Oud Leiden viert feest en tracteert
nieuw-Leiden op kostelijke expositie
KALM,
KALM!
SNELFIX
J-
Weerbericht
VRIJDAG 9 NOVEMBER 1962
DE LEIDSE COURANT
PAGINA S
Sinds onze advertenties van de laatste
weken staan de mensen in de rij voor een
abonnement. Wij drukken ons een hoedje,
maar kunnen de toeloop nauwelijks verwerken.
Hebt u even geduld? U krijgt Panorama!
PANORAMA
NASSAULAAN 51 HAARLEM
(Advertentie)
Oud-Leiden bestaat zestig jaar; de feesteling trakteert nieuw-Leiden op
een kostelijke tentoonstelling van „Leiden in Prent en Tekening" in de
Lakenhal.
Omstreeks de eeuwwisseling staken verschillende oudheidkundige ver
enigingen een kopje boven de grond. In Leiden werd in 1902 het initiatief
daartoe genomen, door dr. J. Overvoorde, toenmalig archivaris van Lei
den en prof. dr. P. J. Blok, hoogleraar in de Vaderlandse geschiedenis,
die het vierdelige boek „Geschiedenis ener Hollandse stad" schreef. Beiden
riepen in de weeskamer van het stadhuis enige heren bijeen, die zich
daar opgaven als leden van het prille Oud-Leiden: W. J. J. Bijleveld, dr.
ir. E. F. van Dissel, mr. C. S. Dobben de Bruyn, prof. mr. J. E. Heeres, H.
J. Jesse, J. Kloos, dr. P. C. Molhuysen, J. C. Mulder, dr. H. G. A. Obreen,
L. G. Ie Poole en H. J. A. Verhoog. De vereniging was al spoedig de kin
derschoenen ontwassen en ontplooide een grote aktiviteit. In 19/4 al werd/ö
het eerste jaarboekje uitgegeven, waarvan thans het 54e deel is versche
nen.
Niet alleen het opwekken van be
langstelling voor het Leiden-van-toen
door middel van lezingen en excur
sies, maar ook het ijveren voor be
houd van monumenten in de stad
onder meer door het richten van
adressen aan officiële instanties en
het doen verschijnen van publicaties
behoren tot de activiteiten van Oud-
Leiden. Zo verscheen bij het jubileum
in 1962 nog het prachtige standaard
werk „Kastelen, Ridderhofsteden en
Buitenplaatsen in Rijnland" onder
auspiciën van Oud-Leiden en staan
ook geschriften over folklore in Rijn
land op de lijst van onder patronaat
van Oud-Leiden verschenen publica
ties.
Voorts liet Oud-Leiden ook op ei
gen kracht verschillende interessante
gevels restaureren. Het wevershuisje
aan de Oranjegracht werd prachtig
ingericht en gerestaureerd, de com
missie van het Leidse woonhuis zorg
de er voor dat 't pand Kloksteeg 2 ge
restaureerd en bewoond werd. Re
cente protesten van Oud-Leiden zoals
tegen de demping van 't laatste stuk
je Levendaal en tegen de bouw van
een bankgebouw op de Breestraat
hebben bewezen, dat de vele honder
den leden tellende vereniging (het
is de meest-bloeiende zich buiten de
sport bewegende club van onze stad)
ook nu nog spring-levend is.
Verschillen in opvatting.
Gisteravond hebben vele belang
stellenden in de Grote Pers van de
Lakenhal in een herdenkingsrede van
Oud-Leidens voorzitter, dr. W. C.
Braat, overwegingen aangetroffen,
die de onschatbare waarde van een
historische vereniging staafden. Nog
onlangs, aldus ongeveer dr. Braat
werd een ernstig raadsdebat gehou
den over de vraag of iets moest wor
den afgebroken. Alle sprekers begon
nen met de opmerking, dat zij voor
standers waren voor behoud van het
De Kalief op de
Lodewijkstoren
Naar aanleiding van het zes-
tii 'jarig bestaan van de ver
eniging „Oud-Leiden" (zie el
ders) wordt in de Leidse La
kenhal een tentoonstelling ge
houden van prenten en tekenin
gen van de Sleutelstad. Bij
gaand twee afbeeldingen uit
de prachtige serie. De een laat
zien hoe Leiden de fantasie
prikkelde van een Duitse teke
naar. Het is een vrije bewer
king van de kaart van 1670 en
een typisch voorbeeld van 18e
eeuwse topografische massa
pro duktie.
