S)e CeidóeSoti/^a/nt
Tussen de prins en Montgomery bestond
diepgewortelde vijandschap
VLAAMSE MARS OP BRUSSEL LEIDDE
TOT VECHTPARTIJEN
Vlaamse leeuw
brulde in Brussel
VLAMINGEN EISEN GELIJKE RECHTEN
Uitbarstingen van haat en woede
Hoogwaterstanden
MAANDAG 15 OKTOBER 1962
53e JAARGANG No. 15.754
feüREACS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Directeur J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN
Telef. 2 0 9 3 5 - Red. 20015, 25594 - Advert. 2 0 8 2 6 - Klachten bezorging 33839 (tussen 17.30 en 19.00 o.) - Giro 10.30.03 - Abonn. 0,65 p. w., 2,80 p. mud., 8,25 p. kw., Franco P4> 8,75. Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
Openhartig boek over Prins Bernhard
dant van het vliegveld was bijzon
der kwaad. De prins bedankte toen
als lid van de Liga.
Kwetsbaar.
Hij bevond zich toen in een bij
zonder kwetsbare positie voor wat
zijn studiemogelijkheden betrof en
zocht dus naar een zo onschuldig
mogelijke oplossing. Een idealisti
sche vriend van hem was leider van
In het boek van de Amerikaanse schrijver Alden Hatch over jprena1irV0M^1.nmp?5sg menine toriseer<^ s-s- dieS werd gevormd
prins Bernhard heeft de prins kritiek geleverd op veldmaar-
schalk Montgomery s leiding bij de slag om Arnhem op 1 7 sep- ec uniformen aan voor een evenement
tember 1944. Wanneer Montgomery in de dagen van de voor- da* 'je' meest leek op een rally voor
i till t i --a i i r i i De vijandschap tussen de beide be- sportwagens. De prins vroeg zijn
bereiding van de luchtlanding bij Arnhem geloor had gehecht velhebbers nam zulke ernstige vor- vriend, hem in de groep op te ne-
aan de woorden van prins Bernhard, die toen het commando ™en aan' dat g™eraal Eisenhower men totdat hjj zijn studie had vol-
j vt j i i r. li "ïi i i i diverse pogingen deed om het con- tooid. Hij stelde voorop, dat hij daar
over de Nederlandse binnenlandse strijdkrachten voerde, dan tact tussen prins Bernhard en Mont- na de afdeling weer zou verlaten,
zou naar de mening van de prins de slag om Arnhem geen mis- gmery »>veel mogelijk te beperken. De vriend nam het risico en stemde
ifi. J p\ -ïii Hy stelde een sectie Nederland in op toe. De uniformen werden bij de
lukking geworden zijn. Lleze passage uit het boek over prins het geallieerde hoofdkwartier en beste kleermakers van Berlijn ge-
Bernhard heeft in de Engelse pers sterk de aandacht getrokken. dee'd! prins Bernhard mee dat hij maakt. „Mijn dienst in de S.S. be-
ur ,j i r -ii in het vervolg alle benodigde voor- perkte zich tot de wekelijkse ral-
V eldmaarschalk Montgomery heert geen commentaar willen raden via deze sectie moest aanvra- ly's en verder moest ik zo nu en dan
leveren op de kritiek van de prins. Toen hem werd gevraagd «en. die dan op haar beurt de zaken op wacht staan. We hadden veel ple-
t i \V7 -li- me* de Engelsen zou regelen. Maar zier en niemand viel ons lastig
naar zijn mening zeide hij: „Waarom zou ik hierop reageren, dit werd een mislukking. „Een En- Toen zij hun studie hadden voltooid
Hij heeft het volste recht zijn eigen mening te hebben. Van mijn 6else generaal kreeg de leiding van verlieten prins Bernhard en zijn
l i,.,. p. i_ r die sectie aldus prins Bernhard, vrienden de S.S. en sneden zij alle
kant heb ik niets te zeggen. Ue prins heett zijn opvatting ver- „hij was zeker twee meter lang en banden met de nazipartij door.
