3)e£eid<^ Sou/tont
Tweede Kamer legt zich - gedwongen -
neer bij het akkoord over Nieuw-Guinea
TEGENSTEMMERS SPREKEN VAN
„VERRAAD"
ZiJn ParÜjgen00t m-' MTÜM». Sïjffi Toreend
Terugtrekking Ned. troepen uit N.-Guinea
Deze maand nog Pakistaanse troepen
Russische
oorlogsmisdadigers
Hoogwaterstanden
VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1962
52e JAARGANG
No. 15.723
Directeur J. F. o. M. KOENS
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Wat bepraatte
De Gaulle
met Adenauer
Telef. 2 0 9 3 5 Red 20015, 25594 Advert. 2 0 8 2 6 - Klachten bezorging 3 3 8 3 9 (tussen 17.30 en 19.00 u.) Giro 10.30.03 - Abonn. 0,65 p. w., 2,80 p. mnd., 8,25 p. kw., Franco p.p. 8,75. Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
Zoals gisteren reeds in een deel van onze editie
is opgenomen zijn de debatten over Nieuw-Guinea
van de Tweede Kamer begonnen met een felle
aanval van mr, Burger (PvdA) op minister Luns.
Voor minister Luns, zo zei hij, lag het wereldbe
lang blijkbaar in Nieuw-Guinea. Hij maakte zich
schuldig aan altijd veel suggererende maar niet
verbindende verklaringen.
„Er is met het parlement gesold en het liet
met zich sollen". Aldus dit Kamerlid. Dr. W. L.
P. de Kort (KVP)plaatste zich echter als woord
voerder van de grootste regeringspartij, de KVP,
achter het beleid van de regering en legde daar
entegen een zware schuld op de schouders van
de Amerikaanse politici. Ook prof. Oud (VVD)
vond, dat het kabinet juist had gehandeld en dat
eveneens de fout gezocht moest worden bij de
Amerikaanse onderhandelaars.
Waardering voor
Het gebruik van geweld door de Indonesiërs
werd vooral in ernstige mate betreurd door dr,
J. A. J. Bruins Slot (AR), maar hij zag toch ook
nog de mogelijkheid van een rechtvaardig op
lossing voor de Papoea's. Zeer bitter gestemd
toonde zich de CHU, die niettemin zal voorstem
men. De Staatkundig Gereformeerde Partij, spre
kend bij monde van ds. van Dis voelde er niet
voor steun aan het akkoord te verlenen. Daar
staat de steun van de communisten en de paci
fisten tegenover. Ernstige woorden werden ten
slotte gesproken door een zichtbaar ontroerde
heer Ch. J. I. M. Welter (KVP), die bleef vast
houden aan de beloften, die aan de Papoea's zijn
gedaan. Hij wilde geen verantwoording voor dit
verraderlijke akkoord aanvaarden. Ook de heren
van Rijckevorsel (KVP) en Scheps (PvdA) we
zen het akkoord heftig van de hand.
zouden zijn. Mr. Burger, die niet be
greep, dat het kabinet (en speciaal
minister Luns) niet de staatsrechte
lijke consequenties uit het misluk
ken van de conferentie had getrok
ken, stelde de vraag waarom de mi-
Dr. Van Royen
hield zich schuil
Dr. van Royen, de Neder
landse ambassadeur in Wash
ington, die de Nederlandse de
legatie leidde bij het gesprek
met Indonesië was nergens op
de tribunes te zien, gisteren bij
de debatten over het akkoord.
Toch ontdekten enige journa
listen hem later op de middag.
Hij zat achter een TV-camera
op het tribunedeel voor de
ambtenaren, verborgen voor
nieuwsgierige blikken en voor
de camera's van fotojournalis
ten. Ook de TV-camera kon
op deze manier niet in zijn be
reik komen. Hoewel dichtbij
een schijnwerper veel hitte uit
straalde, die hem noodzaakte
dikwijls met een zakdoek te
werken, bleef hij aan deze
plaats gebonden.
