Koning" Simeon II van Bulgarije: „Ik kom terug naar mijn land" Waarom mensen de ruimte in? ALS JONGEN VAN ZES JAAR ZAT HIJ AL OP DE TROON INSTRUMENTEN KUNNEN T WERK OVERNEMEN! Koning Simeon II van Bulgarije heeft maar één jaar geregeerd. Als jongen van zes zat hij al op de troon en een jaar later had het Bulgaarse volk hem aan de dijk gezet! Zijn koningschap duurde zo kort, dat men eigenlijk nauwelijks kan zeggen dat hij aan de regering is geweest. Maar de ex-koning, die nu al jaren in ballingschap leeft, is en blijft optimistisch: Eens komt de tijd, zo zegt hij, dat ik op de troon terugkom! Het lijkt er voorlopig nog niet op. De Russen hebben het roer vast in handen in Bulgarije. Desondanks bereidt hij zichzelf voor op een terugkeer naar zijn vaderland. Diep in zijn hart heeft Simeon een stille Over de gehele wereld verspreid bevinden zich op het ogenblik koningsgezinde Bulgaren, die niets liever zouden wensen dan hun jonge koning op de troon terug te zien. Het vooruitzicht is echter minder rooskleurig maar Simeon is gewend aan tegenslagen en teleurstellingen. ZUn leven is daarvan vol geweest. Een van zijn zwartste bladzijden uit zijn leven is wel de geheimzinnige dood van zijn vader. Die stierf op een dag in augustus 1943. Europa was in oorlog gewikkeld en Hitier moest alle zeilen bijzetten in zyn strijd tegen de Russen en de geallieerden. De Führer was wanhopig omdat hy verlegen zat om steeds maar meer manschappen. Hij ontbood de vader van Simeon, koning Boris, bij zich; de Bulgaarse koning vreesde voor zijn heerschappij en stemde toe in de eisen, die de Duitse dictator hem stelde. Echter op één punt weigerde de koning zeer beslist. Hij wilde geen Bulgaarse regimenten inzetten in de strjjd tegen de Russen. Hitler was woedend dat de monarchie was afgeschaft. In september van dat jaar werd Bulgarije een republiek En vanaf dat mo ment was koning Simeon n een koning zonder koninkrijk. De afgezette koning was negen jaar hoop, dat de Bulgaren de Russen het land zullen uitzetten, het land dat hij lief heeft en waarvoor hij graag wil leven en sterven. Hij is van zijn koningschap zo zeker, dat hjj tijdens een verblijf in Spanje toen hij volgens de Bulgaarse wet meerderjarig (18) werd plechtig beloofde „altijd de democratische wil van zijn volk te zullen respecteren". In januari 1962 heeft de ex-koning zijn banden met het Spaanse land versterkt door in het huwelijk te treden met Donna Marquerita Gomez Acedo, een lid van een aristocratische familie en een vrouw van een enorm rijke afkomst. daar voorbereidde op een definitief bal lingschap, vertrok Simeon naar de Vere nigde Staten voor een gedegen militaire opleiding. Na drie weken van hard en intensief trainen kreeg hij een bevordering cadet en nog later klom hy op tot de rang van sergeant GEHEIMZINNIGE DOOD! Toen de koning terugkeerde in de hoofdstad had hij er een gevaarlijke vijand bij... en een paar dagen later stierf, op 49-jarige leeftijd, zeer onverwachts en geheimzinnig, koning Boris van Bulgarije. Een gewone doodsoorzaak? Men giste. Sluipmoord? Niemand kon het zeggen. Hadden de Nazi's de hand gehad in deze koningsmoord? De eerstkomende jaren hebben deze en vele andere vragen de Bulgaren bezig gehouden, maar het geheim van koning Boris' dood is nimmer opgehelderd. Het resultaat was echter wel, dat de koningsgezinde Bulgaren om een opvolger riepen en de nog maar zes jaar oude Simeon op de ti-oon wensten! Het was al spoedig duidelijk, dat dit kind nooit in staat zou zjjn het land te besturen. Bulgarije verloor zyn vertrou wen in het koningschap en werd al spoe dig een gedesillusioneerd volk, ondanks het feit, dat op 2 september 1943, ter gelegenheid van zijn inhuldiging, duizen den Bulgaren door de straten van Sofia luid en uitbundig ,,Lang leve Simeon de II" hadden geroepen. Deze bljjken van instemming hebben echter niet lang geduurd. Een jaar later liet men na melijk de jonge koning van Bulgarije in verband met de internationale situatie geen andere keus dan met zijn moeder via Turkije naar Syrië te vluchten Druk op de regering Korte tijd later keerde hü terug oaar zijn land maar zelfs toen was