teld aan de Amerikaanse schrijver Alden Hatch, wiens boek is dus noemden zij hem klein duimpje.
ij o D l j j- li. r i.- j j Dat was de stomste generaal die ik
getiteld: Prins bernhard, diens plaats en functie in de moderne 0oit heb ontmoet. Waarschijnlijk nog
monarchie"
Onthullingen aan Amerikaans journalist over
gebedsgeneester en „zwarte uniform"
van. Ik ging naar Eisenhower en zei
tegen hem: „Bevrijd me alsjeblieft
Het boek is zaterdag uitgekomen havens worden aangevoerd, om te van die generaal, ik kan met die man
bij de Nederlandse uitgever H. J. W. voldoen aan de behoefte van de al- niet praten en ik weiger verder nog
Becht in Amsterdam. In Amerika lesverslindende grote legers. De ge- iets met hem te maken te hebben",
komt over een maand de Engelse neraals kibbelden onder elkaar De zaken werden tenslotte defini-
editie uit, terwijl ook in andere lan- voortdurend om de kostbare voorra- tief geregeld in een ijzige bespre-
den vertalingen van dit werk zullen den en daarbij werd met prins Bern- king tussen Montgomery en prins
verschijnen. hard nauwelijks rekening gehouden. Bernhard. waarbij zij een soort wa-
Dit was eigenlijk het begin van penstilstand sloten.
Pnns Bernhard zegt in dit boek, zjjn vete met veldmaarschalk Mont-
dat Montgomery in zijn memoires gomery. Alle voorraden die in dit
heeft toegegeven dat Arnhem een oorlogsgebied werden aangevoerd, Succes van het geheel,
mislukking was. „Ik wou aldus de waren vanzelfsprekend 't eigendom
prins, „dat Montgomery erbij gezegd van Montgomery's 21ste legergroep. tj u j v i
had, dat het een mislukking was, die De veldmaarschalk was van mening, ^lden Hatch zegt dan in zijn boek,
men gemakkelijk had kunnen voor- dat de Nederlandse eenheden mis- ®ls onpartijdig buitenstaander over
komen. Voor de slag bij Arnhem wa- schien wel nuttig werk konden doen deze b!"ei? controverse dat de
ren myn chef-staf generaal majoor maar dat zijf Wat de bevoorrading ?™n® niet helemaal gelijk had en
P. L. G. Doorman, eèn ervaren staf- betrof, maar voor zichzelf moesten ^onty m,et hele™aal ongelijk. Van
officier en ik bij hem. Wij wisten ZOrgen. Nederlands en ook van zuiver men-
wel wat meer over de toestanden in - selijk standpunt gezien had prins
Nederland dan hij. Wij spraken over Tfins Hernnard kon niets van de Bernhard gelijk, maar van een zui-
de topografie van het gevechtster- veldmaarschalk loskrijgen voor zijn ver militair standpunt bekeken valt
rein, over de toestand van de grond mann®n- De prins nam contact op er veej te zeggen voor de opvattin-
en van de wegen, over wat je wel me* de opperbevelhebber Eisenho- gen van Montgomery. De maar
met tanks kon doen en wat uitge- wer' die zear gevoelig was voor zijn schalk was belast met de uitvoering
sloten was, waar de infanterie zich argument. Dat hij niet van plan was van operaties op enorme schaal, in
zou moeten bevinden en waar ze zlJn mannen op wacht te laten staan welk verband het wel en wee van
niet nodig was. Maar Montgomery zonder overjassen, op klompen of in enkele duizenden soldaten onderge-
weigerde absoluut ons te geloven", lompen en zonder behoorlijke voe- schikt moest blijven aan het succes
ding- van het geheel.
Prins Bernhard meent, dat het een prins Bernhard is later recht-
tweede fout was van Montgomery, streeks naar Montgomery's staf-of-
dat de parachutisten veel te ver van fjcier bevoorrading gegaan, Olivier Het zwarte uniform.
