Verdediger vraagt vrijspraak:
OFFICIER HEEFT NIETS BEWEZEN"
EEN ANDER BRAK IN OF
EEN WRAAKOEFENING
«ESCHSXK
Will111
BI FOTO-
BMFIEl
CONCILIE-SCHEMA OVER DE LITURGIE
GEEFT BISSCHOPPEN GROTE VRIJHEID
DE AVONTUREN VAN MICKEY MOUSE
KNIPOOG NAAR HET KIND
DINSDAG 14 MEI 1963
DE LEIDSCHE COURANT
PAGINA 5
INBRAAK ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(Van onze speciale verslaggever)
„De zwaarste straf, zes jaar". Een gemompel
steeg op van de publieke tribune. Pirn van W.
verbleekte niet bij het aanhoren van de eis door
mr. Lulofs, de officier. „Ik had het bijna verge
ten," sprak mr. Lulofs nog, nadat hij zijn requisi
toir had afgesloten met enkele zakelijke mede
delingen betreffende de in beslag genomen goe
deren van Van W., „maar ik wil de maximum
straf eisen. Om te voorkomen, dat Van W. meer
In een pleidooi dat meer dan twee uur duurde heeft mr. Langerwerf
nog eens uitvoerig zijn licht laten schijnen op de zaak-Van W.
Mr. Lulofs is in zijn verdediging omstandig ingegaan op de verklaringen
van getuigen, die door de verdediging waren opgeroepen. Al deze getuigen
verklaringen kwamen er in het kort op neer, dat de gehele kennissenkring
van Van W. veelal onderwereldfiguren met een representatief straf
register kleding had gekregen van Pim, een niah, die weliswaar niet
geregeld werkte, maar doordat hij niet rookte en dronk en wat verdiende
aan de verhuur van zijn huis, zijn manie voor mooie en dure kleren kon
uitleven. De „Marinekraker" was een vrijgevig man - „hij had een hart
van goud", was al eerder door een getuige gezegd - en om niet begraven
te worden in zijn eigen garderobe had hij zo af en toe opruiming gehouden.
Was het dus niet aannemelijk, dat een ander met zijn kleding ingebroken
kon hebben?
Sarcastische
aanvallen op
Leidse politie
Mr. Langerwerf kwam ook nog
met een andere suggestie. „Het
verraad in de onderwereld, vooral
in deze tijd - het moet u bekend
zijn, president - tiert welig. W.el-
licht is hier sprake van een
wraakoefening. De weekendtas
met kleding en inbrekersgereed
schap is achteloos weggeworpen.
Vreemd van een man, die door
de politie betiteld wordt als een
genie. Door het achteloos wegwer
pen is Van W. belast."
De verdediger begon zijn pleidooi
gistermiddag met een felle uitval
naar de officier. „De officier schuift
de bewijslast af op mijn cliënt. Moet
de Verdachte zijn alibi aannemelijk
kunnen maken. Moet hij kunnen
aantonen, dat hij systematisch kle
ding weggaf." Mr. Langerwerf richt
te hierna zijn aandacht op de spulle
tjes, die door een tuindersknecht ge
vonden waren in de Vliet op de mor
gen na de inbraak. „De afgetrapte
kleppers" passen niet in de keurig
verzorgde garderobe van Van W.
Van W. werkte niet, althans niet re
gelmatig. De schoenen vertonen ech
ter zware beschadigingen alsof ze
gedragen zijn door een bouwvakker.
De schoenen kunnen niet meer in
het bezit geweest zijn van Van W.,
als men zijn laatste arbeidsprestaties
nagaat. De broek, die gevonden werd
paste Van W. niet meer. Hij zat te
strak en bovendien waren alle kno
pen eraf gesprongen. „Dacht u, dat
Van W. was gaan inbreken met een
nauw zittende broek en er boven
dien nog mee over een hek geklom
men was?"
SARCASME
De Leidse politie kwam er bij mr.
