Het wereldepiscopaat staat
achter Paus Paulus VI
ZATERDAG 22 JUNI 1963
DE LE1DSCHE COUKAN'I
I
PAGINA 4
CENTRAAL BESTUUR VORMEN EN HERVORMEN TV-DITZENDING VANUIT ROMI
r\E KEUZE VAN KARDINAAL
MONTINiI tot Paus is niet onver
wacht gekomen. Tot gistermorgen
hielden de Italiaanse bladen zijn kan
didatuur voor het Pausschap als de
meest ondersteunde. „Tempo" bere
kende gisterochtend nog, dat hij bij
de eerste stemming zeker reeds 40 tot
4)5 stemmen zou krijgen. De tegen
stand tegen kardinaal Montini - zo
betoogde men - zou vooral komen
van de kant van hen, die Hem in zijn
vroegere functie van pro-secretaris
der staatssecretarie hadden meege
maakt. Kardinaal Montini zelf is zich
bewust geweest van de voorkeur die
naar hem uitging. Toen hij bij de
H. Mis ter opening van het Conclaaf
assisteerde en later op de dag, toen
hij zich naar het Conclaaf begaf,
droeg zijn gelaat de uitdrukking van
bezorgdheid, ja van verbetenheid. Hij
Was kennelijk nerveus.
STRENG BELEID?
In Rome zei men gisteren reeds dat
wanneer hij tot Paus zou worden ge
kozen zijn pontificaat 2ich zou ken
merken door een voorzichtig, wat
zwaartillend en zelfs streng beleid.
De opvatting van enikele kardinalen,
dat de keuze van een nieuwe Paus
wel eens moeilijk zou kunnen worden
is niet bewaarheid. Dat de beslissing
reeds de tweede dag viel wijst erop,
hoe vrijwel alle kardinalen in hem
de Paus zien, die de grote en moei
lijke taken der Kerk in dit ogenblik
op Zijn schouders kaïn nemen en tot
een succesvol einde kan brengen.
De keuze heeft nl. intens te maken
gehad met enkele essentiële deside
rata, welke in het H. College van
Kardinalen ten aanzien van de Kerk
en Zijn zichtbaar Hoofd leven. Het
zijn desiderata van gemeenschappe
lijke aard en van uiteenlopend, soms
tegengesteld karakter.
HET CONCILIE
Vooreerst is er 't Tweede Vaticaanse
Concilie, dat is opgeschort. Vrij alge
meen was het H. College van mening,
dat het moet worden voortgezet. Eerst
thans is bekend geworden, dat Paus
Johannes inderdaad op Zijn sterfbed
een aantal kardinalen bij Zich geroe
pen heeft Cten onrechte heeft de bui
tenwereld dit als een buitengewoon
consistorie betiteld, hoewel het niet
als zodanig bedoeld was), en daarbij
nog eens nadrukkelijk betoogd, dat
wat het feit en de strekking van het
Tweede Vaticaanse Concilie betreft,
het Wereldepiscopaat achter de Paus
staat. En dit feit heeft Hij als een er
fenis in handen gelegd van de Senaat
der Kerk.
Maar de Paus heeft, toen ook doen
doorschemeren, dat niet van alle kan
ten volle medewerking met Zijn be
doelingen verkregen is, waarbij Hij
doelde op de stand van zaken in de
interimperiode van. het Concilie. In
derdaad is men bij het naderen van
de vakanties niet klaar gekomen, men
is 't over een groot aantal punten ook
niet eens geworden. De richtlijnen
van de coördinatie-commissie hebben
niet het bedoelde resultaat be
reikt, zodat de vergadering van juni
niet de laatste kon zijn.
PAUS JOHANNES heeft ook nog
als erfenis aan de Kerk en de
nieuwe Paus nagelaten een nieuwe
kijk op de wereld, de houding der
Kerk tegenover de vrede, onder de
mensen: de gescheiden broeders-in-
het-geloof en de communisten. In de
houding der Katholieke Kerk tegen
over de Orthodoxie niet weersproken,
zij blijft nog neutraal en te weinig
gedragen door een breed enthousias
me. De houding tegenover de commu
nistische wereld, de bereidheid tot de
dialoog ondervindt weerstand. Het is
bekend, dat het grote enthousiasme,
dat de encycliek Pacem in Terris
heeft gevonden ook met afwijzing
gepaard is gegaan, aanvankelijk stil
zwijgend, later wat meer openlijk.
