JAN MENS
65 JAAR
Staten Generaal gesloten, de drukte begint
EEN DODE EN TWEE GEWONDEN
DOOR SLINGERENDE AUTO
Inbraken, autodiefstallen en botsing
in de voortuin
MAANDAG 17 SEPTEMBER 1962
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 4
Dolle nachtrit van
jonge varensgezel
De politie van Delft heeft zondag
morgen omstreeks vijf uur met een
snelheid van negentig kilometer door
het nog stille Delft moeten rijden
om een jongeman in een auto aan te
houden die er, toen de politie zijn
papieren wilde controleren, met vol
gas vandoor was gegaan. De jonge
man, de 20-jarige varensgezel V.,
uit Den Haag, reed de Scheepma-
kerije in, niet wetende dat dit een
doodlopende weg is. Hij sprong, toen
hij zag dat hij zichzelf in de val had
gereden, uit de auto en zette het op
een lopen. De politie loste een waar
schuwingsschot en dat bracht V. tot
stilstand. Hij werd ingerekend.
Zaterdagavond laat kreeg V. al met
de politie te maken, maai aat was nog
in Rotterdam waar hij op de Wester
singel een auto had gestolen. Hij
reed met deze auto door Rotterdam
en maakte een verkeersovertreding
die werd opgemerkt door leden van
de Rotterdamse politie. Zij probeer
den hem aan te houden, maar V.
ging er met grote snelheid vandoor.
Met een gang van zo nu en dan om
en nabij de honderddertig kilometer
joegen de politiemannen achter V.
aan. De rit ging van .Rotterdam naar
Amsterdam. Daar zagen de Rotter
damse politiemannen V. in de rich
ting van Haarlemmermeer gaan, maar
zij raakten hem kwijt. In Haarlem
mermeer werd later de auto gevon
den, maar de bestuurder was ver
dwenen.
Naar later bleek heeft V. in Amstel
veen weer een auto gestolen en is
daarmee in Delft terechtgekomen. Le
den van de Delftse politie, die zon
dagmorgen per auto surveilleerden,
viel het op, dat de bestuurder van een
wagen plotseling keerde toen hij een
politieauto gewaar werd. Zij zagen
dat de bestuurder aan enkele vroege
voorbijgangers de weg vroeg en be
sloten een nader onderzoek in te
stellen. Dit leidde, na de rit door
Delft, tot 's mans aanhouding. Hij is
inmiddels op transport gesteld naar
Amstelveen.
Kolenmijnen werken
met verlies
KOLENVERBRUIK
STERK GEDAALD
Vijfhonderd bewoners van de Roer
streek hebben gisteren in Vlodrop
vergaderd over de gevolgen van de
sluiting van de staatsmijn Beatrix.
De vergadering werd bijgewoond
door vele leden van de Eerste en
Tweede Kamer van de KVP en door
tal van burgemeesters uit de Roer
streek. De bijeenkomst was uitge
schreven voor de afdeling Limburg
van de KVP en door katholieke
standsorganisaties.
De heer Jan Maenen, lid van de
Tweede Kamer (KVP), zette uiteen
dat er voor de mijn Beatrix geen mo
gelijkheden meer waren Ook andere
mijnen in Limburg werken thans met
verlies, zo zei hij.
De energievoorziening in Nederland
is in tien jaar tijds totaal veranderd.
In 1952 verzorgden de kolen nog tach
tig procent van de Nederlandse ener
gievoorziening. In 1960 nog maar vijf
tig percent. Hij bepleitte een grootse
aanpak om de problemen op het ge
bied van de werkgelegenheid de baas
te worden.
MR. TOXOPEUS
LIJSTAANVOERDER
VAN V.V.D.?
Het hoofdbestuur van de Volkspar
tij voor Vrijheid en Democratie heeft
zaterdagmiddag besloten de partij te
adviseren met één lijstaanvoerder
voor het gehele land uit te komen, zo
wordt namens het bestuur meege
deeld. De minister van binnenlandse
zaken, mr. E. H. Toxopeus, zal wor
den verzocht te willen optreden, als
de algemene vergadering daarmee
akkoord gaat.
