S)e CöidóeSou/fca/nt
DE EVACUATIE VAN NIEUW GUINEA
WORDT VOORBEREID
Gezinnen op gouvernements-
kosten naar Nederland
Ben Bella begint z'n zegetocht
De „Telstar"
WOENSDAG 25 JULI 1962
52e JAARGANG
Directeur J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN ETS OMSTREKEN
De zinkende Nieuw-
Guinese prauw
Telef. 2 0 9 3 5. Red. 20015, 25594 - Advert. 2 0 8 2 6 - Klachten bezorging 33839 (tussen 17.30 en 19.00 u.) Giro 10.30.03 - Abonn. 0,65 p. w., 2,80 p. mnd., f 8,25 p. kw„ Franco p.p. 8,75. Adv. 17 et p. mm., Telefoontjes 1,50
Het gouvernements voorlichtingsbureau te Hollandia heeft woensdag
morgen het volgende communiqué uitgegeven:
„De gouverneur van Nederlands Nieuw-Guinea heeft besloten tot op
heffing van de beperkende voorwaarden, die tot dusverre golden bij de
voor-uitzending naar Nederland van gezinsleden van landsdienaren. In
dien een ambtenaar in vaste of tijdelijke dienst (kort verband of gewoon
tijdelijke dienst) dus thans het verzoek doet, zijn gezin naar Nederland
te laten reizen, zal zulks zonder meer op gouvernementskosten worden
toegestaan. In overleg met de commandant van de strijdkrachten in Nieuw-
Guinea is dezelfde maatregel genomen ten aanzien van militaire gezinnen.
Aldus is tegemoet gekomen aan een in ambtelijke kringen reeds langer
levende wens.
Uiteraard blijft de van Nieuw-Guinea te ondernemen terugreis der ge
zinnen naar Nederland gebonden aan de beschikbare vervoersmogelijk
heden. Deze zullen evenwel door het gouvernement, bijvoorbeeld door het
inleggen van extra vliegdiensten, aan de gebleken behoeften kunnen wor
den aangepast. Met deze maatregel - waarvan naar verwacht wordt ruim
gebruik zal worden gemaakt - wordt onder meer voorkomen dat ooit
acute omstandigheden zouden kunnen dwingen tot een ongeordende of
weinig acceptabele wijze van reizen."
Vrijwillig vertrek aangemoedigd
DE BESPREKINGEN Soebandrio, de Indonesische minister
van buitenlandse zaken, die op het
James Greenfield, een woordvoer- ogenblik in Washington is, de be-
der van het Amerikaanse ministerie sprekingen nog steeds niet bij. Hij
van buitenlandse zaken, heeft dins- zou wei voornemens zijn binnenkort
dag op een persconferentie gezegd, weer een ontmoeting te hebben met
dat zijn departement nog steeds „ge- ambassadeur Van Roijen.
matigd optimistisch" is ten aanzien Men verwacht, dat de besprekin.
van de geheime besprekingen tussen gen spoedig beëindigd zullen wor-
Nederland en Indonesië over Nieuw- den.
Guinea.
Hij wilde geen commentaar leve- KIRIHIO
ren op de voortgang van de bespre- ADVISEUR VAN SOEBANDRIO
kingen en zei, dat mededelingen De Papoea-student Frits Kirihio is
daaromtrent zouden moeten komen benoemd tot adviseur van de Indo
van de ambassades van de beide nesische minister van buitenlandse
landen in Washington. zaken, dr. Soebandrio, voor zaken
Nieuw-Guinea betreffende, aldus be-
Uit diplomatieke bron wordt ver- richt ^Antara" uit New York.
iTT't -Awk»* meldt voorts, dat Kirihio
Nederlandse ambassadeur en Adam vliegtuig naar New York is ge-
Malik, de Indonesische ambassadeur reisd alwaaJ dr Soebandrio in con-
i?SÏ£U' ^sprekingen dms- lact is met Nederlandse vertegen
dag hebben voortgezet. woordigers. Eind vorig jaar bracht
Volgens dezelfde bron woont dr. Kirihio een bezoek aan Indonesië.
