VASTENACTIE 1963
DE KERN VAN HET ONTWIKKELINGSVRAAGSTUK
Vakantieweken -
voor invaliden
Boer van Hof ten
eet weer
SATERDAG 16 MAART 196S
DB LBID6CHE COURANT
PAGWA 7
WEEK VAN DE MANNEN
washokken. Gedreven door
terat grote armoede op het platteland van reumatiek apit, verkoudheid, hoofd- en zenuwpijnen of andere
trekken duizenden naar de grote ste-
den in Zuid-Amerika. In 1800 telde pijnen? Dèn Togel! Helpt snel en goed. Bn veilig. Met Togal is uw stemming
Santiago 35>.o0o inwoners, in 1950: altijd zonnig. Weer of geen weer. Bh apoth./drog. TOGAL 0.95; 2.40; 8.88.
1.500.000; Buenos Aires in 1800: 40.000
stad met 2 230 000 inwoners ^De toe
stad met 2.230.000 inwoners. De toe-
standen in de krot-buitenwijken de
z.g. favela's van deze stedten zijn on
beschrijflijk.
De UN Tropical Housing Mission
maakte in 1957 een schatting dat mo
gelijk 150 miljoen Aziatische gezinnen
(van gemiddeld vijf personen) in
overvolle, ongezonde en onvoldoende
ingerichte huizen wonen.
Religieus aspect.
Tenslotte is er nog een belangrijk
aspect (dat helaas vaak over het
hoofd wordt gezien) waar we over
moeten spreken met betrekking tot
die mannen: de godsdienst. De man
komt die leidende functie toe in de
godsdienst. Misschien treedt de man
pas volledig naar voren in de religie.
Hij is niet louter kostwinner, werker
voor gezin en land. Zijn grootheid
manifesteert zich nog meer als hij zich
neerbuigt voor zijn Schepper, de*Gro
te Werker vanaf het begin.
De man moet zijn gezin voorgaan
in de godsdienst. Hij is er de leiding
gevende figuur. Ook hierin moeten
wij hem tegemoetkomen. Wij moeten
hem helpen aan kerkgebouwen, bij
bels en andere middelen, diie nodig
zijn om hem in de gelegenheid te
stellen zijn taak als man op gods
dienst terrein te kunnen uitoefenen.
Sommige jongemannen wensen zich
geheel aan de godsdienst te wijden
als religieus of priester. Opleidings
huizen ontbreken vaak. Er is in ver
schillende streken vraag naar bezin
ningscentra, voor intiem onderling
oonfbact en uitwisseling van gedach
ten.
Dit waren enikele aspecten, die we
in verband met de mannen konden
signaleren. Verschillende punten la
ten ook in onze „welvaarts-landen"
nog te wensen over. Maar in verge
lijking met de noden in de ontwikke
lingsgebieden, kunnen we niet anders
dan ons inspannen hun nood drage
lijker te maken en de basis te schep
pen voor een menswaardig bestaan.
Spreken we over de mannen in de ontwikkelingslanden, dan zitten wij;
In de kern van het ontwikkelingsvraagstuk. Honger baart armoede en
armoede baart honger en zij maken het veld vrij voor ziekte in de ver
schrikkelijkste en meest massale vormen. De beste sanering is de efficiente
ontwikkeling.
Vrijwel alle hongerende volken zijn agrarische volken. Zij zijn voort
durend van de bodem afhankelijk. Bovendien hebben, met uitzondering
misschien van China en Egypte, in vrijwel alle landen de agrarische ver
houdingen lange tijd de druk getorst van de overheersing van het groot
grondbezit, gewoonlijk gepaard aan zeer ongunstige pachtgewoonten.
In Irak bezaten, volgens de telling van 1953, 85.990 boeren bedrijfjes
van minder dan 20 ha. (8 procent van de bouwgrond), terwijl 33.000 groot
grondbezitters over landerijen met meer dan 100 ha. (86 procent van het
land) beschikten.
Zonder ingrijpende bemoeienis van „buitenaf" kan armoede hier slechts
nieuwe armoede voortbrengen. Daar de produktie ontoereikend en de
verdeling van de bouwgrond ongelijk is, ontbreekt het aan kapitaal tot
ontwikkeling van de gebrekkige en ontredderde economieën. De middelen
ontbreken om zelfs maar aan de voorwaarden voor economische sanering-
van dezeJ landen te voldoen: straten, spoorwegen, hygiënische voorzie
ningen, inrichtingen van onderwijs, bestuurs-, verdelings-, bankinstituten
en dergelijke.
