heer H. J. Lankhorst (PSP),
die daarna aan het woord kwam,
bestreed, dat de uitslag van de ver
kiezingen een goedkeuring door de
kiezers zou hebben ingehouden van
het beleid van de regering De Quay.
De passage in de regeringsverklaring
betreffende de defensie noemde hij
vaag. Verdér gewaagde hij van zijn
grote principiële bezwaren tegen het
voorgenomen bouwbeleid.
KOEHANDEL
De heer Van Dis (SGP) zocht de
oorzaak van de lange duur van de
kabinetsformatie in de poging-Rom-
me om de grondslag voor een vijf-
partyenkabinet te leggen. De historie
van de formatie nagaande zeide de
heer Van Dis, dat de gang van za
ken een koehandel was, niet in over
eenstemming met de grondwet.
De grondslag van het kabinet is
voor de heer Van Dis onaanvaard-
Prof. Vondeling onderwierp de ka
binetsformatie aan een kritisch onder
zoek. Aan dit formatie-schaap zijn
vijf KVP-pootjes te pas gekomen,
o.m. het te witte voetje van prof.
Beel en een te kort pootje van dr.
De Kort. Spr. noemde de interpre
tatie van de verkiezingsuitslag on
juist. Hij bleek van mening, dat de
Nederlandse kiezers het bij een for
matie „nog nooit zo zout gegeten"'
hadden. Sprekende over de wei
gering van de VVD-fractieledder mr.
Toxopeus om op allerlei oplossingen
in te gaan zeide prof. Vondeling dat
na „duistere dagen in het overleg"
dr. De Kort zonder enige zekerfieid
koos voor de VVD. Prof. Vondeling
had voor deze daad geen passende,
parlementaire woorden. Hij vond het
„niet behoorlijk", niet slechts van dr.
De Kort, maar van diens gehele frac
tie.
Kloof ontstaan.
Zijn conclusie was, dat de confes-
snonele partijen geen waarborgen
blijken te zijn voor een goede wer
king van de parlementaire demo
cratie. Het eten van twee wallen
siert de KVP niet. Er is een kloof
ontstaan tussen KVP en P. v. d. A.
De sfeer van vertrouwen is bedor
ven.
Prof. Vondeling vond tal van aan
kondigingen in de verklaring vaag,
met name op het gebied van cijfers
t.a.v. verkeer en waterstaat, defen
sie en de landbouw. Zonder kennis
van de „ruimte", uitgedrukt in cij
fers, wordt een beoordeling moeilijk,
prof. Vondeling betreurde het, dat
in de regeringsverklaring geen con
crete maatregelen t.a.v. de woning
bouw zijn aangekondigd. Op het punt
van de door hem gewenste forse ver
betering van de A.O.W. als onder
deel van een betere spreiding van in
komens vroeg spr. zich af, wie de
„knikkers in de zak gekregen of ge
houden heeft", prof. Witteveen of dr.
Veldkamp. Hij dacht, dat prof. Wit
teveen daarin geslaagd was. Van ver
baar op principiële gronden. Hij wees
op te toenemende zedenverwildering,
ontuchtige nachtclubs, prikkelende
lectuur en foto's, ontheiligingen enz.,
die niet worden bestreden. Het richt
snoer van Gods woord wordt z.i. niet
gevolgd.
De heer Jongeling (GPV) vond
(het akkoord van) Wassenaar „een
maanstand, waarbij dit hemellichaam
het minste licht geeft". Hij hield een
sterk gekleurd principieel betoog,
waarin hij stelde, dat ons volk slechts
een frisse, veranderde geest behoeft
om met Gods woord als richtsnoer
tot welzijn en welvaart te komen.
De tweede maidenspeech van de
avond hield de heer Koekoek (Boe
renpartij). Hij keerde zich tegen de
confessionele partijen, die in hun
programs zowel de kant van de
dwang als van de vrijheid op kun
nen.
De heer Koekoek was verheugd
over het toevertrouwen van de por
tefeuille van financiën aan prof. Wit
teveen, wie hij veel succes in diens
strijd tegen de inflatie toewenste.
