Waterstofbommen tegen de stralingsgordel
ORAN BEZET DOOR
POLITIE EN MILITAIREN
deC,
Koningssloep moest vlag strijken voor gesloten brug
7WIN!
jemtelw inlaw!
DINSDAG 1 MEI 1962
25ste JAARGANG
No. 15.614
D' t J F J M KOENS BUREAUS: PAPENGRACHT 32
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. 2 0 9 3 5 Red. 20015, 25594 - Advert. 2 0 8 2 6 - Klachten bezorging 33839 (tassen 17.30 en 19.00 u.) Giro 10.30.03 - Abonn. 0,65 p. w„ 2,80 p. mnd., 8,25 p. kw., Franco p.p. 8,75. Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
Waterstofbommen over
de Grote Oceaan
Nieuwe kernproeven van Amerika
De Amerikaanse commissie voor kernenergie heeft maandag bekendgemaakt
dat in juni of juli in de omgeving van het eiland Johnston in de Stille
Oceaan op grote hoogte drie kernontploffingen teweeg gebracht zullen
worden. Eén der explosies zal, naar men verwacht op 800 km hoogte ge
schieden. De flits van deze proef zal wellicht op duizenden kilometers af
stand te zien zijn.
In wetenschappelijke kringen in Washington is men van oordeel, dat de
ontploffing op 800 km hoogte misschien een tijdelijke storing in het magne
tische veld rondom de aarde teweeg zal brengen, waardoor deeltjes van het
binnenste deel van de zogenaamde Van Allen-stralingsgordel in de damp
kring terecht zullen komen. (De Amerikaanse geleerde Van Allen ontdekte
indertijd, dat er om de aarde een gordel van dodelijke stralingen ligt).
Het doel van deze explosie zou zijn, een grote wolk elektronen te doen
ontstaan, waardoor in militair opzicht nuttige radio-verbindingen met hoge
frekwentie over een groot gebied worden verstoord. Dit zal één van de
proeven zijn, die volgens president Kennedy worden genomen om vast
te stellen, welke gevolgen een aanval met kernwapens zal hebben op het
vermogen van de Ver. Staten om stand te houden en terug te slaan.
VERNIETIGING VAN VIJANDELIJKE RAKETTEN
OP HONDERDEN KILOMETERS
HOOGTE
Volgens de commissie voor kern
energie zullen twee van de drie ont
ploffingen een kracht hebben, die
beneden éér megaton ligt. Eén van
deze proeven zal op „tientallen kilo
meters hoogte" worden genomen en
de andere od „honderden kilometers
hoogte". De derde explosie zal van
de megaton-klasse zijn en plaats vin
den op een hoogte van enige hon-
Uit ons grote assortiment
sportkombinaties: Terlenka
pantalon met kolbert in home
spun tweed. Zorgvuldig op
elkaar afgestemde kleuren.
Kolbert 58.—
Pantalon 39.75
derden kilometers.
De commissie voor kernenergie
deelde tenslotte mee, dat de proe
ven ongeveer vier dagen tevoren zul
len worden aangekondigd, opdat des
kundigen het resultaat kunnen on
derzoeken.
Ook de directeur voor het weten
schappelijk onderzoek van het Ame
rikaanse ministerie van defensie,
Brown, heeft meegedeeld, dat de ver
enigde Staten in de huidige reeks
kernproeven in de dampkring ver
scheidene waterstofbommen op een
hoogte van verscheidene honderden
kilometers tot ontploffing zullen
brengen.
Brown zei in een vraaggesprek met
journalisten voor de televisie, dat de
ze ontploffingen in de ruimte het
mogelijk zal maken na te gaan in
hoeverre dergelijke ontploffingen
elektronische verbindingen ontwrich
ten.
In antwoord op een vraag zei hij,
dat een ander doel van de proeven
is het vergaren van gegevens voor een
program van raketten tegen raket
ten.
Volgens Brown mag men bij deze
proeven op verrassingen rekenen. Hij
zei echter niet wat voor verrassingen
dit zouden zijn.