Indien in verschillende landen nog
gezwegen wordt, komt dat voort uit
een soort van onbeslistheid, soms een
onmogelijkheid zich volledig achter
de nieuwe kijk te stellen. Nu staat
vast, dat de lijn van Pacem in Terris
op enkele practische punten afwijkt
van de lijn, die Pius XII gevolgd heeft
tegenover de communistische wereld.
Onder Pius XII was de nieuwe Paus
diens rechterhand als pro-secretaris.
In hoeverre de toenmalige mgr. Mon
tini het met de Paus eens was, is niet
bekend. Ook is nooit gebleken, dat
hij het niet eens was met de strakke
afwijzing van elke dialoog en elke
toenadering.
Men kan er in ieder geval zeker
van zyn, dat de nieuwe Paus zeer
zorgvuldig de prolemen zal bekijken.
Door Zijn jarenlange ervaring aan de
staatssecretarie heeft hij een bijzon
dere kennis van de wereld, de wereld
der leken, de wereld der internatio
nale organisaties, de wereld der we
tenschap en ook, en niet het laatste
der politiek. Zelfs de Italiaanse Paus
Paulus VI wordt tenslotte direct met
een ander probleem geconfronteerd,
een punt dat voor de Pauskeuze ook
aanleding gegeven heeft tot het ver
wachten van grote moeilijkheden. Het
betreft de geest in het Centraal Be
stuur der Kerk. Velen wisten, dat
reeds Paus Pius XII gepoogd heeft
daarin verandering te brengen, het
geen geleid heeft tot Zijn eigen iso
lement. Paus Johannes heeft het pro
bleem anders aangepakt, maar is on
danks Zijn minzaamheid en Zijn
doorzetten er niet in geslaagd het
probleem geheel op te lossen.
De kardinalen hebben in het Con
claaf gezocht naar een herder, die
niet per se alleen in de geest van Ve
terum Sapientiae zou worden gead
viseerd, alsof slechts die geest het
welzijn van de Kerk zal verzekeren.
Dit maakt de keuze moeilijk en doet
de rook zwart zijn.
HET IS DUIDELIJK: met de keuze
van kardinaal Montini wisten
de kardinalen er zich van verzekerd
een Paus te hebben gezocht, die door
zijn kennis van personen en verhou
dingen, van gewoontes en opvattin
gen, in staat is de lijn van het cen
trale bestuur zo te vormen en te her
vormen, dat Hij zelf op aller mede
werking kan rekenen, maar dat ook
de eventuele besluiten van het Con
cilie en zelfs de voorbereidingen zul
len geschieden in de geest, waarvan
Paus Johannes gezegd heeft, dat zij
de geest is van het Wereldepiscopaat.
AMERIKAANS MINISTER
BEZOEKT COMMUNISTISCHE
LANDEN.
De Amerikaanse minister van land
bouw, Freeman, zal volgende maand
een bezoek brengen aan de Sow jet-
Unie, Polen, Roemenië, Bulgarije en
Zuid-Slavië.
Zijn reis zal hem een indruk moe
ten geven hoe de communistische lan
den hun landbouwproblemen aan
pakken. Ook zal Freeman de moge
lijkheid bestuderen van Russisch-
Amerikaanse samenwerking voor de
benadering van landbouwproblemen.
Gerechtelijk onderzoek naar werkwijze
Britse veiligheidsdienst
Zondagavond zal de KRO in een
rechtstreekse tv-verbinding met Ro
me een indruk geven van de reacties
in Vatikaamstad. Versteiggevers daar
zijn H. Mulder en drs. M. v. Buuren.
HET ITALIAANSE
KABINET
Uitsluitend
christen-democraten
De 54-jarige rechtsgeleerde en
voorzitter van het parlement Gio
vanni Leone heeft een nieuwe rege
ring gevormd, die geheel uit christen
democraten bestaat.
Attilio Piccioni is hierin, evenals
in de vorige, vice-premier en minis
ter van buitenlandse zaken. Giulio
Andreotti is weer minister van defen
sie.
