Hp't laatste moment... Sensationele redding Engelse militairen door vliegboot Hollandse piloten net op tijd Russisch Australië spionagenet in verraden Uit het leven van spionnen Toen Japanse militairen de Engelse marconist Charles McCormac in Singa pore gevangen namen, had de Engelsman er op dat moment geen idee van, dat z'n lot erger sou zijn dan dat van de duizenden andere Engelse soldaten, die op die tragische morgen in 1942 gevangen genomen werden. Hij wist niet, dat hij door zijn huwelijk voorbestemd was om te sterven. In Malakka opge voed, was de 26-jarige McCormac in het huwelijk getreden met de knappe halfbloeddochter van een directeur van het postkantoor. Zijn vrouw was ge- evacueerd, voordat Singapore zich moest overgeven en dat was maar goed ook want de Japanse spionagedienst had haar naam op het lijstje, omdat zij een Europeaan gehuwd had en zodoende „haar ras had verraden". Zij was de Japanners ontvlucht, maar nu hadden de Jappen haar echtgenoot gegrepen! van de kogels. Weer dook hij onder werden dik van dorst. Toen hoorden men van de bemanning van de vlieg en toen hij de tweede maal boven w* zjj in de verte weer het zachte ge- boot ontdekte. Het waren namelijk ter kwam zag hij, dat de twee Ja- brom van een naderend vliegtuig. Dit uniformen van de Koninklijke Ne- panse vliegtuigen in de verte verdwe maal bleek het een vliegboot te zijn. derlandse Luchtmacht"! Vrienden dus nen Vier van de vijftien vluchtelingen McCormac beet zich op de lippen toen Zij waren gevonden door het laatste hadden er het leven afgebracht - Mc hij het vliegtuig herkende. Het was Nederlandse vliegtuig, dat vanuit een Cormac, Donaldson en twee Engelse een Dornier, een Duitse vliegboot. basis aan de kust in Noord Siima- soldaten. Maar, het geschut uit de Het vliegtuig daalde en landde op tra opereerde. De andere eilanden laag over dat bad de boefe van de boot het water en kwam even later in de van Nederlands Oost Indië waren de^luchtefingen^e'Japanse herken- totaal versplinterd. De boot stond vol omgeving van de boot. De vluchtelin reeds in Japanse handen maar in Me een chef van de Kempei-Tai de Japanse Gestapo te Sin- ningstekenen op de toestellen gemak- water- Twintig minuten .varen de vier gen keken elkaar hulpeloos aan. Dit dan had een groep Nederlandse -J T ui 1 -4. 1. 4. J 4. i. keliik konden zien Uit de vliettiiiiren overlevenden bezig met hozen, toen was hun einde, zo dachten zij. De strijdkrachten stand kunnen houden, gapore geleid. „Jullie blank Uitschot, dat onze vrouwen trouwt hew7W hen geschoten moesten zij, uitgeput, de strijd staken Duitsers zouden hen ongetwijfeld over Mc Comiac en zijn mede-vluchtelin- Er was geen land in zicht en de man leveren aan de Japanse bondgenoten gen gingen aan boord van de Neder- Onder water nen i11 de OP60 bo°t hadden geen com landse vliegboot en later slaagden z'tf pas of kaart. Zij dreven en roeiden Vrienden er ln naar Australië te ontkomen. McCormac haalde diep adem en maar zij hadden er geen idee van in McCormac werd beloond met een ho De morgen na zijn gevangenneming werd McCormac voor twee jagers vlogen jullie zijn het gif van het Oosten", krijste die chef. Hij beval daarop twee soldaten McCormac's armen vast te binden. Hij haalde intussen zijn scherpe Samurai-zwaard tevoorschijn en liet zich zo diep mogelijk onder wa- v-'ëike rtchting"zfl"g5igen. sloeg het zwaard driemaal over het gezicht van de Engelsman. Spitte heTwaS omTem^n ,"*3? iTVZt ^hufton™» aans'emn6' Toen het bloed hem over het gezicht stroomde werd McCormac teruggebracht naar zijn cel, maar de afscheidsgroet van de wrede Japanner klonk hem nog steeds in de oren: „Tot ziens!" Twee dagen later kwam dit onaan- met zijn lange arm juist door het naam weerziens. McCormac's gezicht prikkeldraad bij de stoppen komen, was nauwelijks geheeld toen twee sue Over een half uur zou het donker den van het vlijmscherpe zwaard de zijn en in de paar minuten, dat de wonden weer openhaalden. ,,De vol- Jappen nodig zouden hebben om de gende keer krijg je nog meer" zo elektrische storing op te heffen zou schreeuwde de woedende chef van.de de ontvluchting moeten gebeuren. Kempëi-Tai. Mc Cormac kromp van pijn ineen en hij wist nu zeker dat de Jappen van plan war on hem te do den op afbetaling en dat het laatste Om half zeven draaide een van de hoofdstu1- daarvan nog maar twee et- Japanse schildwachten de knop van malen verwijderd was. het elektrisch licht om. De schakel- kast vloog in brand en het gehele Massa Uitbraak kamp was in duisternis gehuld. Dit was het sein voor de zeventien gevan- McCormac had nog maar éen kans n y00r de massale ultbraak. Zlj WH™». Ontvluchten! ^erpen me, gew0M op h0t Het bamboe kraakte en brak af. Het Plotseling klonk er echter een hy- ge onderscheiding en een officiers- (Copyright Oper? Mundi) Woeste aanval door John Godwin leven te blijven. Ontvluchten! De kleine cel, waarin hij terechtge komen was, bood plaats aan 17 wer- hek besweek. EenTcVeeuwendTiroep kende gevangenen. Als éen zou on.