èn zorgt U voor
een (goed) gevuld
envelopje
LANDWINNING EN
INDUSTRIALISATIE
Hoewel het jaarinkomen per hoofd
van die bevolking gezien de uiteenlo
pende koopkracht een weinig scher
pe maatstaf is ter bepaling van ar
moede en welvaart, verspreidt hij
toch voldoende licht om er de situa
tie in det onderontwikkelde landen
mee toe te lichten. Zo bedroeg het
jaarlijks inkomen per hoofd in het
jaar 1950 in de Verenigde Staten:
1500 dollar, Australië 879, Nieuw-
Zeeland 876, Canada 870, Denemar
ken 786, Zweden 780, Engeland 773,
de overige Westeuropese landen tus
sen de 500 en 600 dollar. Zo ook Ar
gentinië en de Unie van Zuid-Afrika
(246), Chili, Columbia, Brazilië, Peru,
Joegoslavië, Griekenland Turkije,
Egypte: tussen de 100 en 200 dollar.
Kerken gevraagd
Het bisdom Kroonstad (Z.
Afrika) is, geholpen door in
dustriële ontwikkeling, in kor
te tijd snel in bevolking toe
genomen. In de afgelopen 14
jaren verviervoudigde zich bij
na het aantal katholieken. In
deze tijd werden 14 kerken
bijgebouwd, waarop nog een
zware schuld rust. Noodzake
lijk moeten er zo spoedig mo
gelijk nog 9 kerkjes worden
opgetrokken. Een pastoor in
de buitenwijken van Recife
in Noord-oost-Brazilië draagt
zondags met een kapelaan ie
der drie H. Missen op in een
kapel van 13 bij 9 meter, die
uitpuilt van de mensen (hon
gerige, ongeschoolde arbei
ders). Een nieuwe kerk moet
hoognodig worden gebouwd.
Maar waar moet men het geld
vandaan halen?
De Apostolische Prefect van
Malakal in Soedan (Afrika)
schrijft aam de Bisschoppelijke
Vastenactie: „In de 24 jaar dat
wij hier werken, heeft de
hoofdstatie het zonder kerkje
moeten doen. Twee kamers
waarvan de tussenmuur nooit
gebouwd is, heeft ons als kerk
ruimte moeten dienen.
Een kerkje wordt nu toch
wel een dringende noodzaak.
Vooral op de zondagen doet
zich het gebrek aan ruimte
steeds meer voelen. Sommigen
zeggen: de kerk is al vol, voor
ons is er geen plaats. Als wij
een kerkje voor ongeveer 150
mensen willen bouwen, zullen
we toch minstens 75.000 gulden
nodig hebben. Hoe daaraan te
komen? Mag ik onze nood aan
de Vastenactie voorleggen?"
In gewone omstandigheden
„mag" dat niet. Dan hebben
bisschoppen hun eigen kerken-
bouwfondsen. Maar in de bui
tengewone omstandigheden
waarin de bisschoppen van de
noodgebieden werken liggen de
zaken anders. De Vastenactie is
geen bouwfonds. Maar soms
is enige hulp bij bescheiden
bouw reeds een grote bijdra
ge tot het hele opbouw-werk.
Japan: 100 dollar. De helft van de
wereldbevolking (1.125 miljard men
sen): het gehele zuidoosten van Azië,
Indië (57) in Pakistan 51 dollar ter
wijl de boer in Rood-China een ge
middeld" jaarinkomen heeft van 70
yen, dat is 30 dollar. De scala van de
nationale inkomens houdt ongeveer
gelijke tred met de verdeling van de
calorieën over de aarde: honger en
armoede gaan hand in hand.
Landbouw-industrialisatie.
Nu zou men geneigd zijn te den
ken dat de noodgebiedtn er beter
aan deden eerst hun landbouw te
ontwikkelen en pas dan aan indus
trialisatie te d'enken. Dit is evenwel
niet mogelijk. Immers, het blijkt dat
bijvoorbeeld in Azië gebrek aan
bouwrijpe grond die voornaamste
oorzaak is van hun armoede. Land
winning zal dus punt een op het pro
gramma moeten zijn. Het ontginnen
van nieuwe bodem op korte termijn
vergt evenwel een zekere mate van
industrialisatie, teneinde de techni
sche middelen tot landwinning en
lanidlbewerking op grote schaal te kun
nen verkrijgen. Voorbeelden van ma
te waarin landwinning afhankelijk is
van de technische omstandigheden,
zijn de bevloeiingsinstallaties (voor
het winnen van nieuwe cultuurgrond
in de tropische en subtropische ge
bieden onontbeerlijk), stuwdammen
(de Assoeanstuw kan de bouwgrond
in Egypte met een derde vergroten),
het reguleren van de brede rivieren
in China en Achter-Indië. Deze pro
jecten verslinden niet alleen tijd en
geld, maar vergen ook een uitzonder
lijke industriële capaciteit én techni
sche ervaring.
