S)(j £clcbe6on^cmt
Brallende redevoering van Soekarnn
4ut li.75
Onderhandelingen zonder overdracht
hebben geen nut
De muur
bezweek
Katanga's parlement vergadert
VRIJDAG 5 JANUARI 1962
52ste JAARGANG
No. 15517
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
SALAN GAAT
MOBILISEREN
Directeur: J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
Telef. 2 0 9 3 5 Red. 20015, 25594 - Advert. 20826 - Klachten bezorging 33839 (tossen 17.30 en 19.00 o.) Giro 10.30.03 Abonn. 0,59 p. w., 2,55 p. mnd., 7,50 p. kw., Franco p.p. 8.-, Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
Amerika ziet enige vooruitgang
President Soèkarno heeft donderdag het Nederlandse aanbod om onder
handelingen over Nieuw-Guinea te beginnen zonder vooraf voorwaarden
te stellen, verworpen. Hij verklaarde dat onderhandelingen zonder het
oogmerk van overdracht van het gebied aan Indonesië „geen enkel nut"
zouden hebben.
„Indonesië vraagt niet om onderhandelingen," zo zei Soekarno op een
massa-bijeenkomst. „Wij willen alleen onderhandelingen beginnen als het
doel daarvan is de overdracht van het bestuur aan ons. Dit moeten de
Nederlanders goed begrijpen. Het vuur van het Indonesische volk blijft
branden. Wij zijn vastbesloten onze broeders van het kolonialisme te be
vrijden. Als de Nederlanders dit niet begrijpen, zal het Indonesische volk
West-Irian aanvallen," aldus de Indonesische president.
Hij zei voorts, dat de Nederlandse premier prof. De Quay zijn parlement
had gezegd, dat Nederland bereid was tot onderhandelingen zonder vooraf
gaande voorwaarden. „Ik zeg tot de heer De Quay dat het doel van welke
onderhandelingen dan ook de overdracht van het bestuur over West-Irian
door Nederland aan Indonesië moet zijn. Zonder dit oogmerk zijn onder
handelingen van geen enkel nut."
lang zongen de mensen, onder lei
ding van Soekarno, patriottische lie
deren.
„ENIGE VOORUITGANG"
De woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse
zaken, Lincoln White, heeft donder
dag op een persconferentie ver
klaard, dat er „enige vooruitgang" in
de kwestie-Nieuw-Guinea schijnt te
zijn. Hij waarschuwde echter, dat
men de situatie nog niet al te roos
kleurig moet zien.
Soekarno sprak in zijn rede te
Makassar ook van overdracht van
„bestuur" en niet van overdracht der
soevereiniteit.
Uitstel van formele soevereiniteits
overdracht tijdens de uitoefening
van een Indonesisch bestuur over
Nederlands-Nieuw-Giunea is de uiter
ste concessie, waartoe Indonesië be
reid zou kunnen zijn in het geschil
met Nederland, zo is in Indonesische
regeringskringen te Djakarta aan
verslaggevers gezegd.
Gezegd werd, dat het mogelijk zou
kunnen blijken Indonesië Westelijk
Nieuw-Guinea te laten besturen zon
der dat de republiek formeel de soe
vereiniteit uitoefent. Na een jaar zou
de plaatselijke bevolking dan kun
nen stemmen om haar wens te ken
nen te geven.
Philippijnen als bemiddelaars
Naar aanleiding van berichten uit
Manilla, dat de Philippijnen bereid
zijn als derde partij op te treden in
het geschil tussen Nederland en In
donesië over Nieuw-Guinea heeft 'n
woordvoerder van het ministerie van
buitenlandse zaken in Den Haag in
antwoord op een vraag meegedeeld,
dat de Nederlandse regering- op de
hoogte is van dit aanbod.
De Nederlandse regering heeft met
erkentelijkheid kennis genomen van
dit aanbod, dat thans in studie is ge
nomen, aldus de woordvoerder.