Langerwerf niet zo best af. „Wacht
u voor de conclusies van de Leidse
politie," sprak hij nadat hij een -z.i.
onjuiste verklaring van hoofdinspek-
teur Hofstede betreffende wasnum-
mers had bestreden. Ook de sorteer-
proef met speurhond, die hoofdin-
spekteur Verzijden had laten uit
voeren, kon de goedkeuring niet weg
dragen van de verdediger. Tweemaal
had de hond misgeroken. De heer Ver
zijden had aangedrongen op een derde
proef en die had uiteindelijk uitge
wezen, dat de lucht van de paarde-
deken, die als tent gediend had rond
de brandkast, identiek was met de
reuk van Van W's jasje. „De Leidse
politie is wel te goeder trouw, maar
het onderzoek is wat verward ge
weest, teveel gericht op het vangen
DIEFSTAL
Een aannemer uit Vianen heeft
aangifte gedaan van diefstal vain een
apparatuur om kabels in sloten te
leggen. Het voorwerp, dat onder 'n
directiewagen aan de Zeemamlaan
lag, vertegenwoordigde een waarde
van circa duizend gulden.
van de vogel. Heeft men wel de goe
de vogel in de kooi opgesloten en is
men niet op een verkeerd spoor ge
komen?" Sarcastische opmerkingen,
waartegen de beide Leidse politie-
inspekteurs zich niet meer konden
verweren.
De kleding, die gevonden is, is Van
W. onwaardig. Van W. is een gentle
man. Kleding van dergelijke staat
vindt men niet in zijn garderobe. Er
waren ook handschoenen gevonden,
krijgt, ben ik bereid toe te staan, dat de voor
lopige hechtenis - sedert februari vorig jaar -
wordt afgetrokken."
„Vrijspraak," concludeerde gistermiddag mr.
Langerwerf, de pleiter van de „Marine-kraker",
die tot maandag 27 mei de dag van de uitspraak,
onder verdenking zal staan in de nacht van
26 januari 1962 f 224.000 uit de brandkast van
het Academisch Ziekenhuis in Leiden te hebben
gesneden.
maar de handschoenen boden geen
enkel aanknopingspunt voor de be
wijsvoering. De handschoenen waren
nogmaals aanleiding voor de verde
diger om de Leidse politie met sar
casme te overladen. „Men heeft al
leen die dingen uit de vondst aan
gevoerd, die de verdachte kunnen
belasten." 1
KUNDIG „SNIJDER"
Op de gevonden kleding was niets
gevonden. Geen gips uit de brand
kast, geen enkel brandspatje. „Zou
Van W. op de uitkijk gestaan heb
ben? Het is niet aan te nemen, dat
Van W., die als een kundig snijder
bekend staat, het werk door een
ander had laten uitvoeren," aldus
mr. Langerwerf.
Pres.: „Kan Van W. een brandkast
werkelijk opensnijden?" Verd. „Ik
zou denken van wel. Hij is metaal
arbeider." (Zijn opleiding daartoe
kreeg hij indertijd in het Huis van
Bewaring).
„De fouten en het geknoei in het
boekje waarmee de kastelein o.m.
getuigd had, dat Van W. 's nachts
nog bij hem in de zaak geweest was,
zijn menselijke fouten," aldus mr.
Langerwerf. „Fouten kunnen ook in
een officieel proces-verbaal voorko
men," en hij zwaaide met een foto-
copie van een verbaal van de Leidse
politie, waarop een datum onjuist
was vermeld. „Tegenover de fout
van de kastelein stel ik de fout van
een verbalisant, die ambtsedige ver
balen maakt."
VRIJSPRAAK
De officier heeft niets bewezen,
aldus mr. Langerwerf. „De kleren
zijn door Van W. aangeschaft, maar
het zit niet in de bewijsvoering, dat
Van W. de kleding heeft gedragen,
toen de inbraak werd gepleegd." De
verdediger besloot daarom zijn plei
dooi, dat het vanuit bewijsrechtelijk
standpunt geen andere mogelijkheid
bestaat dan vrijspraak.
In dupliek stelde mr. Lulofs ver
ontwaardigd, dat de schoenen en de
kleding door Van W. bewust zijn
weggesmeten. „In 1956 werd hij ver
oordeeld op ijzervijlsel van een
brandkast, dat in de zoom van zijn
broek was gevonden. Hij moest nu
van de rommel af. De beschadiging
aan de schoen is veroorzaakt door
fietsen. De getuige-deskundige heeft
dit verklaard." De verdediger be
streed de mening van de officier.
