S)e Cöld6c6oii^cmt
Doet Indonesië een concessie?
V.V.D. VERDEDIGT KABINET
TEGEN MR BURGER
Geen aanspraak op overdracht soevereiniteit
OVERDRACHT VAN „BESTUUR" hankelijke en onvolwassen Aziatische
De kwestie-
„OOK TIJDENS KABINET DREES
WAS BURGER ONTEVREDEN"
Berlij
n
Sta' ïuiWiiv^rvasto"^ denTasenvCP°rnw Nrf °'r'Fï .^r destijds óók ontevre-
Kabinet eensgezind in vertrouwen op Luns
DONDERDAG 4 JANUARI 1962
52ste JAARGANG
No. 15516
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Soekarno wil bestuur
zonder soevereiniteit
Directeur: J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
Telel. 2 0 9 3 5 Red. 20015, 25594 - Advert. 20826- Klachten bezorging 3383 9 (tussen 11.30 en 19.00 u.) - Giro 10.30.03 Abonn. 0,59 p. w„ 2,55 p. mnd., 7,50 p. kw. Franco p.p. 8.-, Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
de Papoea-leden van de Nieuw-Gui-
nearaad, heeft gistermiddag vlak
voor zijn terugkeer naar Biak op
Schiphol commentaar geleverd op de
al of niet vage toezeggingen van In
donesische zijde over autonomie, die
West-Irian (thans door Soekarno tot
provincie van Indonesië verklaard)
deeld, dat de Indonesische regering bi™en de I?Pub"!k deel 2°u
internationale luchtvaartmaatschap- vallen wanneer het gebied aan In-
pijen heeft gewaarschuwd het Indo- donesle zou worden overgedragen,
nesische luchtruim te mijden.
UITEINDELIJKE ZELFBESCHIKKING
VOOR PAPOEA'S
schuwt kleinere naties om de prin
cipes van de Verenigde Naties niei
voor zelfzuchtige doeleinden te ver
draaien. Premier Salazar van Por
tugal dreigt met een exodus uit de
Verenigde Naties. De volkerenorgani
satie heeft haar gebreken, doch zij
is nog steeds de beste hoop voor een
zijn geschil met Nederland over Wes
telijk Nieuw-Guinea een „niet goed
te praten" houding aanneemt.
„Om het maar botweg te zeggen:
Indonesië zet het pistool op het hoofd
van de Nederlanders en weigert het
De Indonesische regering is bereid haar aanspraken op de soevereiniteit ailTordfverlangd,"isTefaa'^D^h
over westelijk Nieuw-Guinea te laten vallen en de Papoea's de mogelijkheid VOQr elk lid van de Verenigde Na-
tot uiteindelijke zelfbeschikking aan te bieden, indien Nederland bereid is ties eenonvergeeflijke houding", al-
het bestuur over het gebied aan Indonesië over te dragen, zo meldt het dus de Washington Post.
Amerikaanse persbureau Associated Press uit Djakarta. A.P. vernam dat De „New York Times" waar
gisteravond van een, wat het noemt, „hoogste regeringswoordvoerder".
Die woordvoerder noemde dat een concessie van Indonesië aan de inter
nationale druk. Zij was volgens hem al ter kennis gebracht van de regerin
gen van Amerika en Australië. Zij weerspiegelt het „meest liberale stand
punt" dat Indonesië in deze kwestie kan innemen, zo zei de woordvoerder.
In een commentaar op berichten, dat Nederland bereid zou zijn tot on
derhandelen over de toekomst van West-Nieuw-Guinea zonder vooraf te stabiele""en~ vfê^dzame' wereld,
stellen voorwaarden, zeide deze zegsman dat het mogelijk zou moeten zijn, grote landen kunnen voor zichzell
West-Nieuw-Guinea aan Indonesië over te dragen zonder een onmiddellijke zorgen, doch de kleinere en zwak-
overdracht der souvereiniteit. T'
j Zij in het bijzonder zouden moeten
Eventueel zouden er verkiezingen kunnen worden gehouden om te weten waken tegen het misbruiken van de
te komen wat de Papoea's wensen, voegde hij hieraan toe. principes van de Verenigde Naties,
aldus het blad. Steeds meer leden, in
en Afrikaanse staten, hebben de nei-
TUSSENKOMST VAN AMERIKA. Indonesische besprekingen in een be- «e^em^Z^d^ZVhet
trekkelijk nabije toekomst zouden v,i,zonder onder het mnm van anti-
De Nederlandse ambassadeur in de kunnen aanvangen, onder discrete k0i0njaiisme
Verenigde Staten, dr. J. H. van auspiciën van de Verenigde Naties.