TOCH
DOORGAAN
het succes van die enkele jaren gele
den ingevoerde spaarregeling voor
ambtenaren. Kortom, men kan wel
zeggen, dat de SER voor een aanzien
lijk deel met zijn verlangen naar meer
studie naar de bekende weg heeft
In zijn antwoord heeft dirs. Schmel-
zer dan ook terecht gestelid, dat de
tijd rijp is voor de door hem gepro
jecteerde algemene spaarregeling.
Het is daarmee immers zeker zo als
met de sociale voorzieningen: de al
gemene conjuncturele omstandighe
den zijn thans uitermate gunstig.
In menig bedrijf kent men al een of
andere vorm van winstd'eling, die
zeer goed met het effectueren van
Sohmelzers plannen zou kunnen wor
den gecombineerd. Zijn plan is boven
dien in de enkele jaren geleden reeds
verschenen speciale nota aangekon
digd als een onderdeel van het gehe
le complex maatregelen in deze par
lementaire periode. De poging tot
vertragingstactiek van de SER doet
dan ook op zijn zachtst gezegd hoogst
onaangenaam aan.
Het lijkt ons een goede reactie van
de staatssecretaris zijn wetsvoorstel
tóch verder te laten uitwerken en
voorbereiden. Hiet valt te hopen dat
de Kamer straks een beetje met de
ze bijzondere omstandigheden reke
ning zal willen houden voor wat de
volgorde en de urgenitiebapaliing van
haar werkzaamheden betreft!
E.E.G. landbouw
beleid vertraagd
De stellige afspraak der EEG-mi-
nisters van januari j.l. dat op 1 nov.
gemeenschappelijke marktverorde-
ningen voor de sectoren zuivel, rund
vlees en rijst van kracht zouden wor
den, zal niet kunnen worden nage
komen, zo is dinsdag in goed inge
lichte Europese kringen in Brussel
verklaard.
De ministers van landbouw van de
zes landen hebben dinsdag in Brus
sel een eerste bespreking van de ont
werpverordeningen voor deze sec
toren uitgesteld tot een bijeenkomst
op 18 en 19 september. Bovendien
heeft de EEG-commissie, zoals dr.
Mansholt de vorige maand heeft ver
klaard, toen de ministers zijn begro
ting beknotten, niet voldoende ge
kwalificeerd personeel om al het no
dige werk op tijd gereed te hebben.
Men verwacht, dat de marktorganisa
ties voor deze producten nu niet vóór
1 april volgend jaar zullen kunnen
worden ingevoerd.
De marktorganisaties voor graan,
varkensvlees en groente en fruit wor
den, zoals gemeld, op 30 juli van
kracht. België en Italië hebben dins
dag echter uitstel van toepassing van
een deel van de belangen gekregen.
België zal tot 1 januari 1963 de bij
menging van inlandse tarwe in het
brood mogen handhaven en Italië zal
een jaar de tijd krijgen om het han
delsregime voor invoer van tarwe,
voorheen staatshandel, geleidelijk aan
te passen.
De Belgische
bevolking
België is de laatste dertig jaar wat
de bevolking betreft steeds verder
bij Nederland achterop geraakt. Het
telde op 31 december 1961 (blijkens
dinsdag gepubliceerde officiële cij
fers) 9.228.729 inwoners, meer dan
twee miljoen minder dan Nederland.
Er zijn in België vijf steden met
meer dan 100.000 inwoners, n.l. Brus
sel, Schaarbeek, Antwerpen, Gent en
Luik. Hierbij zij opgemerkt, dat in de
Bruselse agglomeratie, die 19 ge
meenten omvat, in totaal ongeveer
één miljoen mensen wonen.
Uit de statistiek blijkt, dat er in
België 558 gemeenten zijn met minder
dan 100 inwoners, en wel 102 in
Vlaanderen en 456 in Wallonië.
Nabij Brunswick, in de A'kaanse
staat Georgia, is maandag een vlieg
tuig van de Amerikaanse marine
neergestort.