De tekst „nobele handelstad
in Holland" wordt in verschil
lende talen herhaald. De plaat
was bestemd voor reisboeken.
In dit Leiden zou men verwach
ten de kalief en zijn gesluier
de vrouwen aan te treffen, in
plaats van de „Saaihal". Toch
zijn praktisch alle onderdelen
van Leidens silhouet terug te
vinden. De beide grote kerken
en niet te vergeten de koepel
van de Marekerk, die er even
als de Lode wij kskerk als een
minaret uitziet.
De andere afbeelding is het
uitzicht door de poort in de
ringmuur van de Burcht op de
Hooglandse kerk. Deze fijnzin
nige in Oost Indische Inkt uit
gevoerde tekening is gemaakt
door'Roelof Raar, lithograaf en
aquarellist in de negentiende
eeuw.
WACHTMEESTER VERONGELUKT. Appingedam is bij een verkeersonge
val om het leven gekomen. Hij was op
De 44-jarige wachtmeester eerste de motor met zijspan onderweg in de
klasse der rijkspolitie R. M. Klein uit richting Holwierde. In de nabij he >1
van Holwierde constateerde de poli
tieman een overtreding van een voor
hem rijdends personenauto. Bij het
inhalen van deze auto is de motor
met zijspan waarschijnlijk door een
hevige rukwind uit de koers geslagen
en tegen een links van de weg staan
de boom gebotst. Wachtmeester
Klein is daarbij met zijn hoofd te
gen de boom terecht gekomen. Hij
was op slag dood.
Geen bijzonder beleid
van Justitie tegen
ontgroenende studenten
De minister van Justitie heeft de
commissie voor Justitie uit de Twee
de Kamer meegedeeld, dat de gege
vens voor het door hem aan de pro
cureur-generaal gevraagde onderzoek
in de afgelopen groentijd thans nog
niet beschikbaar zijn. De minister
herhaalt, dat hij geen enkele reden
ziet om ten aanzien van bewijsbare
strafbare feiten, indien gepleegd door
studenten, een afwijkend beleid te
voeren. Indien de resultaten van het
onderzoek daartoe aanleiding moch
ten geven zal de minister niet aar
zelen, zo deelt hij verder mee, te
genover het openbaar ministerie van
dit standpunt zo nodig te doen blij
ken.
Kunststofplaten lijmen met
van Ceta Bever
Mr. E. E. Menten onderscheiden met
Leidse Universiteitspenning
ten te Leiden en pormoveerde daar.
Na enkele jaren in de advocatuur
werkzaam te zijn gèweest en van 1917
tot 1920 reizen naar het buitenland te
hebben gemaakt ter behartiging van
de belangen van buitenlandse krijgs-
gevangenen, was de heer Menten van
Ter gelegenheid van zijn tachtigste teerden en thans als voorzitter van de 1922 af gedurende zeven jaar in di-
verjaardag, die hij woensdag vierde, universiteitsraad van het „Leids Uni- piomatieke dienst onder meer in We-
is mr. E. T. Menten, wonende in War- versiteitsfonds", voor de Leidse Uni- nen en Parjjs. jn 1929 werd hii
mond, onderscheiden met de Leidse versiteit heeft gedaan en nog steeds firmant van het bankiershuis Pier-
Universiteitspenning. De penning is doet. De uitreiking van de penning son> Heldring en Pierson in Den Haag
hem toegekend voor hetgeen hij ge- zal geschieden tijdens de diës-viering van weut huis hij nu adviseur is'
durende een reeks van jaren achter- op_8 februari 1963. Voorts was hij onder meer penning-
-M.)p rjj, -p.. pp iaar vpiedpn toen panden overgaat. Daarin is het an- u. unU.. p-unuipi
Oud-Leiden no^In de wieg lak niet dere verenigingen in ons land mijlen eenvolgens als secretans-penning- De heer "enten, die in 1882 in meester van het „Nationale Crisisco-
5 5 6 \rr\r\r TVTr Wntlro vrowlrl oorrln vro-nzr/vl meester dl VOOTZltter VE11 ^recommit- BfUSSel IS ETPborftn. stud porde rpph- «pitó" NT,.*:t
mogelijk zijn geweest.
