DONKERE KANDIDATE VOOR TITEL MISS .AUSTRALIA" Als hulp-onderwijzeres doet zij nuttig werk DE LEIDSE COURANT BAI AMBITAU OFTEWEL HAPPY COOK TREEDT REEDS OP VOOR DE T.V. (Bijzondere medewerking). De tijd, dat de blanke Aus traliërs de inheemse bevolking als mensen van lager orde be schouwden, is reeds lang bij het verleden ingelijfd. Geleide lijk kwam er meer begrip. Gaandeweg zijn de blanken gaan inzien, dat hun donkere landgenoten over zeer goede kwaliteiten beschikken. De candidatuur van Miss Cook voor de titel „Miss Australië" bewijst dit. Voor het eerst in de geschiedenis dingt dit jaar een volbloed-inheem se donkere schone mee naar de titel „Miss Australia". Haar blanke con currenten waren - het'dient gezegd - aanvankelijk wei een beetje ver baasd, toen zij het nieuws verna men. Al spoedig echter konden zij de donkere candidate zien.en be wonderen op het t.v.-scherm. Toen week de verbazing en maakte hij plaats voor waardering. Immers, de donkere candidate is in alle op zichten een meisje, dat er wezen mag. Zij ziet er alleraardigst uit. Boven dien is zij de moeite van een ge sprek ten volle waard. Trouwens, ware dit niet het geval geweest, dan had zij niet voor een candidatuur in aanmerking kunnen komen, want alle deelneemsters aan de titelstrijd moeten voldoen aan drie eisen, te weten: 1 Intelligent zijn; 2 Persoon lijkheid hebben; 3 Een goed voorko men bezitten. De donkere candidate is zeven tien jaar oud. Zij heet Bai Ambitali. Zij behoort tot de Tiwi-stam, wiens stamgebied op ongeveer 130 km ten noorden van Darwin ligt op Melvil le Island. Bai Ambitali heeft ook eefi Engelse naam en wel (Miss) Happy Cook. Als Miss Happy Cook staat zij vermeld op de lijst van can- didaten voor de titel „Miss Austra lia". In het dagelijks leven is Miss Hap py Cook hulp-onderwijzeres en verbonden aan een school op Melvil le Island. In haar klas zitten acht tien leerlingen. Sommigen zijn blank, de overigen donker van huid. In de weinige vrije uren, die de school haar laat, werkt Miss Cook als hulp- vefpleegster in het kleine zieken huis op Melville Island. Miss Cook heeft zich niet zelf candidate gesteld. Neen, een aantal burgers van Darwin wees haar als candidate aan. Wordt - wat die bur gers verwachten - Bai Ambitali in derdaad verkozen tot „Miss Austra lia", dan staan die jeugdige schone veel goede dingen te wachten. Zij zal dan een wereldreis mogen ma- geld in handen. En zij kan er zeker van zijn, dat enige modehuizen haai Bai Ambitali oftewel Miss Cook in de make-up-kamer van een TV-studio in Mel bourne kort voor haar optre den. volop ir de (dured kleren zullen steken! Miss Cook is weliswaar beschei den, misschien zelfs een tikkeltje verlegen van aard, maar zonder twij fel heeft zij houding en is haai in telligentie opvallend groot. In 1958 maakte zij deel uit van het groepje inheemse kinderen, die vijfduizend kilometer zuidwaarts reisden om te worden voorgesteld aan de Engelse koningin-moedeT, die toen een be zoek bracht aan Australië. Een paar jaar later, in 1960 om precies te zijn, kreeg Miss Cook als een der eersten een p'aats ais leerlinge op het Cen trale Opleidingsinstituut te Darwin. Daar volgde zij een cursus voor on derwijzeres, die zij onlangs met goed gevolg kon voltooien. De Australische autoriteiten open den dat instituut, daar het goede diensten kan bewijzen in het kader van de „Operatie Aanpassing", die beoogt, jeugdige inheemse Austra liërs gereed te maken voor een werk kring en een taak in de hedendaag se Australische maatschappij. Prac- tische zowel als theoretische vakken worden er onderwezen. Natuurlijk ontstaan er wel eens situaties op die onderwijsinstelling, die wij als „vreemd" zouden bestempelen. Na tuurlijk? Ja, want de inheemse Aus traliërs zijn tienduizenden jaren ach tereen nomaden geweest. Het valt dus voor hen niet mee om zich om te schakelen op een „gezeten" be staan. Doch hoe dit zij, Miss Cook doorliep de onderwij zeressencursus met succes en is thans werkzaam bü het onderwijs. Miss Cook is er erg trots op, dat blijkens de ervaringen der laatste jaren de schoolprestaties van tal van inheemse kinderen niet minder zijn dan die van hun blanke leeftijdge nootjes. En de donkere candidate voor de titel „Miss Australia" beseft ten volle, dat die goede schoolpresta ties veel voor de toekomst van haar volk kunnen gaan betekenen. Ook ziet zij in, dat de tijd van het zwer vende leven in de komende