HULDE VOOR PROF. DE QUAY
De heer De Kort (KVP) begon
met hulde en dank te brengen aan
oud-premier De Quay en voor diens
gaven van geest en vooral van hart.
Het nieuwe kabinet wordt door hem
en zijn politieke vrienden met ver
trouwen tegemoet getreden. Spr.
vond, dat de kabinetsformatie thans
niet overdreven lang heeft geduurd
in vergelijking tot vorige formaties.
Opnieuw besprak de katholieke
fractieleider mogelijkheden van een
vyfpartijenkabinet. Hij stelde, dat
een eerste poging daartoe behoorlijk
is, omdat men een vroegere grote op
positiepartij niet bij voorbaat van
deelneming aan een kabinet mag
uitsluiten. Tijdens de informatie-
Romme bestond geen „afvalrace".
Niemand van de vijf fractieleiders
verzette zich tegen deze methode.
De socialisten toonden te begrij
pen, dat na hun verkiezinsnederlaag
niets terecht zou komen van realise
ring van hun programma. Er was
voor hen slechts een obstakel, n.l.
met betrekking tot het gedeeltelijk
onvangen van een AOW-verhoging
uit de algemene middelen. Over dat
obstakel zou dr. De Kort naar zijn
zeggen nooit met de heer Vondeling
zijn heengekomen. Met de heer Toxo
peus waren wel kansen daartoe.
Het vastleggen van een AOW-bij-
drage uit de algemene middelen leek
spr. ongewenst zonder kennis van
het nationaal inkomen. In principe
heeft dr. De Kort echter geen be
zwaar tegen een bijdrage uit de al
gemene middelen. Maar prioriteit be
hoorden zijns inziens de volkswo
ningbouw, de landbouw en belasting
verlichting voor de „kleine midden
groep" te hebben.
De heer De Kort, aanhakend op wat
de heer Vondeling had opgemerkt, zei
de kloof die tussen hem en de heer
Vondeling gevallen is, niet terecht
te vinden.
Premier V. G. M. Marijnen luistert ingespannen naar de woorden van de Kamerleden tijdens de debatten
over de regeringsverklaring. Achter de premier zit de minister van buitenl. zaken, Z. Exc. mr. J. M. A. H. Luns.
verd is op de KVP-fractie. Het leek
hem toch normaal, dat in een fractie
van 50 denkende mensen niet altijd
op voorhand eenheid vanopvattin
gen bestaat. Hoe het ook zij, het ac-
coord van Wassenaar werd aanvaard
met drie onthoudingen doch zonder
stemmen tegen. Hij moest de fractie
nog zien, waarin het aantal tegen
standers minder dan zes procent be
droeg.
De mislukking van de formatie-De
Quay was volgens dr. De Kort te wij
ten aan moeilijkheden met de per
soonskeuze, doch niet aan onenig
heid met de KVP-fractie.
De heer Beernink (CHU) ver
klaarde, dat ons volk tijdens de ver
kiezingen het beleid van het kabinet-
De Quay duidelijk heeft goedgekeurd.
De keuze voor de VVD was volgens
mr. Beernink geheel gegrond op be
leidsoverwegingen, o.a. ten aanzien
van bindingen, het landbouwbeleid,
de wens tot voortzetting van het be-
leid-De Quay en op grond van het
socialistisch verkiezingsprogram.
De heer Beernink zei het nuttig te
vinden in enkele kleine gemeenten
van ons land een proef te nemen met
het laten vervallen van het uitgeven
van rijksgoedkeuringen. Nagegaan
zouden kunnen worden hoe het door
die gemeenten ontwikkelde initiatief
zou uitvallen.
HUURVERHOGING
„Vele loontrekkenden zitten op een
huurverhoging te wachten, en wel
omdat de compensatie die daar te
genover staat de huurverhoging over
treft", zo zei hij. De heer Beernink
vervolgde met te zeggen, dat daar
entegen de sociaal zwakken bij een
huurvergoging meestal het kind van
de rekening worden.