ACTIE VAN PACIFISTEN
Het Amerikaanse comité voor niet-
geweldige acties heeft president
Kennedy en minister-president
Chroesjtsjoy er vandaag van op de
hoogte gesteld, dat het van plan is
op 20 mei een vaartuig naar het
gebied van de Amerikaanse kern
proeven in de dampkring te zenden.
Het comité van pacifisten deelde
mee, dat het vaartuig, dat naar het
proefterrein in het Stille Oceaange-
bied zal gaan, in aanbouw is en een
bemanning van drie personen zal
krijgen. Het krijgt de naam „Every
man".
In de boodschap aan Chroesjtsjov
wordt nog gezegd, dat het comité
ook zal protesteren als de Sowjet-
Unie tot een hervatting van kern
proeven zou overgaan.
De Amerikaanse regering heeft
maandag in een nota, waarin zij ant-
wordt op Japanse protesten over
het hervatten van de proefnemingen
met kernwapens, verklaard, dat zij
bereid is deze proeven „onverwijld
te staken, wanneer de Sowjet-Unie
zich in afwijking van haar tot nu toe
ingenomen standpunt, bereid ver
klaart een overeenkomst tot het ver
bieden van dergelijke proeven te be
sluiten".
„RILSAN" ANKLETS
Sterk als nylon zacht als wol.
PER 2 PAAR 4?5
Per paar J*5
Koninklijke invasie op Schiphol en
in het Amstelhotel
Onderdrukking
van de O.A.S.
van uit de Europese wijken de Alge
rijnse centra zouden binnendringen,
terwijl panter wagens en infanterie-
troepen van het Franse leger
stadscentrum bezetten om een eirlde
te maken aan het optreden van ge
motoriseerde OAS'ers, die tot dus
ver regelmatig de stad doorkruisen.
Alle auto-verkeer in het centrum
van Oran is verboden. De troepen
hebben opdracht op elk voertuig,
dat het verbod overtreedt, te schie
ten.
Hoogstraat - Leiden
OAS-leden hebben maandag te Al
giers bij vijf overvallen, onder meer
op postkantoren en een bank, een
bedrag van een kleine honderddui
zend gulden buit gemaakt.
Ook de aanslagen duurden voort.
Maandagavond hadden elf Algerijn
se inwoners van Algiers tengevolge
hiervan het leven verloren, terwijl
er drie werden gewond.
In de West-Algerijnse havenstad
Oran hebben militairen maandag een
kordon getrokken rondom een dis
trict, dat als een bolwerk van het
geheime leger wordt beschouwd. Po
litie verrichtte in elke woning huis
zoekingen.
Het centrum van Oran is zondag
j.l. bezet door politie en militairen,
die onder meer over pantserwagens
beschikken. HET VREEMDELINGENLEGIOEN
Ongeveer 500 man van zowel uit
Fransen als Algerijnen bestaande bin- Het vreemdelingenlegioen heeft
nenlandse strijdmacht vormden een maandag in zijn hoofdkwartier te
afscheiding tussen de Europese en Sidi bel Abbes een parade gehouden
Algerijnse stadswijken, om te ver- ter herdenking van de roemruchte
(Advertentie) hinderen, dat de OAS commando's slag, die het 99 jaar geleden in Ca
in het ongeveer tachtig kilometer
ten zuid-westen van Oran gelegen
Temoetsjent hebben Fransen maan
dag vanuit een auto met machinege
weren op een menigte Algerijnen ge
schoten, hetgeen aan vijf Mohamme
danen het leven kostte, terwijl er
zeventien werden gewond. Een woe
dende menigte Algerijnen trok daar
op door de Europese wijk van de
stad en doodde drie Fransen, terwijl
er één werd gewond.
Het noordelijke en het centrale
deel van Japan zijn maandag door
een aardbeving getroffen. Een man
kwam om het leven door het omval
len van een muur en 85 mensen lie
pen verwondingen op. Van elf hun
ner is de toestand ernstig. Op drie
plaatsen werd het spoorwegverkeer
ontwricht.