Het Nieuw Guineadebat werd
in de Eerste Kamer-zaal gehou
den, omdat de vergaderzaal van
de Tweede Kamer wegens ver
bouwing niet beschikbaar is.
De zaal was overvol, en de
warmte steeg met de minuut.
minister Luns
Oud noemde nog als bewindman Sjn*portefeuille nM tïr bel £V'":iner ÜSKk
waar zijn bijzondere waardering sohikkine bad eesteld Prof Oud geweest zijn. Zo was kennelijk het
Dr. Tilanus (CH) zei, dat hij maar ?e pd miïïrter van Buitenland Amerika had in deze kwestie, zo zei
liever gezwegen had: „alles is op het ^vd® '7e vïartwooSc hij' een tweeslachtig? h°uding aaiV
ogenblik moeilijk voor onze fractie", j w verantwoording voor genomen; een Janushoofd vertoond,
Het lijdt echter geen twijfel of de Op "papiefwas echïefdf bïïeikte SfjgSS'heXd^a^te^^t kan.te_n kln Jïan'
Kamer zal met grote meerderheid overeenkomst niet de slechtste, maar beer Weiter zien' Maar v00r deze Janus. had Ne"
van stemmen het akkoord aanvaar- hi]- herinnerde wel aan de ongunstige „°asPae„lan® A^Ie"Q„ derland telkens weer het hooglied
den. Het debat heelt eigenlijk, be- ervaringen, die de Indonesiërs de Sfmeendfdafnufland wel zwaarvan radio Veronica aangeheven: „Ja-
houdens hier en daar wat gespierde Nederlanders bij een vorig akkoord ?'J L„ A boven waVeekomen nus' Janus pa£ me nog een kee,r
woorden en uitdrukkingen geen ver- hebben bezorgd j Klappen te boven was gekomen g)r Bruins Slot zei nog: onze kolo-
rassingen gebracht. De WD'er, dan een kabinetsknsis^„,3 taak is thans ten einde wy
Oud nam minister Luns in bescher- waarscnuwing Verwerpelijk hebben verdriet om de tragische wij-
ming tegen de felle aanvallen van Zeer overwogen waren de woorden Mr. van Rijckevorsel (KVP), die ze waarop dit is geschied, maar we
mr. Burger, door hem te prijzen voor van de 81-jarige nestor van de Ka- in een nota welke is ondertekend zijn dankbaar dat er 'n eind is ge-
zijn vasthoudendheid, zonder halstar- mer, de oud-minister van koloniën, door de heren Moorman en Weiter komen aan het nutteloze bloedver-
rig te zijn. Een minister, die het mo- mr. Welter (KVP), die zei de verant- abondonnering had bepleit met in- gieten.
gelijke heeft bereikt, heeft recht op woording voor de overeenkomst niet achtneming van de wapenstilstand- Dr. de Kort sprak over de spijt en
onze waardering, want de politiek is te kunnen aanvaarden. bepalingen, kreeg van de fractie- zorg, die de KVP-fractie beheerst,
de kunst van het mogelijke. Tegenstemmers kregen van prof. Oud leider dr. De Kort te horen, dat dit Het spreken is thans een onaange-
Ook dr. de Kort (KVP) was bij- de waarscuwing, wel te bedenken een verwerpelijke politiek is. „Een name plicht, maar de woordvoerder
zonder precies waar het zijn waarde- wat de consequenties van de verwer- grote militaire aggressie, zou het ge- van de KVP zou bereid zijn het te
ring voor het kabinet b.etrof. Prof. ping van het New Yorks akkoord volg zijn van abondonnering. Hij laten bij een laatste groet aan de Pa-
kreeg steun van prof. Oud en dr. poea's en de schuldvraag maar over
Bruins Slot. Abondonneren is een- te laten aan iedere groep afzonder-
TAAK VAN
SOLIDARITEIT
D
In de voornaamste plaats dus een v
uYtw ^T^d^Sw'roet de alle verplichtingen verwerpen,
,e minister van Buitenlandse Za-
uiting van onze solidariteit" met de
minder met ontwikkeling en wel
vaart gezegende volkeren, ook om
dat tussen hen en ons thans een
kloof gaapt, die kwade krachten
maar Nieuw-Guinea binnen het ko
ninkrijk handhaven".
