m
Nederland blijft bereid tot
gesprek met Indonesië
Brief met
gegarandeerd bedrag
Heeft Soekarno veel kans?
OE THANT DOET BEROEP
OP BEIDE PARTIJEN
Weerbericht
3
1
5
H
1
JL
DINSDAG 16 JANUARI 1962
DE LFinSE COURANT
PAGINA 3
ONDANKS ALLES:
De Nederlandse regering blijft bereid tot een gesprek met Indonesië. Dit
heeft de minister-president, prof. De Quay, gisteravond meegedeeld na de
bijzondere kabinetsraad, die om 9 is gehouden naar aanleiding van het
treffen tussen Indonesische en Nederlandse marine-eenheden aan de zuid
kust van Nieuw-Guinea.
De minister-president deelde voorts mede, dat de wnd. sekretaris-generaal
van de Ver. Naties, Thant, „zo volledig mogelijk op de hoogte wordt ge
houden" van de ontwikkelingen, waarbij de bezorgdheid van de Nederland
se regering door de Indonesische aanval tot uiting wordt gebracht.
Prof. De Quay begon zijn verklaring aan de journalisten na afloop van
de bijzondere kabinetsraad met mede te delen, dat de regering „alleen nog
maar algemene mededelingen bekend zijn over hetgeen heeft plaatsgehad."
„Het enige wat wij weten, is dat er bij Nieuw-Guine% een vuurgevecht
heeft plaats gehad".
ACTIE NOG IN ONTWIKKELING
De staatssecretaris van marine, De
Jong, verklaarde, dat de enige feite
lijke gegevens zijn, dat „in de duis
ternis Indonesische eenheden met
hoge snelheid de kust van Nieuw-
Guinea zijn genaderd".
Hij bevestigde, dat het vuur werd
geopend door de Indonesische een
heden, hetgeen door de Nederlandse
eenheden werd beantwoord.
Staatssecretaris De Jong zei voorts,
dat „bij toeval een koopvaardijschip
in de nabijheid was". „De actie is nog
in ontwikkeling", aldus voegde hij
hier aan toe.
Staatssecretaris De Jong gaf uit
drukking aan zijn voldoening over
het feit, dat de paraatheid van de
marine-eenheden in Nieuw-Guinea,
waarvan hij overtuigd was, is beves
tigd en dat de strijdkrachten tijdig
aanwezig waren.
Tijdens het onderhpud met de jour
nalisten konden geeti vragen aan de
minister-president en staatssecretaris
De Jong worden gesteld. Bij 'n her
haling van zijn verklaring voor de
televisie gaf prof. De Quay nogmaals
uitdrukking aan het feit, dat de Ne
derlandse regering het Indonesische
optreden „betreurt" en uiting heeft
gegeven aan haar bezorgdheid in de
mededelingen aan Oe Thant.
Bij het verlaten van de minister
raad, die niet werd bijgewoond door
de minister van buitenlandse zaken,
mr. Luns, weigerde de staatssecreta
ris van buitenlandse zaken, dr. Van
Houten, te antwoorden op vragen
over de verdere stappen, die de Ne
derlandse regering zal nemen.
In Den Haag is nog geen enkele be
vestiging ontvangen van enkele be
richten, als zouden enkele kleine
groepen of enkele honderden infil
tranten kort geleden op het gebied
van Nieuw Guinea zijn binnenge
drongen. Volgens die berichten zou
den deze infiltranten ofwel gevan
gen zijn genomen ofwel na enige
strijd buiten gevecht zijn gesteld.
indien zij de rust in de Zuid-Pacific
wil bewaren", aldus Nicolaas Jouwe
in een commentaar op het succes
van de Nederlandse strijdkrachten
in Nieuw-Guinea bij het afslaan van
de Indonesische invasiepoging. Hij
verwacht, dat Rusland, mocht Ne
derland de kwestie in de Veiligheids
raad willen brengen, gebruik zal
maken van „zijn grenzeloze zucht
naar toepassing van het veto-recht".