Bemiddeling van de Philippijnen Gölf Van aanslagen in Algerië
COMITé VOOR ALGEMENE
MOBILISATIE
Soekarno zei voorts, dat hij juist
op deze dag (donderdag) de leden
had benoemd van een comité voor
algemene mobilisatie en een „opera
tie-commando" om de strijdkrachten
te instrueren betreffende de bevrij
ding van West-Irian. Het comité zal
Plannen voor een
wereldregering
Een groep vooraanstaande figuren,
onder wie koningin Elisabeth van
België, de vroegere Britse premier
lord Attlee, en Ajoeb Khan, president
van Pakistan, heeft donderdag in
Washington een verklaring uitgege
ven, waarin gezegd wordt, dat de
Verenigde Naties „duidelijk onmach
tig zijn gebleken om ontwapening of
het voorkomen van oorlog te bewerk
stelligen". Voorts wordt verklaard,
dat de Volkerenorganisatie zou moe
ten worden vervangen door een fe
derale wereldregering. Het appèl ver
zoekt om bijeenroeping van een in
ternationale conventie te Genève op
1 september van dit jaar voor het
opstellen van een grondwet met het
cog op de instelling van een wereld
regering.
hem uiterlijk 15 januari verslag uit
brengen.
Hij wees de verklaring van minis
ter Luns, volgens welke de Indone
sische politiek er een van chantage
is en Indonesië de Nederlanders
vraagt om' capitulatie, van de hand.
„Deze beschuldigingen zijn niet
nieuw", zei hij fel. „Wij vragen geen
Nederlandse capitulatieevenmin
als wij een Nederlandse capitulatie
hebben gevraagd, ter erkenning van
de Indonesische onafhankelijkheid".
„Wij worden als zwak beschouwd en
regelmatig op vernederende wijze
behandeld. Als wij onze toorn laten
blijken wordt dit als een grote bluf
opgevatWij zullen West-Irian
hoe dan ook bevrijden en als de go
den het willen zal West-Irian dit jaar
weer bij Indonesië komen".
Aan het einde van zijn toespraak
riep de president de menigte op tot
het zingen van revolutionaire liede
ren.
Onder de toejuichingen van de
menigte leidde president Soekarno,
Dimara, „de leider van de partisa-
nen in West-Irian" en lid van de In
donesische nationale verdedigings-
raad, en de onlangs uit Nederland
in Indonesië aangekomen Papoea
student Frits Kirihio, op het podium.
Halverwege Soekarno's rede viel
een felle tropische regenbui. Op ver
zoek van de Indonesische president
sloten de mensen hun pareplu's en
deden zij hun regenkleding af om
te laten zien dat zij bereid waren
„offers te brengen". Een kwartier
Nieuwe rel in Oran
Na een bloedige woensdag, waar
op alleen al in Oran negentien doden
vielen en acht mensen werden ge
wond (in geheel Algiers kwamen
woensdag minstens achtendertig
mensen om het leven), hebben zich
donderdag in deze stad nieuwe on
geregeldheden voorgedaan, waarbij
Morgen vanaf 9 uur, slechts één
dag, als allereerste Coster-stunt
in het nieuwe jaar een weergalo
ze aanbieding in originele
TERLENKA 55/45
PANTALONS
NIEUW-GUINEA-
DEBAT
Oet is onder de huidige omstan-
digheden uitermate moeilijk over
het Nieuw-Guinea-vraagstuk een be
schouwing te geven, die enigszins
tegen slijtage bestand is, omdat de
aspecten ervan en vooral de concre
te feiten zo snel aan verandering
onderhevig zijn. De verklaringen, die
men uit Djakarta en van elders van.
Indonesische zijde over de mogelijk
heden tot een vreedzaam vergelijk
kan vernemen, wisselen soms sterker
dan met de dag van strekking:
van volkomen negatieve tot hoop
gevende positieve verzekeringen. Te
gen die achtergrond lijkt het voort
durend de beste weg uitsluitend op
de officiële verklaringen staat te ma
ken en op de ontwikkeling van de
gebeurtenissen, zoals die zich onmis
kenbaar aan ons voordoen.