Alle zes inzittenden kwamen om
het leven. Een lid van een reddings
ploeg, die de slachtoffers trachtte te
redden, kwam door de rook en gas
sen van het wrak door verstikking
om.
'n Motorschip met honderd passa
giers wordt tussen Soerabaia en
Ambon vermist. Het vaartuig, dat
geen radio aan boord heeft, had
vorige week al in Ambon moeten
aankomen.
Koningin Elisabeth van België,
de grootmoeder van koning Boude-
wijn, viert haar 86e verjaardag van-
Sardientjesoorlog
in Bretagne
De vissersbevolking van de Bre
tonse havenplaats La Trinité-sur-Mer
heeft zich verzet tegen de aanvoer
van buitenlandse sardines. Zij goot
dieselolie over de 150 ton bevroren
sardines, die werden aangevoerd met
een Marokkaans schip. De 40 ton,
die al in het koelhuis was opgesla
gen, werd er uit gehaald en kniedik
op de kaden uitgestrooid. De aan
voer van buitenlandse vis heeft
vooral de woede van de vissers ge
wekt omdat zij hun eigen vangst
moeilijk kunnen verkopen.
In Lorient hebben de vissers uit
protest tegen de onverkoopbaarheid
van hun waar een vracht sardines
in de straten uitgestrooid.
Amerikaanse ambtenaren heb
ben dinsdag te Washington gezegd,
dat de radio-uitzendingen van de
„stem van Amerika" de laatste tijd
in de sow jet-Unie veel minder zijn
gestoord dan gewoonlijk. Zij konden
geen verklaring van de Russische
houding geven.
Het vuurgevecht
bij Merauke
Over het vuurgevecht nabij Merau
ke, waarbij een Nederlandse marinier
sneuvelde, meldt de speciale ver
slaggever van het A:N:P: in Nieuw-
Guinea:
Nabij Merauke is maandagavond
een vuurgevecht uitgebroken tussen
een dertigtal Indonesische parachu
tisten en Nederlandse militairen, dat
urenlang heeft geduurd. Aan Neder
landse zijde is hierbij de marinier
Piena gedood en een andere militair
gewond.
Het vuurgevecht begon, nadat de
bevolking had gemeld, dat zich in
de kampong Kelapa Lima, aan de
noordoostelijke rand van de stad,
Indonesische parachutisten ophiel
den. De op dit bericht uitgerukte
Nederlandse militairen stuitten bij
nadering van de kampong op een
hevig vuut, dat zij onmiddellijk be
antwoordden, waarna een urenlange
strijd ontstond. Over de afloop ervan
waren dinsdagavond te Hollandia
nog geen nadere bijzonderheden be
kend.
Kelapa Lima is een kampong, die
hoofdzakelijk wordt bewoond door
Moejo Papoea's die, in tegenstelling
tot de Indonesische bevolkingsgroep,
aan de Nederlandse militairen alle
steun verlenen in hun strijd tegen de
Indonesische infiltranten.
In de afgelopen dagen hadden
steeds nieuwe berichten Hollandia
bereikt, dat parachutisten waren
doorgedrongen tot de rand van
Merauke. Het is thans ruim 3Vs week
geleden, dat zij in een grote boog
rondom deze plaats zijn afgeworpen.
De schattingen over hun aantal
variëren van 100 tot 200. Zoals ge
meld, is het reeds de vorige week
tot een vuurgevecht met een aantal
hunner gekomen bij het vliegveld
Moopa van Merauke, dat ongeveer
IC kilometer van de kampong Kelapa
Lima ligt. Ook waren er herhaalde
lijk pogingen van Indonesische pa
rachutisten om als burgers vermomd,
door te dringen tot het centrum van
de plaats.
In het afgelopen weekeinde is de
beveiliging van Merauke uitgebreid,
onder meer met een eenheid van het
Papoea-vrijwilligerskorps en een
versterking van de te Merauke ge
legerde mariniers. Te Merauke geldt
reeds enige tijd de burgerlijke uitzon
deringstoestand en vorige week werd
er de avondklok ingesteld.
