Leidse Courant | 1962 | 11 oktober 1962 | pagina 5

Buitenlandse acteurs
spreken Nederlands

350 Jaar Nederland-Turkije 1612-1962

WIJ WETEN HET..

DONDERDAG 11 OKTOBER 1962

DE LEIDSE COURANT

PAGINA S

den een expositie plaats die het tul
penmotief in de Turkse kunst illus-
tree. ie, met welwillende medewer
king van de Turkse regering.

De Turl regering van haar kant
heeft prof. dr. Halil Inalgik, hoog
leraar aan de universiteit te Ankara
:n de Westeuropese geschiedenis, die
heedfe voor radio Ankara een

LEZINGEN DOOR
TURKSE PROFESSOR
IN LEIDEN

Op 6 juli was het 350 jaar geleden
dat de diplomatieke betrekkingen

tussen de Republiek der Verenigde lezing hield over de totstandkoming

Nederlanden en het Turkse Rijk tot dezer diplomatieke betrekkingen, in

stand kwamen. Op die dag overhan- de gelegenheid gesteld enkele lezin-

digde de Groot-Vizier de door Sultan gen en colleges in Nederland te geven.

Achmed I bekrachtigde Capitula- Prof. Inalgik zal op maandag 15 ok-

ties" aan de eerste Nederlandse am- tober des avonds te 20.15 uur in het

bassadeur. mr. Cornelis Haga, die na Akademiegebouw te Leiden onder

zijn juridische studies te Leiden ausoiciën van h"t Nederlands Insti-

reeds een diplomatieke zending in tuut voor het Nabije Oosten en het

Zweden had vervuld. Deze diploma- Oosters Genootschap een lezing hou-

tieke betrekkingen werden sindsdien den over: „De betrekkingen van het

nimmer verbroken en daarmede zijn Ottomaanse Rijk met Europa door de

Nederland en Turkije in de moderne eeuwen u"en". Daarnaast zal hij op

gosrhiedenis de recordhouders van donderdag 18 oktober een college ge-

de langstdurende diplomatieke be- ven over de Europeanisatie-bewegin-

gen in Turkije, die onder leiding van
de Kamal Ataturk in de twintiger ja
ren dezer eeuw tot de stichtting van
de Turkse Republiek hebben geleid.

trekkingen ter wereld.

Nadat in mei j.l. van deze histo
rische gebeurtenis door de Neder
landse regering in het Kurhaus te
S^hevenimgen een gala-concert was
go nepboden mpt mp'1o«'prking van de

Turkse pianiste Idil Biret en van 1 —4

juni tot 15 juli in het Rijksmuseum te avond geplaatst voor de tweede ronde
aw,~QI+ van het toernooi om de Europese Beker
Amsterdam een tentoonstelling met bekerwinnaars. Te Londen wonnen

historische documenten en schilde- de Italianen de derde en beslissende
rijen over de Nederlands-Turkse be- ontmoeting voor de eerste ronde tegen
trekkingen was gehouden, vond in Bangor City (Wales) met 2-1, na 1-0
augustus j.l. in de Lakenhal te Lei- voorsprong bij rust.

FC Napels (Italië) heeft zich gister-

WILT IJ IETS WETEIS

Huurverhoging 1. Huizen die enige vragen over verhoging van
voor april 1960 beneden de zeven waterleidingskosten.
gulden huur deden, mochten die met Antwoord: Deze watertarieven lig-
ingang van die datum verhoogd wor- gen bij vrijwel alle bedrijven anders
den? en aangezien wij zelfs niet weten

2. Huizen, die voor 1 september waar u woont, kunnen wij u niet
beneden de negen gulden huur de- antwoorden.

den, mogen die met ingang van die D; kunnen wjj het

datum verhoogd worden? aldus me- eventueel tevee, betaalde mag u al_
vrouw L. v. jj. leen verrekenen als u daartoe ge-

Antwoord: Wil mevr. L. v. D. ons rechtigd bent en dit staat eerst wet-
opgeven in welke gemeente de door telijk vast als de kantonrechter het
haar bedoelde woningen staan? heeft bepaald,

cv. e „c Wat uw laatste vraag, of het te-

?oed van iemand door te lange loop-
tijd vervalt, betreft: schulden kun
nen verjaren na minimaal 5 jaren,

Kan in plaats van scherp zand ook de
as van briketten worden gebruikt
cm wat struktuur te geven aan tuin
aarde.