- japanse schildwachten probeerde de snappen, zouden de Jappen ongetwij feld de overige 16 gevangenen neer schieten. Dat hadden zij al eerder ge daan. McCormac besprak derhalve zijn ontvluchtingsplannen met al zijn vluchtelingen de weg te versperren lotgenoten en de verwaarloosde en maar de gevangenen rekenden met hongerige gevangenen vonden alles ht.i af voordat zij hun geweren in goed. Zelfs de voorman van de gevon de aanslag konden brengen. Met hou- genen, een dikke halfbloed Portugees ten knuppels werden ze neergeslagen zou meewerken. Dat was een groot De Portugees had niet gelogen. Vgf- voordeel want de Jappen hadden ver tien vluchtelingen bereikten het water trouwen ln hem. De Portugees vertelde de gevange- nabij Kianji Piont en vonden daar de boot van de Portugees. Zij klommen waar hij zijn boot had gemeerd er in en roeiden pijlsnel weg. McCor in het moeras nabij de Causeweg, die mac zat naast een stoere Australiër Singapore met Johore verbond. De die Donaldson heette, gevangenen moesten daar zien te ko- Korte tijd later dobberde het boot- men. De cel bestond uit bamboe en je met de vluchtelingen (twee waren draad en het hek was zwak en kon er niet ontkomen) op de oceaan, gemakkelijk opengedrukt worden. Van de kust was nog slechts een va- Even buiten de prikkeldraadversper- ge streep te zien aan de horizon. Nie- ring was de schakelkast va i het elek- mand van .de vluchtelingen wist iets trische licht. McCormac met zijn van de koers af. lange armen zou gemakkelijk bij de Plotseling hoorden de mannen een twee stoppen kunnen komen in deze brommend geluid van naderende vlieg schakelkast en dat bleek later ook tuigen, ,,'de boot uit" - schreeuwde inderdaad het geval te zijn. Hij kon Donaldson, „het zijn Jappen!" De thans onder voortdurende bewaking van politie Luitenant-kolonel JOHN. BAKER WHITE Vladimir verkoos ook de vrijheid De derde april in 1954 was voor een aantal mensen in ver- wist welke straf er op deze misluk- schillende delen van de wereld een dag vol opwindende ge- ki?£t Ppt n beurtenissen. Hun moeilijkheden vonden het beginpunt in het iiSChe autoriteitenTee^mlegedeïd telegraafkantoor van Canberra in Australië toen een ambte- omtrent de Sovjet-spionage heeft men naar van de Sovjet-ambassade drie gelijkluidende telegrammen duidelijker beeld gekregen van de verstuurde. De boodschap, die hij verzond dwong een beruchte GewrketSPïsnab^r" bankier in Milaan om zijn kantoor in een achterbuurt m aller- beeld dat ambtenaren van een Sov- ijl te verlaten en een dringend onderhoud aan te vragen met jet-ambassade dikwijls speciaal opge- een hooggeplaatste functionaris van de Italiaanse communis- >fide ..spionage-controieurs- zon. por tische partij. Een belangrijk agent moest om dezelfde reden in van^i'n'ambSrTe? Djakarta een dringend telegram verzenden naar Sjanghai en ken dikwüis samen met de agenten, een bekende Franse geleerde werd door de gebeurtenissen zo Anderen werken onder het mom overrompeld, dat hij flauw viel in zijn kantoor. Lcha"Tass*6"1" Van het persagent" Het complot, dat in Australië werd teiten of het zeer binnenkort zouden partij maar had het communisme opgerold teide vier hooggeplaatste re- wordenin 1948 de rug toegekeerd omdat '.fl geringsambtenaren die inzage kregen Toen Vladimir Mikhailovich Petrov het geloof er in had verloren van geheime stukken vier jouraaiis- besloot de dienst bg de Sovjets te ver Ze wist echter niet, dat zfl in 1947 ten, twee professoren aan een univer- J laten, legde hij niet alleen het rode op de lijsten van de Sovjets geboekt 8iteit en ee.i piloot die zich toelegde De drie mannen hadden dezelfde spionagenet in Australië bloot maar stond als ,,Nr 7 Lid van de partij". op het maken van intercontinentale boodschap