S)e£oid6eSouAct/nt
AKKOORD SCHELDE-RUNVERBINDING
IN DEN HAAG ONDERTEKEND
LUST 1
VELDKAMP
Kardinaal Suenens lichtte encycliek toe voor
forum van Verenigde Naties
DINSDAG 14 MEI 1963
53e JAARGANG
No. 15.927
Directeur J. P. J. M. KOENS
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Gecompliceerde dingen
eenvoudig houden
ïelef. 2 0 9 3 5 - Red. 20015, 25594 - Advert. 20826 - Klachten bezorging 33839 (tussen 17.30 en 19.00 n.) - Giro 10.30.03 - Abonn. 0,65 p. w„ 2,80 p. mnd., 8,25 p. bw., Franco p.p. 8,75, Adv. 18 ct p. mm., Telefoontjes f 1,50
NEDERLAND BETAALT 20 VAN DE
260 MILJOEN GULDEN
SCHILDE-BUM VEBBIHPIW6
BINNEN TIEN
JAAR KLAAR
Het Belgisch-Nederlands akkoord
over de ScheldeRijnverbinding is
gistermiddag kort na vijf uur in de
stijlvolle „grote zaal" van het mi
nisterie van buitenlandse zaken in
Den Haag getekend. Voor Nederland
zetten de minister-president, prof. dr.
J. de Quay, en de minister van bui
tenlandse zaken, mr. J. Luns, hun
handtekening. Het akkoord werd
namens België bekrachtigd door eer-
ste-minister T. Lefèvre en door de
minister-adjunkt voor buitenlandse
zaken, H. Fayat.
De nieuwe vaarweg Antwerpen
Rijn zal voor de duwvaart geschikt
zijn. De weg begint bij de dokken
van Antwerpen en loopt door de
schorren bij de sluizen van Zand
vliet langs de Westerschelde naar de
Oosterschelde. Blijkens een bij het
verdrag gevoegde kaart worden bij
de engte van Bath binnenvaartslui-
zen gelegd. De vaarweg, die door dij
ken zal worden afgeschermd, loopt
dan verder door de Oosterschelde
bewesten Bergen op Zoom, naar de
ingang van de Eendracht, die ook
verbeterd zal worden. Dan wordt de
landengte van St. Philipsland naar
de Krammer gevolgd. Op deze mo
derne en veilige vaarweg zal het
schutten tot tweemaal toe dienen te
MORGEN!
Na de rij van toesprafken en ge
sprekken, die door middel van dè
radio en vooral de televisie de Ne
derlandse staatsburger hebben inge
licht, kan het slechts dunnetjes-over
zijn een enkel woord te wijden aan
de verkiezingen van morgen.
Het Nederlandse volk gaait zijn
vertegenwoordigers kiezen, de man
nen en vrouwen aan wie het zijn
vertrouwen geeft om namens diit volk
het landsbelang te behartigen.
Het is een belangrijke dag, maar
zelden of nooit zullen verkiezingen
zijn voorbereid in zulk een verstan
delijke en verstandigesfeer. In het
peilen van de stemming vóór de
stemming kan men zich evenwel
vergissen, zoals bij de Italiaanse ver
kiezingen is gebleken!
Wij koesteren echter de verwach
ting, dat het Nederlandse volk, en
met name het katholieke deel ervan,
allerhande meningsverschil en on
vervulde wensen ter zijde stelt om
dat het het landsbelang voor ogen
houdt.
Dat landsbelang is gediend met een
gezonde weergave in het parlement
van de verscheidenheid in levensbe
schouwing, omdat het dan weergeef t
wat in de ziel van hef volk leeft en
wat dit volk in het staatsbeleid be
lichaamd wil zien.
Het is voor katholieken, die lands
belang stellen boven eigenbelang,
daarom het wijste en het beste (maar
dat behoefden we niet eens te zeg
gen!) hun stem uit te brengen op:
geschieden, namelijk bij Bath en bij
Willemstad. De vaarduur tussen
Antwerpen en de Rijn zal met 39 km,
ofwel 5 uur varen, voor de binnen
vaart worden verkort.
In het verdrag is de voorwaarde op
genomen, dat België de Rijnvaart
premies en soortgelijke steunmaatre
gelen zal afschaffen, wanneer de
nieuwe vaarweg in gebruik is.
„Uiting van vertrouwen"
Na de ondertekening sprak minister
Luns een korte rede uit, waarin hij
het akkoord een uiting van het ver
trouwen, dat beide landen in elkaar
leerden stellen, noemde.