Protesten tegen het plaatsen van
een bankgebouw aan de Breestraat
waren evenzoveel verheugende symp
tomen van gewijzigd inzicht. Dr.
Braat is geen voorstander van het
plaatsen van moderne gebouwen in
de binnenstad. Hij is van mening, dat
men deze moet aanpassen aan de ar
chitectuur van de omgeving. Gevels
in aanbouw van het postkantoor aan
de Breestraat zijn een gunstige uit
zondering. Vroeger kwam de ene
bouwstijl geleidelijk voort uit de an
dere, moderne architectuur heeft met
de ouderen geen contacten meer..
Aan het slot van zijn rede bracht
dr. Braat dank aan mej. mr. Ver-
sprillen, stadsarchivaris, en de heer
E. Pelinck, die voor Oud-Leiden de
feest-tentoonstelling hebben inge
richt.
De officiële opening van de ten
toonstelling werd verricht door mr.
R. Hotke, hooddirecteur van de Rijks
dienst voor Monumentenzorg. Deze
bewees in een aardige toespraak, dat
Oud-Leiden een van de meest-actie-
ve historische verenigingen in den
lande is.
Zij is niet de oudste, hoewel het
initiatief tot stichten van de vereni
ging nog eerder genomen werd dan
het Rijksinitiatief tot registratie van
de monumenten in ons land. Reeds in
de vorige eeuw zijn er in de richting
van het behoud van monumenten,
aldus mr. Hotke initiatieven genomen,
in het bijzonder door de Stuers en
Cuypers, welke initiatieven echter
door tegenwerking schipbreuk leden.
In de commissie, die rond de eeuw
wisseling op uitnodiging van de mi
nister werd ingesteld had ook de
Leidse Overvoorde zitting.
Het trof spr. in het bijzonder dat
Oud-Leiden ook tot aankoop en res
tauratie en bewoonbaar maken van
voor. Mr. Hotke verklaarde vervol- meester en voorzitter van gecommit- Brussel is geboren, studeerde rech- mité" en van het „Nationaal fonds
geis de tentoonstelling voor geopend. voor bijzondere noden". Tijdens de
tweede wereldoorlog werd de heer
Menten, toen de vrijheid in zicht
kwam, van Londen uit benoemd tot
regeringscommissaris voor Nederlands
Volksherstel.
Talrijke binnen- en buitenlandse
onderscheidingen heeft de heer Men
ten in de loop der jaren ontvangen.
Hij is drager van het Grootkruis van
de Huisorde van Oranje, comman
deur in de Orde van Oranje Nassau
en Officier in het Legioen van Eer.
Het hoofdbestuur van het Leger des
Heils heeft hem destijds haar enige
onderscheiding verleend uit dank
voor de onderhandelingen, die hij
met goed gevolg voor dit hoofdbestuur
heeft gevoerd met de Duitse bezet
ter.
Bij gelegenheid van zijn 80ste ver
jaardag heeft de heer Menten een
belangrijke gift doen toekomen aan
de R.K. Muziekvereniging „St. Mat
thias" en de Warmondse Fanfare,
want het culturele leven in deze ge
meente heeft steeds de volle belang
stelling van de heer Menten gehad en
heeft deze nog.
-z*SEE***"''
Het Amerikaanse
Congres
In het nieuwe Huis van Afgevaar
digden in de V.S. zullen 259 democra
ten zitting hebben en 176 republikei
nen. Voor het oude Huis waren deze
cijfers resp. 261 en 174, zodat de de-
In vier bladen, die op elkaar aansluiten, maakte H. E. Roodenburg in 1640 een gezicht op Leiden. Hier is Lei- mocraten twee zetels aan de republi-
den gezien vanaf de Zoeterwoudsesingel dus vanuit het zuiden. Achter de singel de stadsmuur met de molens deinen hebben verloren,
ongeveer ter hoogte van'wat nu de Jan van Houtkade en de Boisotkade is. Daarachter van links naar rechts: mocratpn^vf^rhPP^R^pn^ !L
stadhuis, Marekoepel, de Burcht en de Hooglandse kerk.De waterplas op de achtergrond bewijst hoe dicht het blikeinen (36). Hier wonnen de de-
water voor de demping van de Haarlemmermeer tot aan Leidens muren stond. mocraten dus 4 zetels.