Jouwe is van mening, dat Nederland
thans Australië en Nieuw-Zeeland
qm hulp dient te vragen. Verder
moet volgens hem het Papoea-vrij
willigerskorps zo snel mogelijk wor
den verdubbeld en moeten de Pa
poea's onder de wapenen worden
geroepen.
Kaisiepo zei, persoonlijk zeer ver
heugd te zijn over het resultaat van
de tegenactie van de Nederlandse
strijdkrachten en voegde er aan toe,
dat de bevolking bepaaldelijk even
eens zeer verheugd zal zijn als zij
straks het nieuws over het afslaan
van de invasiepoging van Indonesië
verneemt.
Mozes Rumainum, voorzitter van
de partij „Papua Merdeka" en Run-
tuboi, voorzitter van de democrati
sche volkspartij, verklaarden- van
plan te zijn een grootscheepse de
monstratie te Hollandia te organise
ren en bij de gouverneur aan te drin
gen op mobilisatie van alle Papoea
jongemannen.
De spaarbrieven, die sinds januari j.l. worden afgesloten bij de
N.V. Spaarkas voor Belegging in R.K. Kerkelijke Leeningen, vermelden
het bedrag, waarop de spaarder bij afloop van zijn spaarbrief op zijn
minst kan rekenen.
Trouw aan het spaarkasprincipe, doet
genoemde spaarkas rente- en over-
levingswinst aan haar spaarders toe
vallen, maar wat zij thans uit haar
spaarbrieven weggehaald heeft, dat is
de kwade kans, dat de uitkeringscijfers
beneden de verwachtingen blijven.
Die kwade kans neemt het bedrijf
thans voor eigen rekening.
Algemeen luidt vhet oordeel, dat
met het stellen van gegarandeerde
uitkeringen de N.V. Spaarkas voor
Belegging in R.K. Kerkelijke Lee
ningen typisch gehandeld heeft in
de geest, die het bedrijf kenmerkt.
Dat is de geest, die tenslotte ook
haar beleggingspolitiek heeft ge
ïnspireerd en deze op zakelijk vol
komen verantwoorde wijze dienst
baar doet zijn aan ideële doel
stellingen als kerkenbouw, bouw
van ziekenhuizen, enz.
Geef Uw toekomst, wat haar toekomt, bij het spaarkasbedrijf, dat U als
geen ander zekerheid biedt.
Laat U nader inlichten en schrijf aan
N.V. Spaarkas voor Belegging in R.K. Kerkelijke Leeningen,
Catharijnesingel 35, Utrecht.
Papoea's willen
t mobiliseren
„Het is een treurige zaak, dat In
donesië zich in een militair avontuur
heeft gestort. De Westelijke wereld
kan Nederland nu niet alleen laten,
KORTE GOLF
Het stormachtige weer van de
laatste dagen heeft waarschijnlijk 't
leven gekost aan de vijf bemannings
leden van de Belgische trawler „Gol-
venzang" uit Zeebrugge. Sinds 11
januari werd niets meer vernomen
van dit scheepje.
Zondag zijn in een mijn te Fran
cisco Portillo in het noorden van
Mexico negen arbeiders omegkomen
en 49 ingesloten. Door een instorting
als gevolg van een gasontploffing zijn
drie schachten versperd. Reddings
ploegen hebben tot dusver vier lij
ken naar boven gebracht.
Ieder volk heeft zijn zwakke broeders
Tijdens een bijeenkomst in Makassar omarmt president Soekarno de papoea-leider J. A. Dimara, die nog niet
zo lang geleden Nederlands-Nieuw-Guinea is uitgezet. Er gaan nu geruchten, dat hij terug zou gaan en wel
als „militair commandant" van het gebied -- nadat Indonesië Nieuw-Guinea zou hebben „overgenomen".