Arnhem werden uitgeworpen. Een p00le. Hij zei dat Eisenhower ak-
deel van hen moest 30 of 40 km. koord ging met de levering van rant- T TT
marcheren om hun doelen te berei- SOenen en 24.000 overjassen. Wat de ln het boeK van Alden Haten wordt
ken en dat gaf de Duitsers de tijd prjns toen niet wist, was dat Mont- °°Y verhaald hoe en waarom de
een warme ontvangst voor deze een- gomery die overjassen toen onmid- Pn"s in z«n ,jeu^d eenJcd® zfYarte
heden te organiseren. Tenslotte wei- dellijk nodig had voor een ander on- umform van de Duitse SS heeft ge-
gerde Montgomery categorisch ge- derdeel. dragen,
loof te hechten aan inlichtingen die
de prins hem verstrekte, over de T?en de veldmaarschalk dan ook Toen de prins namelijk serieus
sterkte en de locatie van de Duitse ontdekte dat de voorraad verdwe- aan zjjn studie begon moest hij een
troepen in het aanvalsgebied. „Het "en }vas' schreeuwde hy moord en compromis sluiten met het nieuwe
resultaat was bijvoorbeeld, dat een brand. „Dat^ was het begin van onze politieke stelsel, dat Duitsland steeds
van de pararegimenten werd afge- vijandschap aldus de prins. vaster in zijn greep kreeg. Er was
worpen in een terrein waar zich namelijk een nieuw soort tentamen
twee Duitse pantserdivisies bevon- Slinks. ingesteld voor ieder, die aan de uni-
den. Ik zou het bijzonder hebben ge- versiteit een graad wilde behalen,
appricieerd als Montgomery deze de- Deze vijandschap werd regelmatig dat bestond uit een onderzoek naar
tails in zijn memoires zou hebben aangewakkerd, doordat de prins de politieke instelling van de stu-
Het boek geeft ook een groot aan
tal bijzonderheden over wat de
een afleggertje uit de boerenoorlog: schryyer noemt een moeilijke pe-
Hij begreep absoluut niet, wat wij ™ode namelijk die waarin de con-
probeerden te bereiken en het in- a en Yan mejuffrouw Greet Hof-
stellen van de sectie Nederland werd £}an?< d® gebedsgeneester, met het
een catastrofale mislukking. Binnen Komnklijk Huis bestonden. Ook ver
twee weken had ik er schoon genoeg baa^de. _P^.in.s ar "^voering in hoe
hem in 1952 in het militaire zieken
huis Walter Reed in Washington
werd verteld, dat hij in het beste ge
val nog slechts acht jaren te leven
had, en in dit verband kan de schrij
ver een meer optimstisch getinte
voorspelling van professor Nuboer
citeren: „Jij wordt zeker tachtig".
De prins geniet volgens de Utrecht
se professor een bijzonder goede ge
zondheid.
ren dienen de politieke leiders van
het land elkaar te ontmoeten in de
normale democratische instellingen
en niet op straat om de voorwaarden
te scheppen voor een beter weder
zijds begrip van de vraagstukken, die
de Vlamingen en de Walen bezighou
den".
De Luikse studenten reageerden
op hun eigen wijze op de Vlaamse
„Brussel Vlaams". Uit duizenden kelen klonk zondag deze kreet in de
straten van de Brusselse binnenstad tijdens de „tweede mars op Brussel".
Ruim drie uur lang trok een indrukwekkende stoet Vlamingen uit vijf betoging van zondag. Zij stuurden
Belgische provincies door het centrum van de hoofdstad. Het „Vlaams een telegram naar de secretaris-ge-
Aktiekomitée,,, dat de betoging organiseerde, schatte het aantal deelne- neraal van de V.N., waarin werd ge-
mers op meer dan 200.000, het dubbele van de eerste grote manifestatie, zegd: „Hondsdolle Vlamingen vallen
die het vorig jaar oktober werd gehouden. Volgens de eerste ramingen de hoofdstad binnen. Zend politie-
van de Brusselse politie werd echter het aantal van 45.000 niet overtroffen. macht
De Vlaamse invasie van Brussel verliep niet zonder incidenten. Op tal
van plaatsen ontstonden vechtpartijen met franstalige tegenbetogers,
waardoor ongeveer vijftien personen werden gewond, onder wie drie
politieagenten. Tientallen betogers werden door de politie opgebracht.
vermeld", aldus de Prins.
