Alles moet van de grond af worden opgebouwd
DINSDAG 21 MEI 1963
De Toegoenezen pionieren in Suriname
DE KLEINE GROEP Toegoenezen,
die enkele weken geleden met het
m.s. „Willemstad" van de KNSM in
Suriname aankwam, is druk aan het
werk getogen op de plantage Sloot-
wij k, 50 km van de hoofdstad Para
maribo. Onder de krachtige leiding
van Kees Loen en het wakend oog
van „opa" Tomasauw zijn jong en
oud aan de slag gegaan. De huizen
worden gereed gemaakt voor bewo
ning, paden worden met gloednieu
we houwelen bekapt, bruggen wor
den aangelegd, terwijl zelfs werd be
gonnen aan de oogst van cacaobonen.
Straks moeten ook de rijstsawahs
klaar zijn, zodat de Toegoenezen nog
bergen werk moeten verzetten, voor
dat zij dit jaar hun eigen rijst op
tafel kunnen zetten. Het bevalt de
Toegoenezen best op Slootwijk. Na
tuurlijk, zij hebben nog wensen ge
noeg want, aldus Kees Loen, „men
vertelde ons in Nederland wel van
de mogelijkheden, maar niet van de
moeilijkheden".
„Inderdaad staan hier de toege
zegde 40 woningen, maar ons werd
niet gezegd, dat deze huizen nauwe
lijks bruikbaar zijn voor bewoning.
Ik heb een kraan in de keuken, aan
gesloten op de waterleiding. Dat was
mij ook verteld, maar niemand heeft
daarbij gezegd, dat die waterleiding
het niet doet". Maar ja, ze hebben
geen tijd om daar lang over na te
denken of om te klagen, want er
moet aangepakt worden, er is im
mers veel te doen voordat deze 275
ha in cultuur (cacao, citrus, rijst) is
gebracht. En aanpakken dat doet hij
wel, deze 4i2-jarige oud KNIL'er.
NAAST ZIJN NORMALE werk
zaamheden op de plantage, is hij ook
beheerder van het magazijn, terwijl
hij in de avonduren in keurig hand
schrift de burgerlijke stand van zijn
„Kiboetz" inricht. Want werkelijk,
deze samenleving doet sterk denken
aan de afgezonderde gemeenschap
pen in Israël, voorziet geheel in eigen
behoeften, terwijl uitgebreid overleg
plaats vindt tussen alle dorpsgenoten
bij het nemen van beslissingen. Zo
ook, toen alweer Kees Loen, met het
idee kwam om een winkel en een
restaurant te openen, waar de tal
rijke bezoekers aan de plantage, een
biertje of een portie nasi goreng kun
nen kopen. Want belangstelling is
er genoeg.
Nu al worden vaak zondags meer*'
dan honderd mensen geteld, die op
bromfietsen uit Paramaribo of uit
Tweede groep
Toegoenezen
naar Suriname
Met enkele weken vertraging is
zaterdagochtend de tweede, zeer kin
derrijke groep Toegoenezen van
Schiphol naar Suriname vertrokken.
Het uitbreken van waterpokken on
der de kinderen in het kamp Pieter-
berg te Westerbork was er de oor
zaak van, dat de reis eind april moest
worden uitgesteld.
Inmiddels is iedereen echter weer
hersteld en zo vertrokken zaterdag
8 gezinnen, die tezamen 37 zielen
telden, naar hun nieuwe, hopelijk de
finitieve bestemming in Suriname:
de plantage Slootwijk. Naar bekend
kwam de uit circa 170 leden bestaan
de Toegoenese volksgroep vorig jaar
uit Nieuw Guinea naar Nederland,
omdat zij niet in Indonesië wil wo
nen.
De eerste groep vertrok op 5 april
per boot naar Suriname en is inmid
dels in Slootwijk aangekomen. Deze
tweede groep telde 13 volwassenen
en 24 kinderen. Zij werden uitge
wuifd door een treurige directeur
Th. J. G. A. Pardoen van de Pieter-
berg, waarin nu nog ongeveer 80
Toegoenezen hun laatste weken in
Nederland ingaan. Vermoedelijk zul
len zij in de komende weken even
eens naar Suriname vertrekken.
