De avonturen van MICKEY MOUSE
De „Windveren" zeggen mij alles"
JAN VAN VLIET IS ALTIJD ZEKER VAN
HET WEER IN KOMENDE WEEK
ALLES
VOEG
U
BIJ DE
MIDZA
SPAARDERS
DONDERDAG 21 FEBRUARI 1963 DE LEIDSCHE COURANT PAGINA 13
77
„MOLENAAR
UIT HET MIDDEN
DES LANDS"
Als Jan van Vliet het weer voorspelt,
dan laat hij duidelijk uitkomen, dat hij
volkomen zeker is van zijn zaak. Vage
termen, waarmee men alle kanten uit
Jan van Vliet, de molenaar uit Bodegraven,
pardon de Zwammerdamse molenaar - deze ver
gissing maakt men gauw als men gezien heeft hoe
vreemd het Zwammerdamse territorium zich na-
hij de Overtocht in de Bodegraafse dorpskern
wringt - heeft zich de laatste maanden een hele
reputatie verworven als weervoorspeller.
Zoals overal in Nederland wordt ook in Bo
degraven en in Zwammerdam druk gesproken
kan staan hem niet aan. Zijn prognose
voor het weer is in de trant van: Het
staat als een paal boven water, dat het
weer zus of zo zal zijn.
over het weer. Als het echter op prognoses aan
komt wordt men hier echter al voorzichtig.
Sedert enige tijd is men er namelijk achter wie
de naaste medewerker is van „Gerrit", de man
van het zondagochtendprogramma „Weer of geen
weer". Welnu de „Molenaar uit het westen des
lands", die nu al ongeveer drie jaar verrassend
goed het weer voor de komende week voorspelt,
isJan van Vliet.
VOORSPELLING GEBASEERD OP
DUIDELIJKE VERSCHIJNSELEN
De heer Van Vliet is een gewaardeerd medewerker, een medewerker
die men niet graag wil missen, want toen het KNMI onlangs de VARA
vertelde, dat het maar eens uit moest zijn met het schimpen op de officiële
weermannen op grond van voorspellingen van „weergokkers", antwoordde
Bert Garthoff, de programmaleider, dat men dan maar eens de voorspel
lingen van de molenaar in het verleden moest nagaan. Een uitspraak, waar
de „Molenaar uit het midden des lands" terecht trots op is.
GEEN „WEERGOKKER"
De heer Van Vlieit ontkent niet
diat er inderdaad „weergokkers" zijn.
Hij is echter zeer beslist als hij zegt
dat hij geen „weergokker" is. „Mijn
voorspellingen, meestal voor een
week, berusten op feiten en ver
schijnselen, die iedereen kan waar
nemen en, zo hij beschikt over er
varing en inzicht, kan interpreteren".
En hiermede komen wij dan aan
de voorgeschiedenis. De heer Van
Vliet, die thans 31 jaar is, was als
kind, omdat hij gek was op de win
ter, hevig geïnteresseerd ip de vraag
of het wel of niet zou gaan vriezen.
Het toeval wilde, dat Jan in zijn
woonplaats Oudewater een oom had,
die altijd precies kon zeggen, wan
neer het zou gaan vriezen. Het ge
heim van de voorspellingen van deze
oom waren de zgn. „windveren", flar
den ijskristallen, die aan, de rand van
de stratosfeer soms ook lager voort
razen met enormi hoge snelheden.
„En echt, die dingen zijn van de grond
af te zien". Ter verduidelijking pakt
de molenaar een boekje, dat hij on
langs met een opdracht van „Gerrit"
en Bert Garthof kreeg voor de ge
waardeerde, altijd belangeloze mede
werking. Inderdaad, helemaal achter
in het boekske, een uitgave voor
amateur-meteorologen, was een
hoofdstuk gewijd aan de verschillen
de „windveren": cirrus vertebratus,
cirrus densus, cirrus radiatus en cir
rus uncinus. Een hele rij ingewikkel
de namen.
IJVERIG LEERLING
„Die namen zeggen mij weinig,
maar de verschijnselen des te meer.