dit van korte duur. De Duitsers hadden gecapitu leerd, maar dit betekende voor de Bul gaarse koning nog geen vrijheid. De Russen namen over wat de Duitsers onder zich hadden gehouden en het nieuwe bezettingsleger oefende een constante druk uit op het Bulgaarse parlement. En de regering had geen andere keus dan te voldoen aan de wensen van de Russische onderdrukkers. In april 1946 kondigde de minister-president, Kimon Georgiev, aan Automatisch bestuurbaar schip Op de Dnjepr in Rusland is een nieuwe dieselboot verschenen, die uniek is. Er staat geen kap'tein op de brug, er lopen geen matrozen op het dek en er zijn geen stokers in het ruim. De boot, die door de ontwerpers „la boratorium" is gedoopt, wordt geheel automatisch bestuurd. Het.schip neemt de bochten feilloos, omzeilt klippen, ver mindert en verhoogt de snelheid naar behoefte. Een akoestisch peilinstrument geeft met een grote nauwkeurigheid de diepte aan. De signalen van vele appa raten verschijnen in een groot elektro nisch apparaat, dat het schip „bestuurt." Invloed zwaartekracht Volgens dr. Gordon L. Saider, specia list aan het Mount Sinai Hospitaal te Chicago, zou de invloed van de zwaarte kracht op de mens, die normaal rechtop door het leven gaat, kunnen verklaren, waarom bepaalde longziekten dikwijls boven de longen beginnen. Dikwijls be ginnen juist in dit gedeelte van het li chaam tuberculose en andere longziek ten. Vreemde komeet In ons planetaire stelsel is een vreemde komeet ontdekt, waarvan bestanddelen zouden reageren op de zonnestralen. De komeet is bijna een jaar geleden ont dekt en blijkt zich zeer eigenaardig te gedragen. Speciale foto's, die door prof. Greenstein op de Mont Palomar in de Ver. Staten zijn gemaakt, tonen aan, dat de stikstof en het koolzuur van de ko meet door stralingen van de zon vernie tigd worden. Het is de eerste maal, dat men het vernietigende effect van deze stralingen van zo'n grote afstand heeft kunnen waarnemen. KONING ZONDER KONINKRIJK oud, toen hij voor de tweede keer in ballingschap moest gaan. Koningin Ioanna zijn moeder, en zjjn oudere zuster prinses Marie Louise, namen hem mee naar Egypte. Een ding was voor het koningsgezin een lichtpuntzij hadden geen gebrek aan gèld. De Bulgaarse regering had welis waar alle bezittingen en goederen van de koninklijke familie aan zich getrokken, maar in ruil daarvoor ontving men bij wijze van compensatie vijf miljoen Engelse ponden. Simeon, die overigens over zwakke gezondheid beschikte, bevond zich in Egypte in koninklijk gezelschap, koning Faroek namelijk was zijn gastheer. Zijn naaste -buren waren de twee ex-koningen, Zog vafl Albanië en Victor Emmanuel van Italië. Het koninklijk gezin reisde vanuit' Egypte zeer dikwijls en aan verscheidene, Europese hoven was men te gast. Ook logeerde het geruime tijd in Cannes, in een villa van Simeon's grootmoeder. Gerichte opvoeding In Amerika ontving hij een strenge en gerichte opvoeding. Op de militaire aca demie leerde hij voor alles man te zijn, niet op zijn etensbord te kijken of het menu wel overeenkwam met zijn konin klijke wensen en verlangens, op te staan bij het blazen van het reveille om zes uur in de vroege morgen en zjjn eigen kamer schoon te houden. Van Simeon hoorde men geen klachten. Het helpt myn karak ter vormen, zei hy. „Want eens komt de dag, dat ik weer op de troon zal zitten en dan zullen deze ervaringen my uitstekend van pas komen bij mijn nieuwe werkzaamheden". De slanke ex-koning gelooft namelijk onvoor waardelijk in zijn terugker naar zjjn geliefde vaderland en in zijn aanspraken op de troon. In dit opzicht verschillen zijn inzichten wel met de meeste andere ex-koningen, die zich allang hebben neergelegd bij een al dan niet vrijwillige afstand van de troonsrechten. Dat Simeon over dit punt anders denkt, komt mlsschieno omdat hy nog zo jong is en daardoor boordevol met plannen Verdovende middelen. De giftige uitwerking van verdovende middelen zoals bijvoorbeeld morfine zou volgens enige Australische medische onderzoekers voorkomen kunnen worden indien deze vergezeld worden van andere geneesmiddelen zoals tacrine of amiphe- nazole. Bovenstaande