Kennedy zei: „Ik ben bijzonder
blij, dat de secretaris-generaal van binet moet beslissen over de vraag
de V.N., Thant, zich met veel ener- of tussenkomst van de V.N. moet
gie heeft ingespannen om te trach
ten na te gaan of er een mogelijk-
Ook Kennedy wil
vijandelijkheden
voorkomen
De waarnemend secretaris-gene
raal der Verenigde Naties, Oe Thant,
heeft opnieuw een beroep op Indo
nesië en Nederland gedaan om tot
een vreedzame oplossing van de
kwestie Nieuw-Guinea te komen.
In telegrammen aan president Soe
karno en premier De Quay heeft de
secretaris-generaal zijn grote onge
rustheid uitgesproken over berich- -
ten over een „incident betredende raai Jam gezegd heeft, dat Neder
een botsing tussen Nederlandse en landse en Indonesische patrouille-
Indonesische oorlogsschepen" in het hote" a'kaar herhaaldelijk in volle
AUSTRALIë GESCHROKKEN
Het Australische kabinet zal dins
dag het treffen tussen Nederlandse
en Indonesische oorlogsschepen be
spreken. Volgens politieke waarne
mers is premier Robert Menzies „ge
schrokken en teleurgesteld". Hij
heeft zich met Londen en Washing
ton in verbinding gesteld.
Waarnemers zeggen, dat het ka-
worden ingeroepen. Ook moet wor
den overwogen of de Australische
heid voor een vreedzame regeling strijdkrachten in staat van paraat-
bestaat. Ik hoop, dat beide partijen heid dienen te worden gebracht,
gunstig op zijn pogingen zulen re- Australië wil niet aan een oorlog
ageren en dat wij een uitbreken van over Westelijk Nieuw Guinea deel-
vijandelijkheden tussen Indonesië en nemen zonder de hulp van Enge-
de Nederlanders kunnen voorkomen, land en Amerika, aldus waarnemers.
Het zal eerst echter alles doen om
SOEKARNO HEEFT gedreigd een
invasie op Nieuw-Guinea te onder
nemen en dit schijnt hij nu in de
praktijk te willen proberen. Dit is
ook de mening van de meeste wes
terse militaire experts. Of de Indo
nesiërs het echter tot een goed ein
de zullen brengen is nog een vraag.
De grootste moeilijkheden, die de
aanvallers zullen ondervinden, zullen
die van aanvoer en terreingesteld
heid zijn.
Nieuw-Guinea betekende jaren
lang niet veel meer dan bekendheid
met de baaien en kusten, met de
grote riviermondingen. Hoge
sneeuwgebergten doorsnijden het ei
land en slechts weinige expedities
zijn er na de eeuwwisseling heenge
trokken. Vele toppen dragen de na
men van hun ontdekkers of betre
ders. Bijv het Lorentzgebergte. de
Carstensztop, de Doormantop. Na
men als die van majoor Fransen
Herderschee, prof. Pulle zijn er mee
verbonden. Met grote volharding
hebben zij zich met hun Dajakse
helpers, een weg naar die toppen ge
baand, in een tijd toen er van heli
kopters en vliegtuigen nog geen spra
ke was. Alles ging te voet, waarby
de blanken de weg baanden en de
Dajakse dragers met de levensmid
delen en de tenten volgden.
Weinigen was het gegund door te
dringen in het onherbergzame bin
nenland, waar de dwergpapoea's o.a.
van de Baliemvallei werden ontdekt.
In het noorden ligt de Geelvinck met
Manokwari als enige plaats in wat
.wijder kring. In het zuiden, aan een
uitgestrekte zeearm, de plaats Fak-
Fak. Dicht bij de scheidslijn met het
Australische gedeelte ligt de uit de
tweede wereldoorlog bekende neder
zetting Hollandia; sindsdien zetel
van de gouverneur en het Neder
lands bestuur, sinds kort ook van de
raad voor Nieuw-Guinea. En dan zui- -
delijker aan de westkust de vroege
re „hoofdstad" Merauke.
