TENTEN VOOR MENSEN DIE NIET OP
EEN PLAATS KUNNEN BUJVEN
TULPENZIEKTE KAN OOK DE
NARCISSEN AANTASTEN
Utrecht krijgt
nieuw station
Hechte vriendschap tussen verenigingen
uitte zich in spontane ontvangst
WOENSDAG 29 MEI 1963
DE LEIDSCHE COURANT
PAGINA S
Eeuwenoud en modern nomadisme
in Leids museum
IN HET MUSEUM voor Volkenkunde aan de Steenstraat te Leiden kunnen
de bezoekers vanaf 1 juni aanstaande een wandeling maken van de tent
van prairie-indianen in Noord-Amerika tot een tent van V. en D. van de
Nederlanders in West-Europa. De samensteller van deze tentoonstelling
„Op Trek" heeft er mee willen zeggen, dat het nomaden-idee bij alle men
sen leeft, 's Zomers is het al bijna uit noodzaak, dat de autochtone bevol
king van dichtbevolkte gebieden als Groot-Mokum of Rotterdam onder een
verplaatsbaar dak kruipt Het is dezelfde noodzaak, die de bewoners van
steppen in Zuid-Amerika dwingt om van een verplaatsbare behuizing ge
bruik te maken als zij van zomer op winter met het wild meetrekken.
Zo bezitten de Turkmenen in Anatolië en tent van zeer grof geweven
schapenwol, die uitstekend geschikt is er een gerieflijk bestaan in te lei
den, terwijl men achter het vee van de ene grazige weide tot de andere
trekt. In een van de zalen van het museum treft men zulk een tent aan;
prachtig uitgevoerd origineel exemplaar van een welgestelde familie, dat
is afgestaan door het Museum für Völkerkunde te Hamburg.
DE SAMENSTELLER van deze tentoonstelling, dr. D. G. Jongmans, die
zeer persoonlijke ervaringen over gewoonten van de nomaden heeft
opgedaan, in het half jaar dat hij actief heeft deelgenomen aan het no
madenleven in Noord-Afrika, heeft ook een prachtige tent van Bedouinen
in Noord-Afrika in het bezit gekregen, welke is opgesteld. Mooiste exem
plaar is wel de Yourthe van de Mongolen in Centraal Azië, die in 1929 ver
kregen is door de bekende ontdekkingsreiziger Sven Hedin. Deze soort van
behuizing is door middel van harmonica-verbindingen zó vervaardigd, dat
zij zeer gemakkelijk is op te vouwen; in opgebouwde toestand geeft zij de
indruk van comfort en voornaamheid. In deze tent is ook een huisaltaar
opgesteld. De Yourthes zijn zo populair en bevolking is zo gehecht aan het
tentenbestaan, dat in Centraal Azië op de binnenplaatsen, zo geeft een der
geslaagde foto's te zien, in grote steden van deze tenten staan opgesteld.
Van de exposiie maakt ook deel uit een zomertentje van rendierhuiden van
Eskimo's in Oost-Groenland.
SOORTEN
Bij de nomaden herkent men verschillende vormen van een zwervers
bestaan. De jager-verzamelaar houdt zich onledig met de jacht, terwijl zijn
vrouw aan het zoeken gaat met een graafstok naar eetbare grassen, wor
telen en knollen. Het spreekt vanzelf, dat hij met het wild meetrekt. Een
voorbeeld hiervan zijn de Walbiri in de Australische woestijn, die met groe
pen van 200-300 trekken langs plaatsen waar water te vinden is. Het is een
uiterst eenvoudig leven. Zwartvoet-Indianen maakten in de zeventiende
eeuw kennis met het Europese paard, hetgeen een groot voordeel bood bij
het jagen en trekken.
Een andere groep is die der nomadiserende veetelers voor welke groep
het bestaan van de Megarha in Zuid-Tripolitanië als voorbeeld is gesteld.
Zij verplaatsen zich gedurende de gehele zomer niet, maar vestigen zich in
de onmiddellijke omgeving van een waterput. Pas aan het einde van een
kurkdroge zomer, wanneer de eerste herfstregens zijn gevallen, is het tijd
om met de kudde op stap te gaan.
Verschillende vormen van nomaden-bestaan zijn niet in de tentoon
stelling ondergebracht. Zo biedt het leven en de afkomst van de Zigeuners
een boeiend studie-onderwerp. Dat van beurtschipper moest men er ook
in onderbrengen, maar dan zou ook aandacht besteed moeten worden aan
de Amerikaanse families, die zich in een uiterst luxueuze caravan, gedurig
van de ene staat naar de andere verplaatsen om de belasting te ontduiken.
De tentoonstelling duurt tot zes oktober.