Er zijn slechts twee nieuwe minis
ters in deze regering die volgens
waarnemers als een zakenkabinet
wordt beschouwd in afwachting van
het congres van de Nenni-socialisten
in oktober a.s. De nieuwe ministers
zijn die van financiën Mario Marti-
nelli en industrie Giuseppe Togni.
De socialisten moeten op hun con
gres uitmaken of zij nieuwe pogin
gen om tot een links-centrum-rege
ring te komen zullen steunen.
Strook „verboden gebied"
langs Berlijnse muur
De Oostduitse regering heeft vrij
dag een strook van 1Ö0 meter langs
de Berlijnse muur tot verboden ge
bied verklaard. Alleen Oost-Duitsers,
die in het betrokken gebied wonen
of werken krijgen een speciale pas.
De nieuwe beperkingen gelden niet
voor de grensovergangen (er zijn er
zeven tussen West- en Oost-Berlijn
en een tussen West-Berlijn en Oost-
Duitsland).
Volgens het regeringsbesluit wor
den deze en andere beperkende maat
regelen genomen om „de voortduren
de ondermijnende activiteit van re
vanchistische en militairistische krin
gen in West-Berljjn" te bestrijden.
Alle bars, restaurants, bioscopen
en hotels in het verboden gebied zul
len worden gesloten. De speciale pas
sen, die telkens voor een half jaar
worden uitgegeven, zullen van maan
dag a.s. af nodig zijn.
De strook van honderd meter werd
voor het eerst in augustus 19dl als
een „beschermende zone" ingesteld,
maar er waren tot dusver geen spe
ciale bepalingen vastgesteld.
AMERIKAANSE MENING: Pomonarew en Andropow.
DE ILO-CONFERENTIE.
De iratemtaionale airbeidseonferentie
in Genève, die door 41 landen wordt
gemeden als protest tegen de deel
neming van Zuid-Afrika, heeft giste
ren besloten de vertegenwoordiger
van de Zuidafrikaanse werknemers,
J. H. Liebenberg, van de conferen
tie uit te sluiten. Eerder op de dag
hadden honderden afgevaardigden
de vergaderzaal verlaten toen de ver
tegenwoordiger van de Zuidafrikaan-
se regering het woord nam. Er ble
ven slechts 150 afgevaardigden zit
ten van de 1.087 die aanwezig waren
toen de conferentie begon.
Tienduizendvoudige vreugde op het Sint Pietersplein in Rome; een enthousiaste menigte wuift opgetogen naar
de nieuwe paus, Paulus VI,.in de loggia.
WILSON SCEPTISCH
Premier Macmillan heeft vrijdag in
het Britse Lagerhuis meegedeeld,
dat een onder leiding van een voor
aanstaand rechter, Lord Denning,
staande commissie, „in het licht van
de omstandigheden die hebben geleid
tot het ontslag van Profumo", een
onderzoek zal instellen naar de werk
wijze van de veiligheidsdienst.
Ook zal de commissie bestuderen of
er voldoende samenwerking tussen
deze dienst en de politie is voorzover
het kwesties betreffende de veiligheid
aangaat.
De leider van de Labour Partij,
Wilson, zei onmiddellijk dat een der
gelijk onderzoek tekort zou schieten.
De Labour Partij bleef bij haar
oude eis volgens welke het onderzoek
door een parlementaire commissie
zou moeten worden verricht. Wilson
verklaarde dat hij een gerechtelijk
onderzoek „totaal ontoereikend" acht
te om de publieke ongerustheid en
de indruk dat de regering bezig was
„alles in de doofpot te stoppen" te
kunmen wegnemen. Hij zei dat de
opdracht voor het onderzoek niet
voorzag in het oproepen van getuigen
en het overleggen van documenten
en dait een deel van het bewijsmate
riaal verkregen zou worden van „de
meest doortrapte leugenaars in het
land".
De Daily Telegraph schrijft dat in
Moskou wordt verteld, dat kapitein
Iwanow nit de communistische paTtij
gezet is, en eveneens ontslagen uit de
militaire inlichtingendienst. Ook
wordt gezegd dat hij „een psychia
trische behandeling ondergaat". In
het spraakgebruik betekent dit in
Rusland dat hij in de gevangenis zit.