Grondwet?
Uiteraard speelde de grondwet-
lijk.
VERVOLG OP PAG. 3
Een beeld uit de Eerste Kamer tijdens de vergadering van de Tweede Ka
mer, donderdagmiddag: achter de regeringstafel stond een van de t.v.-
camera's opgesteld om deze belangrijke zitting voor de kijkers te kunnen
verslaan.
slechts met (politieke) voordelen kwestie een rol in het debat, hoewel
ken, mr. Luns, heeft als het ware yqqj. zichzelf trachten te overbrug- mr. Burger aan het probléem, met
binnen de kortste keren gestalte en gen welke meerderheid de wetsontwer-
uitvoering gegeven aan een van de pen moeten worden goedgekeurd
voornaamste actiepunten in het on- Naast de menslievendheid-pur- voorbijging. Prof Oud daarentegen
langs verschenen ontwerp-werkpro- sang, die aan de hulpverlening ten raadde de regering aan in het wets-
gram van de KVP door bij de Twee- grondslag behoort te liggen, mag ontwerp op te nemen, dat voor zo
de Kamer andermaal een nota met natuurlijk ook wel uit een aanvaard- veel nodig de werking van artikel
concrete en verbeterde plannen in- bare vorm van (welbegrepen) eigen- 63 (met grondwet strijdige overeen- nn Oo Tï,0
zake de hulpverlening aan de min- belang worden gehandeld. Wij bedoe- komsten, die de internationale rechts- Ji?,! „nÜë Soenjïf Hie „„n
der-ontwikkelde gebieden in te die- len de overweging, dat zonder onze 0rde bevorderen) van toepassing is, „11 troepen,^die^- op eenjj
nen. In werkelijkheid bestaat er na- hulpverlening ginds de spanningen ai gaf de VVD-woordvoerder toe, dat dtarufzzeaK™g a"®
'iwcf +iiQ- mntlar onirrn txiriifol irovrlor 711 on UI! 14-„llll. «.narinff lailUSe CCIlUeaeil Uil WeSWNieUW- mei
tuurlijk geen reële verhouding tus- zonder enige twijfel verder zullen hij het persoonlijk met de regering
de Pakistaanse
oaar officie
die al als militaire waarne
mers optreden - de gehele veilig-
dat ook Indonesië een voorschot van
een miljoen dollar had verstrekt
ter bestrijding van de eerste kos
ten van de V.N. in West-Nieuw-
Guinea.
Guinea, zo heeft waarnemend se- heidsstrijdkracht zullen uitmaken, zo Bij een ongeval in een bivak bij
IcSte/Ldo^^^^welTè ^^gen^Hr%c?z°oudeen^èbtoe wTt sfcht? eent^sche «etaris-generaal Oe Thant van de vroeg mogelijk in september uit Ka- Kaimana op Nederlands Nieuw-Gui'-
Katholieke Volkspartij als mr. Luns Maar bovendien zou dat niet alleen ming is. Ook dr. Bruins Slot verde- hêkèndffemaakPo^Th^t^fTvmuS da^zi^rin^vddr^nktnhe^^Wei" n6wi dienstplichtige
ten deze zeker ook haar exponent voor de vrije landen, maar evenzeer digde dit standpunt. Artikel 1 heelt S w Miik Niefiw^inea h! soldaat J. Rossell mt Maastricht vrij
voor de onderontwikkelde gebieden geen nomatieve betekenis. dat l' dat 1 JSE" teIyk Nieuw-Guinea zullen zyn. "™a
zeil een lelie plaag naast de reeds M staanse contingent van de veilig-
bestaande economische en sociale
ten opzichte van dit vraagstuk
zich bevinden.