Daarna zal het kamp Pieterberg
weer als vroeger beschikbaar komen
voor spijtoptanten uit Indonesië. Ve
len van hen bevinden zich reeds hier,
doch kunnen niet langer in de con
tractpensions blijven.
het bauxietstadje Moengo nieuws
gierig, maar ook met grote belang
stelling, naar deze nieuwe inwoners
van Suriname komen kijken. Dat be
zoek is een plezierig verzetje voor de
Toegoenezen, die door de week in
afzondering leven. Op deze „bezoek
dagen" maken zij kennis met de Su
rinaamse hartelijkheid en behulp
zaamheid. Maar Kees Loen verliest
de zakelijke kant niet uit het oog.
„Dit is een goede business", zo zei
hij tegen zijn dorpsgenoten, die het
allemaal met hem eens waren en zo
werd besloten zo spoedig mogelijk
het restaurant op poten te zetten. Een
Toegoenezenvrouw, die niet meer op
het land kan werken en ook geen
inkomsten van andere familieleden
te verwachten heeft, zal beheerster
van het restaurant worden, een baan
waar zij dol gelukkig mee schijnt.
MAAR EEN IEDER van de ge
meenschap was het er ook over eens,
dat zo spoedig mogelijk een christe
lijke school op Slootwijk moet ko
men. Onmiddellijk werd een verzoek
schrift naar het provinciaal bestuur
van de Evangelische Broedergemeen
te te Paramaribo gezonden, die naar
later bleek wel oren heeft naar dit
idee, zodat de 32 kinderen straks
weer christelijk onderwijs kunnen
volgen.
Misschien wordt dit aantal kinde
ren nog niets groter, want afgezien
van de natuurlijke uitbreiding, re
kent men er op, dat de in Indonesië
achtergebleven leden van de ge
meenschap nu eindelijk de kans zul
len krijgen zich weer bij de grote
groep aan te sluiten. Deze groep, on
der wie ook de kleindochter van opa
Tomasauw, zag geen kans aansluiting
te krijgen toen de Toegoenezen nog
de steile berghellingen van Nieuw
Guinea bewerkten. Maai- nu probeert
men hen, indien mogelijk op kosten
van de gemeenschap of anders met
steun van de Nederlandse regering
naar Suriname te krijgen.
Paus sticht fonds
voor vredesprijs
Paus Johannes XXIII wil met het geld
van de Balzan-vredesprijs 1963 (lmil-
joen zw. francs) een fonds stichten,
waaruit eens in de twee jaar een prijs
voor personen of instellingen beschik
baar zou worden gesteld, welke zich
bijzonder hebben ingespannen voor het
bewaren en bevorderen van de vrede in
de wereld.
Paus Johannes had in zijn toespraak
bij gelegenheid van de plechtige uitrei
king van de prijs reeds meegedeeld, dat
hij het voor vredesdoeleinden wilde ge
bruiken. De H. Vader heeft nu de wens
te kennen gegeven, dat uit gelden van
het Vatikaan de som zal worden aange
vuld, zodat het fonds over een behoor
lijk bedrag beschikt.
(Advertentie) Volgens in Djakarta ontvangen be-
richten wordt een Indonesisch schip
met vijftig opvarenden aan boord ver-
Van der Goes van Naters mist Het was van samannda op Bor-
neo, op weg naar Makassar op Celebes.
15.000 Italiaanse havenarbeiders zijn
voor zesendertig uur in staking gegaan
ter onderstreping van hun eisen tot be
tere arbeidsvoorwaarden. Ongeveer
tweehonderd schepen, waarvan honderd,
vijftig in Genua, worden door de staking
getroffen.
Als opvolger van de jaarlijkse „Vlaggetjesdag", waarbij alleen aandacht werd besteed aan de haringvisserij, is
zaterdag in IJmuiden de „Dag van de Nederlandse zeevisserij" gehouden. Er was een optocht „van bom tot
moderne treiler" en vervolgens werd een spel opgevoerd, getiteld: „Vispoort IJmuiden". De foto geeft een over
zicht van de haven met gepavoiseerde schepen tijdens de opvoering van het spel, waaraan natuurlijk ook een
haringkar te pas kwam (midden).
krijgt v. Tienhovenprijs
De stichting FVS (Freiherr vom
Stein) in Hamburg heeft zaterdag de
Van Tienhoven-prijs voor 1962 toe
gekend aan jhr. mr. M. van der Goes
van Naters, lid van de Tweede Ka
mer. Deze prijs, waaraan een bedrag
van 10.000 mark (9.000 gulden) ver
bonden is, wordt jaarlijks toegekend
aan persoonlijkheden, die zich bij
zonder verdienstelijk hebben ge
maakt op het gebied van natuurbe
scherming en de totstandbrenging
van natuurparken in Europa.