Het blad zegt dat de Sowjet-amto-
riteiten er blijkbaar veel aan gele
gen is de indruk te corrigeren dat
Iwanow een Westers-decadent leven
leidde.
Iwanow bad, zoals bekend, tegelijk
met Profuma een verhouding met
mej. Keeler.
Een archieffoto van Giovanni Battista kardinaal Montini, vrijdagochtend als
bmw gekozen, samen met zijn grote voorganger, wijlen paus Johannes XXIII
in het Vattaaan.
LANDINGEN OP
CUBA LANG
GEEN INVASIE
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse
zaken heeft vrijdag te Washington
verklaard, dat de donderdag j.I. door
de te Miami zetelende Cubaanse re
volutionaire raad verspreide berich
ten over landingen in Cuba „in hoge
mate gekleurd en onjuist" zijn. Ge
meld was, dat vijfhonderd en zelfs
drieduizend tegenrevolutionairen op
Cuba aan land waren gezet. Doch de
woordvoerder verklaarde, dat slechts
kleine groepjes tegenrevolutionairen
aan land waren gegaan en dat de ge
zamenlijke sterkte hiervan niet meer
dan vijftig man bedroeg. Deze groep
jes hebben vermoedelijk in de af
gelopen twee tot drie weken de Cu
baanse bodem betreden, z
Geen der laindingsoperaties is van
af Amerikaans grondgebied uitge
voerd.
Uit Miami wordt gemeld, dat de
Cubaanse revolutionarie raad vrij
dag heeft verklaard dat hij, indien
Sowjetrussische militairen op Cuba
aldaar aan wal gezette tegenrevolu
tionairen zouden aanvallen, een be
roep op de Amerikaanse regering
eou doen om hulpverlening.
„De Ver. Staten hebben in het
openbaar verklaard, dat zij de Cu
baanse opstandelingen te hulp zou
den komen, indien de Russische mi
litairen een opstand van het Cu
baanse volk zouden neerslaan", al
dus de voormalige Cubaanse eerste
minister Antonio de Varona, die als
coördinator van de raad optreedt.
NIEUWE RUSSISCHE
PARTIJSECRETARISSEN
Het Centrale Comité van de Rus
sische communistische partij heeft
gisteren de president van de Sowjet-
Unie, Breznjew, en de partijleider in
de Oekraine, Podgorny op sleutelpo
sities in zijn secretariaat benoemd.
De bijeenkomst van de communis
tische leiders in het Kremlin schrap
te ook twee figuren van zijn leden
lijst. Dat waren Daulenow, ex-pre
mier van de republiek Kazakstan,
en Verantsow, een vroegere maar
schalk in het Russische leger, die
werd gedegradeerd wegens compro
mitterende contacten met de spion
Penkowsky, die onlangs wegens
spionage is terechtgesteld.
Het Centrale Comité, dat gisteren
voor de vierde dag bijeen was over
ideologische problemen, hoorde ook
een rapport aan over de verbitterde
strijd tussen de Sowjet-Unie en com
munistisch China. Premier Chroesjt-
sjov heeft gisteren ook gesproken,
zo meldt de „Iswestia". Het blad liet
echter de tekst van zijn toespraak
achterwege.
Het Russische persbureau Tas6
meldde dat het rapport over China
werd uitgebracht door het presidium
Franse vloot uit
Navo teruggetrokken
Een woordvoerder van het Franse
ministerie van buitenlandse zaken
heeft vrijdag op een persconferentie
te Parijs meegedeeld, dat Frankrijk
de Navo er officieel in kennis van
heeft gesteld, dat het zijn vlooteen-
heden in de Atlantische Oceaan aan
het Navo-opperbevel in'dit zeegebied
heeft onttrokken.
„Het is volkomen- normaal dat, nu
de Franse Middellandse Zeevloot aan
het Navo-opperbevel is onttrokken,
hetzelfde zou geschieden met de
Franse marine-eenheden in de At
lantische Oceaan. Er heeft thans een
hergroepering van deze eenheden
plaats," aldus de woordvoerder.
Eerder in dit jaar is medegedeeld,
dat het overgrote deel der Franse
Middellandse Zeevloot, dat Toulon
tot thuisbasis had, in het vervolg op
de Atlantische marinebasis Brest zou
zijn gebaseerd.
