In dit huis aan het Rapenburg te Leiden
woonde de beroemde duyvenbode
L.
m&.r
pap
«ft
GESLOTEN
ar
r; v£f. wr-
mm m vu
DINSDAG 2 OKTOBER 1962
OE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
EEN ZEER MOEDIG man tij
dens het beleg in 1574 was de
vaandrig bij de schutterij Wil
lem Cornelisz. Hij „heeft op
veele wyse der Steede dienst be-
weezen en ghedroech sich cloek-
moedigh in de uuren des ghe-
vaers," zo vermelden de anna
len.
Toch was deze Willem Corne
lisz helemaal geen geboren
vechtjas. Integendeel. In het da
gelijkse leven stond hij bekend
als de „speelman", want hij had
zijn hart aan de Muze verpand.
Hij was organist van de Pieters
kerk en speelde op de luit bij
bruiloften en partijen. Er waren
in die dagen talrijke mannelijke
ingezetenen die Willem Cornelisz
heetten, en daarom noemde men
hem ter nadere aanduiding Wil
lem Cornelisz Speelman.
Hij was, zoals gezegd, van huis
uit een vredelievend man, wie
de klanken van orgel en luit
en het gekoer van duiven scho
ner in de oren klonk dan het
lawaai van musket en donder
bus. Het gekoer van duiven, zeg
gen wij, want deze Willem Cor
nelisz. had op het achterplatje
van zijn huis aan het Rapenburg
een duivetil, en de lieve dieren
aten, evenals de schutter" die
onder zijn bevel stonden, uit zijn
hand.
Tijdens het midden van het
beleg had Willem Cornelisz. nog
acht duiven over. De anderen
waren ten offer gevallen aan de
steeds nijpender wordende hon
gersnood. Deze acht gevleugelde
vrienden nu stelde hij de ma
gistraat ter beschikking, en het
waren enkele moedige Leide-
naars, die de duiven buiten de
nauw omsloten stad wisten te
smokkelen en naar Delft te bren
gen, waar de Prins van Oranje
in grote spanning en vol mede
leven het beleg volgde. Het wa
ren deze zelfde duiven, die na
verloop van tijd terugvlogen
naar de til op dat platje aan het
Rapenburg, dragend onder hun
veren boodschappen van de
Prins en van admiraal Boisot.
Deze briefjes zijn bewaard ge
bleven en te bezichtigen in het
gemeentemuseum de La
kenhal.
Met deze boodschappen
snelde Willem Cornelisz.
naar het stadhuis, en van
het bordes las Van der
Werf de bemoedigende
OVOMAjjTINE
(Advertentie)
Te Tilburg is maandagnacht een
taxi tegen een geparkeerde vracht
auto gereden, van de inzittenden werd
de 37-jarige mevrouw E. C. de Rooij-
Otten uit Tilburg uit de wagen ge
slingerd en gedood. Twee andere in
zittenden kregen lichte verwondin
gen: de chauffeur bleef ongedeerd.
Tracé trambaan
door Wassenaar
geen noord-zuidweg
Het tracé van de voormalige tram
lijn door Wassenaar kon door zijn
ligging de bebouwde kom en zijn
bochtig verloop, niet in aanmerking
komen voor het tot stand brengen
van een voor het doorgaand verkeer
zo belangrijke noord-zuid-verbin
dingsweg:
Dit zegt de minister van ver
keer en waterstaat ad interim, mr.
J. van Aartsen, in antwoord op vra
gen van het Tweede-Kamerlid jhr.
mr. M. van der Goes van Naters
(PvdA).
Het Kamerlid vroeg de minister
o.m. of het hem bekend is, dat het
gemeentebestuur van Wassenaar
in zijn oude samenstelling de
aanleg van een noord-zuid-verbin
dingsweg door het nog ongerepte
duingebied zou trachten te forceren
door een alternatieve oplossing, n.l.
het benutten van het vrijgekomen
tracé van de vroegere trambaan door
Wassenaar, door diverse werken
reeds bij voorbaat onmogelijk te ma
ken.
De bewindsman zegt, dat hem be
kend is, dat het gemeentebestuur
thans gebruik maakt van gedeelten
van de oude trambaan met het doel
de te smalle wegen voor het plaat
selijk verkeer beter geschikt te ma
ken. Daar de trambaan toch niet
gebruikt zal worden voor de weg
nr 1 van het provinciale wegenplan
van Zuid-Holland, zal dit van geen
enkele invloed zijn op een uiteinde
lijke beslissing over de aan te leg
gen weg.
plaats van op gevleugelde
voeten werd aan Wil
lem Cornelisz. bij akte, ge
tekend door burgemeester
Jan van Hout, als dank
voor - zijn moedig gedrag
en het afstaan van zijn
woorden aan de verkom- "duiven, het recht geschon-
merende burgerij voor.