Moeilijke problemen
Alden Hatch verhaalt van de moei
lijke problemen die prins Bernhard
moest oplossen. Het verkrijgen van
een behoorlijke uitrusting voor zijn
mannen was daar een van. Logis
tieke problemen vormden voor de
geallieerde legers de grootste en
vaak onoverkomelijke moeilijkheid.
Er konden genoeg voorraden via de
stranden of de enkele beschikbare
„HERSTELBETOGING"
Tot laat in de avond is de Belgi
sche hoofdstad gisteren in het teken
van betogingen blijven staan. Nadat
de Vlaamse deelnemers aan de mars
de stad hadden verlaten, werd een
„herstelbetoging" gehouden door de
Brusselse afdeling van de Waalse
Frans en Nederlands, verzet tegen v°Jksbeweging van wylen André Re-
inbreuken op de culturele onschend- nard* waarin enkele honderden jon-
baarheid van Vlaanderen en gelijk- ®eyen deelnamen. Zij slaagden er in
De Brusselse polity was geheel waardige behandeling van de Vla- yerkeer in de binnenstad enige
voor deze dag gemobiliseerd. Dit - 14- 1J-»
dent De prins begreep onmiddellijk, -66-0- mingen in Bnissel.
Hot Viii irnnp Hit Jontamon nnnit 7nn t-1 luuul-1 1 n.i i_ u i_
ZOEKT U EEN
goed Anker Horloge
voor 30.- en 40.- of het aller
beste van 200,- en 300,-?
v. d. WATER, Haarl^traat 207
heeft het. Grote keuze in alle
prijzen en merken.
tijd lam te leggen door de beugels
van trams omlaag te trekken en er
denten al begonnen toen de eerste De orde bij het beursgebouw werd waren talrijke charges van politie en
Vlaamse groepen op de Anspachlaan eerst hersteld, nadat enkele tegenbe- rijkswacht voor nodig om de orde te
het beursgebouw naderden. Hier had- togers bij een vrij hevige ontploffing herstellen.
satieT die door d"e Nazi's als politiek d5"a^n^"enteb"|®™nedSê®ra^° ïeroorzafiu door een mePttaiitWgï
pnïsTasa5d van'de Lila vöm sport- riteiten op het bordes plaatsgenomen vulde bus, die uit de stoet werd te- Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
vhegers en bevond zich dus in een om de stoet gade te slaan. Franstalige ruggeworpen jiaar de contra-mam-
dat hij voor dit tentamen nooit zou
slagen. De enige mogelijkheid om er
van af te komen was het lidmaat
schap van een paramilitaire organi
gunstige positie. Daaraan kwam ech- iegenbetogeA begroetten de optocht Gewapm.de rijkswacht
ter een eind toen hij met zijn toestel met kreten als „Bruxelles Francais J[®egd® J^erna straten rondom het
in een meer terecht kwam en naar en het zingen van de „Marseillaise", oeursgeoouw scnoon.
- de oever moest zwemmen. Het vlieg- waarbij een aantal Walen met uitge- Elders langs de route zetten de
(Advertentie) tuig was verloren en de comman- strekte hand de „Hitlergroet" brach- schermutselingen zich voort. Enkele
DROOG WEER
De Bilt, maandag 10 uur.