Wilde tropische riviren banen zich
met ongebreidelde natuurpracht een
weg naar de oceaan. Woeste stroom
versnellingen maken haar over grote
stukken alleen met prauwen bevaar
baar.
LJET IS ZEER onwaarschijnlijk,
dat de Indonesiërs een invasie
vanuit de lucht in petto houden. De
hoeveelheid transportvliegtuigen
waarover ze beschikken, is daarvoor
veel te klein, terwijl bovendien het
neerlaten van parachutisten in het
woeste, onherbergzame terrein vol
komen onzinnig zou zijn.
Het eerste treffen duidt op een
aanval, die tegen de avond werd in
gezet en dat heeft plaats gevonden
voor de zuidkust. Deze aanval is geen
verrassing, maar toch wel een teleur
stelling, vooral na het radiointer-
de V.N. te bewegen een eind aan de
strijd te maken.
De „Sydney San" meldt uit Can
berra, dat Australië tijdelijk toegang
zal verlenen aan Nederlandse staats
burgers, die voor Indonesische aan
vallen op Westelijk Nieuw Guinea
vluchten. De overheid, aldus 't blad,
treft voorbereidingen voor de ont
vangst van eventuele vluchtelingen.
Het departement van immigratie zal
volgens het blad aanvragen van Ne
derlandse vluchtelingen orn zich blij
vend in Australië te vestigen, in
overweging nemen.
view van minister Soebandrio voor
een Australische zender, waarbij hij
verklaarde dat er, na het nakomen
van de overkomst door Nederland
van voor 1950, gesproken zou wor
den met Nederland of met het volk
van Nieuw-Guinea over het zelfbe
schikkingsrecht. Dit had enkele voor
zichtige optimistische reacties tenge
volge, die nu echter voorbarig ble
ken te zijn.
Over de ter plaatse beschikbare
Nederlandse troepen zijn geen duide
lijke bijzonderheden bekend. Neder
land beschikt er op het ogenblik over
een torpedobootjager en twee fre
gatten.
Nederland heeft één vliegdek-
schip. de Karei Doorman, die is ver
trokken met als officiële bestem
ming West-Indië. Indien deze bodem
niet in tijdnood komt, zou zij zonder
twijfel een steentje kunnen bijdra
gen om de invasie in Nieuw-Guinea
te helpen keren. Volgens niet offici
ële berichten uit Hollandia bevindt
zich daar ook een mobiele eenheid
mariniers. Het woeste terrein zou
natuurlijk de verdediging begunsti
gen, maar de Indonesiërs beschikken
over een geweldige meerderheid aan
manschappen (pl.m. 250.000). De In
donesische vloot bestaat voorname
lijk uit schepen van Russische en
Oostduitse makelij. Zij zijn, dank zij
de radar van onze oorlogsschepen
en van de Neptune-vliegtuigen, ont
dekt in de Vlakke Hoek, dat is on
geveer tegenover de Kei-eilanden.
Het ontoegankelijke terrein dat on
getwijfeld de aan- en afvoer van de
aanvallende troepen zal bemoeilij
ken en de gewoonte van de Papoea's
om de gedragingen van de vreemde
lingen te melden, zullen onze groot
ste ruggesteun zijn. Luchtaanvallen
op Nieuw-Guinea kunnen worden
uitgesloten. Ze zouden geen effect
.hebben doordat de vliegers om bij
Hollandia te komen over een geberg
te van vijfduizend meter moeten
vliegen, hetgeen zelfs voor Neder
landse vliegers die hierin geoefend
zijn, een hele opgave betekent en al
leen bij gunstige weersgesteldheden
mogelijk is.
Onbestendig
De diepe Oceaandepressie, die gis
teren ten westen van Ierland arri
veerde, is sindsdien nog belangrijk
dieper geworden en heeft zich naar
het zëegebied ten zuiden van IJsland
verplaatst.