Mijn leermeester in Oudewater, Opa
Blom, kende die veerwolken ook al
en van hem leerde ik, wat ze alle
maal te beduiden hadden. Ik vond
het machtig interessant. Zo interes
sant zelfs, dat het een lievelingsuit
drukking werd van mijn vader: „Jan
met het weer, kun je geen geld ver
dienen!"
De stelling van de leerling van
Opa Blom is, dat die stratosferische
stormen, uitgaande van een hoge
drukgebied, binnen een week zakken
naar lagere luchtlagen. In wezen dus
heel simpel, maar slechts iemand
met ervaring kan .bepalen of die
stormen in de bovenste luchtlagen
zo sterk zijn, dat zij niet verdrongen
zullen worden: waar de kern ligt van
het hogedrukgebied "en waar randsto-
ringen op zullen treden.
NOOIT VERGIST
„Met de hand op mijn hart durf ik
te zeggen, dat ik mij nog nooit ver
gist heb. Binnen een week, nadat ik
windveren gezien had uit een be
paalde richting, ging de beneden
wind uit dezelfde hoek waaien. En
zo de wind is, zo is het weer. Dat
is het geheim." Op tafel komen een
serie kranten, waaraan de heer Van
Vliet als rubriekmedewerker verbon
den is. Alles blijkt wonderwel te zijn
uitgekomen, wat voorspeld werd.
GEEN KRITIEK OP
DE BILT
Hoe denkt u nu eigenlijk over het
KNMI? was onze vraag.
„Het KNMI is een nuttige instel
ling. Hoogst interessant is bijvoor
beeld de weerman van de televisie
en als ik zo zie hoe de weerkaart
wordt opgemaakt, dan is het telkens
weer een grote voldoening om te zien
hoe mijn verwachtingen zijn uitge
komen. Ik ben echter van mening
dat men te weinig aandacht
besteedt aan de bovenste luchtlagen,
die naar mijn eerlijke ervaringen,
mede bepalend zijn voor de weers
verwachting.
Want zoals ik gezegd heb: binnen
een week zakken de windveren en
het hangt van de drukgebieden be
neden af of ze reeds na een dag of
na langere tijd van invloed worden.
Ik kan aantonen, dat het weer bui
ten alle officiële verwachtingen in
het verleden wel eens totaal om
sloeg.
Als het KNMI de gegevens van
„weerkijkers" behalve mij zijn er
nog vele molenaars, die er precies
het zelfde over denken zou com
bineren met de eigen gegevens, waar
van ik overtuigd ben, dat ze uiterst
waardevol zijn, dan zou de verras
sing van een verandering-ineens ab
soluut uitgesloten zijn. Over mole
naars gesproken: de wind is voor ons
van levensbelang. Een molenaar
moet het weer zien aankomen. Hij
mag niet „gokken". Hij doet dat ook
niet, want in ons beroep beschikt men
over een ervaringswetenschap, die
(Foto De Leidse Courant;
Bevestiging vonnis tegen
hoofdagent geëist
De procureur-generaal bij het ge
rechtshof in Den Haag heeft giste
ren tegen de vroegere hoofdagent
van politie te Roterdam G. N. v. O.
bevestiging geëist van het vonnis van
de rechtbank te Rotterdam, die O.
wegens diefstal door middel van
braak had veroordeeld tot twee j aai
en zes maanden gevangenisstraf met
aftrek van het voorarrest.
Samen met een adjudant van poli
tie had O. in 1961 tal van inbraken
gepleegd, waarvan er slechts drie
ten laste waren gelegd, namelijk een
inbraak in een winkel, waar sigaren
en sigaretten werden gestolen, het
stelen van een fototoestel uit een
geparkeerde auto en een inbraak op
11 oktober bij V. enD., waarbij hor
loges, verrekijkers, parfum en ande
re artikelen werden ontvreemd tot
een totale waarde van ongeveer
1.200. Deze laatste inbraak pleegde
het tweetal gekleed in uniform, waar
na ze zelf het hoofdbuieau van po
litie opbelden met de mededeling,
dat ze een inbraak hadden ontdekt.
Uitspraak 6 maart.