Er is nog een reden waarom tot in
dustrialisatie moet worden overge
gaan: de geweldige bevolkingsaan
was. Het ligt voor de hand dat een
hoofdzakelijk agrarische economie,
Bruiloft in Someren:
Waar is het bruidspaar?
Een bruiloft zonder bruidspaar. Dit
vreemde voorval kan men vandaag
aantreffen in Someren (L.). 't Paar
is namelijk in Australië en treedt
daar oan 5 uur Nederlandse tijd in
het huwelijk. De bruidegom, Wim
Vlemmix uit Someren, vatte enige
tijd geleden het püan op om te gaan
emigreren, waarop zijn verloofde
Toos Maas uit Tilburg de verkering
verbrak. Wim zette door, en door
middel van een briefwisseling kwam
alles weer in orde. Toos volgde hem
toen naar Australië, en daar zullen
zij dus vandaag in het huwelijk tre
den.
Het bruiloftsfeest in Someren is 'n
gevolg van het feit, dat de beide fa
milies wel eens met elkaar kennis
willen maken. Ru'im 30 gasten zul
len aanwezig zijn op dit eigenaardige
feest.
mutatie aan top
bij philips
Aan de aandeelhoudersvergadering
van Philips zal worden voorgesteld
jhr. H. A. C. van Riemsdijk te be
noemen tot lid van de Raad van Be
stuur. De heer L. de Kok zal de
functie van hoofddirecteur van Phi
lips Nederland van jhr. Van Riems
dijk overnemen.
die niet in staat is een gelijkblijvend
inwoneraantal toereikend van voed
sel en werk te voorzien, in nog min
der mate in staat zal zijn een zich
uitbreidende bevolking een bestaan
te garanderen.
Woningnood.
Het zwaarst worden de steden van
Latijns-Amerika, Afrika en Azië door
de woningnood getroffen. Wilihelmy
maakte in 1955 melding van „huizen"
zonder enig licht van buitenaf, zonder
water en sanitaire voorzieningen,
waarin Zuidamerikaanse kleurlingen
en halfbloeden in vrijwel elke Zuid
amerikaanse miljoenenstad bij elkaar
hokken. Deze „conventillos" (kloos
tertjes) gaan schuil achter indruk
wekkende gevels van de voorname
winkelstraten. Soms huizen 140 per
sonen in 1'8 vertrekken. Samen be-
IN WERELDN00D
ONS V ASTENOFFER
giro 5850
ten name van
Bisschoppelijke Vastenactie
Utrecht
In het I.C.C. in Amsterdam is vrijdagmiddag onder voorzitterschap van
Z.K.H. Prins Bernhard een persbijeenkomst gehouden van de Europese
oulturele stichting, waarvan prins Bernhard voorzitter is. Foto: de hand
nog steeds in het gips als gevolg van een val tijdens een ski-tocht, en
genietend van zijn pijp, leidt prins Bernhard de vergadering.
(Advertentie)
VORST KOSTTE BOUWWERELD
200 MILJOEN GULDEN
De langdurige winter heeft de
bouwwereld 200 miljoen gulden ge
kost. Dit lezen we in het blad van
de Katholieke Aannemers- en Pa
troonsbond „De Bouwvakpatroon".
Aan vorstverlet werd uitbetaald 185
miljoen gulden, aan zieke bouwvak
kers 400.000 gulden en tien miljoen
werd betaald aan koudetoeslag.
RISICOFONDS
De kajs van het Risicofonds, die
door de werkgevers wordt gevuld, is
leeg. Dit is maar een onderdeel van
de lijst met verliezen, die door de
patroons wordt aangevoerd. De drie
maanden strenge vorst betekenen
bovendien het derven van een kwart
van de jaaromzet, grote schade aan
bouwwerken en materiaal en geen
Reclame in de T.V.
Bioscopen willen
ook meedoen
Een groep van ondernemingen, die
de helft van het Nederlandse film
en bioscoopbèdrijf vertegenwoordigt,
heeft maandag j.l. opgericht een TV-
syndicaat voor het Nederlandse film
en bioscoopbedrijf. Het syndicaat
stelt zich ten doel deel te nemen in
het kapitaal van een eventuele con
cessionaris voor reclametelevisie via
een tweede net. Dit heeft de voor
zitter van het uit de oprichters ge
vormde comité, de heer R. Uges (ex
ploitant van enige bioscopen te Den
Haag en Leiden) op een persconfe
rentie te Amsterdam medegedeeld.
Het syndicaat zal geen concessie aan
vragen voor commerciële televisie of
het verzorgen daarvan. Wel echter
maken plaats en betekenis van het
Nederlandse film- en bioscoopbedrijf
op het terrein van de ontspanning
het noodzakelijk, aldus het comité,
zich ten aanzien van de nieuwe tele
visie-ontwikkeling te presenteren.
Het film- en bioscoopbedrijf verzorgt
50 procent van de totale ontspanning
in ons land, waaronder begrepen het
bezoek aan sportwedstrijden.