Ook de heer Smallenbroek (AR)
verdiepte zich in de problemen van
de verkiezingsuitslagen, de formatie
en de keuze van de VVD naast de
confessionele partijen. Hij verenigde
zich met de gang van zaken en ver
klaarde tevens, dat de keus voor de
VVD geen keus tussen socialisme en
liberalisme betekende.
Het woord was vervolgens aan de
heer Geertsema (VVD). Ook hij
stond nog eens uitvoerig stil bij de
uitslag der verkiezingen.
De VVD voelt zich aan het akkoord
van Wassenaar formeel niet, maar
moreel wel geboden, zo verklaarde
de nieuwe liberale fractieleider. Te
gen de wijze van formeren zoals die
in Wassenaar plaats vond uitte hij
bezwaren.
Spr. bepleitte o.m. dringend een
verlichting van de inkomstenbelas
ting op de middelgrote inkomens. Hij
drong bij minister Van Aartsen aan
op het beveiligen van. middenber
men.
De heer Geertsema zegde steun toe
voor het woningbouwbeleid. Als bur
gemeester van Wassenaar beloofde
hij minister Bogaers een standbeeld
in een fraai gemeentelijk park, in
dien deze er in slaagt de woningnood
in 1970 te beëindigen.
Uitkering schadeclaims vervolgden van Nazi's
KRITIEK AFGEWEZEN
Hij wees ai wat hij noemde de
„onrechtvaardige kritiek" die gele-
RIJPWETERING
Huldiging door zijn
pupillen uit de „Rip"
Met drie wagens vertrokken gister
morgen onder leiding van de heren
N. Zwartelè en Adr. v. Haastregt,
resp. voorzitter en penningmeester
van de v.v. „Rijpwetering", een zes
tiental pupillen en adspiranten naar
Voorhoutom aldaar voor de ingang
van de kath. kerk een keurige ere
haag te vormen bij gelegenheid van
het huwelijk van hun leider, trainer
en jeugdsecretaris, de heer W. Schoo
met mej. Corry Bakker.
Daar de heer Schoo ook nog kee
per is van het eerste elftal, waren
ook hiervan enkele spelers, n.l. C.
Zoetemelk en P. v. d. Geest bij de
plechtigheid tegenwoordig.
Het bruidspaar Schoo-Bakker toon
de zich bijzonder verrast door deze
sporthulde.
Na de kerkelijke plechtigheid werd
ook nog eens in smetteloos sporttenue
voor d<e bruiloftszaal van hotel-res
taurant „Boerhaave" een erehaag ge
vormd, waar het gelukkige paar vro
lijk lachend langs schreed. Binnen
volgde toen de hartelijke gelukwen
sen, waarbij het -bruidspaar, onder
dankzegging voor de zeer vele ver
diensten van de bruidegom, namens
de voetbalvereniging een geschenk
onder couvert werd aangeboden. Ook
de junioren, adspiranten en pupillen
dankten hun leider en trainer door
door middel van een enveloppe met
inJhoud, terwijl de eerste elftalspelers
htm gelukwensen vergezeld lieten
gaan met een prachtige siervaas.
De bruidegom sprak, mede namens
zijn bruid, een hartelijk dankwoord
voor dit onverwachte, maar bijzonder
sympathieke huldebetoon.
Morgen treedt de „regering inzake
uitkeringen aan NAZI-vervolgden"
in werking. Zoals bekend heeft het
ministerie van financiën op 7 juni
1963, een tijdstip, waarop het prak
tisch zeker was dat het Nederlands-
Duitse verdrag binnen korte tijd in
werking zou treden, de mogelijkheid
opengesteld tot het aanmelden van
schadeclaims. Op genoemde datum is
in alle Nederlandse dagbladen een
officiële publikatie van het ministe
rie van financiën verschenen, waarin
de in het staatsblad 220 afgekondig
de regeling aan het publiek werd be
kend gemaakt. Naar aanleiding van
De Veiligheidsraad is woensdag op
verzoek van twee-en-dertig onafhan
kelijke Afrikaanse landen bijeenge
komen om de wat deze landen noe
men „explosieve toestand in Zuid-
Afrika", geschapen door de apart
heidspolitiek van de Zuidafrdkaanse
regering, te bespreken.