Bescherming van
kweekprodukten
Vierendertig leden van de Tweede
Kamer, allen van de Partij van de
Arbeid, hebben de wens uitgespro
ken dat het ter stilzwijgende goed
keuring aan de Kamer voorgelegde
internationale verdrag tot bescher
ming van kweekprodukten, dat op 2
december 1961 te Parijs tot stand is
gekomen, aan de uitdrukkelijke
goedkeuring van de Kamer zal wor
den onderworpen.
van geslacht op geslacht is overge
gaan."
NIET VERDER DAN
EEN WEEK
Deze winter is er nogal wat te
doen geweest over „weerprofeten"
Een kapper moet de juiste datum
van de Elfstedentocht 17 januari
reeds eind vorig jaar voorspeld
hebben; er zijn al weer mensen die
weten te vertellen wat voor 'n zo
mer we zullen krijgen, maar de mo
lenaar uit het midden des lands ge
looft niet, dat dergelijke voorspellin
gen, zo men ze serieus moet opvat
ten, op de een of andere wijze zijn
te verklaren of ergens van af te
leiden zijn. „Ik hou me aan 'n week,
verder kan ik niet gaan. Bovendien,
als iemand me vraagt: „Hoe kom je
daaraan," dan zal ik het op papier
duidelijk maken, hoe ik mijn weer
bericht heb opgebouwd. (Wf hebben
het ondervonden, want ons kladbloc
was het betoog van de heer Van
Vliet ruim voorzien van weerkaar
ten). Het is overigens wel opvallend,
dat mijn methode niet bestreden
wordt. Op de graanbeurs in Utrecht
en de afnemers van onze produkten
boeren, waarvan bekend is, dat
ze een goede kijk op het weer heb
ben vragen tijdens het zakendoen
naar mijn prognose. Klachten heb ik
niet gehad. Integendeel, ik heb de
indruk, dat men zelfs rekening houdt
met mijn weersverwachting."
HOE WORDT HET?
Tot' slot vroegen wij aan Jan van
Vliet of hij een weersverwachting
voor onze lezers wilde geven.
Op de omloop van de molen de
Arkduif, die waarschijnlijk gebouwd
werd in 1697, kregen wij dinsdag
middag het volgende te noteren: De
wind komt nog uit het westen, maar
de bovenwind is noord-noord-west.
Dit zal tot gevolg hebben, dat men
in de komende dagen nog sneeuw
kart verwachten. De temperaturen
zullen 's nachts beneden het vries
punt zijn. Overdag temperaturen om
het vriespunt. Omdat de tempera
tuur van het Noordzee-water in de
afgelopen maanden sterk gedaald is,
kan U overdag niet op dooi van be
tekenis rekenen. Dooi verwacht ik
alleen, als de wind pal zuid gaat
waaien. De-eerste* dagen behoeft U
er niet op te rekénen, dat de wind
naar het zuiden zal krimpen. Een
spectaculaire verandering is niet te
verwachten. De eerstkomende dagen
zal men het hier dus mee moeten
doen. Het spijt me, ik zou graag iets
optimistischer willen zijn, maar ik
kan geen weer maken
Missiebibliotheek voor
R.K. Universiteit
De Indische Missievereniging heeft
haar biblotheek in bruikleen afge
staan aan het missiologisch instituut
van de Katholieke Universiteit te Nij
megen.
De Indische vereniging van Neder
landse Katholieken (in het spraak
gebruik omgedoopt tot Indische mis
sievereniging), werd op 9 september
1912 in 's-Hertogenbosch opgericht
en stelde zich ten doel de belangen
van de missie in de toenmalige kolo
niale gebieden te behartigen. Van
daar dat deze bibliotheek rijk is aan
tijdschriften en boeken betrekking
hebbend op missie, zending en cul
turele anthropologic van Indonesië,
Suriname en de Nederlandse Antil
len.
De Universiteitsbibliotheek was of
niet, of slechts onvolledig in het be
zit van de jaargangen van diverse
van deze tijdschriften.
C.A.O. METAAL
GOEDGEKEURD
De nieuwe C.A.O. voor de handar
beiders in de metaalindustrie, waar
over de werkgevers- en werknemers
organisaties het onlangs zijn eens
geworden, is gisteren door de Stich
ting van den Arbeid goedgekeurd.