jaren meer en meer tot het verleden zal gaan behoren. Weet U, waarom ik het zo heerlijk vind, dat ik mee mag dingen naar de titel „Miss Autralia?" vroeg Miss Cook. Nu, Miss Cook (antwoordden wij), misschien omdat U een klein beetje ijdel bent? Natuurlijk (zei de donkere scho ne), een beetje ijdel' ben ik. Net als iedere jonge vrouw. Maar ik vind het toch heerlijk, omdat ik nu in enige grote steden van Australië kan laten ar bijna de getoete maanden j augustus. Later werd hét alk ld om tenslotte via enkele web te zakken tot enkele dagen eindigen zoels nu, in slechts i g per jaar. Sterft de imker ntt zijn tijden geweest, die de h> jAbers zich nog goed herinnert, i op zo'n marktdag niet min< n ongeveer 2000 korven en la i stonden. De laatste jaren dra t zo om de 300 tot 500, hetgc el wat minder is, ook al is 1 i te zien nog heel wat. W; jnneer wij even later met o* stheer over de markt lopen, z. i de korven en koeten rijen a en staan. secretaris betreurt dat het at Imkers minder wordt. Hij z t niet alleen aan de aanvoer jaarlijke markt, maar het is e gemeen waarneembaar verschi; L >ar staat echter een verheugs t tegenover en wei dat veel rru snsen uit liefhebberij bijen ga otten. Duidelijk treedt dit aan g, wanneer onze gastheer vert* dat de imkersvereniging Amsterd; de grootste van Nederland is. De den zijn echt niet allemaal roem die buiten wonen. Er zijn er gene die hun bijen houden op een voll tuintje of selfts wel midden in stad. Bijen houden wordt meer en tm de laatste jaren een Liefhetobe: ook voor stadsmensen, zoals ze o wel kippen, konijnen en vogels hc den. Don zijn er nog meer mens roet grote tuinen zoals veel villa! weners in het Gooi en elde~s in N derlamd, die volop in de gelegenh- zijn om voor de aardigheid bijen houden. Ook deze mensen bezoel de Veenendaalse bijenmarkt, w* hier kunnen zij heel geschikt nieuwe korf of kast aanschaf! met een kostelijke inhoud. Miss Happy Cook oftewel Baf Ambitali als onderwijzeres in haar klas van de Snake Bay School op Melville Island. zien, waartoe wij landskinderen in staat zijn. Ik treed nu op voor t.v., weet U, en dit geeft mij een mooie gelegenheid om de mensen bekend te maken met mijn volk. En zo kan ik mijn volk toch helpen, denkt U niet? Stellig, Miss Cook, stellig. En wij hopen zeer, dat U veel succes zult hebben. Als het aan ons lag.... nu, dan kreeg U de titel „Miss Austra lia" beslist toegewezen. En heel eerlijk gezegd - maar wij zeiden dat niet tegen Miss Cook - komt haar die titel misschien wel toe, al was het alleen maar, omdat het Australische bloed in haar ade ren ouder is dan het Australische bloed van alle andere candidaten! Wanneer een korf worét om gekeerd, zien we duizenden böen krioelen, het volkje bouwt aan zijn raten en vliegt uit ook, al staat het op de markt. voerd, de toets der kritiek goed door staan. Dat is ook de mening van de jury, die juist voor ons praatje de korven had bekeken en de be schikbaar gestelde prijzen had uitge reikt. „Wat kost nu zo'n korf met een zwerm willen wij weten. „Dat is moeilijk te zeggen," meent de heer Huibers, „want het is zo als alles op een markt een kwestie van vraag en aanbod. Maar op het ogenblik hebt u voor ongeveer een vijftien gulden al iets aardigs. Een pracht korf met een veelbelovend jong, gezond volkje kost zo ongeveer twintig tot vijfentwintig gulden. Met de kasten ligt de zaal: wat anders, omdat men bij de koop van een kast ook de gehele houten kast met inventaris erbij koopt De prijs van een kast varieert van om streeks veertig tot zeventig gulden, waarbij 't natuurlijk niet op vijf gul den te zeggen valt." 5C.OOO bijen in één kant Natuurlijk willen wij ook wel eens weten hoe het keuren van de kasten en korven eigenlijk in zijn werk gaat. Daar weet keurmeester Blom uit Rihenon het een en ander van te vertellen. Men weeg' de korf op de hand zodat men kan voelen of die rwaar is. Dan gaat het ook nog om het binnenwerk. De raten moeten jong en fris van uiterlijk zijn, er moeten weinig darrence'en zijn en veel jong broed. Hoe meea een korf dit ideaal benadert, hoe '^eter hij is. Het zelfde geldt voor een kast. Den bijenvolk telt vele tienduizen den bijen, ook dit is niet precies te zeggen, maar een volk van zo'n 50.000 stuks is heel normaal. Genten de groenende belangstelling in de liefhebberskringen, meent mem dat het houden van bijen au wel op een andere basis zed komen te staan, maar dat 'iet imkeren