S)e Göid6e6oti^cmt
Koel onderhoud tussen president Kennedy
en gouverneur Wallace
GORDON COOPER IN
CAPE CANAVERAL
NIEUWE UITBARSTING
GOENOENG AGOENG
BUREAUS: PAPENGRAGHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDE1S ETS OMSTREKEN
MAANDAG 20 MEI 1963
53e JAARGANG
Directeur J. F J. M. KOENS
Hoofdredakteur L. C. J. ROOZEN
Telef. 2 0 9 3 5 - Red. 20015, 2 5 5 9 4- Advert. 2 0 8 2 6 - Klachten bezorging 33839 (tussen 17.30 en 19.00 u.) - Giro 10.30.03 - Abonn. 0,65 p. w., 2,80 p. mnd., 8,25 p. kw., Franco p.p. 8,75, Adv. 18 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
Waarheid en fantasie
in ruimtevaart
DE RASSENSCHEIDING IN ALABAMA
Aanklacht van
Wallace bij
hooggerechtshof
ZOEKT U EEN
goed Anker Horloge
voor 30.- en f 40.- of het aller
beste van ƒ200.- en ƒ300.-?
v d. WATER, Baarl^traat 207
heeft het. Grote keuze in alle
pry zen en merken.
De gouverneur van de Amerikaan
se staat Alabama, George Wallace,
heeft het Amerikaanse hooggerechts
hof om een uitspraak verzocht, dat
president Kennedy de grondwet
heeft geschonden door troepen naar
Alabama te zenden. De troepen waren
naar Alabama gezonden in verband
met de rassenongeregeldheden in
Birmingham.
In zijn aanklacht vraagt de gou
verneur Wallace zowel tijdelijke als
blijvende beperking van het gebruik
van federale troepen.
De aanklacht is gericht tegen de
Amerikaanse staat en tegen de mi
nister van defensie Mcnamara.
KENNEDY IN TENNESSEE.
President Kennedy heeft zaterdag
in Nashville, in de Amerikaanse staat
Tennessee, gezegd dat de negers
steeds meer rechten zullen krijgen
totdat „alle Amerikanen dezelfde
rechten en vrijheden binnen de wet
zullen hebben". Kennedy zei dit tij
dens een redevoering, die hij hield
ter gelegenheid van de viering van
het 90-jarig bestaan van de „Van-
derbilt" universiteit in Nashville.
Kennedy, die voor het eerst sedert
het begin der rassenongeregeldhe
den een bezoek bracht aan een stad
in het zuiden van de Verenigde Sta
ten, voegde hieraan toe: uWij kun
nen onze rechten slechts handhaven,
wanneer dit gepaard gaat met de uit
oefening van onze verantwoordelijk
heid".
De president noemde niet recht
streeks de rassenongeregeldheden in
Birmingham, maar hij zei: „Het land
ja, de gehele wereld hebben de
gebeurtenissen in de V.S met onge
rustheid en ontzetting gadegesla
gen".
PRESIDENT EN
GOUVERNEUR
President Kennedy en gouverneur
George Wallace van de staat Alaba
ma hebben zaterdag tijdens een tocht
van 35 minuten met een hefschroef-
vliegtuig een „niet onvriendelijk ge
sprek" gehad over de toestand in
Birmingham, zo heeft de perschef
van het Witte Huis, Salinger, meege
deeld.
Het gesprek vond plaats na het be
zoek van Kennedy aan Tennessee,
waar de president was opgekomen
voor de rechten van de negers.
Koel.