Antwoord: De as van briketten
geeft door haar zeer fijne samen
stelling geen struktuurverbetering
aan uw tuingrond. Blijf dus hiervoor
maar liever scherp zand gebruiken.
Wel bevat die as voedingsstoffen voor
de planten, al is het maar weinig, nl
wat stikstof, die zeer langzaam ter
beschikking komt en wat kali, fos-
forsum en kalk. Wij adviseren u dus
die as door de door u genoemde af
valstoffen heen te mengen en er met
de bemesting maar geen rekening
mee te houden. Bevat geen giftige
stoffen.

Vraag omtrent de hoogwater
standen. Deze tijden ontlenen wij aan
de Enkhuizer Almanak, welke o.a.
deze tijden weergeeft van Scheve-
ningen. Voor onze kust (Katwijk
Noordwijk) berekenen wij pl.m. 20
minuten verschil.

Op 30 september was inderdaad de
hoogwaterstand in Rotterdam op 6.09
uur, in Dordrecht op 6.37 uur, bij
Texel 9.08 en bij IJmuiden 4.33 uur.

Boeken F. W. wil graag iets
meer weten over de boeken „Agnes
Grey" van Anna Bronté en „Ma
dame Bovary" van G. Flaubert.

Antwoord: Aangezien wij 't boek
„Agnes Grey" niet hebben gelezen,
kunnen wij u natuurlijk niet advi
seren. doch gezien de naam, die de
schrijfster heeft, lijkt het ons geen
verloren tijd het gelezen te hebben.
Indien u het niet voor niets wilt
kopen, kunt u het misschien beter
eerst eens uit een bibliotheek lenen.

Wat betreft de door u genoemde
gewaagde uitdrukkingen menen wij
u toch wei te moeten geruststellen.
De schrijfster heeft beslist niet de
intentie gehad opzettelijk slecht te
willen zijn, zü heeft dit uitsluitend
geschreven om de lezer duidelijk te
willen maken van wat er in haar
figuren leefde. Door dit te lezen zal
een verstandig mens zeker niet slecht
worden of een 'out begaan. Het is
de romanfiguur die zo spreekt en
niet u. Om dezelfde reden nemen wij
aan, dat deze boeken niet op de In
dex zijn geplaatst. Slechts boeken,
die regelrecht geloof en zeden aan
tasten en ook met dat doel geschre
ven zijn, worden verboden.

Honkbal Kunt u mij adressen
geven van honkbalclubs in Amster
dam, liefst christelijke, vraagt d. B.

Wij hebben niet alle adressen -'an
honkbalclubs beschikbaar, doch in
dien u even belt naar de Kon. Neder
landse Honkbalbond, Bors. van Wa-
verenstraat 63, Amstelveen, telefoon
02964-3103, zal men U aldaar van
adressen voorzien.

Huurverhoging Wat is de huur
thans van een huis in 1939 gebouwd
ir Hazerswoude. In 1939 was de huur
5.00 per week. Is de huidige opslag
12 pct.6, aldus C. M. S.

Als de huur van dit pand op 1
april 1960 verhoogc' is met 20 pet.,
dan mag d» huur per 1 september
1962 ook verhoogd worden met (voor
uw gemeente) 12 pet.

Waterlevering Abonnee stelt

maar de verjaringstermijn kan ge
stuit worden, b.v. door tussentijdse
aanmaningen.

JOH. DE VEER:
zoek goedkope
slagers

De heer R. Visser heeft gis
teren op de openbare vergade
ring van het produktschap voor
vee en vlees in Utrecht zijn ver
ontrusting uitgesproken over
de grote tegenstelling die er,
volgens hem, bestaat tussen de
prijs die de boeren voor hun
koeien krijgen en de prijs die
de huisvrouw bij de slager voor
het rundvlees moet betalen.

