EEN ONTDEKKINGSREIS DOOR
ENGELAND VERVEELT NOOIT
ga
NDERDAG 7 JUNI 1962 DE LEIDSE COURANT
Nog een beeld van de restauratie van het koninklijk paleis op de Dam in Amsterdam: de vroegere cellen, waar
tns de gevangenen zuchtten, zijn nu verbouwd tot voorraadkamers. Alleen de tralies en de zware deuren zijn
nog authentiek.
Unieke vondst voor Noordwest-Europa
Nederzetting uit de bronstijd in
Drente gevonden
In de nabijheid van de plaats, waar men enige jaren geleden een graf
heuvel uit de tijd van 1200 tot 1000 jaar voor Christus heeft opgegraven,
heeft men thans een nieuwe archeologische vondst gedaan. Een kilometer
ten westen van het Drentse plaatsje Elp, dat onder de gemeente Wester-
bork ressorteert, hebben medewerkers van het Biologisch-Archeologisch
Instituut van de Rijksuniversiteit in Groningen onder leiding van hun
directeur, prof. dr. H. T. Waterbolk, sporen en plattegronden van tien
grote boerderijen en van acht korenschuren ontdekt. De vondst is gedaan
op een enige jaren oude heide-ontginning, waar men bovendien een aantal
afvalkuilen uit bovengenoemde periode heeft blootgelegd. De sporen en
de plattegronden van de boerderijen tonen aan, dat de gebouwen een
lengte van twintig tot dertig meter en een breedte van zes meter moeten
hebben gehad. Een van de boerderijen moet ongeveer veertig meter lang
zijn geweest. De vondst van prof. Waterbolk en zijn medewerkers is daar
om zo belangrijk, omdat het voor het eerst in de geschiedenis van het
archeologisch onderzoek in Noordwest-Europa gelukt is, een nederzetting
uit het bronzen tijdperk vrijwel volledig bloot te leggen. De twee jaar
geleden bloot gelegde grafheuvel moet tot deze nederzetting hebben be
hoord. De grafheuvel bestaat uit elf graven. In de nabijheid van deze
graven vond men destijds bronzen speldjes, barnstenen hangertjes en tal
rijke scherven.
Op een pad met slecht zich is
gistermiddag de heer A. van Korven
uit Herpt door een zandauto geschept.
In zorgwekkende toestand werd de
heer K. naar het ziekenhuis in 's-Her-
togenbosch overgebracht, waar hij
korte tijd later aan zijn verwondin
gen bezweek.
Proteststaking tegen
stijgende prijzen van
levensmiddelen
Ruim 150 leden van het 250 tellen
de stuwadoors-personeel van de N.V.
Stoomvaartmaatschappij Nederland
hebben vanmiddag om een uur het
werk neergelegd. Enkele uren later,
terwijl de directie van de maatschap
pij zich nog beraadde over te nemen
maatregelen, hadden allen hun werk
weer hervat.
De stakers wilden, naar zij ver-,
klaarden, protesteren tegen de stij
ging van de levensmiddelenprijzen.
Duur papier uit
ankertouw
Een stuk van pngeveer 150
meter lengte van het anker
touw van het oude Zweedse
oorlogsschip „Wasa", dat uit
het water van de Stockholmse
haven omhoog is gebracht, zal
tot schrijfpapier worden ver
werkt, waarmede men vooral
in de Verenigde Staten goede
zaken hoopt te kunnen doen
na het succes van de in Seattle
gehouden Zweedse beurs. Men
denkt een dertigduizend veilen
papier uit het touw te kunnen
maken, geel-bruin papier met
watermerk uit 1626. Het zal
zo'ii vijf en zeventig gulden
per vel kosten.
KORTE GOLF
De tweejarige G. Havik uit
Strijen is gistermorgen voor de ogen
van zijn vader verdronken in een
sloot te Maasdam. De man had het
kind meegenomen om naar het vee
te gaan kijken. In een onbewaakt jj.k.H. Prinses Beatrix heeft woensdagochtend in Madurodam in Den Haag een portret in bas-reliëf onthuld
ogenblik is het jongetje te water ge- van mevr. B. Boon-Van der Starp, de stichtster van de miniatuurstad. Prinses Beatrix tijdens de wandeling
raakt. over het nieuwe terras. Rechts de heer G. A. Boon, links Diek de Brauw, loco-burgemeester van Madurodam.
De eerste fase van de restauratie van het paleis op de Dam in Amsterdam
is nu voltooid. Na de vakantie van de bouwvakken zal men met de tweede
fase beginnen; deze verbouwing zal ongeveer 2lA jaar in beslag nemen.