Over de C.A.O. voor de beambten
in de metaalindustrie voor het jaar
1963 bestaat nog steeds geen over
eenstemming. Het bereiken van
overeenstemming tussen de werkge
vers- en werknemersorganisati'
wordt bemoeilijkt door de omstan
digheid, dat er bij de werknemers
organisaties onderling nog geen een
heid van opvatting bestaat.
Wét U ook wenst, voor
vindt U een MIDZA-zaak. Op uw
zegelkaart vindt U alle adressen.
(Advertentie)
Op een tuinfeest, dat woensdag in
de Australische havenstad Adelaide ter
ere van koningin Elizabeth en de her
tog van Edinburgh werd gegeven, heb
ben honderden gasten zich volgens een
hoge politiefunctionaris „als beesten"
gedragen. Elegant geklede vrouwen
drongen en vochten zich naar voren om
toch maar zo dacht mogelijk bij het
Britse koninklijk paar te komen. Daar
bij werden hoeden afgeslagen, hakken
gebroken, kousen vernield en tafels en
stoelen omgegooid. De politie kon de
koningin en de prins slechts met gro
te moeite ontzetten.
STARTMOEILIJKHEDEN
bij botsing
Dinsdag 26 februari vertrekt pater P.
Wesseling CssR naar Paramarimo. Hij
zal daar in de kathedraal op uitnodi
ging van Mgr. Kuipers de Vatenconfe-
renties geven en enkele malen voor de
radio spreken. Pater Wesseling keert
voor Pasen terug. In verband met deze
plotselinge reis heeft hij zich genood
zaakt gezien alle voorgenomen confe
renties in Amsterdam en elders af te
zeggen.
Valse dollarbiljetten
in omloop
Binnen vierentwintig uur zijn in
Amsterdam bij het grenswisselkan
toor in het Centraalstation drie val
se dollarbiljetten aangeboden. Dins
dagavond was het een vrouw, die
een twintig dollarbiljet kwam wisse
len, gisteravond een hotelhouder uit
de Warmoesstraat die twee tien dol
larbiljetten aanbood. Ze bleken vals
te zijn. Via het stille alarmerings
systeem van de Amsterdamse politie
werd het tweetal meteen ingere
kend. De vrouw bleek onschuldig te
zijn, de man eveneens. De politie
acht het niet uitgesloten dat met een
schip of op een andere wijze buiten
landers in de hoofdstad zijn aange
komen die de valse dollarbiljetten
in circulaite brengen. Er wordt een
onderzoek ingesteld.
Twee zwaargewonden
Twee Amsterdammers hebben ern
stige verwondingen opgelopen bij
een botsing op de Schellingwouder-
brug, waardoor het verkeer gerui
me tijd werd gestremd. De aanrij
ding ontstond toen een uit Amster
dam-noord komende bestelauto plot
seling stopte omdat er midden op de
rijbaan een kist stond. Een achter
deze bestelauto rijdende vrachtauto
kon niet meer bijtijds remmen, week
naar links uit en ramde de uit de
richting van de stad komende per
sonenauto. De bestuurder daarvan
de 55-jarige J. A. S. en zijn 53-jarige
echtgenote die naast hem zat wer
den met ernstige verwondingen in
het O.L.V. Gasthuis opgenomen.
De materiële schade was groot.
KORTE golf
Door de gladheid is gisteravond
de 51-jarige drukker G. Knaap uit
Amsterdam met zijn bromfiets op de
Prins Hendrikkade geslipt en met
't hoofd onder het voorwiel van een
vrachtauto terecht gekomen. De
bromfietser werd op slag gedood. De
bestuurder van de vrachtwagen had
van het ongeval niets gemerkt en is
doorgereden. Men heeft hem later
kunnen aanhouden.
Een brand heeft de bovenver
dieping van een arbeiderswoning in
de Griftstraat te Utrecht volledig
in de as gelegd. De brand is ont
staan doordat kinderen met lucifers
speelden. De brandweer had het
vuur binnen een kwartier bedwon
gen. De schade wordt geraamd op
1600.
te laten passeren.