De voorzitter van het pro
duktschap, de heer Joh. de Veer,
zei hierop, dat er in Nederland
zoveel slagerijen (9500) en
groot-winkelbedrijven zijn, dat
er zeker in de grote bevolkings
centra voldoende concurrentie
is.

„Als de huisvrouw niets van
de prijsverlaging merkt, moet
ze op pad gaan en een andere
slager zoeken", aldus de heer
De Veer, „want er zijn slage
rijen genoeg die de prijsverla
ging wel hebben doorgevoerd.
Daarvoor hoeft zij alleen maar
de advertenties te bekijken".

Dank zij nasynchronisatie

Veertig dagen werken om een film
van 55 minuten in te spreken

(van onze verslaggever)

Den Haag (P P) - „Dokter we zijn nu wel zover. We beginnen de
show op het magische scherm. Nu zult u zien waarover ik gedroomd
heb I" Regisseur Wien Heussen schudt het hoofd. „Sorry, je viel te
laat in. Over Weer begint het stukje film te draaien. Op het scherm
verschijnen cijfertjes precies op de seconden. Start 11, 10, 9, 8, 7, 6,
5, 4, 3, 2, en een wit ruitje in de vorm van een dropje. „Dokter, we
zijn nu wel zover. We beginnen de show op het magische scherm.
Nu zult u zien waarover ik gedroomd heb „Dat is beter. Vanaf
„we beginnen de show op het magische scherm" was je precies lip
synchroon, maar het eerste „Dokter, we zijn nu wel zover", was
nog iets te laat. Je moet maar invallen op het wybertje". Daarmee
bedoelt de regisseur het witte dropje, dat vlak voor het invallen van
het beeld op het scherm verschijnt. Weer wordt het overgedaan en
nog eens en nog eens, net zolang, totdat de tekst precies sluitend is
op de lipbewegingen van de Engelse acteur op het witte doek. Dan
roept de regisseur Heussen „Mogen we dit nog even terughoren

Het nasynchroniseren daarentegen
biedt de mogelijkheid om de gehele
oorspronkelijke tekst in het Neder
lands te vertalen, waardoor de kijker
niet gedwongen is de tekst te lezen
en hem dus niets van het beeld ont
gaat, terwijl hij zonder verlies van
een deel van de inhoud het gebodene
in tekst kan volgen.

Gezien de wetenschappelijke onder
werpen van de films besloot de
A.V.R.O. in dit geval tot nasynchro
niseren.

Even is er adempauze. Coen Flink, de
bekende Nederlandse toneelspeler, die
we reeds in zoveel prachtige creaties
op toneel en televisie konden bewon
deren, onlangs nog in de titelrol van
het stuk „Alexander de Grote", zet
de koptelefoon af en kijkt en luistert
gespannen naar het resultaat, dat nu
op het filmscherm te zien en via de
luidspreker in de studio te horen is.
Vragend kijkt hij naar de regisseur.
„Uitstekend Deze houden we zo
Volgende „take"

Wij zijn gast in de studio's van
Haghefilm in Den Haag, waar de na-
synchronisatie plaats vindt van vier
door de AV.R.O.-televisie aange
kochte documentaires van Frank
Capra, die deze zomer over de tele
visie zullen worden uitgezonden. Het
zijn films met een duur van 55 minu
ten, dus bijna een uur, die elk een in
teressant wetenschappelijk onder
werp hebben, dat op zeer begrijpelij
ke wijze in de film wordt gebracht
en waar de toeschouwer zeer veel
van kan opsteken.

DE ZON EN HET BLOED

De eerste film, die handelt over de
zon, werd uitgezonden op maandag
avond 10 juli j.l.

De tweede film, die gaat over het
bloed en die de titel draagt„Hemo
de geweldige", zal op maandagavond
15 augustus vertoond worden. Het
was bij het nasynchroniseren van de
ze film dat wij een kijkje konden
nemen.

Veelal worden buitenlandse films
voorzien van Nederlandse ondertitels,
die de kijker noodzaken onder het
beeld de tekst te lezen. Aan dit sys
teem kleven bezwaren. Toeschouwers
die de vreemde taal niet kennen, zijn
op deze teksten aangewezen, willen
ze de film kunen volgen, doch zij mis
sen dan vaak een deel van het beeld.
Bovendien is het soms moeilijk om
de vertaling volledig te geven, kort
om deze manier is niet ideaal.