„Er is hier geen overwinnaar of
overwonnene," zo stelde minister
Luns met nadruk vast. „Dat deze bil
lijke oplossing tenslotte kon worden
bereikt vloeit voort uit onze over
tuiging, dat beide landen voorbe
stemd zijn om samen te gaan."
Minister Fayat zei in zijn antwoord
dat het jaar 1863 in de geschiedenis
van de Belgische scheepvaart van
zeer groot belang is geweest. Toen
schafte Thorbecke de tolrechten op
de Westerschelde af. Thans, in 1963,
worden de laatste beletselen van
Antwerpens honderdjarige groei tot
wereldhaven weggenomen.
De aanleg van de nieuwe Schelde-
Rijn verbinding gaat ongeveer 260
miljoen gulden kosten, waaraan Ne
derland ruim 20 miljoen gulden gaat
bijdragen.
De aanleg op Belgisch grondgebied
wordt geschat op ongeveer 17 mil
joen gulden en is geheel voor Bel
gisdie rekening. De werken op Ne
derlands gebied ten zuiden van de
Oosterschelde gaan naar schatting
ongeveer 140 miljoen gulden kosten,
waarvan vijfentachtig procent voor
Belgische rekening en vijftien pro
cent (ruim 20 miljoen) voor Ne
derlandse rekening. De kosten van
de werken noordelijk van de Ooster
schelde, die geheel voor Belgische
rekening komen, zijn beraamd op on
geveer 101 miljoen gulden.
Het onderhoud van de vaarweg op
Nederlands grondgebied, waarvoor
Nederland zich in het verdrag ga
rant stelt, wordt geschat op circa 27a
miljoen gulden per jaar.
Voorlopig nog geen eerste spade
Het zou tussen de acht en tien jaren
duren, voordat de vaarweg open
gesteld kan worden. Het is echter
nog op geen stukken na bekend,
wanneer de eerste spade in de grond
gestoken kan worden. Allereerst
dient het verdrag door de parle
menten van beide landen te worden
goedgekeurd.
De heer Fayat verklaarde, dat het
na de definitieve ratificatie van hét
verdrag door beide regeringen nog
wel anderhalf tot twee jaar zou du
ren, voordat de voorbereidende stu
dies voor het project gereed zijn.
De onder-minister wenste „nu de
inkt van het verdrag nog nat is" niet
in te gaan op suggesties van journa
listen, dat het verdrag veel eerder
tot stand had kunnen worden geJ
bracht.
Een triest beeld uit Birmingham in de Amerikaanse staat Alabama, waar de gemoederen nog lang niet tot
rust zijn gekomen. Een neger staat hier bij de ruïnes van een motel, dat tijdens de jongste rassenrelletje*
werd vernield.
De paus: „Gecompliceerde zaken
eenvoudig stellen"
Voor het eerst in de geschiedenis der Kerk heeft paus Johannes zich
rechtstreeks gericht tot het internationale forum der wereld. Dit gebeurde
maandagmorgen, toen in opdracht van de paus kardinaal Suenens van
Mechelen, de specialist in internationale zaken, aan sekretaris-generaal
Oe Thant van de Vérenigde Naties een exemplaar van de encycliek „Pacem
in Terrïs" overhandigde. Voor delegaties van meer dan 100 staten leden
sprak hij daarna in het Frans en Engels in de vergaderzaal van het V.N.-
gebouw te New York een grote rede uit. Kardinaal Suenens legde daarin
de beginselen bloot, waarop paus Johannes zijn oproep tot vrede en samen
werking in liefde en vrijheid heeft gebaseerd.
tendom, hetwelk hem inspireert be
ter is dan de praktische toepassing,
die hij er in het dagelijkse leven aan
geeft als gevolg van zijn zwakheid
en egoïsme. Het omgekeerde is ook
waar. Het komt voor dat men zich
kan verenigen met sociale initiatie
ven en eraan meewerken, ook al
komen zij van mensen, wier begin
selen men om een of andere reden
niet kan aanvaarden. Paus Johannes
roept de mensheid op, aldus kardi
naal Suenens, om de mens weer te
ontdekken over alle ideologieën heen
die hen scheiden.
GOLF GREEP
TOERISTEN AAN
PORTUGESE KUST
NEDERLANDER ONDER
DE SLACHTOFFERS
In Portugal zijn maandag zes men
sen verdronken, nadat zij in een grot
nabij Lissabon door een hoge golf
waren meegesleurd. Onder de slacht
offers bevindt zich een Nederlander,
de heer Jacob Blokker uit de Zwit
serse plaats Diessbach.
