Steeds meer aluminium
bij kampeerwagens
Doorsmeren
Meer schakelen met pook,
minder chroom
Technische
nieuwtjes
Ruime keus ook in lichte
modellen
Vouwwagens en Caravans
duurder geworden
Naar buiten waar de vogeltjes fluiten!
jy/jen hoort tegenwoordig doorsmeerter-
mijnen noemen van 10.000 en 15.000
km. en in een uitzonderingsgeval zelfs
van 60.000 km. (bij 'n Amerikaanse auto).
Helemaal gerust daarover zijn deskun
digen niet. Het gevaar bestaat dat men
gemakshalve en zuinigheidshalve nooit
meer de auto zou inspecteren, hetgeen
een gevaarlijke situatie is.
Ook het noemen van olieverver
sing stermijnen (8000 10.000 km.)
is vrij bedenkelijk. Velen rijden tegen
woordig als som van korte stadsritten
(nadelig voor de olie) nauwelijks meer
dan 10.000 km. per jaar. Als gevolg van
de propaganda voor de lange olieverver-
singstermijn zullen zij het controleren
van het oliepeil in het carter wellicht
als overbodig gaan zien. Waarom zou
men de motorkap nog optillen
Het is voorgekomen, dat eigenaren tij
dens de inloopperiode waarin toch
meestal enig olieverbruik optreedt de
motorkap stug dichthielden, op deze wijze
het carter volledig leegrijdend. Een ver
versingsperiode op tijdbasis is bij deze
lange km.-intervallen wel degelijk op zijn
plaats.
Het aanhouden van de controlebeurten
is nu, na het vervallen van de smeer-
beurten, zeker nodig, al was het alleen
maar voor de remvoering.
Caravan met
...televisie!
Over de gehele linie ziet men
het comfort in caravans toenemen.
Koelkasten en kachels, opklap-
bedden, waterpompen, dubbele
ramen, aluminium jalouzieën en
buislampverlichting zullen steeds
meer tot de standaarduitvoering
gaan behoren. Het toenemend ge
bruik van caravans voor de win
tersport leidt ertoe, dat meer aan
dacht wordt besteed aan wand- en
vloerisolatie.
Verscheidene caravans bezitten
kabeltrommels en stopcontacten
voor aansluiting op de stroombron
nen van het kampeerterrein.
Tweetafelmodellen zijn eerder re
gel dan uitzondering en het dub
bele opklapbed treft men ook in
kleinere wagens steeds meer aan.
De bergruimte wordt praktischer
ingedeeld en bij tal van wagens
wordt serviesgoed als standaard
uitvoering bijgeleverd.
Draagbare televisietoestellen
met batterijvoeding maken het
mogelijk ook de beeldbuis in het
caravaninterieur een plaats te
geven.
Ruimte:
Simca (Fr) was de gangmaker van
het motto „Klein van buiten, groot van
binnen". De meeste Europese goed
kope auto's met bescheiden buitenaf
metingen zijn anno 1963 zó geconstru
eerd dat ze inwendig verrassend ruim
zijn en bovendien nog een flinke baga
gebergplaats bezitten. Dit geeft het ge
voel van het rij gemak van grotere en
duurdere wagens. Maar., de drie con
currerende kleine Amerikanen (Opel
Kadett, Ford Cortina en Taunus 12 M)
doen daar zeker niet voor onder.
Motor:
Aan de heerschappij van de oude,
trouwe zuigermotor is in de autowereld
nog steeds geen einde gekomen, ook al
laat de R.A.I. de Wankelmotor zien.
Plastic;
De Studebaker Avanti heeft een lich
te carrosserie, vervaardigd uit plastic,
versterkt met glasvezel. Ook zijn er op
de R.A.I. lichtgewichtmotoren (van alu-
minium-alliages)
Stroomlijn:
Citroëu blijft nog een uitzonderings
positie' innemen met zijn stroomvorm,
ook al ondernemen anderen pogingen,
in die richting.
Door het aanbrengen van kleine veran
deringen aan het voorfront wordt de
luchtweerstand bij deze Franse auto
nog verder verminderd.