Van W., die het laatste woord had
vroeg de officier, waarom men geen
beschadigingen op zijn andere schoe
nen had aangetroffen, terwijl het
toch bekend was, dat hij fietstochten
maakte in de omgeving van Den
Haag.
VREEMDE ZAAK
Het hele proces bleef voor hem
echter maar een vreemde zaak:
„Ik ken het Academisch Zieken
huis alleen maar vanuit de trein.
Het ligt geloof ik links en al wat
ik er van weet, toen ik eens met
mijn brommertje voorbij gereden
ben, is, dat het nogal druk was
op die weg
Het gezellige boekje
is het
van de
(t/m 18 mei)
Albanië beschuldigt
Tito van spionage
Het blad van de Albanese com
munistische partij „Zeri i Populit"
heeft zondag Zuid-Slavië ervan be
schuldigd voor de VS te spioneren,
zo is in München vernomen. De par
ticuliere Amerikaanse anti-commu
nistische radio-omroep „Vrij Euro
pa" haalde een hoofdartikel van 3.500
woorden van dit blad aan, waarin
werd gezegd, dat de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken,
Dean Rusk, begin van deze maand
zijn bezoek aan Belgrado aflegde „om
berichten te ontvangen en instructies
te geven voor verdere activiteiten te
gen het socialisme". Het blad klaagt,
dat alle deuren voor maarschalk Ti
to in de Sowjet-Unie zijn openge
gaan, waarmee de Zuidslavische lei
der de over het socialistische kamp
best ingelichte agent van het Ameri
kaanse imperialisme is gemaakt.
PBO-organen willen
staatssecretaris van visserij
Vier PBO-organen op het gebied
van de visserij hebben in een adres
aan besturen van politieke partijen
en aan fractievoorzitters in de Eerste
en Tweede Kamer verklaard, dat het
wenselijk is dat „bfj de komende ka
binetsformatie een staatssecretaris
wordt benoemd, die speciaal tot taak
krijgt de belangen van de visserij
in volle omvang te behartigen."
Tot dusverre bestaat de figuur dat
het beleid, uitgaande van het minis
terie van landbouw en visserij, on
gedeeld in handen is van de minister.
Zonder ook maar iets te willen afdin
gen op de belangstelling, die deze
bewindslieden in het verleden voor
de visserij hebben getoond, mag toch
worden aangevoerd, dat organisato
risch minder wenselijke toestanden
konden worden geconstateerd."
De vier organisaties die het adres
hebben ondertekend zijn: het visse
rijschap, het bedrijfschap voor de
groothandel in vis en aanverwante
bedrijven, het bedrijfschap voor de
visconservenindu9trie, en de commis
sie detailhandel in vis van het hoofd
bedrijfschap detailhandel,
BIJEENKOMST RUSSISCHE
CENTRALE PARTIJCOMITé
UITGESTELD
De plenaire vergadering van het
centrale comité der Sowjetrussische
communistische partij, die 2)8 mei
zou worden gehouden, is verschoven
naar 18 juni, zo is maandag in Mos
kou uit goede bron vernomen.
Het besluit tot het uitstel wordt
door waarnemers in verband gebracht
met de enige tijd geleden verschenen
aankondiging van een ontmoeting
tussen vertegenwoordigers van de
communistische partij van China en
de Sowjet-Unie omstreeks midden ju
ni. Deze afgevaardigden zullen naar
bekend, beraadslagingen voeren over
de ideologische geschillen.
Concelebratie en communiceren onder
twee gedaanten mogelijk
Volkstaal krijgt
veel meer kansen
Binnen enkele dagen zal het her
ziene schema over de liturgie gereed
zijn voor behandeling op de tweede
zitting van het Concilie. Nadat de ple
naire commissie voor de liturgie van
23 april tot 10 mei de overgebleven
7 hoofdstukken heeft doorgewerkt,
zijn enkele experts in Rome achter
gebleven om de laatste redactie te
verzorgen. Het schema zal over en
kele weken aan de Concilie-vaders
worden toegezonden. De artikelen ko
men in oude en nieuwe lezing tegen
over elkaar te staan.
Zeer progressieve opvattingen van
Noord-Europese bisschoppen zijn ter
zijde gesteld, om aldus de algemene
instemming van de grote meerder
heid der vaders te vergemakkelijken.