Een gezelschap van ongeveer dertig
toeristen, dat op 4 mei uit Zürich was
vertrokken, bezichtigde bij Cascais,
op 20 km ten westen van de Portu
gese hoofdstad, een grot, die bekend
staat als de „Boca do Inferno", de
„muil van de hel", toen een grote
golf acht van hen meesleurde. Slechts
drie vrouwen konden door een vis
sersboot worden gered. De overige
vijf de heer Blokker, twee Oosten
rijkers, een Zwitser en de Franse
chauffeur van de autobus kwamen
om het leven. Dit lot trof ook een
Portugese fotograaf, die in het wa
ter was gesprongen om hulp te ver
lenen.
AMERIKAANSE
KERNONTPLOFFINGEN
AFGELAST
De Amerikaanse commissie voor
kernenergie heeft bekendgemaakt,
datde plannen om deze maand in
Nevada twee kleine kernonjloffin-
gen teweeg te brengen zijn afgelast.
Een reden voor de afgelasting is
niet gegeven, maar diplomatieke
waarnemers zijn van mening, dat zij
verband kan houden met het verlan
gen van de regering Kennedy de ont
ketening van een nieuwe ronde van
kernwapenproeven te voorkomen.
De mensen hebben
geen keus
„Wanneer de wereld zich blijft
Ook de volkeren zijn niet hetzelfde
als het systeem waarin zij leven. Er
ligt nog een onbeperkt ontdekkings
trouwen tussen de volkeren," aldus terrein voor ons open, zo vervolgde
kardinaal Suenens. de Belgische primaat, want al weten
Uitvoerig ging kardinaal Suenens de mensen van eikaars bestaan zij
vervolgens in op de passages in de kennen elkaar niet.
encycliek waarin paus Johannes on- Een eerste werkelijke revolutie
derscheid maakt tussen „de dwaling zou het zijn, zo besloot de kardinaal
i o en de dwalenden". De mensen zijn zijn rede, wanneer de mensen ge-
bewapenen, aldus kardinaal Suenens, noch gepersonifieerde leerstellingen woon eens leerden met elkaar te
behoeft er maar weinig te gebeuren nQch vieesgeWorden dwalingen. spreken en niet alleen maar naast
of er breekt een conflict los. De men- Iedere Chrsten weet dat het Chris- elkaar leefden,
sen hebben geen keus: of zy kiezen
voor de bewapeningswedloop met het
voortdurende uit deze rivaliteit
voortspruitende risico van een col
lectieve atomaire zelfmoord; of zij
kiezen voor een groeiend vertrou
wen als basis voor een stabiele vre
de".
Kardinaal Suenens sprak voor het
Ook in Nashville
rassenrelletjes
seerde Nederlandse bedrijven, dan
over het algemeen wordt vermoed.
Zowel in regeringskringen als bjj
de politieke partijen houdt men zich
bezig met het zoeken naar een of
andere oplossing in dit verband.
T m Deze indruk heeft men gekregen
-M j- i j I lLin Tennessee gesprekken met politieke en amb-
forum der Verenigde Naties drrekt ZUn maandagavond 200 negers, die telyke vertegenwoordigers in de In-
na de overhandiging van de encycliek een protest-demonstratie hielden bij donesische hoofdstad
aan Oe Thant. Het initiatief tot deze twee restaurants, die de rassenschei- M ht h t prht w„i 7„kpr j_+
overhandiging is kort na het ver- ding handhaven, door jonge blanken d kwestie door de PNI aan dé or-
schijnen der encycliek genomen met stenen bekogeld. De politie dfworfS. gesteld op de bSL£uke
politieke bijeenkomst, die woensdag
in Bandoeng begint en die, op de
door de V.N.-commissie der Verenig- kwam tussenbeide.
de Staten. De kardinaal verklaarde Er werden minstens twee mensen v. uw,
dat de encycliek overal in de wereld gewond. Drie negers en een blanke 0penmgSvergadering na, achter geslo-
goed is ontvangen, zowel door de werden door de politie aangehouden. d J, worden ophouden O»
regeringen als door de mensen. Later op de avond werden schoten d„" ^enb„e onenm^ S
Want de pausspreekt een een™- gelost op de zitkamer van een der presidenPt soekarno het woord voe-
dige taal, direkt van mens tot mens. leiders van de negerbevolkmg m JL M verwacht dat hii hierbii ook
DnPaJi^tjlïprt?nnewP^°on N^hvillf' hee* met aandacht zal schenken aan de ver
een groot vertrouwen op God en zyn gezin naar de televisie zat te houfiin„ tussen Indonesië en Neder-
in de mens. Kardinaal Suenens kijken. Een kogel vloog rakelings ia_d
«ocrvroir in Horinno- iangS het hoofd van mevrouw Brad-
bracht hier een gesprek in herinne- o
ring, dat hij met de paus over de den.