Op de foto zien we een detail van de zgn. „weeskamer" na de restauratie.
De schilderingen zijn van Cornelis Holstein (17e eeuw). De wandschilde
ring stelt voor: Lygurcus adopteert een zoon.
Honderd arbeiders werken 2'/: jaar op de Dam
Ook interieur van Koninklijk Paleis wordt
gerestaureerd in 17e eeuwse trant
Méér comfort en praktischer indeling
De eerste fase van de'restauratie van het koninklijk paleis op de Dam,
waarmede medio 1960 werd begonnen, is voltooid. De totale kosten be
droegen ongeveer 3 miljoen gulden. De tweede restauratiefase is inmiddels
begonnen en zal ongeveer 2x/2 jaar duren. Gedurende deze periode zal het
paleis niet voor ontvangsten kunnen worden gebruikt. Alles wat zich in
het interieur bevindt, zal worden opgeslagen in Weesp (bij de N.V. Van
Houten). Met de voltooiing van de eerste fase is ongeveer een derde ge
deelte van alle uit te voeren werkzaamheden gereed gekomen.
Tijdens een persrondgang door het
paleis, vertelde prof. Wegener Slees-
wijk, dat er naar gestreefd wordt het
gebouw zo veel mogelijk het zeven
tiende eeuwse karakter terug te ge
ven. Daarbij neemt men de gelegen
heid te baat een aantal voorzienin
gen te treffen, die de bewoning van
het gebouw praktische maken.
Nadat eerst de gevels van het pa
leis waren hersteld in de laatste ja
ren, is een aanvang gemaakt met de
restauratie van het inwendige van
het gebouw. De details en afwerkin
gen werden daarbij zoveel mogelijk
teruggebracht in de zeventiende
eeuwse toestand. Door het gebruik
als stdhuis en paleis was het inte
rieur op vele plaatsen beschadigd.
Verschillende zalen, trappen en gan
gen hebben hun oorspronkelijke
grootte en ligging herkregen. Zo is
de gaanderij op de eerste etage ver
lengd.
Nieuwe verdieping.
Aan de behoefte aan meer ruimte
voor de dienst heeft men kunnen
voldoen door tussen de funderingen
op kelderniveau een nieuwe verdie
ping te maken rondom de noorde
lijke binnenplaats en westelijk van
de zuidelijke binnenplaats. Hier zijn
o.a. gekomen: een zilverkamer, por-
celeinkamer, glaskamer, kleedkamers
voor de hofmeesters en enkele keu
kenruimten.
Op de eerste etage is een speciaal
kamertje voor radio-apparatuur in
gericht voor uitzendingen vanuit het
paleis. De zogenaamde „blauwe sa
lon" heeft een ingrijpende wijziging
ondergaan. Onder een witte verflaag
heeft men een fraaie plafondschilde
ring ontdekt, die „in ere" is hersteld.
In verschillende vertrekken is een
marmeren vloer omder de houten
planken vandaag gekomen. Ook de
„weeskamer" is geheel gerestaureerd:
de wanden zijn opnieuw bekleed en
de balken hebben een donkerbruine
kleur gekregen.
Binnenkort aanbesteding.
In totaal krijgt het paleis 20 lo
geereenheden (zit-, slaap- en badka
mer) voor hoge gasten, voor de meu
bilering worden zoveel mogelijk ou
de, voorradige meubelen gebruikt. De
logeereenheden (flats) zullen bij ge
brek aan oude meubelen, een mo
dern interieur krijgen.
Voor het personeel komen er 40
slaapkamers, met drie bedden op de
vierde verdieping. Tijdens de nu af
gesloten herstelperiode hebben maxi
maal 180 arbeiders tegelijkertijd in
het paleis gewerkt. In de komende
2Vi jaar zullen gemiddeld honderd
arbeiders per dag er werk vinden.
Binnenkort worden deze werkzaam
heden aanbesteed.
ALS KUNSTSTAD heeft Londen
dezelfde rang als Rome, Parijs
en Wenen. Wereld-vermaard zijn het
Brits Museum, de Nationale Galerij,
de Nationale Portretgalerij, de Wal-
lace-verzameling en het Victoria- en
Albertmuseum. De opstelling van al
die ongehoorde kunstschatten is zeer
modern. Wij hebben er al vele uren
van ons leven genoten. Maar het
moet met mondjesmaat gebeuren. De
vcorraad is zo groot, dat men zich
licht overeet.