De woordvoerder legde er de na
druk op, dat het Franse besluit op
geen enkele wijze van invloed zal zijn
op de samenwerking van Frankrijk
met zijn Navo-bondgenoten. „Frank
rijk heeft verplichtingen buiten de
Navo, die het mogelijk maken dat
het, ter nakoming daarvan, zijn ma
rine-eenheden ter beschikking moet
hebben. Deze verplichtingen vloeien
voort uit de verdedigingsovereen-
komsten, die Frankrijk met de Frans
sprekende Afrikaanse landen heeft
gestoten," aldlus de woordvoerder.
Hervorming NAVO.
Het Parijse blad „Le Monde", dat
gisteren de terugtrekking van de
Atlantische vloot voorspelde, schrijft
nu, dat er nog andere steppen zul
len volgen om tot een hervorming
van de NAVO te komen.
Frankrijk, aldus het blad, wil lid
van de NAVO blijven, maar acht de
huidige structuur en werking van het
bondgenootschap verouderd. Het wil,
dat de leden en dan speciaal Frank
rijk meer verantwoordelijkheid krij
gen te dragen.
Noch in NAVO-kringen, noch in
die van het geallieerde hoofdkwartier
voor Europa (Shape) wilde men of
ficieel commentaar op het Franse be
sluit geven. Er werd echter in kringen
der westerse verbondenen te Parijs
van vele zijden vernomen, dat Frank-
rijks beslissing met teleurstelling en
ongerustheid is ontvangen.
Abdoelgani: Nederlandse
tijdbommen in West-Irian
De Indonesische minister van voor
lichting, Roeslan Abdoelgani, heeft
op de functionarissen in West Irian
een beroep gedaan waakzaam te blij
ven voor „tijdbommen die de Ne
derlanders hebben achtergelaten".
De minister, die zojuist was terug
gekeerd van een vijfdaags bezoek
aan het gebied, zei: „Ofschoon alle
moeilijkheden die .van de Nederlan
ders werden geërfd, overwonnen zijn,
is het nog nodig voortdurend waak
zaam te zijn om aan elke eventuali
teit het hoofd te kunnen bieden. Er
zijn nog tijdbommen die de Neder
landers in geheel West-Irian hebben
geplaatst voordat zij vertrokken.
De politieke activiteit in het gebied
wordit nu gerich op de wijze hoe de
bevolking moet worden bevrijd van
de blijvende invloed van het Neder
landse koloniale bewind."
O.-Duitsland beschuldigt
Chinese ambassadeur
Oost-Duiteland heeft de Chinese
^kassade in Oost-Berlijn beschul
digd van het onwettig verspreiden
van drukwerk.
Volgens het Oostduitse persbureau
ADN heeft de plaatsvervangende mi
nister van buitenlandse zaken, Win-
zer, de Chinese ambassadeur doen
weten, dat dergelijke handelingen
ontoelaatbaar zijn.
Het Oostduitse persbureau zei, dat
het betreurenswaardig is, dat de am
bassade op deze manier heeft ge
handeld tegen de wens van de
marxistisch-leninistisohe partijen om
het openbare twistgesprek door mid
del van onderhandelingen op te los-
OE THANT NAAR HONGARIJE
De secretaris-generaal van de V.N.
Oe Thaitt, zal van 1 tot 3 juli a.s.
een bezoek aan Boedapest brengen,
aldus is donderdag meegedeeld. Dit
maakt een einde aan geruchten, dat
het voorgenomen bezoek aan Honga
rije mogelijk uitgesteld zou worden
omdat de betrekkingen tussen de
V.S. en Hongarije nog niet genorma
liseerd zijn en kardinaal Mindszenty
nog steeds m de Amerikaanse legatie
in Boedapest in asiel is.
Volgens een schatting van het
Zwitserse bureau voor de statistiek
heeft de typhus-epidemie in Zermatt
van de afgelopen winter een daling
met elf procent in buitenlands toe
ristenbezoek in het voorjaar tot ge
volg gehad.