De heer Toxopeus heeft zich in
middels bereid verklaard, het op hem
gedane beroep als lijstaanvoerder op
te treden, te aanvaarden.
Wat de partij organisatie aangaat, is
besloten de algemene vergadering
voor te stellen voor het vervolg de
functies van voorzitter en ondervoor
zitter van het hoofdbestuur onver
enigbaar te verklaren met het voor
zitterschap van een der kamerfracties.
President Soekarno van Indonesië
heeft Paus Johannes uitgenodigd een
bezoek te brengen aan Indonesië.
Van de zijde van het Columbiaanse
leger is meegedeeld, dat in zes maan
den tijd 1.080 personen in Columbia
zijn gedood door bandieten. De mees
te slachtoffers waren boeren. Onder
de ordestrijdkrachten vielen 81 do
den.
REPORTAGE VAN PRINSJESDAG
Morgen, dinsdag 18 september,
Prinsjesdag dus, zal de Nederlandse
Televisie Stichting van tien voor één
tot kwart voor twee een rechtstreek
se reportage geven van de opening
van de zitting der Staten Generaal.
Het commentaar in de Ridderzaal zal
worden gegeven door Arie Kleywegt.
Kees van Langeraad zorgt voor het
commentaar bij de gebeurtenissen
buiten de Ridderzaal.
's Avonds van half negen tot twin
tig over negen zal deze reportage
worden herhaald.
GEESTDRIFT
De jaarlijkse tv-uitzending van het
slot van het BBC-promenadeconcert
begint zo langzamerhand een gebeu
ren te worden, waarvoor speciale tv-
visites worden gemaakt. Het is ook
ongetwijfeld een genoegen om deze
ontlading van nationale gevoelens in
de Londense Royal Albert Hall te
zien. Het zou opluchtend werken,
wanneer de Nederlandse jeugd zich
zo ook eens in het jaar kon laten
gaan. Nationale geestdrift is gezon
der dan nationale verongelijktheid.
Arie Kleyweg4 gaf commentaar bij
deze plezierige tv-uitzending.
Het Vara-programma bracht ver
der de slotuitzending van de quiz
„Willens en Wetens" Een ongetrouw
de deelnemer, de heer Mik, maakte
melding van een door hem ontvan
gen huwelijksaanzoek („Ze viel niet
tegen") en de vroegere winnaar Jan
de Hoop slaakte de diep menselijke
klacht, dat hij zich bijna nergens
meer kan vertonen zonder aangespro
ken te worden. Een tv-optreden kan
diep in het privé-leven ingrijpen.
Trouw
weer een ontploffing voorgedaan,
toen de 42-jarige arbeider K. A.
Vonk uit Amsterdam bezig was met
een snijbrander een gat in een der
pontons te branden. De heer Vonk
en zijn 27-jarige collega P. D., even
eens uit Amsterdam, werden door de
ontploffing in het water geslingerd,
dat een oppervlakte van 60.000 vier
kante meter heeft en op sommige
plaatsen bijna 20 meter diep is. D.
kon bijtijds worden gered maar de
heer Vonk verdronk.
AL VROEG OP HET
DIEVENPAD
De gemeentepolitie van Terneuzen
heeft acht jongens tussen veertien en
achttien jaar aangehouden wegens
diefstallen in een levensmiddelenma
gazijn, een melkcentra'e en in het
gebouw van de coöperatieve vruch
tenveiling „Zeeuws Vlaanderen". Het
was de jongens hoofdzakelijk om le
vensmiddelen te doen.