foto toont de lancering van de intercontinentale raket, welke enige tyd geleden naar de maan werd afgescho ten. In de raket zyn tal van vernuftige instrumenten In miniatuur-formaat gebor gen voor het registreren van belangrijke gegevens. Zowel in de Ver. Staten als in de Sovjet (Jnie is in kringen van de geleerden, die betrokken zijn bij de ruimtevaart, een steeds grotere tegenzin om mensen de ruimte in te zenden voor onderzoekingswerk. Zij zijn namelijk van oordeel, dat de technische ontwikkeling zover gevorderd ia* dat allerlei soorten van vernuftige apparaten I worden geconstrueerd, die het gevaarlijke werk" van de méns In d overnemen. word&n geconstrueerd, die het gevaarlijke werk van de méns lil de ruimte t&nnneo Aanslag In 1950 was hy weer terug in Egypte en in dat jaar ontdekte men een aanslag op zijn leven op het allerlaatste moment. Volgens de politiefunctionarissen in Alexandrië was een Bulgaars complot hiervoor verantwoordelijk. Er werden t\vee Bulgaren gearresteerd als zijnde „gevaarlijke individuen" en het complot ging zo als een nachtkaars uit... Kort na dit incident verliet de konin klijke familie het land. Sedertdien brach ten de leden van het gezin de tijd door in Spanje in afwachting van een betere toekomst. Tenslotte vestigden zij zich voorgoed in dit land. En terwijl men zich De Sovjet-Luniks in het bijzonder de Lunik 3 hebben reeds opmerkelijke voor beelden gegeven van het vermogen van instrumenten om de mens te vervangen bij hét doen van observaties. De Lunik 3 had slechts één doel, namelijk die zyde van de maan te fotograferen, die wy nooit te zien krijgen aangezien de rotatie om zyn as synchroon is aan de omwentelingen van de aarde. De met twee lenzen uitgeruste camera van de Lunik 3 draalde bijna 45 minuten en de film werd daarna automatisch ontwikkeld, gefixeerd en gedroogd. En dit alles werd nauwkeurig gevolgd door elektronische ogen, die de films relayeerden naar de ontvangststations op de aarde ondanks het feit, dat de Lunik 3 vele kilometers ver van de aarde was verwyderd. Natuurltyk zal het moeilijk zyn instru menten te ontwerpen en te vervaardigen, die de rol van de mens als onderzoeker, geoloog, scheikundige of bioloog geheel kunnen overnemen. De menselijke hersenen zjjn weliswaar in vele opzichten beter dan een elektrische computer. Men heeft ge schat, dat de menselijke hersenen geiyk zijn aan ca. tien biljoen elektronische buizen), maai' desondanks zyn er vele dingen, ln het bijzonder het maken van berekeningen, die computers veel sneller kunnen verrichten dan een mens Voor de komende vflf jaar staan ver- Computers zijn veel sneller Wat zou een mens hebben kunnen zien of kunnen doen indien hy aan boord van de Lunik 3 of een ander ruimteschip was geweest? Een sterrekundige zou de ca mera wellicht alleen hebben gericht op die delen van de maan, die interessant waren maar dit kleine voordeel weegt niet op tegen de grote risico's, waaraan een mensenleven wordt blootgesteld schillende belangrijke maanexperimenten op het programma, zoals het Amerikaanse project Surveyor, dat de grondslagen moet leggen voor de bouw van een televisie station op de maan. Ook zal getracht worden instrumenten op de maan te bren gen om de maankorst te onderzoeken. Een ervan is een televisie-microscoop, die foto's naar de aarde zal moeten relayeren. Ook heeft men het plan speciale voertui gen op de maan te brengen, uitgerust met zonne-batterijen, die'atsh' taeefl en weer op de oppervlakte van de maan kunnen bewegen en inlichtingen kunnen verstrek ken over de aard van het terrein. Zy zul len ook behulpzaam moeten zijn bij het in kaart brengen van de maanoppervlakte en bij het uitzoeken van goede landings plaatsen voor ruimtevaartuigen. De meeste geleerden verwachten geen enkele vorm van leven op de maan te zullen ontdekken aangezien de omgeving verre van geschikt is voor de huisvesting van levende wezens. Maar de droge lucht ledige oppervlakte kan misschien waarde volle gegevens verstrekken want ver wacht wordt, dat de bodem hier een zeer byzondere samenstelling heeft. Een thee lepel vol ma&nstof kan misschien rudi mentaire chemische