De Westduitse regering gaat na
of het nodig.is nog langer overleg
ging van een „groene kaart" betref
fende W.A.-verzekering voor motor
rijtuigen voor toelating in Duits
land te verlangèn. Opheffing van die
verplichting zou echter alleen over
wogen kunnen worden voor landen
wier verzekeringsinstenties met het
Duitse verbond van W.O.-verzeke-
iringemaatsehappijen samenwerken.
Vermiste accountant
uit Leiden gevonden
Het stoffelijk overschot van de
44-jiarige Rijksacoountant A. Have,
gewoond hebbende te Leiden, die
sinds 14 december jl. vermist werd,
is aangespoeld aan bet strand van
Zandvoort.
AUTO TEGEN BOOM:
DODE EN ZWAAR
GEWONDE
Door onbekende oorzaak is van
morgen een bestelauto op de Nieuwe
Parklaan in Den Haag tegen een
boom opgereden.
De bestuurder, de 25-jarige M. W.
A. van Dijk uit de Van Mierevelt-
straat in Den Haag, vader van vier
kinderen, werd op slag gedood. De
naast hem zittende 21-jarige mevr.
P. H. T.-Van W. uit de Ruysdael-
straat werd ernstig gewond overge
bracht naar het ziekenhuis ZuidwaL
Fotowedstrijd „Het ligt
(licht) in de grachten"
In verband met het derde eeuw
feest van de Amsterdamse grachten
uitleg, organiseert de studentenver
eniging R.I.A. mede in verband met
haar 9de lustrum, in samenwerking
met de stichting ter bevordering van
de amateur-fotografie, een fotowed
strijd over de grachten in ons land,
onder het motto,, Het ligt (licht) in
de grachten". De wedstrijd duurt van
25 juni t.e.m. 25 september en staat
voor elke amateur open. Er is een to
taal bedrag van f 1.200 aan prijzen ter
beschikking.
In de Leidse Courant zullen hier
over nadere mededelingen volgen.
Communistische steun
aan Koerden in Irak
De Iraakse vertegenwoordiger bij
de VN, dr. Pachachi, heeft vrijdag
tijdens een perconferentie in New
York gezegd, dat de Koerdische op
standelingen in zijn land worden aan
gespoord door Oostduitse radio-uit-
zendingen in de Koerdische taal.
Radio Bagdad heeft vrijdag voor
het eerst meMdng gemaakt van zeer
heftige tegenstand, die het Iraakse
leger ontmoette in de strijd tegen de
Koerdische opsandelingen. Een groot
aantal opstandelingen is thans sa
mengetrokken in verscheidene stre
ken in het gebied van Taktak en ten
westen van Koisandjak.
Het communiqué voegt hier echter
aan toe, dat de Iraakse strijdkrach
ten hun opmars voortzetten.
De 29-jarige Britse korporaal
James Michael Wood is vrijdag te
München-Gladbach tot twaalf jaar
gevangenisstraf veroordeeld omdat
hij gepoogd zou hebben een Sowjet
russische missie geheime documen
ten van de afdeling waar hij op het
bureau werkte in handen te spelen.
Scheepsberichten
Maasdam 21 v. Rotterdam n. New
York, 22 te Bremerhaven; Nieuw-
Amsterdam 22 te Rotterdam; Celebes
22 v. Napels n. Port Said; Charis 22
te Ciudad Bolivar; Gooiland 22 te
Manta verw.; Guineekust 21 v. Te-
ma n. Takoradi; Hollandsdiep 22 v.
Vancouver n. Japan; Kamperdijk 21
v New York n. Antwerpen; Kasim-
bar 21 v. Singapore n. Phnompenh;
Kermia-t 21 t.a. t.t.h.v. Liverpool;
Kinderdijk 21 v. New Orleans n. Le
Havre; Prinses Irene 21 te Antwer
pen; Prins Willem-4 21 v. Porto Cor-
tez n. La Ceiba; Prins Willem Geor
ge Frederik 21 v. Chicago n. Toledo;
Pygmalion 21 v. Hamburg n. Bremen;
Sigli 21 v. New Castle n. Sydney;
Stad Delft 21 te Lulea; Statendam 21
v. New York n. Southampton; Streef
kerk 21 v. Bremen n. Antwerpen;
Montferland p 21 Canarische eil. n.
Hamburg; Moordrecht 21 te Thames-
haven; Willem Ruys 22 te Rotter
dam.