Royen heeft woensdag een onderhoud nrp vw HET INDONESISCHE
van een half uur gehad met de ROL DER V.N. LUCHTRUIM.
Amerikaanse minister van buiten-
landse zaken, Dean Rusk en met - Van goed-ingeliehte Amerikaanse Een woordvoerder van de Austra-
hogc Amerikaanse ambtenaren. Na zijde vernam AFP verder dat het wel lische luchtvaartmaatschappij „Qan-
afloQi verklaarde hij, dat er „enige waarschijnlijk is, dat te gelegener ,as Airways» heeft woenS(££
vordering" is gemaakt bij de voor- tijd de VN een rol zullen gaan spe-
bereiding van besprekingen tussen len in de regeling van de kwestie-
Nederland en Indonesië. Dr. Van Nieuw-Guinea. Men meent echter te
Royen, wiens bezoek aan het mi- weten, dat secretaris-generaal Thant
nisterie van buitenlandse zaken niet aarzelt het prestige van de VN te
tevoren was bekend gemaakt, wei- zeer in de waagschaal te stellen door
gerde aan de journalisten bijzonder- in deze zaak openlijk en rechtstreeks
heden mede te delen over zijn ge- de goede diensten der VN aan te bie-
sprek met minister Rusk, den.
Men zou zich evenwel een situatie
Van doorgaans wel-ingelichte Ame- kunnen voorstellen, waarbij de ver-
rikaanse zijde vernam AFP, dat de tegenwoordigers van Nederland en
mogelijkheid bestaat, dat Nederlands- Indonesië in de VN onderhandelin
gen zouden kunnen openen onder de
symbolische auspiciën der VN, of
- wellicht ook met de bijstand van een
persoonlijke vertegenwoordiger van
de secretaris-generaal.
„De bevolking van Nieuw-Guinea
mag dan niet het ontwikkelingspeil
en het inzicht bereikt hebben van
een Europees land", zo zei hij, „niet-
De heer Abduhla Arfan, één van teinin voelt zij heel goed en duidelijk
JAVAANS VERGIF.
aan, dat deze beloften over autono
mie binnen Indonesië niet anders dan
als Javaans vergif beschouwd moe
ten worden".
Drie mensen zijn in Dusseldorf
in quarantaine gesteld op het ver
moeden, dat zij pokken hebben. De
autoriteiten hebben de bevolking
aangeraden zich uit voorzorg te la
ten inenten. De drie geïsoleerde per
sonen zijn leden van één gezin: man,
vrouw en een zoon. De man is kort
geleden van een vliegreis uit Afrika
teruggekeerd.
Het Nieuw-Guineadebat in de Tweede Kamer
Daarbij moeten
worden gesteld.
geen precondities
ANGELSAKSISCHE PERS
DOORZIET DE SITUATIE.
Het Britse blad „The Guardian"
Niet eens met Burger
Mevr. Stof fels-Van Haaf ten is het
niet eens met de opvatting van de
■M- j heer Burger, om afstand te doen van
Nadat gistermiddag als eerste na heropening van de zitting het het externe zelfbeschikkingsrecht.
S.G.P.-lid Van Dis had gesproken, heeft mevrouw Stoffels-van
Nieuw-Guinea^ dat het^niet meer'gaat Haafteil (V.V.D.) de visie van haar fractie gegeven op de aan-
'om de vraag of de Nederlanders be- hangige Nieuw-Guinea-kwestie Zij nam daarbij het kabinet De
reid zijn het bestuur in dit gebied Quay in bescherming tegen de kritiek van de socialistische heer
de gedachte van een militaire aan- was over het Nieuw-Gumea-beleid van het kabinet-Drees.
geringskringen steeds meer geneigd is val. „Dr. Soebandrio, de Indonesische Prof. De Quay kon in zijn antwoord op de eerste beschouwingen
voor de kwestie-Berlijn een regeling minister van buitenlandse zaken tot zijn genoegen constateren dat de regeringspartijen de kwestie
met de Russen te zoeken op grond- toonde zich woensdag ontevreden met in hetzelfde licht zien als het kabinet. Hij nam nota van de ver-
De „New York Times" meldt don-
derdag, dat men in Amerikaanse re-
slag van het beginsel van leven en het aanbod van de Nederlandse pre- viarin» ttati Rlir„ar v
laten leven, waarbij de huidige toe- mier om. te onderhandelen zonder klarinS van mr. Burger, die het vertrouwen in het kabinet heeft
stand feitelijk ongewijzigd blijft. prealabele voorwaarden. Deze on- opgezegd, daarbij opmerkende, dat het voortbestaan van het kabi-
verschilligheid is mogelijk het ge- net afhankelijk is van de Kamer.