Voorzorgsmaatregelen
in Argentinië
In Buenos Aires en omgeving zijn
vandaag, op de eerste mei, ongeveer
dertigduizend man politie, militairen
en mariniers op de been om even
tuele wanordelijkheden te voorko
men.
Er mogen vandaag geen openbare
betogingen worden gehouden. Bio
scopen en restaurant zijn als gebrui
kelijk in Argentinië, gesloten.
De Peronisten onder meer gou
verneurs van provincies en honder
den leden van provinciale- en ge
meenteraden die bij de verkiezin
gen van achttien maart jl. zijn ge
kozen, hadden één mei hun posten
moeten innemen. Op aandrang der
Argentijnse militaire leiders zijn deze
verkiezingen echter, als gemeld, on
geldig verklaard. De leiders der Pe
ronisten hebben verklaard, dat de
gekozenen geen moeite zullen doen
om hun functies toch t<_ gaan uit
oefenen. Zij zullen wel wettelijke
stappen ondernemen tegen het rege
ringsbesluit, waarbij de verkiezingen
ongeldig worden verklaard, omdat
volgens hen in strijd is met de letter
en geest van de grondwet. Ook zullen
plechtigheden met een zinnebeeldig
karakter in gebouwen van partij
en van het door Peronisten geleide
vakverbond worden gehouden.
merone, in Mexico, met de rug tegen
de muur leverde.
De parade was slechts van korte
duur en zij was een flauwe afspie
geling van het schouwspel, dat zij
anders elk jaar biedt.
De inwoners van Sidi bel Abbes
vrezen, dat dit wel eens de laatste
parade van het roemruchte vreem
delingenlegioen kan zijn geweest.
TRADITIE WERD WREED DOORBROKEN
De 144 jaar oude vergulde
Koningssloep dreef gistermid
dag, aan stuur- en bakboord bij
kans blozend, hulpeloos op de
Amstel met aan boord ons zil
veren vorstenpaar. De vaart
van koningin en prins en de
prinsessen was een statige, luid
bejubelde zegevaart geweest
door de grachten en men ste
vende langs de opeengepakte
Amsterdammers op de Amstel -
kaden op het einddoel aan: het
Amstelhotel. Overal gingen de
Amsterdamse bruggen als een
ere-saluut open voor het konin
klijk vaartuig, zoals dit be
taamt, wanneer een koninklijk
varensgast een brug nadert.
Nooit nog was een vorstelijk
persoon onder een gesloten
brug doorgevaren.
Deze traditie werd gisteren
evenwel wreed doorbroken,
want er was niemand om de
Nieuwe Amstelbrug bij de
Ceintuurbaan open te draaien
toen de Koningssloep plechtig
wiekend met de riemen nader
de. Drommen mensen stonden
op het middengedeelte, dat
opengedraaid moest worden. Ie
dereen stond of zat met de
handen in het haar: politie
agenten op de brug verdreven
de menigte, maar dit hielp niet;
de commandant van de Ko
ningssloep zag zijn scheepje op
de wind voor de brug afdrij
ven onder de meedogenloze
blikken der menigte.
Van de Berlagebrug werden
in allerijl brugwachters, naar
de Nieuwe Amstelbrug (die
geen eigen brugwachters heeft)
gebracht in een 5 x 8-wagen.
De auto kon bijna niet door de
mensenmenigte heen en de
brugwachters werden ontvan
gen met boze blikken en op
merkingen, „omdat zij hadden
zitten te slapen, toen de brug
open moest." Er was geen in
stantie die raad wist met dit be
treurenswaardig incident. De
brugwachters hadden geen op
dracht ontvangen, de politie
wist niet, dat de koningin niet
onder een gesloten brug mag
doorvaren en de Kon. Marine
dacht, dat zy alleen maar hoef
de te varen en dat alle regelin
gen bij de gemeentelijke instel
lingen berustten.