Remmen:
De nog altijd wat dure schijfrem is
zeer in de mode gekomen De Renault
R 8 heeft ze op alle vier wielen en dat
in de prijsklasse onder 6000!
Schakelen:
Het bedienen der versnellingen ge
schiedt weer meer met behulp van een
pook, eer. schakelhandle op de vloer.
Stuur versnelling verliest vreemd genoeg
terrein.
Gordels:
Het lijkt alsof de veiligheidsgordel
het pleit definitief aan het winnen is.
Reeds "zijn in ons land 200.000 van die
gordels in gebruik en hun aantal blijft
toenemen. Vele auto's op de R.A.I. zijn
met bevestigingspunten uitgerust. In en
kele gevallen zijn de veiligheidsgordels
zelfs in de prijs inbegrepen.
Benzine:
Benzine-inspuiting kreeg, na het dap
pere Duitse begin, in Frankrijk een
navolger. De Engelsen beginnen er nog
niet aan, hoewel de toeleveringsindu
strie daar de apparatuur gereed heeft.
Het resultaat van de inspuiting is een
geringer brandstofverbruik, vooral bij
hogere belastingen.
Vering:
Morris 1100 levert nog steeds ge
sprekstof door het nieuwe zg. hydro-
1 a s t i c veersysteem, waarbij water
én rubber samen een geheel nieuwe
wijze van vering opleveren.
Banden:
Verbetering van de banden blijft nog
steeds doorgaan. De radiaalband heeft
meer aanhangers gekregen.
Minder chroom:
Overmatige chroomversiering wordt
steeds meer achterwege gelaten, ook
in Amerika. Chroom wordt in vele ge
vallen vervangen door het wat kleur
betreft iets zachtere roestvrije staal.
Voor de bevestiging van de sierstrip-
pen gaat men meer en meer plastic
clips gebruiken daar de stalen clips
roestvorming in de hand werken.
Uitzicht:
De glasoppervlakten zijn nog iets toe
genomen. De voorruitstijlen worden bij
een enkel type iets dunner, (technisch
blijkbaar een moeilijke zaak).
Geruis:
Tsja kleinere motoren, in de buurt
van hun topvermogen draaiend, veroor
zaken geluid. Demping van dit geruis
bereikt men door de motor soepel op
te hangei en het compartiment geluid
dempend te bekleden. De zelfdragende
carrosserieën moeten voorts op de
vlakken geluiddempende voorzienin
gen verkrijgen. Dit alles is niet goed
koop Strijd tegen de geruisproduktie
kost geld.
Maar hiermee is men er nog niet.
Te laat heeft de autoindustrie maatre
gelen genomen ter beperking van het
fluiten van de wind, vooral langs de
voorruit-stijlen. Er is echtei bij vele
merken verbetering waar te nemen.
De luidruchtige ventilateur bedwingt
men ook steeds meer.
Combi's en stationcars
Willys Jeep „Wagoneer" is een luxu
euze Amerikaanse stationcar, die met de
doelmatigheidsopvatting van Willys heeft
gebroken.
Peugeot 404 stationcar.
Singer Voque Stationwagon.
Volvo-combinatiewagen 221.
Bijzonderheden
Citroën heeft een volkomen vlakke
DS 19 als „raket" opgesteld.
Simca vertoont haar waterballet.
Chrysler is aanwezig met de „Dart"
gasturbine.
Van Oorschot toont de praktische toe
passing van de Wankelmotor.
Wereldp
rimeur
Dit is de Willy's Jeep Wagoneer, nooit eerder op een autotentoonstelling
verschenen.
gij de afdeling Kampeerwagens op de R.A.I., de nieuwe Westhal vullend,
stelden wii vast
dat 82 typen te zien zijn, verdeeld over 31 merken, afkomstig
uit 7 landen;
dat de keuze heel ruim is, ook in kleine lichte caravans;
dat de prijzen variëren van 1435 tot bijna 11.000 (en dat de
caravans vérgeleken met 1961 wat duurder zijn geworden);
dat de technische vooruitgang blijkt uit meer dan 20 primeurs
en vele detailverbeteringen;
dat de catalogus voor de eerste keer veel meer vergelijkingen
toelaat;
dat er in ons land nu 20.000 kampeerwagens zijn en de jaarlijkse
aanwas 4000 bedraagt (een groei die enigszins tegenvalt).