TIJDROVENDE ARBEID
Dit nasynchroniseren is een moeiza
me arbeid, daarvan weet regisseur
Heussen mee te praten. Hij krijgt de
Engelse tekst op de band, zodat hij
die op een bandopnemer kan af
draaien en beluisteren, maar ook op
schrift (script), zodat hij volledig in
staat is er een goede vertaling van te
maken.

Het blijft echter niet bij vertalen al
leen. want dan zou het nog niet
moeilijk zijn. Neen er zit meer aan
vast, want de vertaling moet zo ge
kozen worden, dat de Nederlandse
woorden kloppen met de lipbewegin
gen van de Engelse acteur.

Een ieder die zich wel eens met ver
talen heeft bezig gehouden, zal be
grijpen voor welke problemen men
komt te staan. De Nederlandse zin
nen moeten even lang zijn als de
Engelse en waar de Engelse acteur in
een zin de nadruk legt, moet dit in
de Nederlandse zin ook mogelijk zijn.
Kortom het brengt heel wat hoofd
brekens met zich mee. Dikwijls moet
de vertaler zijn toevlucht nemen tot
het gebruik van een spiegel zodat hij
kan zien welke lipbewegingen zijn
mond maakt bij de Engelse uitspraak
en hoe dit uitvalt bij de Nederlandse
woorden. Niet minder dan ruim hon
derd uur werk zit er in om die 55
minuten film te vertalen.

295 STUKJES BEELD EN

295 STUKJES GELUID
Daarna wordt de film in kleine stuk
jes gesneden, liefst niet minder dan

295 stuks, die elk een korte episode
laten zien, waarin een betrekkelijk
los aanloopstuk, waarop het aftellen
staat en dan aaneengeplakt tot een
band zonder eind, die zo in de pro
jector kan worden gezet. Zo'n stuk
je heet een „take". Bij dat stukje
wordt de tekst gemaakt. We hebben
dit bijgewoond en gezien hoe moei
lijk het is.

Eerst dTaait het stukje zonder eind
enige malen door de projector en
wordt door de Nederlandse acteur
die de tekst moet spreken, en de re
gisseur goed bekeken. Coen Flink zit
met een koptelefoon op, waardoor hij
de Engelse tekst van de film kan ho
ren. Voor zich op een lessenaar heeft
hij de Nederlandse tekst.

Eerst luistert hij enige malen naar de
Engelse tekst. Dan begint hij heel
zacht zijn Nederlandse tekst mee te
spreken. Als acteur kent hij die tekst
snel uit het hoofd en dan spreekt hij
steeds mee. zonder naar de tekst te
kijken, doch lettend op de lipbewe
gingen van de acteur op het scherm.
Na enige malen oefening beginnen
dan de opnamen. Het rode lampje
gaat branden en iedereen is muisstil.
De film draait. Vier, drie, twee, drop
jedaar gaat hij Net iets te

vroeg Over. Net iets te laat Meer
nadruk leggen op een bepaald deel
van de zin En zo gaat het maar
dooT, totdat het is gelukt. „Houden

Op die manier ontstaan 295 stukjes
beeld met de daarbij behorende 295
stukjes geluid.

Het is echter niet alleen Coen Flink
die hier een rol speelt. Robert Sobels
spreekt de tekst van professor Re
search, die samen met de schrijver
(Coen Flink) de hoofdrollen vertol
ken in alle vier films. Daarnaast
spreken nog andere acteurs en actri
ces mee. doch dit varieert van film
tot film

Natuurlijk wordt het heel erg moei
lijk, wanneer vier of vijf acteurs en

Coen Flink spreekt z(Jn tekst,
nauwlettend de lipbewegingen
van de Engelse acteur volgend.
De regisseur kUkt gespannen toe.

actrices tegelijk moeten werken en
spreken, zoals in sommige delen van
de film wel voorkomt. Dan kan het
gebeuren dat er twee of drie hun
tekst goed spreken, terwijl er één een
fout maakt. Dan moet de opname
weer over en loopt men de kans dat
dan een ander weer mist.