Later werd vernomen dat de ont
moeting tussen Kennedy en Wallace
bijzonder koel was verlopen. Zij zou
den slechts enkele woorden hebben
gewisseld. Op het vliegveld van
Huntsville spraken zij pas even met
elkaar toen zij een aantal fotografen
ontwaarden. De president, die een
bezoek aan Muscle Shoals had ge
bracht, begaf zich onmiddellijk daar
op aan boord van zijn particuliere
vliegtuig waarmee hij naar Washing
ton terugkeerde. Gouverneur Wallace
daarentegen richtte zich tot de op
het vliegveld aanwezige journalisten
om uiting te geven aan zijn bittere
gevoelens naar aanleiding van de
aanwezigheid van federale troepen in
de buurt van Birmingham. De plaat
selijke autoriteiten zijn zeer wel in
staat, de „agressieve activiteiten"
van de negerbevolking te beteugelen,
zo zei hij. President Kennedy had
volgens hem in Alabama een „vol
komen ontoelaatbare" militaire dicta
tuur ingevoerd. Hij kondigde aan,
dat hij de kandidatuur van Kennedy
bij de verkiezingen voor het presi
dentschap van 1964 niet zou steunen.
OPNIEUW ARRESTATIES
VAN NEGERS
Bij een demonstratie tegen de ras-
senongelijkheid zijn zondagavond in
Durham Noord-Carolina meer dan
vierhonderd negers gearresteerd. Het
waren merendeels studenten, die
toegang wilden hebben tot restau
rants en cafetaria's. Zaterdag was
eveneens gedemonstreerd, maar toen
werd er niemand aangehouden.
In Greensboro werd zondag voor
de vijfde achtereenvolgende dag ge
demonstreerd bij cafetaria's en bios
copen in het centrum van de stad.
Meer dan 900 demonstranten trokken
naar het ziekenhuis, dat woensdag
werd ingericht als gevangenis voor
de toen gearresteerd 700 demonstran
ten. Vijftig politiemannen slaagden
erin een botsing tussen de negers en
een groep blanken te voorkomen,
er werden geen arrestaties ver
richt.
(Advertentie)
Is Penkowsky niet
gefusilleerd?
Ass. Press haalt een bericht uit
het Amerikaans dagblad „Baltimore
Sun" aan, volgens hetwelk in Moskou
geruchten de ronde doen, dat Oleg
Penkowsky niet zou zijn ter dood ge
bracht.
Het blad schrijft, dat sommige
waarnemers de mogelijkheid opperen
dat Penkowsky voor beide partijen
werkte. Anderen zeggen, dat hij is
opgetreden als lokvogel.
Volgens het blad heeft een niet met
name genoemd persoon in Moskou
gezegd: „Het verhaal was een verzin
sel met het doel, het Westen in een
kwaad daglicht te stellen en de Rus
sen te waarschuwen voor de spionnen
in hun midden. Een andere theorie
was dat Penkowsky een provocateur
was, die zijn diensten aan het Wes
ten aangeboden had om te kunnen
binnendringen in de Amerikaanse en
Britse inlichtingendiensten.
Enkele schoolkinderen in de Oekraïne
hebben 496 gram platina ter waarde van
24.000 roebel in een oud geweer gevon
den, aldus het Russische persbureau
Tass. Het honderd jaar oude geweer
heeft waarschijnlijk aan een Russische
edelman toebehoord.
HET VERHAAL VAN ZIJN ERVARINGEN
De Amerikaanse ruimtevaarde majoor Gordon Cooper is zaterdag met
een hefschroefvliegtuig van het vliegkampschip „Kearsarge", dat hem
na zijn geslaagde ruimtevlucht uit de Stille Oceaan had opgepikt, op
Hawaii aangekomen. Op het vliegveld werd hij begroet door zijn vrouw
en zijn twee dochters, admiraal Harry Felt, de bevelhebber van de Ameri
kaanse vlootstrijdkrachten in het gebied van de Stille Oceaan, en gouver
neur John Burns van Hawaii. Duizenden mensen waren naar het vliegveld
gekomen om de astronaut toe te juichen. De ovaties, die hem hier ten
deel vielen waren echter nog niets vergeleken bij de intocht in Hono-
loeloe, waar een enthousiaste menigte een ware stortvloed van bloemen
en confetti op zijn open wagen deed neerkomen.