Zuid-Afrika, dat was uitgenodigd
om het debat bij te wonen, liet weten
hierop geen prijs te stellen.
Dr. John Karefa-Smart, minister
van buitenlandse zaken van Siecnra
Leone, één van die vier Afrikaanse
ministers, die door de Afrikaanse
topconferentie zijn aangewezen om
Zuid-Afrika in de Veiligheidsraad te
beschuldigen, zei, dat het tot zijn
taak behoort de raad aan te sporen
niet te wachten tot het tegenwoordige
evenbeeld van het vroegere Nazibe-
wind zal leiden tot uiitroeiingskampen
diie vriendelijk als autonome Bantoe-
gebieden worden gecamoufleerd. De
apartheidspolitiek, aldus dr. Karefa-
Smart, leidt eerder vroeger dan later
tot een ongeëvenaarde explosie.
OOK PORTUGAL.
De Veiligheidsraad heeft woens
dag de Afrikaans-Aziatische resolutie
goedgekeurd, waarin Portugal wordt
verzocht, onverwijld het recht van de
bevolking van de Portugese gebieden
in Afrika op zelfbeschikking en on
afhankelijkheid te erkennen en met
9poed andere maatregelen tot de ko
lonisatie te treffen, waaronder het
staken van alle onderdrukking en 't
verlenen van onvoorwaardelijke po
litieke amnestie.
In de resolutie wordt voorts alle
landen verzocht, „onmiddellijk op te
houden met het verlenen van die bij
stand aan de Portugese regering die
haar in staat stelt, de onderdrukking
van de bevolking in de door haar be
stuurde gebieden voort te zetten".
de eerste publikatie heeft het Cen
traal Afwikkelingsbureau Duitse
schade-uitkeringen (CADSU) reeds
80.000 aanmeldingsformulieren ge
zonden aan belanghebbenden in bin
nen- en buitenland. Ongeveer 23.000
van deze formulieren betreffen ge
vallen, waarin de vervolgde is over
leden, de overige 57.000 formulieren
op vervolgden die nog in leven zijn.
Van de 80.000 verzonden formulie
ren zijn bij het CADSU ongeveer
40.000 formulieren, ingevuld weer
binnen gekomen. Het bureau heeft
voor ongeveer 25.000 gevallen de ont-
vangstbevestigingskaart aan de aan
vrager teruggezonden. Voor de overi
ge gevallen was dit nog niet moge
lijk. Doordat de aanvrage bij het
CADSU een kleine bewerking onder
gaat, die in verband met het grote
aantal gevallen enige tijd vergt, kan
de aanvrager niet op een zeer snelle
ontvangst van de briefkaart met de
ontvangstbevestiging rekenen.
Het doen van een navraag door
de belanghebbende of een formulier
wel ontvangen is bij 't CADSU heeft
pas zin, indien er meer dan 4 we
ken zijn verlopen sedert de opzen
ding van het formulier zonder dat
de ontvangstbevestiging volgde.
De jury heeft de Britse osteopaat
Stephen Ward woensdag in het pro
ces voor de Old Bailey schuldig ver
klaard aan souteneurschap geduren
de de perioden tussen 1 juni 1961 en
31 augustus 1962 en tussen 1 septem
ber en 31 december 1962. In deze pe
rioden leefde hij samen met Chris
tine Keeler en Marilyn Rice-Davies.
De jury sprak het niet-schuldig uit
met betrekking tot de punten drie,
vier en vijf van de akte van beschul
diging, die souteneurschap voor de
periode van 1 januari tot 8 juni 1963
en het aanzetten van minderjarige
meisjes tot het onderhouden van on
geoorloofde betrekkingen met een
derde persoon behelsden.
De president van de rechtbank
heeft meegedeeld, dat er pas uit
spraak zal worden gedaan, als Ste
phen Ward „fysiek" in staat is in de
rechtszaal te verschijnen. Ward
moest, naar gemeld, woensdagmorgen
in een Londens ziekenhuis worden
opgenomen nadat hij een te grote
hoeveelheid slaapmiddelen had inge
nomen.