In grote gebieden rond de depres
sie woeden zware stormen. Deze stor
men breidden zich in de afgelopen
nacht ook over de Noordzee uit, aan
de voorzijde van een front van de de
pressie.
In ons land wakkerde de wind -an
tot windkracht 8 a 9. Het front dat
vergezeld van regen over de Britse
eilanden trok, bereikte in de loop van
de ochtend ons land. Na het passeren
van dit front ruimt de wind naar
zuidwest tot west en neemt af. Een
randstoring, die de Britse eilanden
nadert, kan de wind echter weer tij
delijk doen aanwakkeren en tevens
enkele buien veroorzaken.
Daarnaast zullen echter ook op
klaringen voorkomen. Het weer be
houdt een onbestendig karakter. In
de temperatuur komt niet veel ver
andering.
In een uitzending van radio-Dja
karta, die opgevangen is in Koeala
Loempoer, is meegedeeld, dat gene-
betrokken gebied
„Ik herhaal mijn beroep van 19 de
zee hebben ontmoet, maar dat tot
dusver niet tot actie werd overge-
cember 1961 om te zoeken naar een gaan. ..Nu de Nederlanders ons ech-
vreedzame oplossing van het pro- ter plotseling aanvallen. zullen
bleem", aldus Oe Thant in zijn tele- Indonesische strijdkrachten spoe-
grammen aan de Indonesische en d;g tot vastberaden actie overgaan
Nederlandse staatslieden.
aldus de generaal.
President Soekarno heeft dinsdag
onverwacht een vergadering van de
voornaamste ministers en dienst-
President Kennedy heeft op zijn hoofden bijeengeroepen. Men was
persconferentie gisteren gezegd, dat van mening, dat dit gebeurde ter
op Nederland en Indonesië „een gro
te verantwoordelijkheid" rust om
bespreking van het incident, maar er
werd geen communiqué uitgegeven.
uitbreken van vijandelijkheden rond- Soekarno was bij het verlaten van
om Westelijk Nieuw-Guinea te voor- de bijeenkomst ernstig gestemd.
komen en een vreedzame oplossing
te bereiken.
Aan de minister van buitenlandse
zaken, dr._ Soebandrio, werd later de
De president zei, dat de V.S. geen vraag gesteld, of de diplomatieke ka
nauwkeuriger inlichtingen hebben nalen ter onderhandeling over Nw-
dan die welke vervat zijn in pers- Guinea nu gesloten waren. Hierop
telegrammen over het incident in de antwoordde hij: „Nee, maar we kun-
wateren bij Nieuw-Guinea.
„Wij zijn uiterst verlangend, dat
een vreedzame regeling in deze kwes
tie wordt bereikt en wij hebben onze
invloed aangewend om die te be
werkstelligen".
nen beter afwachten
Hr. Ms. onderzeebootjager „Utrecht"
tijdenrs het bezoek van de bodem
aan de haven van Brooklyn.
(Meegedeeld door het KNMI.
Geldig van dinsdagavond tot
woensdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur)
ENKELE OPKLARINGEN
Nu en dan opklaringen, maar
ook hier en daar een bui. Ma
tige tot krachige, aan de kust
mogelijk af en toe harde zuid
westelijke wind. Weinig veran
dering in temperatuur.
Het weer in Kuropa
HELSINKI
zw. bew.
1
7
STOCKHOLM
onbew.
—3
10
OSLO
sneeuw
5
10
KOPENHAGEN geh. bew.
1
ABERDEEN
onbew.
5
2
LONDEN
regen
7
7
AMSTERDAM
geh. bew.
5
2
BRUSSEL
zw. bew.
3
2
LUXEMBURG
1. bew.
2
—1
PARIJS
regen
4
4
BORDEAUX
geh. bew.
11
4
GRENOBLE
onbew.
7
—4
NICE
onbew.
13
4
BERLIJN
1. bew.
5
—0
FRANKFORT
h. bew.
5
—0
MüNCHEN
onbew.
5
5
ZURICH
h. bew.