Personeel van de KNAC zal in
diiemst treden van de ANWB, Dit is
mogelijk geworden doordat de beide
bonden besloten hebben enkele taken
gezamenlijk te verrichten. Hoeveel
personeel van de KNAC de ANWB
zal gaan versterken is nog niet be
kend.
Begin deze week zijn twee aansla
gen met dynamiet op de Berlijnse muur
gepleegd. De ontploffingen veroorzaak
ten enkele grote gaten in het bouwsel.
Slechte start vaak
snel te verhelpen
WIL EEN BROMMER na «i
paar pedaalslagen niet aanslaan,
dan is de berijder onmiddellijk
geirriteerd. Hij trapt nog een
paar minuten als een dolleman
en soms heeft dat nog effect ook.
Komt een bromfiets ondanks al
die krachtinspanning niet tot le
ven, zet hem dan niet moedeloos
aan de kant, maar ga in een logi
sche volgorde na wat het euvel
kan zijn.
Als er voldoende benzine in
de tank zit en het benzine
kraantje staat open, druk dan
even de vlotterpen in. Loopt de
vlotterkamer ndet over, kijk dan
eerst of het ontluchtingsgaatje
meestal in de dop van de tank
- niet verstopt. Is dat in orde, dan
kunnen kraan en benzineleiding
wel eens dienst weigeren.
Loopt de vlotterkamer wel over
dan zal moeilijkheid waarschijn
lijk in de ontsteking zitten. De
bougie uit de cilinderknop draai
en, de kabel weer aansluiten en
de bougie tegen de motor houden
om dan bij een paar pedaalsla
gen te controleren of er een vonk
overspringt is ook niet al te veel
werk. Als die vonk er is, dan is
de ontsteking in orde, maar dat
wil nog niet zeggen dat de bou
gie zelf in orde is. De bougie zou
namelijk wel eens niet kunnen
vonken als hij wordt blootge
steld aan de druk in de cilinder,
waar hij het moeilijker heeft dan
in de buitenlucht. Probeer dus
nog even of de nieuwe bougie in
het „reservetasje" de motor wel
tot starten brengt. Vonkt de oude
bougie niet en de nieuwe wel
dan is de zaak duidelijk.
Als ook de nieuwe bougie geen
vonk geeft en men heeft niet veel
zin in of tijd voor een karweitje,
dan is het beter de tram of de
bus te nemen.
De oorzaak van de pech kan
dan liggen in een gebroken bou
giekabel. vervuilde contacten van
de onderbreker, kortsluiting in
de onderbrekerspoel, een kapotte
condensator enz.
Als dit alles in orde blijkt, zou
den er nog luchtlekken kunnen
optreden, b v. tussen de carbura
teur en de cilinder, maar het zoe
ken naar deze euvels vraagt iets
meer tijd.
HET KOMT NOGAL eens voor
dat bromfietsen afslaan juist tij
dens een flinke regenbui. De be
rijder gaat dan niet alleen ge
bukt onder al die nattigheid,
waarvan een bromfietser toch al
zo te lijden heeft, maar boven
dien kan hij niet verder.
Uiteraard is er verband tussen
de regen en de stakende brom
fiets Waarschijnlijk is de por-
celeinen mantel van de bougie
vochtig geworden. Hierdoor zoekt
de stroom die een vonk had moe
ten veroorzaken tussen de twee
electroden, een weg die gemakke
lijker is: langs het porcelein. Af.
drogen helpt maar even Binnen
een paar honderd meter is de
bougie weer vochtig.
Om voorgoed van deze narig
heid af te komen, is het zaak de
bougie zó af te schermen, dat het
water geen kans heeft nog meer
ongerief te verroozaken. Dat kan
op verschillenden manieren.
Er zijn waterkerende bougiès,
maar ook is het mogelijk een dop
te monteren die, inplaats van het
gebruikelijke bakeliet, van rub
ber is en waar het gaatje voor
de kabel afgesloten kan worden
met een klemringetje.
Zo'n rubber dop en een klem
metje kosten een „krats", vooral
in verhouding met het enorme
ongerief dat ontstaat elke keer
als U met de bromfiets in de re
gen rijdt.