ernstig gewond, zo deelt de leger-
voorlichtingsdienst mee. Hij is opge-
v„«v nomen in het chirurgisch veldhospi-
De AR-fractieleider zei overigens Papoeapolitie zal helpen bij het Pakistaanse troepen op verschelde- taa] in Kaimana. Soldaat Rosselt is
heidsstrijdkracht der V.N., dat de Dg* in de bedoeling om de
(^Pvallend is in alle geval, dat de achterstand betekenen. De voorbeel- n behoefte te hebben aan een uit- handhaven van de orde in' West- ne strategische punten, zoals Hollan- ge7triükeïd"en'daarbh^rs^de^'stengurT
v heide stukken (werkprogram en den daarvan zijn helaas al legio. Men „nar;aa wvimnnint» AnHere frae- .„a dia. Biak. Meranke Kaimana en Sn. aanG^e schouder dro^^
vallen en is een schot afgegaan.
voerige beschouwing. Andere frac- Nieuw-Guinea tijdens het bewind dia. Biak. Merauke, Kaimana en So-
Volkerenorganisatie, daar ron8 te legeren. Elke Pakistaanse
beide stukken (werkprogram en den daarvan zijn
nota) o.m. als uitgangspunt nemen, denke slechts aan Zuid-Amerika, tieleiGers hadden dat blijkbaar wel Van
dat de stolfelijke welvaart, waarin waar extremisme gemakkelijk wor- d aanwezigheid van radio en te- vóór 1 oktober zal aankomen.
de wèl-ontwikkelde landen, althans tel schiet m de materieel schrale, ,u"* x
naar de materie!, leven, niet voor en- maar aan animositeiten jegens het jonff z;in js uw g0ed recht. Wie een-
kele volkeren mag blijven gereser- westen „rijke grond, omdat de wel- Inaa] jon geweest is wordt Df Nederlandse regering had hem
veerd. Met de motieven, die de re- varende landen hun taak niet tijdig kP levenskunstenaar, in kenms gesteld van haar plan-
gering tot haar op deze vaststelling hebben verstaan, altiians niet tot een „ejukkig mens En tof u long n,e?JT 'Lde terugtrekking van haar
gebaseerde plannen hebben gevoerd, uitvoering gebracht. JÏS bestendsbe^a"
kan men het dunkt ons vol- T sn„. i---. - ou™. eenstemming met de bestanasbepa-
ledig eens zijn. Het valt te hopen, Xs nffïe^ oppakken"
dat zulks straks ook voor de gehele J"*™ dat alles nog eens op pakken
volksvertegenwoordiging zal gelden d®t^3®':,maar men kan ook stellen,
eenheid zal, wat personeel en ver
zorging betreft, op eigen benen staan.
Vliegtuigen en helikopters zullen de
„Op een paar uitzonderingen na",
kunt zijn, is echt geen vraag meer
De nota van minister Luns illus- Dat kunt u alleen tussen uw tijdge- ijngen van de overeenkomst, die op aldus^ Oe Thant, wordt er in de Ne-
noten, even jong als u, even gretig 15 augustus in New York door Ne- derlandse plannen rekening gehou-
- -naar het geluk en even zeker dat het derland en Indonesië is getekend, den met de terugtrekking van alle
1'"dat mpn de financiële conseouen- dat speciaal wij katholieken na be- geluk bestaat. Kom in goed gezel- Hierin wordt voorzien in overdracht Nederlandse schepen zo spoedig mo
ties ervan ook volledig zal willen studering van om. de grote ency- schap! Kom nu inschrijven voor het Van het gezag aan Indonesië na mei gelijk na 1 oktober. Verscheidene
aanvaarden Dat valt overigens wel cllek van paus Joannes XXIII „Ma- winterseizoen bi] dansschool Evert en een interim-periode vanaf zo on- landingsvaartuigen zullen echter ach-
tfvfwachten gezien de eensgezin- ter et Magistra de overtuiging van Castelein, Boerhaavelaan 13, Leiden, geveer 1 oktober, waarin de V.N. ter blijven en misschien door het tij
de aandrang dil sedert jaar en dag de tot hulpverlening al telefoon 52054, een bestuurstaak zullen hebben. delijke gezagsorgaan van de V.N.
op de regering is uitgeoefend om tot st6rk waren toegedaan! (Advertentie) Volgens de huidige plannen, aldus gebruikt worden. Op 2 oktober zal Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
een verhoging van de reeds bestaan-
Gouden
V er lovingsringen
v. d. WATER, Haarl.straat 207
heeft het Zeer grote keuze.