Met die beperking kunnen ook
slechts enkele kanttekeningen wor
den gemaakt bij het grote debat, dat
deze week tussen de regering en de
Tweede Kamer is gehouden en waar
de volksvertegenwoordiging werd
geplaatst tegenover de verklaring,
dat het kabinet-De Quay een aan
zienlijke wending heeft willen aan
brengen in het tot dusver gevoerde
Nieuw-Guinea-beleid. Voor ingewij
den was dat geen grote verrassing
meer, maar de betekenis ervan wordt
er bepaald niet geringer om. Na de
instemming, die een aanzienlijke
meerderheid van de Kamer met de
nieuwe lijn heeft tot uiting gebracht,
moet de conclusie van premier De
Quay, dat wij dus van nu af officieel
een aanzienlijke opening in bedoel
de politiek hebben aangebracht, al
lerminst worden onderschat. Met
andere woorden: van Nederlandse
kant is nu de uiterste poging gedaan
om het conflict op vreedzame wijze
op te lossen: wij zijn bereid met In
donesië te gaan onderhandelen over
het lot van Nieuw-Guinea, zonder
dat ook maar één voorwaarde mee
naar de conferentietafel wordt ge
bracht.
Oommigen blijken de „volte-face"
van de grote Kamermeerderheid
(in wezen hebben zich slechts de
drie staatkundig-gereformeerdbn en
de A.R. heer Meulink tegèn de re
geringsverklaring uitgesproken en
ging het de socialistische oppositie
om bijkomstigheden) niet te hebben
kunnen verwerken. Men kan me
nen wij ook wel objectief gezien,
toegeven, dat zulks niet zo gemak
kelijk was. Het moet ons bovendien
van het hart, dat de meeste sprekers
in het debat hun draai tè geforceerd
hebben gemeend te moeten verkla
ren, waarbij nagenoeg niemand heeft
uitgelegd, dat wij onder de druk van
de omstandigheden en de onwil van
internationale zijde aan een oplos
sing mee te werken (vooral in de
V.N.) nauwelijks iets anders meer
kunnen verzinnen dan in de rege
ringsverklaring werd weergegeven.
Het leek ons daarom wel iets te
krampachtig, dat iedereen het zelf
beschikkingsrecht van de Papoea's
op zijn eigen wijze opsierde, als zou
het eerst in de nieuwe verhouding
volledig recht worden gedaan en
zouden de omstandigheden van straks
pas de beste ontplooiingsmogelijkhe
den bieden. Van de andere kant ech
ter kon inen hieruit wel conclude
ren, dat de Kamer werkelijk wor
stelde met de ommezwaai en bepaald
niet luchthartig te werk wenste te
gaan door dat jarenlang gekoesterde
zelfbeschikkingsrecht no sn 'lier en
forser* over boord te smijten dan we
onder de bedoelde druk toch reeds
genoodzaakt zijn te doen.
I"\e rol, die de socialistische oppo-
U sitie in dit debat heeft gespeeld,
was zacht gezegd zeer onwe
zenlijk Mr. Burger verweet in een
van zijn recente „algemene politieke
beschouwingen" over het beleid van
het kabinet-De Quay, het optreden
van dit team als „een lied van schijn
en wezen". Hij had die kwalificatie
deze week uitstekend op zijn eigen
wijze van doen kunnen toepassen,
aangezien hij als woordvoerder van
de PvdA-fractie wel volkomen scheen
vergeten, dat ook de socialisten tot
voor niet zo lange tijd een volkomen
ander Nieuw-Guinea-beleid hebben
voorgestaan. Onder het opperbevel
van premier-Drees is uit en te na te
horen geweest, dat de Nederlandse
regering onmogelijk ooit met Indo
nesië zou kunnen onderhandelen,
wanneer daaraan slechts de Indone
sische eis van soevereiniteitsover
dracht ten grondslag zou liggen. Mr.
Burger deed er dus onoprecht mee
het kabinet-De Quay de verdere af
wikkeling van zaken niet toe te ver
trouwen, dat immers juist de grote
opening in het beleid teweeg heeft
gebracht!
JONGENSPANTALONS
tot 8 jaar, ES H 'W C
ALLE MATEN
9-12 jaar, alle maten 13.75
13-17 jaar, alle maten 15.75
HERENPANTALONS
1 zönder IH ÉT mW C
omslag I
LEIDEN:
Haarlemmerstraat 25
ROTTERDAM:
Korte Hoogstraat 11 Meent hk. Goudse-
singel Katendr. Lagedijk hk. Dorpsweg
West-Kruiskade 35
ZEIST: Slotlaan 158-160
volgens een opgave tegen het einde
van de middag negen mensen wer
den gedood en achtentwintig werden
gewond.