Hieronder geven wij een overzicht van de voornaamste verbeteringen en
wijzigingen bij de caravans.
v^rijwel alle aanwezige kampeerwagens be
horen tot het mobiele, toeristische type,
niettegenstaande het feit dat de gewichten
zeer uiteenlopen. Dit komt goed tot uit
drukking in de tentoonstellingscatalogus,
die voor het eerst naast het wegenbelas
tinggewicht en het afleveringsgewicht ook
de maximaal toelaatbare belasting
vermeldt.
Onder wegenbelastinggewicht verstaat
men het gewicht van de caravan zonder
losse inventaris, zoals gordijnen, gascom-
foor, vloermatten, enz. Het afleveringsge
wicht is het gewicht van de wagen bij af
levering aan de koper. Dit gegeven is ver
reweg het belangrijkst, want het vormt,
vermeerderd met het gewicht van hetgeen
wordt ingeladen, het totale gewicht dat
door de auto extra moet worden voortbe
wogen.
De tent- en vouwwagens zijn het lichtst.
Er is op de R.A.I. zelfs een kampeerwagen
met een afleveringsgewicht van 100 kg. De
zwaarste wagen in deze categorie weegt
340 kg.
BIJ DE FOTO: Engelse Pembertong
Mustang (ƒ5750), een echte weer en
wind sta-caravan van alluminium met
royale ruimte.
,_BAGAGE-AANHANGERS
Wie als belangstellende finan
cieel nog niet aan een caravan toe
is, is misschien gebaat bij een ba
gage-aanhanger, waarvan er ver
scheidene op de R.A.I. aanwezig
zijn. Er is een nieuw eenwielig
type bij met zwenkwiel, telesco-
pisch geveerde as en een draag
vermogen van 100 kg. De bagage-
bak is afneembaar, zodat geen
stallingruimte wordt ingenomen.
Van de. caravans met vaste, onbewege
lijke wanden heeft er slechts één een af
leveringsgewicht van minder dan 300 kg.
34% weegt bij afl. tussen 300 en 500 kg
46% 500 en 750 kg
1®% ii M meer dan 750 kg
De variatie in grootte loopt praktisch
parallel met die van het gewicht. Er is
slechts één caravan, waarvan de lengte
zonder dissel kleiner is dan 2,5 m.
24% heeft een lengte van 2,5 t/m 3
er overblijft voor aan- en uitkleden. Het
opmerkelijk grote vloeroppervlak bij vele
vouwwagens komt voornamelijk voor reke
ning van het tentgedeelte.
Onafhankelijke torsievering vindt men
bij 75% van de tentoongestelde wagens.
Toch wordt ook de half-elliptische blad-
veer nog steeds door gerenommeerde bou
wers in binnen- en buitenland gebruikt,
vooral bij de grotere, zwaardere caravans.
Evenwel ziet het er naar uit dat de torsie-
vering de bladveer nog verder zal verdrin
gen. Steeds meer caravans worden met
schokbrekers uitgerust.
Remsystemen
Ruim 30% van de geëxposeerde caravans
bezit geen rem. Bij kleine, lichte aanhan
gers is deze voorziening niet noodzakelijk.
Het gevaar schuilt in de mogelijkheid, dat
de lichte aanhanger te zwaar wordt bela
den, waardoor het door de trekauto af te
remmen gewicht van de combinatie de
remcapaciteit te boven zou kunnen gaan.
In het buitenland zijn de wettelijke bepa
lingen in dit opzicht dikwijls strenger dan
bij ons.
Bij de van een reminstallatie voorziene
caravan is dit gewoonlijk een mechanische
oplooprem, dikwijls in combinatie met een
schokdemper, teneinde het onaangename
stoten van de caravankoppeling te voor
komen. Een klein aantal wagens bezit een
hydraulisch remsysteem, gekoppeld aan
dat van de trekauto. De nieuwste ontwik
keling is de schijfrem voor caravans. Ook
vacuümbekrachtigde en elektrisch werken
de caravanremmen komt men een enkele
maal tegen.