Na de opnamen die dagen in beslag
nemen, volgt de montage. Het mon
teren van de beelden in de Juiste
volgorde en het geluld is op zich al
niet zo eenvoudig, doch bij de mon
tage worden de puntjes op de i gezet.

WEER SCHUIVEN

De regisseur controleert dan de ge
sproken tekst nog eens met de lipbe
wegingen en hij kan dan de tekst nog
iets opschuiven naar voren of naar
achteren of een bepaald woord vroe-
geT of later laten vervallen. De pro
jectie geschiedt met een snelheid
van 24 beeldjes per seconde. Het is
dus heel goed mogelijk om naast en
kele beeldjes in de geluidsband blin
de stukjes te plakken en op die ma
nier een woord, of enkele woorden
en desnoods een zin van plaats te
doen veranderen.

Deze montagewerkzaamheden vergen
ongeveer 15 tot 20 dagen. Het komt
er op neer. dat er zo'n veertig dagen
werk zit in het nasynchroniseren "an
een film van 55 minuten duur. Het
Is een moeilijk werkje, maar het
stemt wel tot voldoening, wanneer
men tenslotte het resultaat ziet en
het doel is bereikt. De Engelse ac
teurs spreken Nederlands, dank zij
de moderne techniek en de capacitei
ten en geduld van de Nederlandse
acteurs en regisseurs.

Het is wel eens goed. dat wij als ge
wone televisiekijkers weten hoeveel
moeizaam werk achter de schermen
wordt gedaan. Misschien brengt het
ons tot iets meer waardering voor
het geboden" 1
(Nadruk verboden)

KORTE GOLF

ss „Noordam":

Argentinië:

n ms „Cap San Nicolas"

De Damesbeurs, die gedurende ts „Libertad"
tien dagen in de Haagse Houtrust- Australië:
hallen is gehouden, is gesloten. Het ms ..Willem Ruys"
aantal bezoekers was 130.617, in het Weserstein
jaar 1961: 130.233, in het jaar I960: mg „Cap San Nicolas"
123.670. 38% van de bezoekers waren ms „Phecda"
mannen. De leeftijd van de meeste „Laennec"
bezoekers (sters) lag tussen de 20 en Br^~0£Si~^ï
40 jaar. ms 'l^0.ua?g-Sl

ss „Africa

Canada:

ss „Statendam"
VERZENDING PER ZEEPOST

ss „Noordam

Met de volgende schepen kan zee- Chili: ms „Köln"
post worden verzonden. De data, Indonesië: verkeer gestaakt
waarop de correspondentie uiterlijk Ned. Antillen:
ter post moet zijn bezorgd, staan, tus- ms „Oranje Nassau"
sen haakjes, achter de naam van het Nieuw-Zeeland:
schip vermeld. ms „Willem Ruys"

Amerika, Verenigde Staten van Suriname:
ss „Statendam": (14/10) ms „Oranjestad"

(14/10)
(15/10)
(17/10)

(14/10)

(14/10)

KERST- EN NIEUWJAARS
CORRESPONDENTIE

(17/10) Republiek van Zuid-Afrika en Maleise Federatie (Kuala

Z.-W.-Afrika: Lumpur): 7 november

(14/10) ms „Pretoria Castle" (14/10) Marokko (Casablanca): 30 november

(17/10) ss Radja" (17/10) Mexico (Mexico City): 19 november

Inlichtingen betreffende de verzen- Nederlandse Antillen (Wil-

(14/10) dingsdata van postpakketten geven lemstad, Oranjestad): 19 november

(16/10) de postkantoren. Nieuw-Zeeland (Wellington): 8 nov.