Bij een treinongeluk op 12 km van Dijon in Frankrijk zijn 41 mensen
gedood terwijl enige tientallen andere reizigers gewond werden. De snel
trein Parijs-Marseille ontspoorde op een viaduct, waarbij een van de per
sonenwagens een vijftigtal meters naar beneden stortte. De bijgaande
foto is een luchtopname van de plaats van de ramp.
Geestdrift in Oran
F\E staatssecretaris vam Algemene
Zaken, speciaal belast met het
beleid ten aanzien van de bezitsvor
ming (en de pbo), heeft een dezer
diagen - wat men zou kunnen noemen
- „een brief op poten" aan de Soci
aal-Economische Raad gezonden,
waarin hij een stevig antwoord geeft
op die mededeling van de SER, dat de
Raad zijn advies over een nieuw wets
voorstel van dirs. Schanelzer betref
fende een algemene door het Rijk ge-
premiëerde spaarregeling wilde uit
stellen. De Raad gaf de staatssecre
taris te verstaan, dat hij - onder min
of meer bedekte afwijzing van zijn
wetsontwerp - eerst de gehele proble
matiek van de bezitsvorming nog eens
onder de loep wilde nemen, waarbij
het uitstel ten opzichte van de even
tuele indienen van de spaarplannen
maar op de koop toe moest worden
genomen. Drs. Schanelzer heeft de
Raad nu echter te verstaan gegeven,
dat hij wel graag dat uitgebreide ad
vies op basis van een brede studie wil
ontvangen, maar zich intussen niet
van verdere voorbereiding aan zijn
wetsvoorstel zal laten afhouden. Hij
mikt daarbij op een tijdstip, dat zo
ongeveer bij de a.s. jaarwisseling is
gelegen. Wanneer de SER zijn be
reidwillige medewerking zou hebben
verleend, had dat moment stellig
enkele maanden kunnen zijn ver
vroegd. Voor de staatssecretaris be
tekent dat uit een oogpunt van par
lementaire tijdrekenkunde een stuk
minder kans op een tijdige behan
deling van zijn plannen, zodat ze nog
binnen deze regeringsperiode zouden
kunnen worden verwezenlijkt. Dat is
een omstandigheid, die de staatsse
cretaris en mèt hem het kabinet, dat
heeft bewezen de zaak van de bezits
vorming krachtig te willen bevor
deren, onplezierig moet aandoen,
maar er zijn ongetwijfeld ook zake
lijke argumenten te over, die naar
onze overtuiging de SER met zijn
vertragingstactiek in het ongelijk
stellen.
DAAR is in de eerste plaats het
merkwaardig karakter van de
aandrang op een diepergaande studie
over de gehele problematiek, aan
gezien er vanaf 1948 reeds een speci
ale commissie aan het werk is ge
weest - destijds nog door minister
Drees ingesteld - die sedertdien en
kele lijvige rapporten beeft gepubli
ceerd. Voorts is er elders ook voor
ieder, die zich voor deze zaak wel
willend wil interesseren een schat
aan documentabie-materiaal. Alleen
reeds de staf van staatssecretaris
Schmeizer heeft daarvan veel werk
gemaakt en tot in het verre buiten
land gegevens verzameld over het
reilen en zeilen van spaarregelingen
aldaar. Voorts heeft ook de bankwe-
rtateïTen zita cr'ander meer^telme- °P het vliegveld stond een groep demonstranten de studenten op te wachten met spandoeken, welke o.m.
wekkende gegevens voorhanden over luidden: „Landverraders ga terug naar Indonesië" en „Nozems, speel niet met politiek",
Mohammed Jazid, minister van voor
lichting van de voorlopige Algerijnse
regering, heeft dinsdag op een pers
conferentie in Algiers verklaard, dat
Algerië aan de vooravond staat van
een oplossing van zijn huidige poli
tieke crisis.
Jazid gaf geen bijzonderheden over
de oplossing, die voor de deur zou
staan. Het was echter duidelijk dat
hij sprak over de missie van Moham
med Said, die namens de voorlopige
regering naar Tlemcen, het bolwerk
van Ben Bella, is gegaan.