Het bloedvergieten begon reeds
's morgens om zeven uur, direct na
het einde van het uitgaansverbod,
toen een commando-groep van ne
gen Algerijnse opstandelingen, ge
wapend met automatische geweren,
het stadscentrum binnendrong en 'n
aanval deed op een café, waarbij een
militair en een politieman werden
gewond. In de nabijheid gereed ge
houden Franse militairen vielen op
hun beurt de Algerijnse commando's
aan, die zich hierop i» een woonhuis
terugtrokken. Nadat één der opstan
delingen door het vuur van 'n pant
serwagen was gedood, gaven de acht
overigen zich over. Bij deze actie
kwam een Franse soldaat om het le
ven en werden nog een politieman
en een burger gewond.
Later op de dag braken relletjes
uit tussen groepen Algerijnen en
Europese jongelui, waarbij enkele
gewonden vielen alvorens de vech
tenden door de politie werden ver
spreid.
Ook in de avond duurde de span
ning voort en moest de politie her
haaldelijk ingrijpen.
In de hoofdstad Algiers en omge
ving deden zich donderdag eveneens
incidenten voor, waarbij acht Alge
rijnen werden gewond.
In geheel Algerië zijn donderdag
achtentwintig aanslagen gepleegd.
Hierbij verloren dertien personen 't
leven, onder wie vijf Europeanen.
Zesenveertig mensen werden ge
wond.
SALAN MOBILISEERT
In het centrum van Algiers heeft
de politie vanmorgen aanplakbiljet
ten op de muren aangetroffen van
de OAS met een door ex-generaal
Salan getekende oproep aan alle
mannen in Algerië tussen 18 en 45
jaar, zich als „gemobiliseerd" te be
schouwen.
Aanslag te Parijs.
Donderdagavond is het hoofd
kwartier der Franse communistische
partij te Parijs met machinegeweren
beschoten.
Een ooggetuige heeft medegedeeld
Kloosterzuster honderd jaar
Vrijdag 5 januari hoopt zuster Basilissa Heister in het Sint Ignatiusklooster
in 's-Hertogenbosch haar honderdste verjaardag te vieren. In 1898 be
hoorde zij tot de eerste zes religieuzen, die door de „Congregatie van Jezus,
Maria en Jozef" naar het missiegebied in de Minahassa werd uitgezonden.
Zij is daar meer dan zestig jaren onafgebroken werkzaam geweest. Toen
zij vijftig jaar in de missie werkzaam was, werd zuster Basilissa benoemd
tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. De jaren 19421945 heeft zij in
Japanse gevangenkampen doorgebracht.
dat uit een portierraam van 'n auto
drie maal met een machinegeweer
op het gebouw werd geschoten. De
bestuurder, die hiervoor vaart had
geminderd, reed daarop met snc'Ie
vaart weg.
Een salvo trof een balkon op de
tweede verdieping, waar zich twee
nachtwakers bevonden, die 's nachts
over het gebouw en zijn toegangen
waken.
Een der nachtwakers werd door
vier kogels getroffen. Hij is in een
ziekenhuis opgenomen.
Men meent, dat de aanslag is ge
pleegd door leden van de uiterst-
rechtse ondergrondse organisatie „het
geheime leger", die de communisten
als hun doodsvijanden beschouwen.
De muur tussen Oost-Berlijn en de
Franse sector van West-Berlijn is
vrijdagmorgen door de vorst bezwe
ken. Er ontstond een gat van een me
ter. Onmiddellijk schoten Oostduitse
gewapende grenswachters toe om het
gat te bewaken tot negen andere Vo
po's aankwamen met arbeiders, die
het gat gingen dichtmetselen. Terwijl
zij hiermede bezig waren, viel een
eind verder, eveneens in de Franse
sector, een ander deel van de muur
in elkaar.
Gouden
Verlovingsringen
v. d. WATER, Haarl.straat 207
heeft het. Zeei grote keuze.
Op 't graveren kunn U wachten.