De neiging tot een dergelijke mo- volg van zijn vertrouwen, dat zijn
dus vivendi is toegenomen na bestu- regering de Nederlanders in bewe-
dering van de rapporten over de be- ging heeft gebracht en een onvoor-
spreking, die de Amerikaanse am- waardelijke erkenning van de Indo-
bassadeur te Moskou, Thompson, nesische souvereiniteit kan afwach-
dinsdag met de Russische minister ten. Nu de Nederlanders zo ver zijn De minister-president stelde er prijs op te verklaren dat het
van buitenlandse zaken, Gromiko, gebracht zou een oorlog om Nieuw- yp vei naaien, uai net
heeft gehad. Guinea veel ongerechtvaardigder zijn kabinet eensgezind is in zijn vertrouwen in het beleid van minister
dan de Indische actie tegen de Por- Luns en zijn instemming met de wijze, waarop de minister van
Een dergelijke regeling stelt de tugezen, die niets hebben toegege- buitenlandse zaken het kabinetsbeleid uitvoert.
Russen in staat het Oostduise regime ven", aldus de „Guardian". Minic+ot* T nr>c -roi-f 4*-. -z44«
te stabiliseren en laat de Westelij- De „Washington Post" schrijft'don- Minister Luns zelf zei in zijn antwoord^op de verschillende vra-
ken in het genot van hun recht op derdag in een hoofdartikel, dat Indo- Sen> dat de regering grote waarde blijft hechten aan de mogelijk-
toegang tot West-Berljjn. nesië door te dreigen met geweld in heden in de Ver. Naties.
WD HEEFT GROTE
BEWONDERING VOOR
NEDERLANDS PLAN
De liberale mevr. Stoffels-v. Haaf-
ten, sprekende namens de VVD,
merkte op, dat haar fractie het Nw-
NOREN MOETEN HUN AUTO UITGRAVEN
Het verkeer in Noord-Noorwegen wordt op het ogenblik lamgelegd door overmatige sneeuwval. Hoe erg het is,
blijkt uit deze foto, welke in Kristiansund werd gemaakt van een automobilist - althans iemand die dat spoedig
wil zijn - bij het uitgraven van zijn wagen.
Zij twijfelt eraan of een kabinet met
socialisten een betere waarborg
biedt om tot een goede oplossing van
het Nieuw-Guinea-vraagstuk te ko
men. Ook tijdens het kabinet-Drees
was de heer Burger ontevreden over
het Nieuw-Guinea-beleid. Dat de po
ging tot internationalisatie in de
V.N. niet gelukte is nog geen bewijs,
dat het kabinet-de Quay niet deugt.
Een eventueel gewapend conflict
met Indonesië zal in het nadeel zijn
van de Papoea-bevolking. Anderzijds
zal het niet eenvoudig zijn Nieuw-
Guinea te veroveren. Wij moeten
trachten de goede weg te vinden en
daarbij uitsluitend het belang van de
Papoea-bevolking dienen, aldus me
vrouw Stof fels-Van Haaften.
ANTWOORD VAN PROF. DE QUAY
Nadat dhr Meulink (AR) - voor zich
persoonlijk sprekend - had betoogd,
dat de verhouding tot Nieuw-Guinea
primair moet zijn, maar dat dit niet
betekent, dat de verhouding tot In
donesië ons onverschillig mag zijn,
begon de minister-president met zijn
antwoord.
De minister-president zei, dat het
belang der zelfbeschikking van de
Papoea's door de regeringspartijen
hetzelfde is gezien als door de rege
ring. Hij constateert, dat de grote
meerderheid het beleid der regering
kan volgen.
Hij merkte op, dat de heer Burger
Gumea-beleid bij de algemene be- het vertrouwen in het kabinet heeft
schouwingen van harte heeft toege- opgezegd voor de behandeling van
juicht. Zij betreurde het, dat 'n be- het Nieuw-Guinea-probleem en dat
heerschap onder de V.N. niet moge- de heer Burger een nieuw kabinet
lijk is geweest. Zij meende, dat het wenst, waarin ook de PvdA verant-
voorstel-Luns de wereld heeft dui- woordelijkheid wil dragen,
delijk gemaakt wat ons land precies Het kabinet heeft harder en gedif-
wil. Het is haar duidelijk, dat Ne- ferentieerder an het probleem gr
derland Indonesië bij de internatio- werkt dan de vorige kabinetten,
nalisatieplannen buiten beschou- Prof. de Quay nam nota van de
wing moest laten. Indonesië immers verklaring van de heer Burger en
verbrak alle betrekkingen en wens- merkte op, dat het voortbestaan van
te geen zelfbeschikking. De Brazza- het kabinet afhankelijk is van de
ville-resolutie was een goed initia- Kamer. Spr. verklaarde, dat het ka-
tief, maar helaas zijn hier de V.N. binet eensgezind is en volledig ver
tekort geschoten. De dekolonisatie- trouwen heeft in de wijze waarop
resolutie van 1960 werd ook niet uit- minister Luns het kabinetsbeleid uit
gevoerd, ook al had de meerderheid voert.