(Meegedeeld door het KNMI.
Geldig van vrijdagavond tot
zaterdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur)
OVERWEGEND DROOG WEER
Over het algemeen veel le-
wolking met aanvankelijk hier
en daar mist. Overwegend droog
weer. Zwakke tot matige, langs
de Waddenkust overigens krach
tige wind tussen oost en noord
oost. Dezelfde of iets lagere
temperaturen.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
HELSINKI
geh. bew.
1
1
STOCKHOLM
geh. bew.
5
5
OSLO
zw. bew.
7
4
KOPENHAGEN
geh. bew.
9
8
ABERDEEN
motregen
9
9
LONDEN
geh. bew.
11
7
AMSTERDAM
mist
9
7
BRUSSEL
zw. bew.
11
7
LUXEMBURG
geh. Lew.
9
5
PARIJS
1. bew.
12
3
BORDEAUX
geh. bew.
10
9
GRENOBLE
h. bew.
13
5
NICE
onweer
13
11
BERLIJN
h. bew.
12
8
FRANKFORT
regen
10
6
MüNCHEN
mist
12
8
ZüRICH
onbew.
11
4
GENèVE
1. bew.
10
2
LOCARNO
zw. bew.
8
6
WENEN
geh. bew.
10
8
INNSBRUCK
1. bew.
16
3
BELGRADO
regen
12
10
ATHENE
zw. bew.
16
12
ROME
1. bew.
14
12
AJACCIO
regen
13
9
MADRID
h. bew.
9
7
MALLORCA
zw. bew.
13
9
LISSABON
regenbui
14
9
PAUZE
WAT IS ERVAN BLIJVEN
HANGEN?
Ieder Nederlands staatsburger heeft
lager onderwijs genoten en dus zijn
moedertaal leren schrijven. Ieder ka
tholiek is op de „lering" geweest.
Wij ontvangen nogal eens brieven,
zo hopeloos hulpeloos geschreven, dat
je je afvraagt, wat er bij velen van
het lager onderwijs blijft hangen
en wat er bij velen van de catechis
mus blijft hangen! Vroeger werd op
de kansel geloofsonderricht voor vol
wassenen gegeven. Wij vragen ons
af, of de behoefte aan beantwoording
van de voorname levensvragen te
genwoordig minder is. Wij veronder
stellen: integendeel. Er zweven ver
zwegen twijfelingen en weifelingen
door de beminde gelederen. Zij heb
ben meer dan ooit behoefte aan mo
derne geloofsverkondiging.
PUZZEL
No. 528. Horizontaal: 1 kort mu
ziekstuk, 5 koraalrif, 8 liggende, 11
de dondergod bij de Germanen, 13
nauw straatje, 15 hoofddeksel, 17
meisjesnaam, 18 vlies, vel, 20 dat is
(afk. Lat.), 21 bouwland, 23 water in
België, zijtak Maas, 25 gem. in Limb.
27 bijwoord, 29 bontjas, 30 draaikolk.
Vertikaal: 2 scheik. element (afk.),
3 verstand, 4 vaartuig, 5 Turks be
velhebber, 6 vluchtheuvel, 7 voor
voegsel, 9 gem. in N. Brab., 10 bloem,
12 punthoed, 14 houten vat, 16 vor
dering, 19 onderrichten, 22 neteldier,
24 Zeeuwse hoeve, 26 zijtak Donau,
27 voornaamw., 28 muzieknoot.
Oplossing no. 527 Horizontaal:
I gebbe, 5 Inn, 7 An, 8 aren, 10 Aken,
II eg, 12 Aden, 13 Lea, 14 stil, 15
tent, 16 toe, 17 leed, 18 o.l., 19 berg,
21 veer, 22 no, 23 lor, 24 pater.
Vertikaal: 1 gal, 2 en, 3 Bakel, 4
eren, 5 in, 6 Nogat, 9 en, 10 adië, 11
eend, 12 atol, 13 leeg, 14 stoel, 15
terra, 17 leep, 19 Be, 20 dor, 21 vr,
22 Ne.
PUNT
„Die kleine meid van ons is bijzon
der pienter; met vier jaar kan ze al
rekenen. Vertel eens aan mevrouw,
hoeveel twee maal twee is
„Vijf".
„Zie je wel, Riet; maar één te veel".