Ben Bella is dinsdagavond met zijn
voornaamste politieke en militaire
adviseurs van Tlemcen naar Oran
vertrokken. Volgens zijn aanhangers
is dit een begin van een „zegetocht"
door Algerië. Hij werd in Oran in
elk geval met geweldige geestdrift
ontvangen.
DE SCHIETPARTIJ IN ALGIERS
De schietpartij, die zich maandag
avond in Algiers heeft voorgedaan
tussen Algerijnse militairen en bur
gers heeft aan zes Europeanen het
leven gekost, zo is van het zieken
huis in Algiers vernomen.
In totaal zijn zeven doden geval
len. Drie personen verblijven in het
ziekenhuis met schotwonden.
De oorzaak van de schietpartij is
nog steeds onduidelijk. Volgens vele
Algerijnen had een O A.S.-comman
do een Algerijnse legerpatrouille
aangevallen. Een andere mening is,
dat Algerijnse soldaten schrokken
van het knallend geluid van de uit
laat van een vrachtwagen en toen
in het wilde weg begonnen te schie
ten.
Ook dinsdagavond werd er in de
straten van Algiers 'geschoten. Of
er slachtoffers zijn is nog niet bekend.
Eenheden van het Algerijnse be
vrijdingsleger hebben wegversper
ringen opgericht.
Tijdens de 133ste omwenteling van
de „Telstar" is dinsdagavond een
journaal uit Europa in Amerika ont
vangen. De uitzending begon met een
reportage van de besprekingen tussen
Dean Rusk en de Rus Gromiko in
Genève.
Het korte programma werd beslo
ten met een op de band opgenomen
interview met de Franse minister van
voorlichting, Peyrefitte, die zei te
hopen, dat de „Telstar" als een werk
tuig van de vrede gebruikt zou wor
den, omdat het een werktuig -van de
waarheid is".
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
Dc junta in Peru Plaatselijk onweer
De aankomst van de Papoea-leerlingen Jelman, Somisuen Idey op het vliegveld van Hollandia zaterdag j.l.
De militaire junta in Peru heeft
dinsdag bij decreet alle uitvoerende
en wetgevende macht aan zich ge
trokken.
Het oudste lid van de junta van
vier, generaal Ricardo Perez Godoy,
heeft alle rechten genomen die vol
gens de grondwet toekomen aan de
president van de republiek.
Gromyko en Rusk
praatten tevergeefs
De Amerikaanse en Sowjet-minis-
ters van buitenlandse zaken, Dean
Rusk en Andrei Gromyko, hebben
dinsdag op verzoek van Gromyko
wederom een langdurig onderhoud
gehad. Het duurde vier uur.
In totaal hebben de ministers sinds
begin dezer week elf uur geconfe
reerd, zonder dat, aldus een hoogge
plaatste Amerikaanse zegsman, enige
vooruitgang werd geboekt over het
voornaamste onderwerp van gesprek:
de kwestie Berlijn. In het Russische
standpunt hierover is geen verande
ring gekomen.
De Bilt, woensdag 10 uur. Het
K.N.M.I. deelt mede:
Een storing, die gisteren voor de
Golf van Bigcaye was gelegen, ver
plaatste zich naar de ingang van het
Engelse Kanaal.
De storing veroorzaakte vannacht
in Frankrijk op vele plaatsen on
weer. Deze onweersaotiviteit breidt
zich naar het noorden uit, zodat van
avond en morgen ook in ons land
enkele regen- of onweersbuien zul
len vallen. Deze ontwikkelingen vor
men de overgang naar een tijdelijk
onbestendig en weer koeler weer
type.
Zon- en maanstanden
26 Juli: zon op 94.51, onder 20.41;
maan op 00.52, onder 16.07.
Hoogwaterstanden
26 Juli: v.m. 10.32; n.m. 23.07.
KORRELTJE
Over het vele goed, dat men doet,
wordt niet gepraat, maar één klein
foutje kan een storm ontketenen.