Nicaragua (Corinto): 9 november

Nigerië (Lagos): 14 november
Pakistan (Karachi): 20 november
Panama (Rep.), Cristobal: 20 nov.
Paraguay (Asuncion): 9 november

Zeepostcorrespondentie voor de Peru (Lima): 6 november

(18/10) hierna genoemde buiten-europese Philippijnen (Manilla): 5 november

bestemmingen, waarvan het gewenst Portugees Oost-Afrika (Lou-

(14/10) is, dat zij de geadresseerden vóór rengo Marques): 12 november

ms „Pr. Joh. Willem Friso" (15/10) 25 december 1962 c.q. vóór 1 januari Rhodesië (Bulawayo): 12 november

(17/10) 1963 bereikt, moet - onvoorziene Saoedi, Arabisch Koninkrijk

18/10 omstandigheden voorbehouden - (Djeddah): 22 november

uiterlijk op de hierna achter de lan- Senegal (Rep.), Dakar: 22 nov.

den vermelde data worden gepost. Sierra Leone (Freetown): 16 nov.

(16/10) Algerije Algiers) 10 december Singapore: 7 november

Ver. Staten van Amerika Soedan (Khartoem): 22 november

(New York): 22 november Suriname (Paramaribo): 19 nov.

Argentinië (Buenos Aires): 9 nov. s7ne (Damascus): 27 november

(17/10) Australische Statenbond: 2november Thailand (Bangkok): 7 november

Fremantle, Adelaide, Trinidad (Port of Spain): 26 nov.

Melbourne en Sydney) Tunesië (Tunis): 29 november

Birma (Rangoon): 1 november Uruguay (Montevideo): 16 november

Bolivië (La Paz): 30 oktober Venezuela (La Guaira): 16 november

Brazilië (Rio de Janeiro West-Nieuw-Guinea (Sorong) 18 okt.

Santos): 16 november Zuid-Afrika (Republiek)
Brits-Guyana (Georgetown): 19 nov. (Kaapstad): 19 november
Brits Oost-Afrika (Mom
basa, Dar-es-Salaam): 13 nov. De overtochtsduur is in het alge-
Bntse postkantoren aan de meen berekend tot de plaatsen ach-
Perzische Golf (Bahrein): 20 nov. ter de landen vermeld. Voor andere
Canada (Quebec): 24 november bestemmingen in bedoelde landen is
Ceylon (Colombo): 13 november in sommige gevallen een vroegere
Chili (Valparaiso): 30 oktober verzending nodig.

China (Nationalistisch gedeelte)

(Hongkong): 5 november Met het °og op een tijdige ver-

China (Volksrepubliek) zending van z.g. Kerstpaketten z(jn

(Peking): 15 november hieronder voor enige overzeese be-

Columbië (Barranquilla)2 nov. stemmingen (hoofdzakelijk emigra-

Costa Rica (San José): 9 november tielanden) de data opgegeven waar-

Cuba (Havanna): 7 november °P deze pakketten bij rechtstreekse

Dominicaanse Republiek zeepostverzending uiterlijk ter post

(Santa Domingo): 16 november moeten zijn bezorgd, ten einde - on-

Ecuador (Quito): 6 november voorziene omstandigheden voorbe-

Egypte (Cairo, Alexandrië houden - vóór Kerstmis te kunnen

Port Said): 29 november worden besteld:

El Salvador (San Salvador): 12 nov.

Ghana (Takoradi): 14 november Ver. Staten v. Amerika: 16 november

Guatemala (Guatemala): 12 nov. Australië: 24 oktober

Haiti (Port au Prince): 19 nov. Canada: 12 november

Honduras (Republiek) Puerto Nederlandse Antillen: 19 november

Cortez)16 november West-Nieuw-Guinea: 17 oktober

Hongkong: 7 november Nieuw-Zeeland: 17 oktober

India (Bombay): 20 november Rhodesië: 12 november

Irak (Baghdad): 27 november Suriname: 19 november

Iran (Teheran): 20 november Zuid-Afrika: 19 november
Israël (Haifa, Tel Aviv-

Yafo): 27 november Omtrent de data van verzending

Jamaica (Kingston): 16 november met niet-rechtstreekse zeepostverbin-

Japan (Yokohama): 26 oktober dingen kunnen, in verband met de

Koeweit: 20 november

Kongo (Rep,), Leopoldstad: 2 nov. tljd van verwerking in de tranait-

Libanon (Beiroet): 26 november landen, geen inlichtingen worden

Liberia (Monrovia): 14 november verstrekt.