begrip voor zelfbeschikking. Met beiangsteiiing heeft prof. de
Spr. heeft grote bewondering voor Quay geluisterd naar de rede van de
het Nederlandse plan. Zij betreurt heer Blaisse en het verheugde hem,
de doorkruising en ondermijning van dat de heer Biesheuvel steun aan 't
dit plan door buiten-parlementaire kabinet heeft toegezegd, hoewel
acties. diens rede niet vrij was van kritiek.
De internationale ongerustheid over Deze kritiek berust echter op mis-
Nieuw-Guinea neemt toe. Soekarno verstand. De minister van buiten-
c.s. uiten oorlogszuchtige taal. Een landse zaken zal daar nader op in-
lijdzame houding is niet gepast. Wij gaan, aldus spr.
zijn op diplomatiek terrein actief. Tenslotte merkte spr. op, dat de
Het lijkt of het de wereld ontgaat, heer Soekarno door zijn dreigemen-
dat het Nederland niet gaat om de ten zeer grote verantwoordelijkheid
souvereiniteit. De bereidheid van op zich laadt. Dat de Nederlandse
Nederland om te praten moet blij- regering desalniettemin een gesprek
ken. Deze moet tot het uiterste gaan. wil, maakt die verantwoordelijkheid
Bij gebrek aan contact moet een zwaarder.
weg via derden worden gezocht Vervolg op pag. 3
Gedenkpenningen van
Termote bij
koninklijk huwelijk
Naast de door Geurt Brinkgreven
ontworpen legpenning ter gelegen
heid van het 25-jarig huwelijk van
het koninklijk paar, wordt naar ont
werp en model van de Voorburgse
beeldhouwer Albert Termote door de
Koninklijke Begeer te Voorschoten
een tweetal herinneringspenningen
uitgegeven.
De Amsterdamse dichter Guillau-
me van der Graft schreef de tekst:
„Het zilver van de tijd - waarin gij
samengaat - hebt gij gemunt, gewijd
- aan land en volk en staat".
De penning links wordt geslagen in
goud (18.5 mm ƒ33.—, 25 mm =r
55.en in zilver (25 mm ƒ4.
De penning rechts wordt uitsluitend
in brons gegoten (110 mm ƒ57.—)
De poging om de eerste Ameri
kaanse ruimtevaarder in een baan
om de aarde te brengen is ten min
ste een week uitgesteld en zal der
halve op zijn vroegst op 23 januari
worden gedaan. Dit uitstel is veroor
zaakt door de ontdekking van een de
fect in de draagraket van het type
Atlas.
ZOEKT U EEN
gouden ring
voor een dame of heer?
v. d. WATER,
Haarlemmerstraat 207, heeft het
Ook in brillant ringen.
Ruimt keuze in alle prijzen.
(Advertentie)
Dit nummer bestaat uit 10 pagina'i
Om het vriespunt
De Bilt, donderdag 10 uur.
Het KNMI deelt mede:
Met tijdelijk iets toegenomen
noordoostelijke winden is minder
koude lucht, die gistermorgen het
noorden al bereikt had, langzaam
over ons land uitgestroomd. De tem
peratuur steeg daardoor op de mees
te plaatsen tot iets boven het vries
punt. Alleen in Zuid-Limburg vroor
het vanmorgen nog. Ook in Duits
land en Engeland is de vorst belang
rijk afgenomen. Intussen is de lucht
druk boven Frankrijk weer gaan
stijgen, waardoor de wind bij ons af
neemt. Het weer blijft onder invloed
van een groot Europees hogedruk-
gebied, zodat er geen neerslag van
enige betekenis te verwachten is. De
temperaturen zullen om het vries
punt schommelen.
Zon- en maanstanden
5 Jan.: zon op 08.48, onder 16.43;
maan op 0721, onder 16.03.
Hoogivater standen
5 Jan.: v.m. 2.20, n.m. 14.34.
KORRELTJE
Gewoonten zijn eerst spinneweb-
ben# later kabels.