Jhr. Van der Goes van Naters is
bestuurslid van de „Vereeniging tot
behoud van natuurmonumenten in
Nederland".
De prijs zal hem in juli door prof.
Hans Welzel, rector van de univer
siteit in Bonn, worden uitgereikt.
In Monaco geen belasting
vrijheid meer
Frankrijk en Monaco hebben za
terdag een overeenkomst onderte
kend, die een einde maakt aan de
belastingvrije status van het prins
dom.
De belangrijkste punten van de
overeenkomst zijn:
1 De invoering van vennootschaps
belasting. Monaco is overeengekomen
inkomstenbelasting te heffen op be
drijven, die meer dari 25 procent van
hun handel in Frankrijk drijven.
2. Inkomstenbelasting. Fransen, die
zich in Monaco vestigen, moeten
Franse inkomstenbelasting betalen.
Monegasken, die in Frankrijk wer
ken, zullen geen Franse inkomsten
belasting betalen.
Monaco zal daarvoor jaarlijks
900.000 frank aan Frankrijk betalen.
Ook de Pan-American Airways heeft
er zaterdag in toegestemd haar tarieven
voor retourvluchten over de Atlantische
Oceaan met vijf procent te verhogen,
waarmede de „Luchtvaartoorlog" met de
Franse regering is geëindigd.
Sportvliegtuig op
Curacao verongelukt
Zaterdagmiddag heeft een vlieg
tuig van de Aero Club Curasao een
noodlanding in een baai moeten ma
ken, die evenwel goed is afgelopen.
De vier inzittenden, twee volwasse
nen en twee kinderen, kwamen met
de schrik vrij.
Het nieuwste toestel van de Aero
Club Curasao, een vierpersoonsvlieg-
tuigje, dat onlangs voor achtduizend
dollar in Amerika was gekocht, en
door enkele leden van de club naar
Curasao was overgevlogen, was za
terdagmiddag op weg van Curasao
naar Aruba. Aan boord bevonden
zich dr. W. H. A. Quast, chirurg bij
Shell Curasao N.V., die het vlieg
tuigje bestuurde, ds. Ph. Meerburg
en diens twee zoontjes. Toen men
bijna halverwege was, trad motor
storing op.
Dr. Quast keerde terug naar Cura
sao en er werd een noodsein uitge
zonden. De piloot slaagde erin met
het toestel tot onder de kust van
Curasao te komen. Daar moest hij
echter een noodlanding maken op het
water van de baai van Santa Martha.
De vier inzittenden konden het toe
stel, dat enige honderden meters uit
de kust lag, verlaten en het land be
reiken.
Volgens de eerste berichten moet
het toestel als verloren worden be
schouwd.
Koning Paul van Griekenland werd
zaterdagavond getroffen door een
acute blinde-darmontsteking en is
zondagmorgen vroeg geopereerd.
Volgens een bekendmaking van
het Griekse hof is de toestand van
de koning bevredigend, de operatie
is goed geslaagd.
De Franse president en mevrouw
De Gaulle zijn zondagmorgen per
vliegtuig naar Saloniki vertrokken
alvorens zijn staatsbezoek aan Grie
kenland te beëindigen heeft het
Franse staatshoofd daar een militaire
parade afgenomen tezamen met
kroonprins Konstantijn, die zijn zieke
vader vervangt.
KORTE GOLF
Een van de grootste Deense win
kelierscoöperaties heeft bekend ge
maakt voortaan geen Zuidafrikaan-
se produkten meer te zullen verko
pen, als protest tegen de apartheids
politiek van Zuid-Afrika. Men ver
wacht dat meerdere bedrijven dit
voorbeeld zullen volgen.
Vier Nederlandse oorlogsbodems,
te weten hr. ms. vliegkampschip Ka-
rel Doorman, hr. ms. jagers Amster
dam en Overijssel en hr. ms. onder
zeeboot Walrus zijn gisteren voor 'n
officieel bezoek van 4 dagen in de
havenstad Gothenburg aangekomen.