Zondagmiddag is Cooper op het militaire vliegveld Patrick van de lan
ceerbasis Cape Canaveral aangekomen, waar de Boeing C-135 55 minuten
voor het vastgestelde tijdstip landde. Daardoor waren er sl echts een
tweehonderd personen aanwezig om hem te verwelkomen.
Onder hen waren zijn collega-ruimtevaarders. John Glenn, het zevende
lid van de oorspronkelijke ploeg, ontbrak echter, omdat hij op vakantie
is in Japan.
dat ik daarbij onwillekeurig knop
pen op het bedieningspaneel voor me
zou aanroeren, niet denkbeeldig was.
Door zijn duimen achter de riemen
van zijn ruimtehelm te haken had
hij dit gevaar verkleind.
Toen de aandrijfraket zijn cabine
losliet bleef zij geruime tijd zo dicht
naast het ruimteschip, dat Cooper
de letters op de raket kon lezen. Hij
had tijdens zijn vijfde omwenteling
het krachtige grondlicht, dat speciaal
voor zijn waarneming in Bloemfon
tein was ontstoken, goed kunnen
zien. Het was hem trouwens opge
vallen, dat hij gedurende bijna zijn
gehele vlucht de aarde had kunnen
zien, ondanks de wolkenvelden.
Moeilijkheden
Cooper beschreef de moeilijkheden,
die ontstonden nadat hij bijna dertig
uur in de ruimte was geweest. Hij
zei dat hij plotseling een groene lamp
had zien aangloeien, die moest gaan
branden wanneer hij op automatische
besturing de terugtocht naar de aar
de zou beginnen. Eerst later besloot
hij het grondstation te waarschuwen.
Hij zei, dat ook hij de „vuurvlie
gen" had gezien, die door vorige
ruimtevaarders waren waargenomen.
Geleerden geloven, dat het ijsdeel-
tjes zijn, die vah de huid van de ca
bine vallen.
Over het uitzicht op de aarde zei
de ruimtevaarder nog, dat hij een
trein had gezien en zelfs 'n rookpluim
uit de schoorsteen van de locomotief
had waargenomen. Hy kon afzonder
lijke huizen zien staan en steden her
kennen. Zo had hij ook Houston,
waar hij woont, van zijn ruimteschip
uit herkend.
Fantasie
De voorzitter van het Amerikaans
optisch genootschap, dr. S. Ballard,
heeft de bewering van Cooper, dat
hij tijdens zijn omwentelingen rook
uit huizen in het Himalayagebergte
zag kringelen, in twijfel getrokken.
Dr. Ballard, die aan de universiteit
van Florida in Gainesville natuur
kunde doceert, schreef deze bewering
toe aan „ruimtelijke geestdrift". Toen
Cooper over het Himalayagebied
vloog bevond hij zich op een hoogte
van honderdzestigduizend meter. Op
een dergelijke hoogte kan het men
selijke oog dergelijke zaken onmoge
lijk waarnemen, aldus dr. Ballard.
LOTING OM
KAMERZETELS
Door loting zijn nog aangewezen tot
lid van de Eerste Kamer de heren:
Th. S. J. Hooy (KVP), thans ook lid
van de Eerste Kamer; prof .da*. F. L.
Polak (P. v. d. A.), directeur van
een textielfabriek, wonende te Boe-
kelo; en M. van Pelt (PSP), leraar
in Den Haag.
De kiesraad moest tussen vier kan
didaten over drie zetels door het lot
beslissen. By deze loting viel uit de
heer P. J. S. de Jong (KVP), thans
staatssecretaris van defensie.
De zetelverdeling in de Eerste Ka
mer:
KVP 26 (26), P. v. d. A. 25 (23),
A-R 7 (8), CHU 7 (8), VVD 7 (8),
CPN 1 (2), PSP 2
FANTASIE DOOR
„RUIMTELIJKE
GEESTDRIFT"?