Zo wordt de Yourthe opgebouwd. De ruitvormige latten, scharnierend op
de raakpunten, kan men tot een smal pakketje samenvoegen.
De Yourthe van Mongolen
Dit jaar nog geen
vergoeding voor
vernietigde narcissen
Het Produktschap voor Siergewas-
gewassen heeft dinsdagmiddag vrij
snel een lange agenda afgewerkt.
Een belangrijk punt vormde de be
spreking van de vergoedingsregeling
voor bloembollen, die wegens aantas
ting door het tulpestengelaaltje ver
nietigd moeten worden. Weliswaar
was men het over het heffingsper
centage gauw eens - evenals vorige
jaren zal dat 3 zijn - maar een
minder vrolijk geluid was, dat ook
narcissen door het tulpestengelaaltje
aangetast worden. Het moeilijke bij
dit alles is, dat men geen verschil
kan zien tussen het gewone narcis-
senaaltje, dat na een warmwater-
behandeling de geest geeft en het
tulpestengelaaltje dat deze behan
deling overleeft. Het is dan ook niet
uitgesloten, dat ook de narcissen nog
eens aan de beurt komen.
De heer Braam wees op de moei
lijkheid, die men kan ondervinden,
omdat beide aaltjes zeer sterk op
elkaar gelijken. Men wil toch niet
zo ver gaan ook vergoedingen te
gaan geven voor narcissen die door
het gewone narcissenaaltje zijn aan
getast. Dit is goed te bestrijden. Dr.
Verhage, voorzitter van het PVS, was
dat volkomen met de heer Braam
eens. Het kon wel eens een moeilijk
punt worden en dan blijft het ook
een vraag: wie moet nu betalen?
Dit jaar laat men de narcissen nog
buiten beschouwing.
De Commissie voor Bijstand heeft
geadviseerd tonnengoed van trom
petten, grootkronige en dubbele nar
cissen (uitgezonderd Cheerfulness en
alle dubbelvormen van Poetaz) over
te nemen voor 0,70 per kg en alle
overige narcissen voor 0,45 per kg.
Het bestuur van het PVS stond vol
ledig achter dit advies.
Ook in het komende seizoen zal weer
Radiohandelaren
contra voetbalbonden
De Ned. Ver. van Radio Detailhan
delaren (NVRD) heeft tot de minister
van economische zaken het verzoek
gericht, onder toepassing van de wet
economische mededinging over te
gaan tot onverbindend verklaring van
de overeenkomst tussen de verschil
lende Europese nationale voetbalbon
den, krachtens welke elk dezer bon
den zijn veto kan uitspreken over de
Twee oude Bedouinenvrouwen zitten voor hun tent te spinnen.
die licht is en gemakkelijk te verplaatsen.
Een zeer gerieflijke behuizing televisieuitzending van een interna
tionale voetbalwedstrijd in een ander
land. De NVRD meent, dat de toe
passing van deze overeenkomst in
strijd is met het algemeen belang in
Nederland, en wel in de eerste plaats
met het consumentenbelang (bezit
ters van TV-toestellen) en in de
.weede plaats met het belang van de
handelaren in en fabrikanten van te-
evisie-apparaten, wier afzet door de
toepassing van het hierbedoelde ve
rrecht wordt belemmerd.
gelegenheid worden gegeven tot
vrijwillige inlevering van plantgoed
en abnormaal op dezelfde voorwaar
den als in 1962.
Een verzoek van de Kon. Alg. Ver.
van Bloembollencultuur om de uit
reiking van gratis teeltrecht aan een
bepaalde categorie kwekers te be
vorderen werd door het PVS afge
wezen. Verder werden de voorlopige
kortingspercentages voor de drie
hoofdgewassen de tulpen, de narics-
sen en de hyacinten vastgesteld.
Voor hyacinten op 35 voor enkele
en dubbele vroege tulpen op 25
voor alle overige tulpen ook op 25
en voor naricssen verkocht per stuk
op 35
De heffingsverordening snijbloemen
West-Duitsland zal ongewijzigd van
kracht blijven tot 1 juni 1964.
De Nederlandse Spoorwegen en de
n.v. Empeo hebben overeenstemming
bereikt over de bouw van een nieuw
station te Utrecht, dat zal moeten
passen in het plan Hoog- Catharijne,
hetgeen voorziet in een grote recon
structie van de Utrechtse stations
wijk.
Het nieuwe station zal dan meer
naar voren en meer oostelijk komen
te liggen. Over het gehele station zal
een promenade aangelegd worden,
die het station zal verbinden met de
op zes meter hoogte gelegen winkel
centra aan de oostzijde, en die aan
de zuidzijde verbinding geeft met het
zuidelijke stadsdeel. Deze verbinding
zal tot stand komen door middel van
een wandelbrug.