Vermeden zijn ook alle concrete uit
spraken over de kerk-muziek en over
de kerkelijke kunst, waardoor slechts
algemene richtlijnen gegeven zijn.
In de hoofdstukken handelend over
de Eucharistie, het brevier, de sacra
menten, muziek en kunst is het be
ginsel voorgetrokken, dat de bis
schoppenconferenties het recht krij
gen zelf de hervormingen in de litur
gie toe te passen zonder voorafgaan
de toestemming van Rome.
Hervormingen vrijblijvend
Alle hoofdstukken geven zeer con
crete richtlijnen voor liturgische her
vormingen, doch leggen ze niet bin
dend op. De bisschoppen blijven dus
vrij.
Maar de hervormingen welke wor
den voorgesteld zijn zo concreet dat
voor de invoering geen twee of drie
jaar nodig zal zijn, zoals aanvanke
lijk werd gedacht.
Latijn in offerdienst
Bij de H. Euoharistie-viaring wor
den woord- en offerdienst aangepast
aan de algemene wensen: zij worden
duidelijker onderscheiden, en vereen
voudigd.
De mogelijkheid wordit opengesteld
de cyclus van een jaar voor wat de
lezingen betreft uit te breiden tot
meer jaren.
Het Latijn blijft voor de offer
dienst gehandhaafd. Maar voor het
overige krijgt de volkstaal veel meer
kansen, te beoordelen door de epis
copaten.
Gezamenlijk opdragen van de H.
Mis en ontvangen van de Communie
onder twee gedaanten behoort voort
aan tot de mogelijkheden van de
Westerse liturgie, waardoor een op
zettelijke toenadering tot de Ooster
se liturgie bereikt is.
Brevier aangepast
Het breviergebed der priesters in
de wereld is duidelijk onderscheiden
van het koorgebed der monniken.
Daardoor is het brevier ook aange
past aan de moderne zielzorg.
Ook wat de sacramenten en de sa
cramentaliën betreft is grote plaats
aan de volkstaal ingeruimd.
Kalenderhervorming
burgerlijke kwestie
De kalenderhervorming en vooral
het fixeren van Pasen op een be
paalde dag heeft als gedachte de in
stemming van het nieuwe schema
over de liturgie. Maar de Concilie
vaders wordt slechts een algemene
instemming met de gedachte voor
gelegd. Het is zaak van de burger
lijke overheid hierin beslissingen te
nemen.
De ruimtevaart van
Gordon Cooper
Ondanks onzekerheid
van het weer gingen
voorbereidingen door
Hoewel functionarissen van de Ame
rikaanse raketbasis Cape Canaveral
maandag hadden bekendgemaakt, dat
de lancering van het ruimtevaartuig,
waarmee Gordon Cooper vanaf van
daag in 34 uur 22 maal om de aarde
zou draaien, waarschijnlijk door slecht
weer zal moeten worden uitgesteld,
is men volgens plannen vanochtend
vroeg in Cape Canaveral het laatste
aftellen voor de vlucht begonnen.
Functionarissen van het bureau voor
ruimtevaart verklaarden, dat alles er
naar uitzag, dat de lancering om
streeks 14 uur Ned. tijd zou kunnen
plaats vinden. Het aftellen begon on
danks de onzekerheid omtrent het
weer.
Majoor Cooper werd om acht uur
(Ned. tijd) gewekt om zich voor te
bereiden op de lancering.
COOPER IN ZIJN RUIMTECABINE
Ruimtevaarder Leroy Gordon Coo
per is vanmorgen om vijf minuten
over half twaalf (Ned tijd) zijn ruim
tecabine binnengegaan.
Nadat hij had ontbeten was hij nog
eens medisch onderzocht en in pri
ma conditie" bevonden. Daarna
werden de diverse instrumenten voor
het meten van de hartslag, ademha
ling, Lichaamstemperatuur en bloed
druk aan zijn lichaam bevestigd.
Het aftellen gaat normaal door, zij
het dat er enige pauzes zijn ingelast,
omdat het ruimtevaartuig niet eerder
dan vanmiddag twee uur (Ned. tijd)
zal worden gelanceerd.
Intussen is de bewolking boven de
lanceerplaats iets minder dicht ge
worden. Dit heeft de hoop doen toe
nemen dat de atlasraket, aan welker
top de ruimtecabine is gebouwd, zal
kunnen worden gelanceerd op de
aangenomen tijd.