Cooper, heeft zondag op een pers
conferentie te Cape Canaveral ge
zegd, dat hij gedurende zijn tweede
baan om de aarde korte tijd zo goed
had geslapen dat hij aanvankelijk
niet wist waar hij zich bevond toen
hij wakker werd. Dit niet in het
schema staande „uiltje" was volgens
hem voldoende geweest om antwoord
te geven op de vraag of-men in de
ruimte kan slapen.
Cooper verklaarde vervolgens, dat
hij van zijn cabine uit nauwkeurig
bijzonderheden op aarde had kunnen
waarnemen. Bij de lancering had hij
zeer weinig trillingen gevoeld. Op
een zeker ogenblik had hij over zijn
radio een uitzending in een vreemde
taal gehoord.
Bij zijn autotocht naar de basis
was de ruimtevaarder door een enor
me menigte geestdriftig toegejuicht.
Weinig geslapen
Cooper vertelde, dat hy tijdens zijn
vierendertig uur durende ruimtereis
slechts vijf en een half uur had ge
slapen. Hij was wakker gebleven,
omdat de verwarming van de ruim-
tekleding zyn voortdurende aandacht
opeiste. De temperatuur vertoonde
steeds neiging tot stijgen.
De astronaut zei verder, dat hy bij
het wakker worden zijn armen recht
voor zich uit zag „drijven". Dit maak
te me ongerust omdat het gevaar,
87 doden en vele
vermisten
Een beeld van de anti-Chinese relletjes in Bandoeng. Jonge Indonesiërs rennen door de Chinese wijk om ver
nielingen aan te richten. Een auto van een Chinees is omver geworpen.
Zoals reeds gemeld is de vulkaan
Goenoeng Agoeng op Bali, donderdag
opnieuw tot uitbarsting gekomen.
Volgens vluchtelingen zou het dorp
Sakaloewe geheel zijn verwoest. Zes
uur lang stootte de vulkaan lava,
steen en as uit.
Waarnemers menen, dat de nieuwe
eruptie wat omvang betreft kan wor
den vergeleken met die van 17 maart,
waarbij 1583 mensen omkwamen,
75000 vierkante kilometer cultuur
grond werd verwoest en 100.000 men
sen moesten worden geëvacueerd.
Bij de nieuwe uitbarsting zijn min
stens 87 mensen gedood. De met de
uitbarsting gepaard gaande aard
schok was voelbaar tot in de hoofd
stad van Bali, Den Pasar.
Na de uitbarsting van maart wa
ren vele Balinezen weer naar hun
woonsteden in de gevaarlijke stre
ken in de buurt van de Goenoeng
Rebellenleiders
in Broenei gedood
Een woordvoerder van het Britse
leger in Broenei (Noord-Borneo)
heeft bekend gemaakt, dat Engelse
militairen tijdens een vuurgevecht
met opstandelingen drie leiders daar
van hebben gedood. Zeven rebellen
zyn gevangen genomen. Onder de ge
vangenen bevinden zich nog twee be
langrijke aanvoerders.
„De operatie was een groot succes.
Broenei en Sewarak zijn thans met
één slag van de vijf laatste rebellen
leiders en al hun volgelingen be
vrijd", aldus de woordvoerder.
Koningin ontving
De Quay
Het kabinet der koningin deelt me
de:
H.M. de Koningin heeft hedenmor
gen ten paleize Soestdijk de minister
president prof. dr. J. E. de Qauy ont
vangen.
Agoeng teruggekeerd. Het bestuur
van Kloengking heeft volgens radio
Djakarta de bevolking aangeraden
naar Den Pasar te evacueren.
Het waarnemingsstation in Batoe
Lembing werd door schokgolven ver
nield, doch de wetenschappelijke me
dewerkers hebben zich in veiligheid
kunnen stellen.
Boven Soerabaja heeft de eruptie
een asregen veroorzaakt.
Soekarno wil
demonstratievlucht
in „Friendship"
President Soekarno zal binnenkort
een demonstratievlucht van een Fok
ker Friendship meemaken. Dit heeft
de Indonesische minister van buiten
landse zaken, dr. Soebandrio, zater
dag aan Nederlandse journalisten
meegedeeld.