Hierdoor verkeerde wan
hoop in hoop, berusting in
nieuwe activiteit en som
berheid in blijde verwach
ting.
HET VOOR EEN BE-
LANGRIJK deel aan deze
briefjes, de ,stad binnen
gevlogen door de duiven
van Willem Cornelisz., te
danken, dat de bezetting
zowel als de burgerij stand
hielden en tenslotte de be
vrijding mochten beleven.
Vier jaar later ook in
die dagen gingen belonin
gen blijkbaar op sloffen in
ken de naam „Duyvenbo
de" aan de familienaam
toe te voegen. En de mees
te Leidenaars, hoe slecht
ze doorgaans ook op de
hoogte mogen zijn met de
historie van het Beleg en
Ontzet, kennen allen wel
het grote bord in de Pie
terskerk, waarop het wa
pen van de Duyvenbode's
staat afgebeeld; vier kwar
tieren: twee bestaande uit
gekruiste sleutels, omge
ven door duiven, twee af
beeldende stijgbeugels of
riddersporen.
In 1598 liet Willem Cor
nelisz. Speelman Duyven
bode het wapen aanbren
gen in de gevel van zijn
huis, en wat vrijwel elke
Leidenaar tot. nu toe ont
gaan is: dit allemaal is nog
steeds te zien, getuige bij
gaande foto van pand Ra
penburg 94.
De tijden vergleden. Wil
lem Cornelisz., die van 1542
tot 1616 leefde, ligt begra
ven in de Pieterskerk. En
kele duiven van het be
roemde achttal zijn later
opgezet en heben ruim 2
eeuwen te pronk gestaan
in het stadhuis, totdat zij
vrijwel helemaal waren
vergaan en moesten wor
den opgeruimd. Maar het
huis aan het Rapenburg,
met zijn trotse wapen in
de gevel, is er nog, even
als het wapenbord in de
Pieterskerk.
En ook het geslacht leeft
voort. In 1911 schonk de
oud-adj unct-inspecteur
van de Posterij en Tele-
graphie J. J. C. v. Leeu
wen van Duivenbode, wo
nende Sweelinckplein 10
in Den Haag, en rechte af
stammeling van Willem
Cornelisz., aan het Leidse
gemeente-archief de stam
boom der familie, begin
nend bij de geboorte van
die 32-jarige vaandrig
van de schutterij tijdens 't
beleg van 1574. En als men
de telfoongids van Leiden
zowel als Den Haag door
bladert, treft men de naam,
met ui of uy geschreven,
nog menigmaal aan.
vindt dit een interes
sant verhaal? Wel, u had
het zelf allemaal kunnen
weten, als u maar eens
wat meer het Gemeente
archief en de Lakenhal
met uw bezoek en belang
stelling vereerde.
Politie lichtte
boeren te Putten
's nachts van bed
Zonder hun actie van tevoren aan
te kondigen hebben Puttense politie
mannen gisternacht twee landbou
wers van hun bed gelicht en één van
hen onder arrest naar Zwolle ge
bracht Beide boeren waren enkele
jaren geleden, nadat zij geweigerd
hadden te tekenen voor het Land
bouwschap, veroordeeld tot een ge
ringe boete, resp. enkele dagen hech
tenis.
De 30-jarige- J. de Bruin kreeg be
zoek van vier politiemannen, die het
huis door de paardestal binnendron
gen en eensklaps voor het bed van
de bejaarde ouders van de landbou
wer stonden. Onthutst vertelden de
ouders, waar hun zoon sliep. Zonder
veel omwegen werd de man wakker
gemaakt en gelast, zich aan te kle
den om mee te gaan. In Zwolle moest
hij vier dagen de cel in.
De tweede landbouwer, een 75-ja-
rige kleine boer, schrok zo van het
rigoureus optreden van de politie,
dat hij meteen de boete betaalde,
waartoe hij geruime tijd geleden was
veroordeeld.
De Puttenaren tonen zich bijzon
der verontwaardigd over het optre
den van de politie, die geen enkel
excuus maakte na afloop van de ac
ties. Men begrijpt niet, dat beide
„misdadigers" niet overdag deze be
zoeken hadden mogen ontvangen.
Ruil aandelen
Sikkens-Kon. Zout
Uiterlijk donderdag 18 oktober
kunnen houders van aandelen „Sik-
kensgroep N.V." hun stukken inle
veren ter omwisseling in aandelen
van de Koninklijke Zout-Ketjen N.V.
zulks ingevolge de nauwe samenwer
king tussen beide maatschappijen.