ontvangen: „Petrov is met hij legde tevens de basis voor het Zk. zat dus in het complot zonder zich vluchten over lange afstanden documenten gevlucht!" Voor hen bete- meest intensieve onderzoek naar de hiervan bewust te zgn. Toen een Petrov en zijn vrouw kennen nu kende het, dat hun rollen in het Sov- methoden van de Sovjet-spionage ;n agent haar in 1950 vroeg officiële ge- 0ok ten volle de prüs van hun onime- jet-spionagesysteem bekend waren vele andere landen. Petrc bezette heimen te verraden weigerde zjj dan zwaai. Heden, vannacht en voor de geworden bij de Australische autori- een veel belangrijker post in de Sov- ook Dit had echter geen gevolgen rest van hun 'leven moeten zijn zich jet-spionage dan bijvoorbeeld Goe- voor de Sovjets want het meisje hield voortdurem' onder de bescherming renko in Canada, die eveneens de vrij zich stil. Van de Australische politie stellen, heid koos. In 1947 werd hij onder de Of deze gebeurtenis wat te maken Slechts op deze manier zijn zij vellie naam Vladimir Proletarsk} verar.t- heeft met Petrov's plotselinge be- v« r de wraa' van de 9e Otdel - .|e woordelijk voor de zgn „positieve ui- sluit de geheime dienst van de Sov- negende afdeling voor terreur en ver lichtingen "-operaties in Europa in het jets te 'erlaten is niet bekend. Er is zet, waarvan het hoofdkwartier Is ee tweede directoraat van het comité over dit besluit van Petrov trouwens vestigd in de Lubianka-gevangenis te van inlichtingen te Moskou. In 1949 nooit iets uitgelekt. Wel echter over Moskou. werd hij overgeplaatst .iaar de MVD de dramatische gebeurtenissen, die (COPYRIGHT OPERA MUNDI - het ministerie van staatsveiligheid volgden op zijn ontsnapping. In 19!"" kreeg hg de rang van luite- Geheime Sovjet-agenten die spe- nant-kolonel en zijn vrouw die van ciaal uit Moskou waren gezonden, pro OI0nGn SDrGKGfl majoor by de Sov jet-inlichtingendienst beerden namelijk op een gegeven mo n.ent Petrov en zgn vrouw in een OV6T J cl ff cl Misrpk'pnina vliegtuig te sleuren om hem en zijn a a iriiörvnv/liug vrouw naar Moskou terug te brengen Stenen met inscriptie, die ongeveer Zogenaamd was Petrov de derde se De kranten in dc gehele wereld schre 1.800 jaar geleden werden gebruikt als cretaris aan de Russische ambassa- ven hierover hoe de bedoelingen van vorm voor het gieten van loden ge- de in Canberra in Australië. In wer- - Sovjets op het laatste moment wer wichten en die onlangs in Jaffa z\jn kelrjkheid echter was zijn taak met den verijdeld gevonden, hebben aanduidingen opge- behulp van vertegenwoordigers van leverd voor de samenstelling van 'Je het Sovjet-persagentschap Tass een nil j bevolking van de stad in die tijd. De zgn vijfde kolonne te formeren in Aus (Jok SCuCSCrtCCrU, in deze stenen gegoten gewichten wur- tralië. Een vijfde kolonne, die ten O den officieel door de kooplieden ge- doel had zowel spionage als het om- Er waren echter ook andere dra- bruikt bg het afwegen der waren. Jp verwerpen van de Australische rege- matische aspecten aan dez« zaak die elke steen was in het Grieks gegra- ring. Een kolonne van Australiërs dus niet in het nieuws kwamen. De gro- veerd: „Onder de regering van Nerva om hun land te verraden. te publieke demonstratie bijvoorbeeld Trajanus Agoranomos Yehuda". „Ago Petrov boekte opmerkelijke sue- op het vliegveld tegen de gelegaliseer ranomos" was de titel van de waag- cessen bij de uitvoering an zgn de kidnapping was geënsceneerd door meester op de markt van Jaffa. Des- taak. Hij wist in het bijzonder veel de NTS - de Russische unie van so- kundigen maken uit deze inscriptie op geheime inlichtingen te verkrijgen, lidaristen, de meest actieve en onver dat een jood (Yehuda) door de Ro- Hij misrekende zich echter op een zoenlijke vijanden van het Sovjet-com meinsc heerser op deze belangrgi'.e jonge vrouw, die assistent-secreta- munisme. Voorts bleef ook onbekend post var waagmeester was benoemd resse was op het bureau van de dat een van de Russische agenten die e.. dat de Joden dus, reeds 26 jaar na hoge commissaris in Australië van Petrov naar Moskou had moeten to- de verwoesting van de tweede tempel Nieuw Zeeland. Zij was in 1944 toe- rugbrengen desnoods met geweld op en de verbanning der Joden, in Jaffa getreden tot de communistische weg naar huis ook deserteerde. fl(j terug waren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1962 | | pagina 11