De prijsverhoging
van sigaren
VRIJWEL ALLE
BEKENDE MERKEN
In aansluiting op de berichten over
de prijsverhoging van sigaren ver
nemen wii van de Bedrijfsvereniging
van Tabaksverwerkende industrieën,
dat op een enkele uitzondering na
bijna alle bekende merken onder de
verhoging zullen vallen. De groep
fabrikanten, die op een of andere
wijze tot verhogina overaaat, verte-
gnwoordiat dan ook niet zoals oor-
svronkeliik gemeld 60 vrorent maar
naar srhntfing rond 85 procent van
de mroduktie
De fabrikanten wii zen erop, dat zij
de laatste jaren weliswaar op verre
gaande wijze hebben gemechaniseerd
en gerationaliseerd, maar dat de hier
uit ontstane kostenbesnaring groten
deels aan de verbetering van lonen
en arbeidsvoorwaarden moest worden
besteed. De prijzen, die op de Bre-
mermarkt voor de gekwaliseerde Su
matra- en Java-tabakken moesten
worden betaald, maken thans 'n aan-
Voor de tweede maal binnen een passing van de detailprijzen noodza-
De 7 0-jarige heer Van Egmond uit het plotseling slingeren is nog niets maand is in een bouwput aan de kei ijk. Handhaving van de prijzen
Zoeterwoude is zaterdagavond het bekend geworden. De politie oor- Schipholweg in Amsterdam een on- acht men slechts movelijk door ver
slachtoffer geworden van een gecom- deelde het nodig voor haar onderzoek geval gebeurd, dat aan een arbeider laeimg van de kwaliteit en deze weg
pliceerd verkeersonaeval aan de Rijn- dat de bestuurder van de auto een het leven heeft gekost. Enkele we- willen de fabrikanten onder geen be
dijk te Zoetenooude ter hoogte van bloedproef onderging, omdat uit de ken geleden ontstond een ontploffing diing gaan.
de fa. Oosthoek. verklaring bleek, dat hij tevoren 'n toen een lasser werkzaamheden ver- De hier en daar bij winkeliers en
Omstreeks negen uur begon een bezoek aan een café had gebracht. richtte aan een der pontons die de grossiers gehoorde klacht, dat fabri-
personenauto, bestuurd door de 37- persleidingen in deze enorme bouw- kanten hun aflevering zouden ver-
jarige heer J. V. uit Hazerswoude, put steunen. De lasser overleed vijf tragen, moet worden geweten aan
komende uit de richting Leiden, plot- De Sjah van Perzië heeft de re- dagen later. Na het ongeval heeft de het feit, dat de handel door abnor-
seling hevig te slingeren. Het voer- gering opdracht gegeven, zijn. ver- firma, die hier zand baggert ten be- male grote bestellingen tracht om zo-
tuig raakte van de weg, ramde een jaardag op 26 oktober niet te laten hoeve van de aanleg van de nieuwe veel mogelijk goedkope sigaren in te
serie betonvaaltjes en kwam vervol- vjeren, in verband met de aardbe- rijksweg Haarlem-Badhoevedorp, op- slaan. De industrie levert normaal af
eens op de parallelweg tererht. Op vingsramp. Al het voor de viering dracht gekregen de pontons van bin- maar kan met haar produktie de
deze wen fietste de heer Van Egmond. bestemde geld zal de slachtoffers van nen grondig te reinigen. kunstmatig sterk vergrote vraag niet
Hij werd geschept en enkele meters de ramP ten Soede komen. Desondanks heeft zich zaterdag bijhouden.
verder tegen het weadek geworpen.
Ook twee jongens, de 18-jarige De
Vreede en de 11-jarige Schoonder-
woerd, dié ter hoogter van het onge
val met elkaar stonden te praten,
w-rden aanaereden.
Hoewel spoedig medische hulp aan-
wezia wasbleken de verwondingen
van de heer Van Eamond zo ernstig,
dat hij enige uren later in het Acad.
Ziekenhuis te Leiden overleed.