Een bijkomend, maar toch belangrijk
voordeel van een caravan in geremde uit
voering is de aanwezigheid van een par-
keerrem. Bij het aan- en afkoppelen en bij
het met de hand verplaatsen in geacciden
teerd terrein is deze voorziening vrijwel
onontbeerlijk
Toiletruimte
Hoe groter de caravan, hoe eerder treft
men er een toiletaccommodatie in aan. Daar
de vraag in Nederland voornamelijk uit
gaat naar de lichte, en derhalve kleine,
toeristische caravan, is het begrijpelijk dat
in slechts 25% van de tentoongestelde wa
gens een toiletruimte aanwezig is Dit ver-
schilt' belangrijk met de situatie in Enge
land, waar een caravan zonder toiletruimte
moeilijk verkoopbaar is. Op kampeerterrei
nen met goede sanitaire voorzieningen zal
men nauwelijks behoefte hebben aan eigen
toiletaccommodatie. Het gebruik dat men
van de caravan maakt en de persoonlijke
instelling is in deze in hoge mate beslis-
3,0
I. 3,5
3,5 i
Materiaal buitenwand
De voorkeur voor aluminium blijkt uit
de omstandigheid dat dit materiaal bij 57%
van de tentoongestelde wagens als buiten
wand toepassing vindt. Daarna komt maso-
nite (13%), hechthout (11%), kunststof
(10%) en staalplaat (9%). Twee jaar ge
leden werd masonite nog bij 38% van de
geëxposeerde wagens aangetroffen.
Ook combinaties van de vermelde mate
rialen komen voor. Mits deskundig ver
werkt verlenen alle genoemde wandmate-
rialen een uitstekende- bescherming tegen
weersinvloeden. De keuze wordt bepaald
door overwegingen met betrekking tot
prijs, gewicht, snelle of gemakkelijke ver
werking passend in het produktieproces en
de voorkeur van het publiek. Het gebruik
van kunststoffen neemt toe, maar ze wor
den maar zelden voor de gehele carrosserie
gebezigd.
Vloer en vering
Een ander nieuw catalogusgegeven is het
vloeroppervlak bij dag- en nachtaccommo
datie. Men krijgt daardoor niet alleen een
indruk van de bewegingsvrijheid overdag,
maar men kan ook nagaan hoeveel ruimte
Ruim 20 primeurs
De gemiddelde prijs van een vouwwagen, berekend uit 14 geëxposeerde
modellen, bedraagt 2220. Dit is 270 hoger dan twee jaar geleden. De
laagstgeprijsde vouwwagen kost thans 1435 en de duurste 4000. Er is in
ons land voor de vouwwagen aanzienlijk meer belangstelling dan in de om
ringende landen.
De gemiddelde prijs van een caravan met vaste wanden, berekend uit
61 tentoongestelde typen, is 5200. In 1961 was dit cijfer 4500. De laagst
geprijsde caravan met vaste wanden staat genoteerd voor 2650, de duurste
kost 10.950.
Men mag hieruit niet zonder meer concluderen, dat er een prijsverhoging
van 700 heeft plaatsgevonden. Het tentoonstellingsassortiment is namelijk
van een andere samenstelling. Er is blijkbaar in ons land meer dan vroeger
belangstelling voor kostbaar uitgevoerde wagens. Bovendien worden steeds
hogere eisen gesteld aan remmen, koppelingen, wand- en vloerisolatie en de
kwaliteit van de stoffering, hetgeen uiteraard prijsverhogend werkt. Verder
ondervindt natuurlijk ook de caravanindustrie de gevolgen van gestegen
lonen, sociale lasten en het langzaam oplopen van de prijzen der voor de
constructie benodigde materialen.
Er zijn ruim twintig voor ons land nieuwe caravanmodellen te zien.
Bovendien zijn er vrijwel in alle reeds bekende wagens detailveranderingen
aangebracht, variërend van een extra kastje tot een soms vrij ingrijpend
gewijzigde indeling. De expositie is door de vele buitenlandse inzendingen
veel internationaler dan in 1961.