1000 aandelen Sikkens kan worden
geruild tegen 1160 aandelen KZK.
Uiterlijk dinsdag 23 oktober wordt
bekendgemaakt of het aanbod gestand
wordt gedaan. Notering ter beurze
van de uit te reiken stukken zal wor
den aangevraagd.
Gouds glas op
Leidens Ontzet
Heffen we het glas op Lei
dens ontzeteen Gouds glas
in dit geval, want dat is de
afbeelding, die we ter ere van
het Leidse feest van morgen
hierbij afdrukken. De Goudse
glazen in Gouda's St. Janskerk
zijn al torens zo hoog. Daar
om was het voor de fotograaf
niet gemakkelijk een geschikt
detail te vinden. De tekenaar
van dit glas was Ysaak Swa-
nenburg, burgemeester van
Leiden, de glazenier Dirck Ver-
meyen en schenker, de goede
buur Delft Op de voorgrond
links een groep met in het twee
de „licht" prins Willem van
Oranje, aan wie burgemeester
Van der Werff van Leiden dank
brengt voor zijn leiding bij het
ontzet van dg stad en de be
vrijding van Spanje. Op de
voorgrond, rechts de watergeu
zen, waarbij een man in het
groen met een harington en 'n
in het rood met wittebrood, niet
meer op de foto zichtbaar is
hoger, in vogelvlucht, het on
der water gezette land met de
platboomde vaartuigen. Deze
varen uit van Delft, weergege
ven met toren, daken en een
molen, naar Leiden, dat hoog
in het raam, links van de mid
denstijl, als silhouette tegen de
horizont afsteekt,
In verband met de verplaatsing van het café-restaurant
„IN DEN VERGULDEN TURK"
naar Steenstraat 2 is het
Café Restaurant 't SCHUTTERSHOF
van 4 oktober lot 15 oktober a.s.
Het huidige café-restaurant „IN DEN VERGULDEN TURK" zal tot
die datum gaarne de gasten van ,,'T SCHUTTERSHOF" ontvangen.
DIRECTIE
n.v. café-restaurant ,,'T SCHUTTERSHOF"
(Advertentie)
Gestegen opbrengst
Miva-kerkdeur-
collecte
Volgens het tot gisteren ontvan
gen bedrag van 246.000 gulden heeft
de Miva-kerkdeurcollecte van 16 sep
tember reeds het totaal bedrag van
het vorig jaar met 600 gulden over
troffen. Ongeveer een derde van de
kerken die hebben meegedaan, moe
ten hun afrekening nog insturen.
De opbrengst laat tot nu toe een
gemiddelde stijging zien van onge
veer 25 percent in vergelijking met
het vorig jaar. In Eindhoven klom
het totaal met 46 percent, in Am
sterdam met 50 percent en in Breda
zelfs met 60 percent. De hoogste op
brengst kwam van de St. Jozefkerk
te Delft, die met 23 cent ->er katho
liek tot een totaal kwam van 1360
gulden. Het kleine plaatsje Woud
send in Friesland bracht zelfs 2,75
per gezin bij elkaar.
Landbouwer A. Koops uit de buurt
schap Drijbe in Beilen mag van ge
luk spreken, al is dan ook vanmor
gen zijn nagenoeg nieuwe boerderij
met de oogst van zijn twaalf hectare
land en ijn landbouwinventaris in
vlammen opgegaan.
In zijn onmiddellijke nabijheid na
melijk werden tijdens een kort maar
hevig onweer twee ter weerszijden
van hem staande koeien door de blik
sem dodelijk getroffen, maar alles
wat de heer Koops, die aan het mel
ken was, ondervond, was dat hij even
versuft geraakte.
De bliksem zette ook het achter
huis van zijn pas een jaar geleden
gebouwde boerderij in brand. Het
vee dat zich hierin bevond kon even
wel met behulp van de toegesnelde
buren in veiligheid worden gebracht,
evenals een auto. De brandweer
slaagde erin het voorhuis te behou
den. De boerderij was verzekerd.
Elf personen, voor het meren
deel raketdeskundigen, zijn maandag
avond om het leven gekomen door
dat een tweemotorig toestel, waar
mee zij naar de Amerikaanse raket
basis Vandenberg op weg waren, kort
voor de landing neerstortte.
I fu,
ggs gr
f f i
m'm
mmm
'MWt
üt
m
W
BH
.-■WK#*-*
mm
'£2:Sww
•r ir«n
Npwr
wjism.
alaaïuSJia
WS n.-.s Ü.-