Het jongste slachtoffer liep bij de
aanrijding zware inwendige kneuzin
gen op. In het Academisch Zieken
huis werd een spoedoperatie uitge
voerd. De jongen maakt het thans
goed. De 18-jarige jongeman kreeg
een gecompliceerde beenbreuk. Na
behandeling ter plaatse is deze naar
huis vervoerd. Over de oorzaak van
Wanneer in de vroege morgen
van de derde dinsdag in septem
ber de klok 5 uur wijst, begint
men in de koninklijke stallen te
Den Haag aan de laatste voor
bereidingen voor de tocht met
de Gouden Koets. Personeel gaat
eerst de paarden voeren en om
streeks half zes is de hele perso
neelsbezetting van de stallen
reeds in touw. De paarden wor
den ingespannen, nog niet voor
de gala-koetsen maar voor de zg.
brikken. Span na span verdwijnt
onder het poortgebouw door de
stad in waar alles nog slaapt.
Dit is de laatste proefrit. Na
afloop worden de paarden op
nieuw geborsteld, gepoetst en
gevoerd. Pas dan worden de gala-
rijtuigen voor de dag gehaald,
het personeel steekt zich in rood-
met-goud en de koetsen komen
glanzend uit het koetshuis. Pre
cies kwart over twaalf zet de
stoet zich in beweging. Dan is
alles tot in de puntjes geregeld
en de duizenden die langs Je
weg staan, hebben geen idee van
de voorbereidingen welke nodig
waren.
De minister van Binnenlandse
Zaken mr. E. H. Toxopeus heeft
zaterdagmiddag namens H.M. de
Koningin in Den Haag de Staten-
Generaal gesloten.
Foto: Minister Toxopeus na
aankomst met de staatsie-berli-
ner op het Binnenhof.
Verkeersongeluk te Zoeterwoude
Weer ontplofte
een ponton
Arbeider verdronken
GROOT NEDERLANDS VERTELLER
SASSENHEÏM
Met grote snelheid is zondagmor
gen omstreeks half zeven een tot he
den onbekende bestuurder van een
personenauto, met zijn wagen komen
de uit de richting Lisse, op een links
van de Hoofdstraat in een voortuin
geparkeerde personenauto gereden.
Alhoewel deze dubbel geblokkeerd
stond, werd het voertuig door de
kracht, waarmede de botsing plaats
had, een meter of acht vooruit gezet
en belandde zodoende bij de buren.
dig waarom de bestuurder zo'n haast
had. In de zwaar beschadigde auto
bevond zich namelijk de geldlade van
een café-restaurant hier ter plaatse.
Tevens bleek dat de auto eveneens
gestolen was en afkomstig uit Den
Haag.
De bestuurder-inbreker heeft nog
gesproken met twee passerende auto
mobilisten, die verklaarden dat de
man gewond was aan het gelaat en
zich hierna had verwijderd. Naar later
bleek is de onbekende de Concordia-
straat ingelopen en heeft zich een
daar geparkeerde auto toegeëigend.
Uit het onderzoek bleek vrij spoe- waarmede hij zijn onderbroken n it
heeft voortgezet. Later binnengeko
men berichten melden, dat in Oegst-
geest was ingebroken, hetgeen even
eens wees in de richting van de
vreemde chauffeur.
Beide zwaar beschadigde auto's
trokken veel bekijks en zijn later door
een takelwagen weggesleept.
De beide auto'sdie bij de botsing
van zondagmorgen betrokken wa
ren. De voorste auto, 'n leswagen
van een autorijschool, stond ge
parkeerd voor de ramen links,
waaruit duidelijk blijkt met hoe
veel kracht de botsing heeft plaat
gehad.
Miljoen boeken
Tot de grote en meest gele
zen hedendaagse Nederland
se vertellers behoort onge
twijfeld de schrijver van de
zeer bekende trilogie „Griet
Manshande". De onlangs
overleden katholieke roman
cier, de Brabander Anton
Coolen, en Jan Mens waren
onbetwist de belangrijkste fi
guren van de vaderlandse
vertelkunst.