Openbare aanklager Griffith-Jones
verklaarde van de leiding van het
ziekenhuis van St. Stephen te hebben
vernomen, dat dr. Ward deze week
in geen geval meer een zitting van
de rechtbank zou kunnen bijwonen.
Daar het maandag in Engeland
„bankholiday" is, zou Ward zeker
niet eerder dan dinsdag a.s. weer
kunnen verschijnen.
De toestand van dr. Stephen Ward
is nog steeds zeer kritiek, aldus luid
de vanmorgen een mededeling van d«
leiding van het ziekenhuis.
DE TOESTAND VAN WARD
In een mededeling van de directie
van het ziekenhuis van St. Stephen
wordt gezegd dat dr. Ward nog bui
ten bewustzijn is.
Er wordt thans een operatie op dr.
Ward uitgevoerd om een buis, die
tijdelijk werd aangebracht om zijn
ademhaling te verlichten, door een
andere te vervangen.
De ziekenkamer van Ward wordt
door politie bewaakt. Deze maatre
gel is genomen nadat rechter Mars
hall heeft bepaald, dat Ward niet
langer tegen borgstelling op vrije
voeten mag blijven.
Men acht het niet onwaarschijnlijk
dat Ward, zoals woensdag nog werd
verwacht, in staat zal zijn om dins
dag a.s. voor de rechter te verschij
nen.
De dokters, die Ward behandelen,
hebben bepaald, dat de patiënt niet
door personen mag worden bezocht,
wier aanwezigheid tot verergering
van zijn toestand zou kunnen leiden.
Ongeveer 100 negerdemonstranten
hebben woensdag in New York een
gevecht met de politie geleverd al
vorens zij werden verspreid. De ne
gers, die protesteerden tegen discri
minatie in de bouwnijverheid, vorm
den menselijke barrières bij een
bouwwerk met de bedoeling de voort
gang van de werkzaamheden te ver
hinderen.
De demonstratie, die onder leiding
stond van enkele negerpredikanten,
begon met gezang en gebed. Toen de
negers probeerden om vrachtwagens
te beletten het terrein op te rijden,
werden zij gearresteerd. Toen één
van de auto's van de politie wegreed,
bleef een negermeisje, dat duidelijk
pijn had, op straat liggen. Hierop
brak het gevecht uit.
GEEN GIFGAS IN JEMEN.
De Britse onderminister van bui
tenlandse zatken Heath, heeft woens
dag gezegd, dat heit onderzoek van
maiteriaal, dat aan de Britse regering
is toegezonden, tot dusver „geen be
wijs heeft geleverd voor het gebruik
van ander gas in Jemen dan een
vorm van traangas".
Heath zei dit tijdens een debat in
het Lagerhuis over het beweerde ge--
bruik van gas door Egypte.
Wollen dekens
hartje zomer
Schatgraven in
Noordwijk
Graven naar schatten is op
6 augustus, aanvang 2.15 uur,
een geliefde bezigheid op het
strand tussen Huis ter Duin en
Palacehotel te Noordwyk aan
Zee. De kansen zijn verre van
gering. Vele honderden prijzen
zijn onder het zand verborgen.
Zo zal men weer de schatkist
met 100 gulden kunnen vin
den, maar ook fietsen, huis-
houdeürijke voorwerpen, etens
waren etc. Zelfs wollen de
kens kan de deelnemer win
nen, ook al is daar in onze da
gen nog niet zo'n behoefte aan.
Bedenk editor, het is winter
voor we er erg in hebben. Het
is vooral in de winter dat de
conferenties van het H. Hart
en H. Maria te Leiden dubbel
actief zijn om de nood te leni
gen. Met activiteiten als deze
schatgraverij hoopt de Vincen-
tiusverenigiing geld binnen te
krijgen om minder en minst
bedeelden te helpen. Schrijft
U dus in voor deze graverij.
Uw kinderen zuMen er veel
plezier aan beleven.