Inmiddels nam de sloepcom
mandant een moeilijke beslis
sing: hij liet de vlag met be
hulp van prins Bernhard
strijken en de sloep kroop traag
het donkere gat van de brug
binnen. Bij het Amstelhotel
kreeg de commandant een ste
vige handdruk van de prins;
een handdruk, die begrip uit
drukte en die veel goedmaakte.
Nimmer tevoren zijn op onze natio
nale luchthaven zoveel gasten van
koninklijke bloede op één dag aange
komen, als op deze overigens wei
nig zonnige eerste meidag.
Om 10 uur vanochtend opende
prins Aschwin, de broer van prins
Berhard, de rij van koninklijke gas
ten, die zijn uitgenodigd ter bijwo
ning van het 25-jarig huwelijksfeest
van ons koninklijk paar. Hij arriveer
de met een KLD/L DC-8 uit New York,
samen met zijn echtgenote, prinses
Simone. Hij werd verwelkomd door
de adjudant van de koningin, lui
tenant-kolonel jhr. mr. M. W. C. de
Jonge en door de heer J. W. Slote-
maker, die namens de KLM het prin
selijk paar welkom heette.
Met hetzelfde toestel arriveerde
ook graaf Bertil Bernadotte uit Zwe
den.
Kort na nalf twaalf, toen heel
Schipnoi in ai wachting was van de
komst van prinses Margaretha van
z.weden, aaaiae de vorstelijke sfeer
pas echt over de iuchtnaven. üp het
platform stond een erewacht van de
ivoninkiyite .viarcnaussee opgesteld en
honderden toeschouwers verdrongen
zich op de banustrades om een glimp
van de prinses te kunnen opvangen.
Om kwart voor twaalf landde net
toestel van de SAS uit Stockholm.
De prinses verliet ais eerste het vlieg
tuig. Onder aan de trap werd zij
verwelKcmd door de Zweedse am
bassadeur, de heer C. Brynolf J.
Eng, d,e grootmeester van het huis
van koningin J. J. L. baron van
Lynden, de dame du palais L. A. J.
baronesse de Smeth, geooren barones
se van i'allandt en de adjudant van
de koningin, luitenant-kolonel jhr.
mr. M. W. C. de Jonge. Met een
boeket bloemen in de arm wandelde
de slanke prinses, gekleed in een
lichtgrijze mantel en een iets don
kerder getinte grijze hoed, tussen de
brede erehaag der marchaussee naar
de ICA-hal, waar de hofauto gereed
stond.
Aanvankelijk zou prinses Marga
retha samen met het Deense konings
paar naar Schiphol reizen, doch naar
bekend hebben de koning en de ko
ningin van Denemarken het bezoek
moeten annuleren in verband met het
overlijden van een nicht, gravin
Alexandra Castell-Calstell.
IN HET AMSTELHOTEL
Tegen het middaguur waren al ve
le hoge gasten voor het zilveren brui
loftsfeest in het Amstel-hotel aange
komen. Niet allen waren echter per
vliegtuig naar Nederland gereisd.
Zij, die van Schiphol kwamen,
werden vanaf de luchthaven door mo.
morrijders van de rijkspolitie van het
Koninginnedag in
Hollandia
Namens de inwoners van Ned.
Nieuw Guinea heeft gistermorgen op
een openbaar gehoor op de verjaar
dag van de koningin in het receptie-
paviljoen van de ambtswoning van
gouverneur Platteel, mr. Sollewijn
Gelpke, de voorzitter van de Nieuw
Guinea-raad, de gouverneur toege
sproken.
De heer Sllewijn Gelpke zei on
der meer, dat nem dit jaar, bij het
aanbieden oer geiuxwensen, de vrees
bekruipt „dat net accent van het zelf-
bescniKKingsrecht der Papoea's lang-
zaam-aan verschuift van de geest
naar de letter". Na de tegenslag in
de VN aldus de voorzitter verder
waar niet de gehoopte tweederde
meerderheid werd bereikt, is snel
een psycnologisch offensief van in-
donesië gevolgd, dat met dreigende
taal en een doorzichtige leugencam-
pagne slechts beoogt, de wereld te
chanteren met een „explosieve situ
atie". De politieke hemel ooven West-
Papoea „waarvan ik het vorig jaar
kon zeggen dat zij wat was opge
klaard, is thans weer zwaarbewolkt".