(Advertentie)
NEEM
DE TIJD OM
GOEDKOOPTE
TELEFONEREN
De helft aanwezig
in Elisabethstad
Adoela de premier der Kongolese
centrale regering, heeft in een brief
aan Tsjombe de eis gesteld, dat de
Katangaansè president een bijeen
komst van de Katangaansè provin
ciale vergadering te Kamina, de
grote basis der Verenigde Naties in
Noord-Katanga, zal uitschrijven.
Vernomen wordt, dat Adoela in
zijn brief heeft aangevoerd, dat
„woensdag j.l. gebleken is, dat deze
vergadering niet op normale wijze
te Elisabethstad kan bijeen komen".
Waarnemers te Leopoldstad menen
dat de centrale Kongolese regering
de afgevaardigden van de Noord-
Katangaanse partij der Baloebakat
in staat willen stellen deel te nemen
aan de beraadslagingen. De Baloe
bakat, de grootste partij in Noord-
Katanga, is Tsjombe vijandig gezind.
Wanneer te Elisabethstad wordt ver
gaderd, moet het weinig waarschijn
lijk worden geacht, dat de beraad
slagingen door de afgevaardigden
der Baloebakat kunnen worden bij
gewoond. De centrale regering vreest,
dat dit er toe zou kunnen leiden,
dat de Katangaansè provinciale ver
gadering de overeenkomst van Ki-
tona zal verwerpen. Deze overeen
komst beoogt, als bekend, een einde
te maken aan de afscheiding van
Katanga van de rest van Kongo.
Sommige waarnemers achten het
niet uitgesloten dat er twee bijeen
komsten van de Katangaansè pro
vinciale vergadering, namelijk een
te Elisabethstad en een te Kamina.
zullen worden uitgeschreven.
Inmiddels is het Katangaansè pro
vinciale parlement donderdagmorgen
in Elisabethstad begonnen met de
behandeling van de ratificatie van
de overeenkomst van Kitona. Van
de 70 afgevaardigden waren er 35
aanwezig, het minimum voor een
quorum.
Tsjombe, die als eerste sprak, ver
klaarde dat hij de acht punten van
Kitona alleen aanvaard had omdat
hij een eind aan de slachting wilde
maken.
„Katanga moet verenigd worden
met zijn Kongolese broeders, maar
wij moeten voldoende vrijheid be
houden, opdat het lot van Katanga
tenslotte niet bezegeld zal zijn op de
dag, waarop de schaduw van het
communisme over dit land valt en
Gizenga dank zij de meerderheid van
zijn groep de macht in de vergadering
in Leopoldstad overneemt".
De voorzitter verzocht hierna de
afgevaardigden de overeenkomst van
Tanararive en het document van Ki
tona te bestuderen.
Automatisch interlokaal telefoneren nu
1/3 goedkoper, op werkdagen van 7 uur
's avonds tot 8 uur 's morgens en tijdens
het weekeinde van vrijdagavond 7 uur
tot maandagmorgen 8 uur. fVX|'
rl 11
(Advertentie)
DOOI
Een hogedrukgebied, dat gisteren
boven Engeland lag, heeft zich in de
afgelopen nacht naar Frankrijk ver
plaatst. Het strekt zich vandaar over
Zuid-Duitsland naar de Balkan uit.
Op de Britse eilanden is de lucht
druk aanzienlijk gedaald onder in
vloed van het -front van een depres
sie, die over IJsland naar Noord-
Noorwegen is getrokken. Daardoor
ontstond boven de Noordzee een
krachtige zuidwestelijke luchtstro
ming. Ons land is aan de rand van
deze stroming gekomen. Verwacht
mag worden, dat de wind in ons land
ook zal toenemen uit zuidwestelijke
richting. Bij windstilte is de tempe
ratuur in de afgelopen nacht op de
meeste plaatsen tot omstreeks 2 gra
den onder nul gedaald. Vanwege de
zuidwestelijke wind is een stijging
van de temperatuur tot boven het
vriespunt te verwachten. De dooi zal
zich langzaam van het noordwesten
naar het zuidoosten over ons land uit
breiden.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
Zon- en maanstanden
6 Jan.; zon op 08.47, onder 16.44;
maan op 08.24, onder 17.04.
Hoogwaterstanden
6 Jan.: v.m. 3.07; n.m. 15.22.
KORRELTJE
De gierigaard heeft armoede, de
verkwister roept de armoede, de
spaarzame weert de armoede.