stoffen bevatten GROOT VOORDEEL Het belangrykste voordeel van het ln de ruimte of op de maan brengen van een mens uit wetenschappeiyk oogpunt is, dat hy Intelligentie vertegenwoordigt. Maar, kunnen er geen instrumenten worden ge maakt, die „denken" of in elk geval seml-intelligente opdrachten kunnen uit voeren? Er bestaat goede hoop, dat (le weten schap het presteert zulke semi-intelligente machines of Instrumenten te vervaard! gen. Machines of robotten, die korte posi tieve of negatieve antwoorden kunnen uit zenden alsmede Inlichtingen of in code opgestelde mededelingen. Vele geleerden veronderstellen ook, dat robotten gebruikt kunnen worden, die niet alleen gegevens uitzenden maar ook de Informaties en ant woorden kunnen geven op vragen, die van de aarde af gesteld of gevraagd worden RODE HOOP Als de mens zyn hoogontwikkelde her senen kleiner en sterker zou zyn en minder eisen zou stellen aan zyn omgeving, zou hij beter tegen ruimtereizen e.d. zyn op gewassen. Maar de mens is een zwaarge wicht met een zwak lichaam en hy heeft zuurstof nodig, zodat hy geen party is voor de robotten gedurende de eerste periode van de ruimtevaart. De eerste mensen zullen dan vermoedeiyk ook wel alleen om de maan vliegen. Vol vertrouwen hebben de Russen voor speld, dat dit in 1965 het geval zal zyn om op deze wyze de honderdste verjaar dag te herdenken van Jules Verne's fan tastische verhaal „Van de aarde naar de maan" of in 1967 om hiermede luister by te zetten aan het vyftigste feest van de oktoberrevolutie 1 i wiHiHiuiHiiiiPii.aitraMiiiiiii'i-iRiHi 111 mms ruw mm i mm Voor het zover zal syn als afgebeeld op deze tekening zullen er ongetwyfeld nog vele experimenten moeten worden uitge voerd. Instrumenten zulleo eerst alles nauwkeurig op de maan moeten nagaan voor bet verantwoord is hier mensen voor In te zetten! WAT POSTZEGELS VERTELLEN Vredesprijs van dynamiet- koning Het klinkt wellief, wat ironisch, dat d< uitvinder van het dy namiet de beroemd*1 vredesprijs op zijn n heeft staan. Dr. Alfred Bern hard No bel, een Zweeds schel, kundig ingenieur, heeft een fortuin ver diend met het fabri ceren van springstof. Hij was ongehuwd en toen hij stierf ln 1896 liet hij zeer veel geld na. Het grootste ge deel te hiervan was be stemd voor de jaar lijkse Nobelprijzen, die zijn naam onster felijk hebben gemaakt Elk jaar worden er Nobelprijzen uiitge- ïeikt voor uitzonder lijke prestaties op het gebied van natuur kunde, scheikunde, ge neeskunde of fysiolo gie, literatuur en vre de. Zo'n prijs levert de winnaar ongeveei f 100.000 op. Hy mag tevens een goudei medaille en een „di ploma" in ontvangst nemen. In 1046 bracht Zwe den een postzegel in omloop met het por tret van Nobel, tei nagedachtenis van de ze man, die toen vijf tig jaar geleden was overleden. Ook in an dere landen viel vei scheidene prijswin naars deze eer tt beurt. In de Verenig de Staten waren dit twee oud-presidenten: Theodore Roosevelt en Woodrow Wilson, bei den winnaars van de Vredesprijs. De Nobelprijs Werci voor het eerst uitge reikt in 1901 aan de Zwitser Henri Dunant stichter van het Ro de Kruis. Ook van hem kan men in het postzegelarsenaal een beeltenis vinden. De g-ote Sir Winston Churchill ontving in 1953 de prijs voor de literatuur. Behalve 't portret van Nobel heeft de postzegel, nog een ander ken merk. Gewoonlijk zijr de witte randen van de postzegels gehee1 geperforeerd. Maai bij deze zegel zijn zo wel de onderkant als bovenkant geheel af gesneden. Dit is i" Zweden echter heel normaal want daar worden de meest» postzegels namelijk op rollen in de han del" gebracht en niet - zoals in de meest** ltrnden op grote vei len. Daarom behoe ven daar maar twe zijden geperforeerd t worden. In Zweden is mei van oordeel, dat pos! zogels op rollen ge makkelijker te han teren zijn in de post kantoren. Hoewel dit systeem al sinds 1921) met succes wordt toe gepast, hebben ande re landen het nooii overgenomen. Wel worden daar wel eens rollen gebruikt vooi postzegelautomaten. Maar de zegels zijn dan toch aan alle kan ten voorzien van pei foraties.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1963 | | pagina 7