T_„ i j Het KNMI deelt mede:
tegenbetogers slaagden er in een Tijdens het weekeinde handhaafde
der Vlaamse leeuwenvlaggen te ver- v,n„Qn d """""ddiue
Bij het over en weer schreeuwen overen, die zij verscheurden en op de bied vrn M fi
bleef het echter niet. Een regen van grond vertrapten. Dit leidde nieuwe blvond zich® aan de rïnd u er'and
rotte eieren, voetzoekers, donderbus- vechtpartijen in waarbij de stokken waardoor enkele zwIkkl frome^uU
de aanplakborden als wapens het noordwesten tot ons land konden
sen, flesjes inkt, pakken roet, flesjes
mayonaise, mosterd en groene zeep dienden.
straatgevecht op grote schaal dreigde politie koh met grote moeite 'n auto- droglll fZhWronE a"fel[nnllï
te ontstaan, dat met de grootste moei- mobilist ontzetten, die in de menigte nacht een groot deefvan oL land bbi"
te door de ordedienst van de betoging was vastgeraakt en wiens wagen nen. Boven Scandinavië kwam in deze
en de politie, waar nodig bijgestaan omver was gegooid. Een tegenbeto- lucht in de afgelopen nacht plaatse
door de gewapende rijkswacht, kon ger die een handgranaat in zijn zak lijk niet minder dan 8 graden vorst
worden voorkomen. Het kwam nu tot had, werd gearresteerd. Ruim drie voor. Een volgende storing die over
een heftig handgemeen tussen klei- uur duurde het voorbijtrekken van het zeegebied ten noorden van Schot-
ne groepen, waarbij aan beide kan- de stoet. De grote lanen in het een- land naar Scandinavië trekt zal de
ten vele rake klappen werden uitge- trum van Brussel boden daarna een wind in ons land weer doen krimpen
deeld- aanblik, of er een ware veldslag was naar noordwest tot west en dan zal
geleverd. weer zachtere en vochtige lucht ons
„Al vloog de boel ln land binnendringen. Hierin komt vrij
spaanderen..." „Verbluffende vorderingen" veel bewolking voor en kan van-
Terwij 1 het geluid van ambulan- De organisatoren noemden na af- "acht plaatselijk mist ontstaan, maar
ces zich mengde in het gejoel en ge- loop van de betoging deze „het zicht- de regenkansen blijven klein,
fluit van betogers en tegenmanifes- bare bewijs van de verbluffende vor-
tanten en het ontploffen van het ove- deringen, die de Vlaamse beweging
rigens lang niet altijd onschuldig in één jaar heeft gemaakt". Een der
vuurwerk, trok de stoet zij het met de mars zal er niet komen „Deze
vertraging verder. „Al vloog de boel tweede was beslissend, de regering
in spaanderen, wij eisen Vlaams in moet zelf weten wat zy nu doet".
Vlaanderen", luidde één van de hon- Een eerste reactie van officiële zij -
derden spandoeken, die werden mee- de in Brussel kwam nog zondagavond
gedragen. De slagzinnen onder- „Het is te betreuren, dat in de moei-
streepten het doel van de betoging: lijke psychologische omstandigheden
de eis tot proportionele vertegen- waarin het land thans verkeert, som-
woordiging van Vlamingen en Walen migen het nodig geacht hebben hun
in het parlement (500.000 Vlamingen toevlucht te nemen tot een manifes-
zyn door de huidige wijze van ver- tatie, die geenszins bij Vlamingen of
kiezingen niet vertegenwoordigd), Walen een beter begrip kan bijbren-
„vernederlandsing" van het bedrijfs- gen, voor de wederzijdse grieven en
leven in Vlaanderen, een werkelijke eisen", aldus werd in een communi-
Een beeld van de zondag in Brussel gehouden massale betoging van de Vlamingen: tegendemonstranten zijn
slaags geraakt met de betogers en halen de „Vlaamse" Leeuw" neer. Een van de vlaggen ligt reeds op de grond
Zon- en maanstanden
16 Okt.: zon op 07.05, onder 17.46;
maan op 19.56, onder 10.37.
16 Okt.: v.m. 5.01; n.m. 17.22.
KORRELTJE
De school des levens kent geen
afbakening van de grens tussen het qué gezegd. „Morgen evenals giste- vakantie.