Op 't graveren kimt U wachten.
(Advertentie)
de uitgaven op dit gebied over te
gaan. Een debat zal derhalve wel
licht niet over de zaak zelf zijn te
verwachten; wel echter naar alle
waarschijnlijkheid over de wijze,
waarop de nieuwe plannen dienen
te worden gefinancierd. De kosten
moeten natuurlijk uit de openbare
middelen worden geput, wanneer de
overheid de voornaamste en uitvoe
rende hand in de hulpverlening heeft.
Een speciale heffing in de vorm van
een afzonderlijke belasting is een
wat vreemde eend in onze fiscale
bijt; hetgeen ook voor bepaalde op
slagen zou gelden. Kan de hogere
uitkering worden gevonden in de be
staande fiscale opbrengsten, zoals de
minister van Financiën die waar
schijnlijk al wel voor de komende
tijd heeft geschat? Dan ligt de zaak
al een stuk eenvoudiger, wanneer
tenminste eenmaal het principe van
de nota is aanvaard. Hopelijk behoeft
echter over „de wijze waarop" geen
debat te ontstaan; voornaamste punt
is slechts, dat de volksvertegenwoor
diging snel haar fiat aan de voor
nemens van de regering zal geven,
hetgeen bij de a.s. begrotingsbehan
deling reeds het geval zal kunnen
zijn. Men zal dan ook wel meer con
crete gegevens van zowel de minis
ter van Buitenlandse Zaken als van
die van Financiën voorhanden heb
ben.
Omtrent bovenbedoelde motivering
kan men zich intussen
een gecharterd schip, dat 1000
kan vervoeren, met Nederlandse troe
pen aan boord uit West-Nieuw-Gui-
nea vertrekken. Op 24 oktober volgt
dan een tweede schip dat 850 man
kan meenemen. Bovendien zullen er
Nederlandse troepen via de lucht
gerepatrieerd worden. In september
vertrekken er rond 400 man, in ok
tober 2712 en in november 25800.
Zo nodig kunnen er nog
Enkele opklaringen
De Bilt, vrijdag 10 uur.
Het KNMI deelt mede:
Een depressie, die gisteren bij Ier
land was gelegen, trok via de Noord
zee naar Zuid-Zweden. De storing
v j veroorzaakte gisteren overdag op
schepen gecharterd worden om de veie plaatsen langdurige regen Eeh
overblijvende troepen naar Neder- - 6 - - -
land terug te brengen.
Oe Thant maakte voorts bekend,
Volgens het blad „Sowjet Litou
wen" zijn in Litouwen achttien per
sonen aangehouden, die tijdens de
jongste wereldoorlog deel zouden
hebben uitgemaakt van twee, door
de Duitsers gevormde strafbataljons.
Eén dezer bataljons zou verantwoor
delijk zijn voor het neerschieten van
ongeveer 50.000 mensen in Litouwen
en Wit-Rusland, terwijl het andere
tienduizenden Russische burgers zou
randstoring passeerde de afgelopen
nacht met flinke buien. In totaal viel
er van donderdagochtend tot vrijdag
ochtend 10 tot 25 mm. Achter de de
pressie stroomt met westelijke tot
noordwestelijke winden koude lucht
van hoge breedte naar onze streken.
Aangezien deze lucht onstabiel is,
zullen er de komende 24 uur nog
enkele buien vallen, afgewisseld door
tijdelijke opklaringen.
Zon- en maanstanden
8 Sept.: zon op i
maan op 1531.
6.02, onder 19.13;
8 Sept.: v.m.
KORRELTJE
volledig "bij "de overwe- Een beeld uit het door aardbevingen getroffen gebied in Perzië. Overlevenden zoeken nog iets bruikbaars tus- hebben vermoord. Alle aangehoude- slechts^ een^dekmanïl611
j--I..:*.sen de puinhopen van hun huizen. «-
nen zijn Litouwers.
aan originaliteit