Het kan vervolgde mr. Sollewijn
Gelpke onmogelijk worden ont
kend, dat boven net vroegere isole
ment van dorpen en stammen uit, een
volk is gegroeid, dat weet wat het
wil, maar dat ook weet, wat het niet
wil. Overal in het land wordt gepro
testeerd tegen een overdracht van
het bewind, waarbij de vrije keuze
van de bevolking illusior zou worden.
„Daarom wenden wij ons vandaag
tot Uwe Excellentie, met een beroep
op het geweten van ieder, die er
toe kan bijdragen, dat het zelfbe
schikkingsrecht onverkort 2al wor
den gerespecteerd, opdat het niet
door er de onmisbare waarborgen
aan te onthouden tot een lege
vorm zal verkommeren. Wij doen dit
beroep niet alleen in het belang van
de Papoea, doch omwille van alle
volkeren, wier toekomst door. middel
van zelfbeschikking zal worden be
paald."
„Vandaag worden overal in het
koninkrijk gelukwensen aangeboden,
maar in geen ander deel van het ko
ninkrijk zal daaraan met zoveel in
nigheid de bede worden verbonden,
dat zij nog lang voor ons behouden
zal mogen blijven".
Amsterdamse bos naar de gemeente
grens van de hoofdstad begeleid,
waar motorrijders van de Amster
damse politie gereed stonden om de
gasten via Amsterdam-Zuid naar het
hotel te escorteren. Op de gehele rou
te van Schiphol naar het Amstelho
tel reden bovendien radiowagens van
de rijkspolitie en de hoofdstedelijke
politie om van minuut tot minuut de
positie van de buitenlandse gasten te
melden. Op deze wijze kon een onge
stoorde tocht worden bewerkstelligd.
Koningin opgetogen
over massale receptie
„Duizendmaal dank, het was
geweldig", liet koningin Julia
na gisteravond aan dr. J. Ga-
jentaan, de voorzitter van het
Amsterdamse Oranjecomité,
weten, nadat hij de vorstin het
tijdens de rijdende en varende
receptie samengestelde recep-
tieboek had overhandigd. Over
het incident met de konings
sloep voor de gesloten nieuwe
Amstelbrug had zij niets ge
zegd.
N.V. Tab.ksfabriek GrunoNijkark
Advertentie)
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
Aanhoudend koud
Van Groenland tot Zuid-Engeland
treffen we nog steeds een gebied met
hogeluchtdruk aan. Weliswaar nam
dit boven de Britse eilanden iets in
betekenis af, en verplaatste de kern
ervan zich naar IJsland, maar het
bleef boven West-Europa een koude
noordelijke luchtstroming in stand
houden, waarin de temperaturen
overdag nauwelijks boven de 10 gra
den komen. In de afgelopen nacht
heeft het bijna overal in binnen
land gevroren, op enkele plaatsen
zelfs 4 graden.
In de noordelijke stroming kwam
vanmorgen een frontensysteem na
derbij, waardoor de bewolking toe
nam. De kans op zware nachtvorst
is daardoor in de komende nacht niet
groot.
Overdag komt er in de temperatuur
echter niet veel verandering. Het
frontensysteem zal slechts enkele on
betekenende buitjes veroorzaken.
Zon- en maanstanden
2 Mei: zon op 05.10, onder 20.05;
maan op 04.52, onder 17.46.
Hoogwaterstanden
2 Mei: v.m. 1.46; n.m. 14.10.
KORRELTJE
Vergeef zolang 't nog tyd is: later
zult ge het vergeten en daarvoor zal
niemand u dankbaar zijn.