Vrouw van „Bolle Piet"
De 30-jarige Amsterdamse W. M. R.
die maandag werd gearresteerd en
voor de officier van Justitie geleid
onder verdenking haar man de 52-
jarige havenarbeider P. de W., bij
genaamd „Bolle Piet" in de nacht
na 8 mei een steek in de buik te heb
ben toegebracht waaraan hij op 14
mei in het Binnengasthuis is overle
den, is na een verhoor door de recht-
ter-commissaris voorlopig op vrije
voeten gesteld.
Mogelijk zal de vrouw nog worden
vervolgd wegens (zware) mishande
ling.
In Stockholm is een 19-jarige jon
geman aan pokken overleden, 't der
de slachtoffer van deze ziekte. De 54-
jarige tante van de jongen is twee
weken geleden aan pokken overleden,
waarna het alarm werd uitgegeven.
Dinsdag is het zestiende geval van
pokken in Zweden geconstateerd bij
een eenjarig kind.
Een transportvliegtuig van de Oos
tenrijkse luchtmacht is dinsdag in de
omgeving van de luchtbasis Langele-
barn, op 25 km van Wenen, neerge
stort. De zes inzittende militairen
kwamen om het leven.
Eenzelfde tent, thans in de collectie van „Volkenkunde" te Leiden.
Modern nomadisme in Nederland.
NOORDWIJKERHOUT
Voetballers uit Schwerte-Ruhr op bezoek
Het begon in 1958 met het bezoek
van een klein groepje voetballers aan
Schwerte, een industriestad aan de
Roer, om daar tegen de katholieke
voetbalvereniging „Viktoria '20" een
wedstrijd te spelen. Natuurlijk kwam
een jaar later de Duitse voetbalclub
in Noordwijkerhout op tegenbezoek.
Uit dat eerste bezoek en tegenbezoek
zijn direct zulke hechte vrienschaps-
banden gegroeid, dat het een jaarlijk
se sportuitwisseling is geworden en
tevens een hechte vriendschap niet
alleen tussen de beide sportverenigin
gen maar ook tussen de stad Schwer
te en het dorp Noordwijkerhout.
Zaterdagmiddag arriveerde voor de
derde maal dan een gezelschap uit
Schwerte in Noordwijkerhout en
evenals vorige maal was het een ge
zelschap van ruim honderd dames en
heren. Bij het Witte kerkje vond een
eerste begroeting plaats en vandaar
ging het in feestelijke optocht met
muziek van de R.K. Harmonie St.
Jeanne D'Arc, vlaggen en vaandels
en grote groepen jeugdleden van W
SB en GIOS in uniform door de Zee
straat naar het clubgebouw van VV
SB. Daar stond een stevige koffie
maaltijd gereed voor de gasten en na
de lange reis per bus, eigen wagen
of trein, werd deze maaltijd natuur
lijk alle eer aangedaan. Aan tafel
werden de gasten welkom geheten
door de voorzitter van VVSB, de
heer W. Oostdam, die meende, dat de
ontvangst in Noordwijkerhout slechts
een zwakke afschaduwing was van
de grandiose ontvangsten, die VVSB
ki Schwerte ten deel vielen. De heer
Willy Hoffmann, voorzitter van Vik
toria, was het daar in zijn weder
woord geenszins mee eens en om dit
te bewijzen tooide hij de heer W.
Oostdam als eerste met het spiksplin
ternieuwe verenigingsinsigne van
Viktoria.
SPORTIEVE STRIJD
Nadat alle gasten bekend waren
gemaakt met hun logeeradressen en
de ergste reisvermoeidheid uit de be
nen was verdreven, trad op het
hoofdterrein het tweede elftal van de
gasten aan tegen een combinatie uit
verschillende lagere WSB-elftallen.
De routine van verscheidene oudere
VVSB-spelers bleek succesvoller dan
het enthousiasme van de jeugdige
Viktoria-jongens, zodat het na een
uiterst sportieve en vriendschappelij
ke strijd uitdraaide op een volledig
verdiende 41 overwinning voor de
gastheren.
Intussen bestreden in de gymnas
tiekzaal twee tafeltennisteams elkaar
en hier bleken de gasten het sterkst.
Zondagmorgen waren gasten en
gastheren aanwezig in de H. Mis van
10 uur in de St. Jozefkerk en de gees
telijk adviseur van WSB, kapelaan
L. Halkes belichtte in zijn preek de
betekenis van de sportbeoefening in
katholiek verband en de betekenis
van de sportuitwisseling tussen W
SB en haar Duitse zustervereniging.
De H. Mis werd opgedragen door de
praeses van Viktoria, kapelaan Hel
ler.