Voor de smulpapen
Over eten gesproken, men kan in
Engeland tegenwoordig heel lekker
eten en heus niet zo duur. Het is ech
ter net als in Nederland: je moet wel
de adressen weten, waar het goed is
en goedkoop. In de hotels weten ze
dat wel te vertellen. Ook in de restau
ratiewagens van de sneltrein kan men
zeer verzorgd en smakelijk eten. Ver
zwijgen mogen we niet, dat Engeland
behalve in de badplaatsen één
ongemak heeft: er zijn geen café
terrassen. Het amusementsleven is
binnenshuis, 's Avonds zijn de Lon-
dense centra van vermaak, Picca
dilly, Leicester Square en omgeving
daverend verlicht. Het zou er een
groter Parijs kunnen zijn, maar dat
is het toch niet.
Londen heeft nog vele andere be
zienswaardigheden: de Tower met
zijn boeiende en bloedige historie, de
Westminster-abdij met de konings
graven in de ongelooflijk praalvolle
kapel van Hendrik VII, de (katho
lieke) Westminster kathedraal in by
zantijnse mozaieken-luister.
In de naaste omgeving liggen de
(te bezichtigen) koninklijke palei
zen van Hampton Court en Windsor
beide met weelderige tuinen en par
ken. In Hampton Court hebben we
de mooiste bloemenborders van ons
leven gezien. In Windsor de dikste
eiken!
MAAR LONDEN ALLEEN is En
geland niet. Bijna iedere stad
heeft haar merkwaardigheden en
luisterrijk bovenal zijn de kathedra
len, fantastische kathedralen, enor
me kathedralen, zoals Canterbury,
Gloucester, Salisbury, York. Wij voor
ons hebben ons hart verpand aan de
domkerk van Lincoln; bovendien een
gezellige en schilderachtige stad. We
hebben in die stad eens overnacht in
„The Saracen's Head" (de Moorkop),
waar we een soortgelijk avontuur be
leefden als Pickwick in Ipswich. We
konden in de doolhof onze kamer
niet meer terugvinden ofschoon we
haar van buiten zouden kunnen aan
wijzen. Het raam ervan was name
lijk naast het uithangbord met de
Moorkop gelegen. Ieder ordentelijk
Engels hotel of herberg heeft een
uithangbord, waarop in een kleurige
voorstelling de naam is afgebeeld.
Daar zijn vreemde namen bij! „De
Kat en de viool", „de Zwarte hond
en Eend", „de Priester en de zeug",
„het Oude Suikerbrood". Er wordt
van die uithangborden veel werk ge
maakt en ze zijn dikwijls echt gees
tig op z'n Engels geestig, d.w.z.
verdraaid geestig. Want geestig zijn
de Engelsen, en dat merk je meteen
in de manier, waarop ze je te woord
staan.
Schoonheid
Kenners van de Engelse letterkun
de en schilderkunst weten wel, dat
het volkskarakter ondanks een zeke
re voorname reserve, in diepste grond
romantisch is. Deze karaktertrek
komt naar ons gevoel echter 't meest
tot gelding (behalve in 't beschilde
ren var?uithangborden!) in de bouw
kunst. Er zijn op het vaste land vele
prachtige kerken, maar de Engelse
kathedralen overtreffen alles wat op
dit gebied gepresteerd is door hun
koene fantasie, door de geweldige
vaart van torens en gevels en door
het verfijnde meesterschap, waar
mede de steen werd bewerkt alsof
het kant was.
De kunst van de „fan-vaulting",
de waaiergewelven, is bijna onaards
mooi. Er zijn vele voorbeelden van,
maar de ontroedendste zijn die van
de St. George's kapel in Windsor, de
kapel in Westminster en de King's
College-kapel in Cambridge. In een
van de ontzaglijke kathedralen de
Anglicaanse kerkdienst bij te wonen,
met haar naar de gewelven opwie-
kende gezang van jongenskoren, is
een belevenis, die tot de schoonste
behoort, die men kan ondergaan.
LIET IS OM AL DEZE WONDER-
SCHONE en aangename dingen
des levens, dat wij iedere keer op
nieuw door Engeland worden aange
trokken: het landschap met zijn heu
vels en bergen, vorstelijke buiten
plaatsen en stille dorpjes, de jui
chende kathedralen, de overdadige
rijkdom van musea en paleizen, maar
vooral toch ook om het Engelse volk,
dat altoos klaar staat om de toerist
te helpen en daarbij op de meest on
verwachte ogenblikken „thank you"
zegt. Daarom vonden wij het prettig
deze keer eens „thank you" onzer
zijds te zeggen. Het is ons er weer
uitstekend bevallen. Thank you!
De toren, die iedereen heeft gehóórd. Het parlementsgebouw in Westminster met de klokke-
toren waarin „Big Ben" hangt.