Indonesië heeft nieuwe vliegtui
gen nodig ter vervanging van Dako
ta's en voor uitbreiding van het bin
nenlandse net, zowel voor de burger
luchtvaart als voor militaire doelen.
Het contact tussen de Fokkerfa
brieken en het Indonesische staats
hoofd is tot stand gebracht door de
heer Van Konijnenburg die in Dja
karta ook onderhandelingen heeft ge
voerd voor het herstel van de KLM-
lijn op Djakarta.
SOEKARNO PRESIDENT VOOR
HET LEVEN
Het Indonesische volkscongres, de
hoogste politieke autoriteit in Indone
sië, die thans in Bandoeng zitting
houdt, heeft het voordeel goedge
keurd waarbij president Soekarno
wordt benoemd tot president voor het
leven, zo werd zondag uit officiële
bron in Djakarta vernomen.
Volgens een communiqué dat door
het voorlichtingsorgaan van het con
gres is uitgegeven, zal het besluit
vandaag aan president Soekarno bij
zijn aankomst in Bandoeng officieel
worden meegedeeld. De president zal
bij die gelegenheid een grote menig
te toespreken. Het voorstel om Soe
karno, die 64 jaar is, voor het leven
tot president te benoemen werd met
algemene stemmen aangenomen.
De heer H. Koekoek kwam namens
de Vrye-Boerenfractie om kwart
voor twaalf advies uitbrengen. Van
de gesprekken die de Koningin had
met de fractieleiders der kleine par
tijen, duurde het onderhoud met de
heer Koekoek het langst. De heer
Koekoek, die zich uiteraard niet wil
de uitlaten over de inhoud van het
gesprek, verklaarde dat de Koningin
zeer belangstellend had geïnformeerd
naar de achtergronden waaruit de
Vrije-Boerenpartij is voortgekomen.
Uitslag loting
Tweede Kamer zetels
Vanmiddag is in het oude stadhuis
van de gemeente Den Haag aan de
Groenmarkt door de kiesraad de of
ficiële uitslag der Tweede Kamer
verkiezingen bekend gemaakt, als
mede de uitslag van de loting voor de
bezetting van drie zetels voor de Par
tij van de Arbeid, één voor de Pac.
Soc. Party en één voor de Boeren
partij.
Voor de P.v.d.A. zullen in de Twee
de Kamer zitting nemen: mevr. mr.
H. SingerDekker uit Rijswijk en de
heren C. Brandsma uit Heemstede en
mr. H. B. Engelsman uit Schiedam.
Het kabinet der Koningin heeft
meegedeeld, dart, H.M. de Koningin
zaterdagmiddag voor een conferen
tie op het paleis Huis ten Bosch ach
tereenvolgens heeft ontvangen de-mi
nister svan Staat dr. W. Drees en
prof. mr L. J. M. Beel.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
VERANDERLIJK
WEER
De Bilt, maandag 10 uur.
HET KNMI deelt mede:
De afgelopen nacht veroorzaakte
een rug van hoge luchtdruk rustig
en helder weer, waardoor er plaatse
lijk nachtvorst is voorgekomen. Op
normale waarnemingshoogte kwam
de temperatuur evenwel niet bene
den het vriespunt. Deelen en Eelde
meldden met plus een graad de laag
ste waarde. De rug van hoge lucht
druk trekt naar het oosten weg, ter-
wel een nieuwe oceaandepressie
naar West-Epropa onderweg is. Het
weer zal daardoor bij Zuidwestelijke
winden een veranderlijk karakter
behouden, waarbij er tijdelijk regen
kan vallen.
ZON- EN MAANSTANDEN
21 Me:i zon op 04.39, onder 20.35;
maan op 04.14, onder 18.12.
Hoogwaterstanden
21 Mei: v.m. 1.15; n.m. 13.42.
KORRELTJE
Doe iets, opdat de duivel u altijd
met iets bezig vindt.
(H, Hieranymu»)