Dit bezoek onderbreekt de oefening,
Mannetje werd
vrouwtje
Al zeven jaar noemde het
personeel van de diergaarde te
Chessington, in de buurt van
Londen, een van de twee daar
aanwezige pinguins George. De
andere had de naam Georgina
gekregen. George, die in ge
heel Engeland bekendheid
heeft gekregen door zijn op
treden in televisieprogramma's
is vrijdag haastig herdoopt tot
Georgina. „Hij" bleek namelijk
een ei te hebben gelegd. De
voormalige Georgina. die daar
nooit aan is toegekomen, luis
tert nu - logischerwijze - naar
de naam George.
In de archieven van het museum Her
mitage in Leningrad is een schilderij
,.boer met kip" ontdekt, dat is geïnden.
tificeerd als een werk van de Neder
landse schilder en etser Abraham Bloe-
maert (15641651). Het werk was ver
geleken met een ander -gesigneerd1
schilderij van Bloemaert in 't museum.
Minstens 27 landarbeiders zijn zater
dag in de buurt van Pahokee, in de
Amerikaanse staat Florida, verdronken
toen de autobus waarin zij zaten door
een passerende vrachtwagen werd ge
raakt en in een langs de weg lopend ka
naal terechtkwam. Vijftien inzittenden
konden worden gered.
Elf mohammedaanse pelgrims uit Af
ghanistan en Irak zijn om het leven ge
komen, toen de autobus waarin zij za
ten over de kop sloeg. Het ongeluk ge
beurde op de weg tussen Amman en
Jeruzalem. 22 Pelgrims werden gewond.
Zij waren op de terugweg na een bezoek
aan het graf van de profeet in Mekka.
In het Concertgebouw in Amsterdam heeft de Franse chansonnier Charles
Aznavour zaterdag een nachtconcert gegeven.
RADIO/TV-STAKING IN
FRANKRIJK
Het personeel van de Franse radio
en televisie heeft besloten maandag
een vierentwintig uur durende sta
king te houden. De staking is afge
kondigd door de bonden van beamb
ten en technici bij radio en televisie.
Zij eisen herziening van de kleinere
salarissen. Een zaterdagavond gehou
den bespreking tussen directies en
vakbondsafgevaardigden leverde geen
uitkomst op. Voor zover mogelijk
zouden de door de staking verval
len programma's worden vervangen
door grammofoonmuziek, afgewisseld
met nieuwsuitzendingen.
Het Filmfestival in
Cannes. Een van de op
varenden van de Ame
rikaanse Middellandse
Zee - vloot maakt een
exclusieve foto voor
zijn album: Alfred
Hitchcock met zijn laat
ste ontdekking, Tippi
Hedren.
De bajes is geen
hotel
Wie mocht denken dat de ba
jes ook wel eens dienst doet als
hotel, heeft het mis. Dat heeft
nu ook de 24-jarige Pakistaanse
accountant Mohammed Yousaf
ervaren. Vanochtend werd hij
door 't Amsterdamse gerechts
hof vrijgesproken van de ten
laste gelegde diefstal in vereni
ging van 1100.- van een Am
sterdamse winkelier. Veertien
dagen geleden werd hij op ver
zoek van zijn raadsvrouwe
meteen op vrije voeten gesteld,
maar achteraf had de Pakista
ner daarvan 9pijt, want zijn in
beslag genomen geld kreeg hij
niet meteen terug. Geld voor
de terugreis was er dus niet. De
ambassade was wel bereid de
reis tot Istanboel te betalen,
doch de Pakistaner vond het
beter nog even in Amsterdam
het arrest van het hof af te
wachten. Het vinden van on
derdak was niet zo eenvoudig,
want in het huis van bewaring,
waar de Pakistaner het liefst
wilde blijven, kon hij niet te
recht. Na een paar dagen on
derdak bij de politie, vond zijn
raadsvrouwe tenslotte toch een
plaatsje in het huis van bewa
ring. „Dat lukte bij hoge uit
zondering", zei de advocate
vanochtend voor het hof. „Als
passant hebben ze hem geno
men". Met een blij gezicht ging
de vrijgesproken Pakistaner
vanochtend weg. Met het in be
slag genomen geld, dat net vol
doende is om het deel van de
reis van Istanboel naar Pakis
tan te betalen. „Ik wens U een
goede reis", zei de president
van het gerechtshof ten af
scheid, „en laat ik U nooit meer
terug zien
Zondag heeft Prins Bernhard in Markelo een deel van de internationale
motorcross bijgewoond. Toen de prins op het parcours aankwam barstte
er juist een regenbui los waardoor de hoge gast zich evenwel niet liet
afschrikken.