5
5
GENèVE
onbew.
7
—5
LOCARNO
onbew.
9
—6
WENEN
onbew.
7
—3
INNSBRUCK
onbew.
2
—8
ATHENE
geh. bew.
19
11
ROME
h. bew.
13
3
AJACCIO
onbew.
13
2
MADRID
onbew-
9
—1
MALLORCA
1. bew.
14
1
LISSABON
onbew.
14
4
PAUZE
IN HET BOS, IN HET
BOS
Wie ijlings langs de Leidsestraat-
weg voorbij scheert, ziet onze bui
tenplaats als bomen, bomen en nog
er 's bomen. Wie de moeite neemt uit
te stappen en de „plaats" binnen
gaat, wordt na even zwijgen gewaar,
dat hij in een tempel wandelt. Hij
loopt tussen de "gegroefde kolommen
van eeuwen-heugende eiken, langs
de gepolijste pilaren van stoere beu
ken. Het geluid van zijn voetstap
pen verzinkt in het dikke, groen en
bruin doorweven tapijt van mos en
blad. En op de harp van de takken
speelt de wind psalmliederen ter ere
van de Heer.
De verrassing komt echter nog!
Zo'n buitenplaats is eeuwenlang
met overleg geplant rond een land
huis, mei waterpartijen en doorkij
ken op dat landhuis. Plotseling ziet
de wandelaar het kasteel voor zich
liggen, als een zwaan drijvend in de
slotgracht. Het is een bewoond kas
teel. Hij nadert het dus met schroom.
Hij begrijpt nu dat de rijzige bossen,
de spiegelende vijvers zijn aange
legd om een sfeer van wijding te
scheppen rond het kasteel.
We wandelen ons leven in de
Roomse buitenplaats, die door voch
tige voorbijgangers wordt gezien als
bomen, bomen en nog er 's bomen. Zij
vermoeden niet, dat alle lanen lei
den naar het bewoond kasteel van
de H. Eucharistie, naar de mensge-
worden Heer in het offer van de H.
Mis. En nu willen sommigen de bo
men rooien om het uitzicht op het
kasteel bloot te geven! Maar zij ver
geten, dat het de Heer is die deze
buitenplaats van liturgie en gods
vrucht heeft laten verzorgen om wij
ding te geven aan zijn hoge aanwe
zigheid. Hier moet „Natuurmonu
menten" toch waakzaam zijn!
PUZZEL
2
6
7
8
9
ri
-
12
'3
U.
^■17
18
19
20ÊM
23
24
25
28
29
31
No. 532. Hor. 1. Open plek in het
ijs, 4. langwerpig rond, 9. lelieachtig
gewas, 11. hoofdwerk der oud-Noor
se letteren, 12. dorp in Friesland, 13.
voegwoord. 14. vogel, 15. landbouw
werktuig, 17. muzieknoot, 18. voeg
woord (Fr.), 21. geheel de uwe (afk.
Lat.), 23. pro'feet. 25. bijwoord, 27.
agio, 28. gem. in Gelderl., 30. gek
heid, 31. vreemde taal, 32. troef
kaart.
Vert. 1. vettige rook, 2. alvorens,
3. staartster, 5. gem. in Zeeland, 6.
in het jaar onzes Heren (afk. Lat.),
7. vaarwel, 8. speer, 10. badplaats in
Duitsland, 16. gem. in Limburg, 19.
brugje over een smal water, 20. korf,
22. op die tijd, 23. ik (Lat.), 24. de
gezamenlijke edelen, 26. tovergodin,
29, lidwoord.
Oplossing morgen.
Oplossing no. 531. Hor. 1. wat, 3.
ook, 5. olm, 7. tg, 9. An, 10. Eiger,
11. on, 12. km, 14. arm, 16. ras, 17.
~'s.
Vert. 1. wit, 2. To, 3. om, 4. kan,
6. leger, 8. Gen, 9. ark, 11. oor, 13.
mis, 14. as, 15. ma.