De zondagmiddag, door een talrijk
publiek gadegeslagen, wedstrijd tus
sen de eerste elftallen van VVSB en
Viktoria bracht helaas niet de span
ning van een vrijwel gelijk opgaande
strijd, zoals andere jaren. Tegenover
het WSB-elftal met kampioenskan
sen stond een door verschillende om
standigheden belangrijk zwakkere
Viktoriamannschaft en zonder zich tot
het uiterste in te spannen konden de
VVSB-ers een 61 overwinning be
halen. Jammer, want juist bij zo'n
internationale wedstrijd tussen twee
zeer bevriende clubs schenkt een
wedstrijd van vrijwel gelijkwaardige
ploegen de meeste bevrediging.
FEEST
Zondagavond was het feest in ho
tel Van der Geest. Alle gasten met
hun gastvrouwen en gastheren waren
aanwezig alsmede nog een aantal le
den van de ontvangende verenigin
gen. Eregasten waren deze avond
burgemeester P. M. M. v. d. Weijden
met zijn echtgenote en de heer Bie-
straten, als vertegenwoordiger van de
KNVB afd. Leiden.
Bij het begin van de avond zijn
door de beide voorzitters vele vrien
delijke en enthousiaste woorden plus
cadeaus gewisseld. De nadruk werd
door beiden gelegd op de grote en
hechte vriendschap, welke tussen de
leden en supporters van beide vereni
gingen is gegroeid. Daardoor is de
betekenis van de jaarlijkse bezoeken
en tegenbezoeken ver uitgegroeid bo
ven die van louter sportuitwisseling.
Beiden gaven zij de verzekering, dat
niets deze hechte vriendschap ooit
nog zou kunnen verstoren.
De dames en heren van de R.K.
Gymnastiekvereniging, die ook tij
dens de pauze van de voetbalwed
strijd een korte maar goede demon
stratie hadden gegeven, traden ook
zondagavond weer op in de zaal, ter
wijl bovendien de ritmische groep
nog een tweetal fraaie nummers uit
voerde. Vooral het werk op de lange
mat, waarbij enkele meisjes en jon
gens zich als ware acrobaten ontpop
ten oogstte een lang en enthousiast
applaus.
ONTVANGST OP RAADHUIS
Maandagochtend ontving de bur
gemeester een delegatie van de Duit
se gasten vergezeld van WSB- en
GlOS-vertegenwoordigers in de bur
gerzaal van het raadhuis.
Burgemeester Van der Weijden
wees in zijn begroetingswoord er op,
iat de ontmoeting VVSB-Viktoria '20
in de loop der jaren is uitgegroeid tot
een ontmoeting van de gemeente
Noordwijkerhout, hecht de stad
Schwerte. Het gemeentebestuur, al
dus de burgemeester, hecht veel
waarde a!an het kontakt, omdat hier
sprake is van een echt sportieve ont
moeting, waarbij niet, zoals bijv. bij
een internationale ontmoeting als de
finale om de Europacup de uitslag
het belangrijkst is maar de sfeer en
j de vriendschap. Daarom vooral ver-
heugde het de burgemeester een de
legatie van de Duitse gasten ir het
raadhuis te kunnen begroeten.
GESCHENKEN
Tenslotte overhandigde de burge
meester aan de voorzitter van Vik
toria een Delfts blauw wandbordje
als herinnering aan het bezoek en
verzocht hij hem een oud-hollandse
tafelbel voor het gemeentebestuur
van Schwerte te willen meenemen als
bewijs van waardering voor de mede
werking, welke dat gemeentebestuur
steeds verleend bij de ontvangst van
de Noordwijkerhouters in Schwerte.
Voorzitter Willy Hoffmann van
Viktoria sprak hartelijke dankwoor
den en voorzitter Wim Oostdam van
WSB dankte de burgemeester voor
de officiële ruggesteun, welke het
gemeentebestuur geeft bij de pogin
gen van VVSB om middels de sport
uitwisseling begrip en vriendschap
tussen twee buurlanden te bevorde
ren.
In de namiddag zijn de bezoekers
langdurig uitgeleide gedaan. Deze
sportuitwisseling is weer een volle
dig suces geworden vooral ook door
de grote gastvrijheid, waarmede Duit
se gasten in vele Noordwijkerhcutse
gezinnen zijn opgenomen. Voorzitter
Oostdam vertelde nog, dat er ondanks
het uitgebreide gezelschap nog aange
boden bedden ongebruikt zijn geble
ven. Natuurlijk hebben de Noordwij
kerhouters plechtig moetenbeloven,
dat zij volgend jaar weer met een
heel grote groep naar Schwerte zul
len komen.
De Nederlandse demissionaire minister van buitenlandse zaken, mr. J. M. A. H. Luns, is gisteren door president
Kennedy op het Witte Huis in Washington ontvangen. De bijgaande foto werd tijdens de ontmoeting van de
beide staatslieden gemaakt.