encycliek had gehad, en waarin de De
paus had gezegd: „Er zijn van die woensdag nieuwe demonstraties aan-
mensen die eenvoudige zaken graag gekondigd, tenzij hun eisen tot af-
ingewikkeld maken. Ik voor mij wil schaffing van de rassenscheiding wor-
liever gecompliceerde zaken, eenvou- den ingewilligd,
dig stellen." Dat wil niet zeggen, al
dus kardinaal Suenens, dat de ency
cliek de problemen nu maar over
het hoofd ziet.
negerleiders hebben voor Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
VERANDERLIJK
OPNIEUW RELLETJES IN SYRIë
EENVOUD
Integendeel, de encycliek is een-
voudig. maar niet zo dat zy de te- gedaan in Damascus en andere Syri-
De Bilt, dinsdag 1 Ouur. Het KNMI
deelt mede:
Aan de rand van het Azoren-
hogedrukgebied bewegen nieuwe
Radio-Cairo meldt dat zich maan- oceaanstoringen naar het oosten. Een
dag opnieuw relletjes hebben voor- ervan heeft het zeegebied ten zuid-
westen van Ierland bereikt. De sto-
sche steden. Er zouden hierbij ver- ring is niet actief maar koerst vrij
scheidene slachtoffers gevallen zijn. snel in de richting van het Kanaal.
De politie had van pantserwagens Vermoedelijk zal zij dicht langs het
genstellingen en problemen simpli
ficeert. De paus heeft naar een basis
gezocht die alle mensen gemeen heb-
ben en hij heeft die gevonden in gebruik gemaakt om de menigte, die zuiden van het land trekken. In ver-
de bereidheid elkaar te vertrouwen, betoogde voor eenheid van alle Ara- band hiermee wordt vry veel bewol-
In plaats van het systematisch wan- bieren, te verspreiden. Betogers wa- king verwacht met voornamelijk in
trouwen waaruit de hele bewape- ren getrokken naar de weg, die leidt de zuidelijke provincies enige lichte
ningswedloop voortkomt, vraagt naar de grens tussen Syrië en Jorda- regen of motregen-. De wind krimpt
paus Johannes nu met klem aan de nië. Zij hadden volgens het radiosta- naar zuidwestelijke richting, maar
wereld toenadering te zoeken en tot tion barricaden opgeworpen om het draait later naar west. In de tempe-
een gesprek te komen. Want tussen autoverkeer tussen beide landen te raturen komt over het algemeen wei-
het blinde vertrouwen aan de ene belemmeren. De politie had deze bar- nig verandering.
kant en het systematisch wantrou- ricaden weggehaald en het vuur op
wen aan de andere kant is er plaats de betogers geopend,
voor een geleidelijk groeiend ver-
In de grote zaal van het ministerie van buitenlandse
zaken in Den Haag is maandagmiddag het Belgisch-
Nederlandse akkoord over de Schelde-Rijnverbinding
ondertekend. Op deze foto van die historische gebeur
tenis, welke een einde maakte aan bijnh honderd jaar
besprekingen zien we van links naar rechts: de heer
H. Fayat, Belgisch adjunkt-minister voor buitenlandse
zaken; de Belgische premier Th. Lefèvre; zijn Neder
landse ambtsgenoot prof. dr. J. E. de Quay; de Neder
landse minister van buitenlandse zaken, mr. J. M. A. H.
Luns; en jhr. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer,
voorzitter van de Nederlandse delegatie.
DOMINICAANSE
TROEPEN WORDEN
TERUGGETROKKEN
Maandag is in San Domingo (Do
minicaanse Republiek) meegedeeld,
dat die regering de troepen, tanks en
Wijst Indonesië
schadevergoeding
in beginsel niet af?
In Djakarta staat men wellicht min-
oorlogsvliegtuigen, die zij naar de der afwijzend tegenover het beginsel
grens van Haiti had gezonden,
terugtrekken.
zal van de betaling van schadevergoe
ding door Indonesië voor genationali- levens.
ZON- EN MAANSTANDEN
15 Mei: zon op 04.48, onder 20.26;
maan op 01.35, onder 10.12.
Hoogwaterstanden
15 Mei: v.m. 7.02; n.m. 19.37.
KORRELTJE
Een talent wordt in stilte gevormd,
een_ karakter in de maalstroom des