Jan Mens werd op 18 septem
ber 1897 te Amsterdam ge
boren uit een arbeidersgezin
en viert dus dezer dagen zijn
65e verjaardag.
Jan Mens verloor al vroeg zijn
vader en dat noodzaakte hem
om op jeugdige leeftijd reeds te
gaan meehelpen aan het inko
men van het gezin. Op de am
bachtsschool bekwaamde hij
zich in het vak van meubel
maker en dat vak oefende hij
uit tot 1938. Maar reeds jong
voelde hij zich gedrongen tot
schrijven; in bladen van de ar
beidersbeweging publiceerde hij
in z'n jonge jaren dan ook reeds
een aantal schetsen.
In 1938 kwam de grote omme
keer in het leven van Jan Mens.
In dat jaar dong hij nl. mee in
een prijsvraag van de Uitgevers
maatschappij „Kosmos", die
daarvoor de „eerstelingenprijs"
had ingesteld. Met die prijs werd
Jan Mens' eerste grote roman
„Mensen zonder geld" bekroond.
Toen zegde hij de meubelma
kersstiel vaarwel en ging uit
sluitend van zijn pen leven. En
niet zonder succes, want reeds
zijn eersteling vond een gunstige
ontvangst bij publiek en kritiek;
algemeen was men van oordeel,
dat hier een natuurtalent aan 't
woord was, waarvan men nog
veel mocht verwachten. Jan
Mens heeft die verwachtingen
niet beschaamd.
Trits van werken
Met zijn tweede roman, die in
1940 onder de titel „De Gouden
Reael" verscheen, was voor goed
zijn naam als romanschrijver ge
vestigd. In deze roman en in de
daarop gevolgde drie delen: „De
blinde weerelt" (1948), „Het
goede inzicht" (1949) en „Godt
alleen d'eere (1957) heeft Jan
Mens het leven beschreven van
de Amsterdamse Griet Manshan
de, die geworden is tot een der
belangrijkste vrouwenfiguren in
de Nederlandse letteren van de
laatste kwarteeuw. Het is voor
al deze cyclus, thans ook in één
deel verschenen onder de titel
„Griet Manshande", die Jan
Mens gemaakt heeft tot een der
meest gelezen Nederlandse
schrijvers.
Daarnaast schreef Mens een
aantal afzonderlijke romans,
deels over historische figuren:
„Koen" (1941), „Meester Rem
brandt" (1946), „Goud onder
golven" (1949), eerst verschenen
onder ce titel „Waterland"
(Leeghwater), „Er wacht een
haven" (1950), „De witte vrouw"
(Wendelmoet, Weintjen Klaas)
(1955), „Marleen" (1960).
(1952), Elisabeth (Betje Wolff)
(1953), „Op liefdes lichte voeten"
De eerder genoemde romans
„Koen" en „Op liefdes lichte
voeten" zijn tezameri 'in één deel
verschenen onder de titel „Acht
en achttien". Zij hebben 'n sterk
auto-biografische inslag.
Jan Mens dankt zijn zeer gro
te lezerskring aan een meester
lijk verteltalent, aan de diepe
menselijkheid van zijn boeken,
aan zijn liefde voor de door hem
geschapen figuren en aan zijn
milde humor. Zijn boeken bele
ven alle tal van herdrukken in
voor ons land ongewoon grote
oplagen. Dit najaar zal zijn mil
joenste boek worden verkocht,
ongeacht de enkele honderddui
zenden exemplaren van zijn
boeken in andere talen (Deens,
Duits, Frans, Italiaans, Noors,
Portugees, Spaans en Zweeds).
Jan Mens is een veelzijdig
auteur Behalve zijn romans,
schreef hij enkele kinderboeken,
een prachtig boek over de ge
schiedenis van zijn hartstochte
lijk door hem beminde geboor
testad: Amsterdam, paradijs der
herinnering, terwijl hij ook de
tekst schreef bij het bekende
fotoboek „Oude Raadhuizen"
met foto's van Arielli