AFTELLEN ONDERBROKEN
Het aftellen voor de lancering van
ruimtevaarder Cooper werd om 13.00
uur Ned. tijd, onderbroken wegens
moeilijkheden met de gronduitrus-
ting van de lanceerbasis. Het weer
werd van officiële zijde helder ge
noemd en de weertoestand boven de
Atlantische en Stille Oceaan werd
eveneens goed genoemd.
WOITBRUGGE
Geboren: Yvonne, dr. v. D. Uithol
en A. Kop.
Ondertrouwd: Johannes F. Harte-
veld, 25 jaar en Geertruida W. Kwa-
kernaak, 22 jaar.
Getrouwd: Theodorus van Kempen
29 jaar en Maria J. Koetsier, 22 jaar.
Belgisch koningspaar
naar Engeland
Koning Boudewijn en koningin
Fabiola van België zijn dinsdagoch
tend met een vliegtuig, waarvan de
kabine met bloemen was versierd,
voor een officieel bezoek van drie
dagen naar Engeland vertrokken
- het eerste officiële bezoek van een
Belgische vorst aan Londen in een
kwart eeuw. - Het vorstenpaar werd
vergezeld door de minister van bui
tenlandse zaken Paul Henri Spaak,
die in november 1937 in dezelfde
functie de vader van koning Boude
wijn, koning Leopold III, vergezelde
bij diens'bezoek aan Groot-Britbanaiie.
Hinderlijke boom
moet ivorden gerooid
De „breedgekruinde beukeboom
met een diameter van veertien me
ter" in de tuin van een woning aan
de Brediusweg in Bussum, waarvan
de buurvrouw mevr. E. M. H. Buers
van Oppen beweert hinder te heb
ben ,moet onder voorbehoud van ont
heffing van de bepalingen in de
plaatselijke politieverordening bin
nen dèrtig dagen word engerooid. Dit
heeft de president van de Amster
damse rechtbank vanochtend beslist
in het korte geding, dat mevr. Buers
had aangespannen tegen de eigenaar
van het huis met de beukeboom, de
n.v. Het Grachtenhuis in Amsterdam.
Mevrouw Buers stelde, dat de boom
licht en lucht aan het huis onthoudt
en dat in haar tuin niets meer wil
groeien. Namens de n.v. Het Grach
tenhuis werd een beroep gedaan op
verjaring en bovendien werd gesteld
dat de bepalingen van het burgerlijk
wetboek hieromtrent niet van toe
passing zjjn, omdat de beuk' er al
stond voor het B.W. van kracht werd.
In zijn vonnis merkt de rechtbank
president, die meende dat het beroep
op verjaring faalt, o.m. op dat de
beuk niet zodanig is geplant dat het
huis van de eiseres wordt overscha
duwd, maar het huis van de gedaagde
is gebouwd in de schaduw van de
beuk. De dwangsom werd bepaald
op vijftig gulden voor iedere dag, dat
de gedaagde in gebreke blijft.