Het kapitaal van het syndicaat is
voorlopig gesteld op vijf miljoen gul
den, waarvoor de oprichters zich ga
rant hebben gesteld. Deelneming in
het kapitaal, staat open voor alle le
den van de Nederlandse Bioscoop
bond.
Dodelijk verongelukte gisteren
de 14-jarige Leo Knoester uit Sche-
veningen toen hij kort voor het mid
daguur in die Badhuisstraat te Sche-
veningen onder een vrachtauto ge
raakte. Hij overleed ter plaatse.
dekking voor de normale kosten, zo
als lonen voor kantoorpersoneel en
onderhoud van het renteloos liggen
de machinepark.
Over een inhalen van de achter
stand zijn de katholieke bouwpa-
troons niet erg optimistisch gestemd.
Volgens hen bestaat er bij de bouw
vakarbeidersbonden geen interesse in
de zomer lamiger te werken.
SCHADE AAN WEGEN
De schade aan de wegen moet vol
gens de becijfering van de heer G.
Slotboom, direkteur van de Kon.
Maatschappij Wegenbouw, worden
geschat op rond 20 miljoen gulden.
Het grootste deel van die schade zal
naar zijn mening liggen bij die we
gen, die reeds aan een normaal her
stel toe waren. De achterstand in de
wegenbouw, ontstaan door de vorst
periode, kan volgens hem niet meer
worden ingehaald. Zelfs als de ar
beiders bereid zouden zijn op zater
dag te werken.
De Nederlandse Katholieke Invali-
denibond Sint Liduina gaait voor haar
invaliden-leden vakantieweken orga
niseren.
Dank zij de voor deze organisatie
zeer aanvaardbare voorwaarden heb
ben zij voor twee weken beslag we
ten te leggen op een der voormalige
werkkampen te LJsselstein onder de
gemeente Venray. 150 invaliden uit
het gehele land zullen kennis kunnen
maken met de ongerepte Peel, zoals
deze nog in die omgeving van het
kampt te vinden is. Auto-bezitters
uit de gemeente Venray en omge
ving hebben toegezegd voor de in
validen dagtochten te maken in de
omgeving.
De afdeling Noord-Limburg van de
katholieke invalidenbond St. Liduina
geeft sinds 17 september aan 40 vol
wassen gehandicapten zwemonder-
richt in het sportfondsenbad te Ven-
lo. Het bestuur van de afdeling heeft
nu het besluit genomen om ook aan
gehandicapten vanaf 7 jaar zwem-
onderricht te geven in dit sportfond-
senbad. In verenigingsverband is dit
een primeur voor ons land.
Tussen de Domeinen en de Heer-
waardense landbouwer W. van Hof-
ten is een voorlopig akkoord tot
stand gekomen. De boer was maandag
j.l. in hongerstaking gegaan, aange
zien hij van mening was, dat hij ten
onrechte geen schadevergoeding ont
ving van de Domeinen voor het be
langrijk in waarde verminderen van
verschillende hectaren grasland. De
Rijkswaterstaat, die de schade aan
zijn inmiddels door Rijkswaterstaat
zelf afgegraven uiterwaarden, heeft
vastgesteld, heeft dit veel te laag ge
taxeerd, aldus de heer Van Hoften.
Hij kon geen nieuw weiland pachten
en moest toen zijn vee op een zeer
ongunstig tijdstip verkopen, hetgeen
hem op zware verliezen kwam te
staan. De Domeinen hebben de heer
Van Hoften een voorschot aangebo
den. Het juiste bedrag zal nader wor
den vastgesteld.
HOGE RAAD:
Zeister zomerhuisjes
terecht verivijderd
De Hoge Raad heeft verworpen het
beroep van mevrouw H. Meertens in
Den Haag tegen een uitspraak van
het gerechtshof in Amsterdam, dat
weigerde het verwijderen van zomer
huisjes in Zeist, die op particulier
terrein stonden, zonder bouwvergun
ning, voor onrechtmatig te verkla
ren. Zij, die deze objecten daar had
den neergezet, hebben ze als kam
peerwagens beschouwd.
De Hoge Raad heeft thans uitge
maakt, dat het gerechtshof deze zo
genaamde kampeerwagens naar aan
zien beoordeeld heeft als vallende
onder de woningwet, dat dit oordeël
geen nadere motivering vereist en
de gemeente dus op grond van haar
bouwverordening het recht had ze
te verwijderen.
Op een rumoerige persconferentie in Rome is bekend gemaakt, dat ex-keizerin Soraya gaat filmen onder lei
ding van de Italiaanse producer Dino de Laurentis. Foto: ten gerieve van de fotografen zoent De Laurentiz
tijdens deze persconferentie de hand van de schone ex-keizerin.