559ste STAATSLOTERIJ 4e kias 2e ujst
HOGE PRIJZEN
2000 2697 4071 18156 1000 1456 7779 8534 9757 9867 13944 15627 16589 400 4040 5367
6606 6792 8560 12431 14622 15478 17598 19289 20987 200 2197 3175 3364 3714 4793 5696
6237 6919 7012 8277 8673 8905 10353 11543 13210 13577 14391 15042 15428 15644 15912
17471 17976 18724 20738 21079 21393 21973
PRIJZEN VAN 80—
12092 122 150 207 286 491 522 584 863 899
1148 156 326 364 383 407 547 549 727 742
782 918
2098 133 173 256 376 413 610 733 814 844
907 954
3065 121 171 176 190 210 330 439 743 758
765 838 925 981
4089 132 186 269 378 402 449 565 629 652
945 955
6164 283 529 542 604 631 638 675 685 788
S80 896 899 912
6076 105 259 303 407 494 556 740 786 891
7090 334 515 554 969 985
8068 107 113 338 665
9008 023 193 212 232 377 453 517 745 772
10057 088 125 137 156 229 259 317 432 524
565 585 676 679 752 772 938 994
11110 174 184 327 329 338 363 449 673 755
918
t 146 151 191 196 222 245 250 1
■M 377 403 406 441 457 jêës-— -
613 628 632 634 665 704 773
865 877 8S2 902 910 934 936 964 978 999
2006 014 020 037 067 095 112 119 127 154
180 221 300 319 416 423 445 487 490 500
507 563 566 585 596 625 639 650 680 736
787 790 801 842 866 874 878 882 938 949
971 982 987 996
3049 050 086 109 143 160 191 195 212 223
MHHH- 280 282 312
318 411 455 489 491 496 500 544 585 624
- 676 700 718 723 736 757 766
uB c
138 184 247 282 479 548 636
782 812
14051 103 180 223 287 389 459 471 481 597
609 673 773 856 859 890
15048 068 103 124 127 332 348 385 495 695
761 806 864
16114 231 232 288 331 485 609 725 810 857
907
17017 030 062 104 200 457 589 717 733 767
824 896 904 938
18007 191 253 295 429 491 504 524 647 697
728 745
19009 041 216 244 310 474 533 546
20111 173 220 588 614 631 640 697 718 770
662
775 783 881 925
5002 043 065 072
!079
092 114 142 144
VFiF S7V0 U/T6f IPPF/VIS O* TEMHfV
HEiPFM, OOM'
2-i?r
t 671 704 711
110 137 139 196 204 216
293 300 332 348 351 367 383 412 432 446
489 516 548 563 714 715 717 774 824 860
887 888 916 935 973
7002 017 074 083 088 095 098 102 105 123
130 155 177 180 192 235 238 240 244 259
271 273 276 290 303 329 402 419 479 496
505 545 583 587 662 675 689 693 774 778
849 863 886 914 925
8046 055 076 083 105 161 166 167 248 259
274 281 335 339 347 433 444 462 492 520
9034 043 069 102 125 138 182 202 269
292 303 34S 424 451 455 460 464 552
- 672 683 691 723 727 749 780 825 832
842 844 858 877 893 918 925
33
r 172 173 207
13813$
1 602 675 720 733 767 835 841 845 i
1 982 985
11038 046 071 089 106 133 137 163 179 200
210 223 285 289 323 446 459 471 507 515
606 631 646 647 660 679 873 891 939
13019 025 057 121 126 141 162 166 185 211
3 257 268 272 273 287 308 388
217 237 253 257 268 272 273 287 308
843 854 868 877 881 891
13004 022 042 043 049 054 165 261 270 326
366 378 428 488 518 520 534 558 592 664
677 729 822 828 882 902 909 929 943 995
14005 010 025 031 038 057 060 066 080 145
S3.1)
157 1
342 3
I 493- 5
440 443 449
457 459 467 484 493- 514 519 541 555 576
661 683 720 768 775 854 893 904 952
16006 056 083 107 185 186 190 216 243 259
278 325 361 363 373 460 507 508 5*16 568
594 599 613 620 637 645 724 727 746 823
837 845 873 889 906 916 979
11091 150 153 221 284 292 388 428 460 464
507 517 537 651 678 687 715 792 818 840
843 895 900 921
18061 145 173 178 196 198 213 221 275 273
279 331 342 355 387 401 525 570 623 631
645 715 815 854 858 859 S84 909 920 936
953 982 19000
19010 025 042 051 076 131 169 190 197 215
242 243 259 274 339 341 366 368 420 428
482 484 498 500 512 525 527 556 629 638
657 704 728 744 748 750 752 753 756 780
784 794 825 868 914 942 958 993
30022 044 050 140 146 150 152 167 176 207
246 267 277 296 312 383 431 445 490 495
520 522 539 552 564 575 652 706 753 761
779 787 814 817 857 886 889 942 963 967
998
21039 074 115 116 155 192 219 232 239 240
268 271 292 294 297 298 306 316 331 353
426 452 478 483 547 566 570 601 634 669
694 790 821 822 881 925 936 969 997
Categorie nieten: 1853 wordt 1 8 4 3; 3195 wordt 13195;
3 8 2 4; 2938 wordt 2 1 938; 6293 wordt 62 9 1.
In de „nieten" vervallen de nrs. 12854 en 19825.
In de prijzen van ƒ80.toevoegen: nrs. 12854 en 19825.
In de prijzen van 80.— nr. 9193 veranderen in 8 2 9 3.