toch ris zodanig zal blijven leven. Ook voor de 500 jaar oude markt van Veenendaal zaet de toekomst er niet somber uit. (MmM emtoudceA INSECTENPOP Legioenen insecten lachen tegen woordig om DDT, kort geleden nog een van de doel treffendste verdelingsmiddelen voor allerhande ongedierte. Het poeder maakt hun niet eens meer ziek - laat staan dood: ze zijn er aan gewend geraakt. En dus zoekt men koortsachtig naar nieuwe middelen om de veroorzakers van onnoemelijk veel schade - van allerlei ziek ten - te bestrijden. Een Amerikaan en een Duit ser zijn daarbij een heel bij zondere weg gegaan. Ze zoeken niet naar een vergif, dat mis schien weer de weg van DDT gaat: even helpt het en dan worden de insecten resistent. In allerlei variaties treft men in het rijk der insecten een ge beurtenis aan als het verpop pen van een rups, die uit zijn cocon als b.v. een mot te voor schijn komt. Bepaalde chemi sche stoffen, hormonen, geven de stoot tot die ontwikkeling. Uit twee en een halve ton zij de wormpjes heeft dr. Peter Karlson in het Münchense Max Plank instituut enkele tiental len grammen van dit hormoon gedistilleerd. Door een insect maar een en kele miljoenste gram van deze subsantie toe te dienen, dwingt men het te verpoppen op de verkeerde tijd, b.v. in de winter, als er geen voedsel is. Of men kan het doen voor de pop rijp is uit zijn cocon te kruipen en het resulterende in sect is klein en krachteloos. En het mooie is, dat tegen een dergelijk hormoon het in sect geen tegenstoffen kan op bouwen: het zou zelfmoord ple gen. Dr. Karlson en de Amerikaan Carol Williams van de Cornell Universiteit zoeken nog naar een tweede hora oon dat op der gelijke wijze, maar nog effec- I tiever, werkt. En dan moeten de chemici een manier vinden om het goedkoop te maken. Mocht het middel eventueel te kostbaar blijven voor insec- tenbestrijding, dan hebben in ieder geval de fijnproevers er een buitenkansje aan. Ecdyso- ne, zoals het heet, heeft n.L het vermogen de kreeft te dwingen zijn schaal zacht te maken en een kreeft met zach te schaal is tot dusver een zeer zeldzame lekkernij. Ken bijenmarkt met een geschiedenis van ,500 jaar (Ven o VEENENDAAL (P P) - Met zachte stralen overgiet een gouden zonnetje het grasland achter café-restaurant „De Bijen korf" te Veenendaal. Langs de kant van de weg staat een groot aantal auto's geparkeerd en onwillekeurig vraagt men zich af wat hier te doen is. Wie de moeite neemt het grasland naast bet café te betreden, stapt in de wereld van imkers en bijen. Daar staan ze in lange rijen, de blonde korven en de houten kasten met hun volken. Hier wordt de jaarlijkse Veenendaalse bijen markt gehouden, een markt met een Europese reputatie en een geschiedenis van niet minder dan omstreeks 500 jaar. MINDER IMKERS, MAAK STEEDS MEER AMATEURS Tussen de korven en kasten dren talen de imkers, de bijenkap over het hoofd, de pijp tussen de lippen. Met kennersblik monsteren se de volkjes. Er wordt druk zaken ge daan. Zo gaat het reeds Jaren lang. Dikwijls kwamen hter roods de va ders of de grootvaders van de im kers die nu deze markt bezoeken. De kermis van alles wat met dr bijen te maken heeft, wordt van vader op zoon overgeleverd. Maar bet zijn met alleen de boeren dte wij hier en/tmoeten. Langs de kant van de weg (topt een grote Amerikaanse wagen. Het portier zwaait open en een dame en heer stappen uit. Hij keurig ge kleed in een licht grijs zomer-ak en zij even fleurig met een modieus hoedje op. Voordat het portier wordt dichtgeslagen pakt de man van de achterbank twee bijenkappen. Hij zwaait er een over het hoofd en zijn echtgenote laat het masker zachtjes over haar hoed glijden, terwijl ze zich koket spiegelt in de lak van de euto. Inmiddels steekt de man een pijp aan en samen wandcècm ze de bijenmarkt op. Dven later, women* de keuring door de Jury achter de rug ta. zitten we even te praten met de heer W. Huibers secretaris ven de Vee nendaalse bijenmarkt. De heer Huibers kent de markt ais geen ander en hij weet ons er heel wat van te verteilen. Imkers trokken naar de velnwe Het valt te betwijfelen of de markt werkelijk 500 jaar oud is, want men beschikt over te weinig geschiedkun dige gegevens om dit met zekerheid vast te stellen. Vast staat echter, dat dit niet veel zal schelen en op zo'n leeftijd van omstreeks vijfhonderd jaar kijkt men niet op enkele tientallen jaren. De Veeoendaalse bijenmarkt ie na tuurlijk gegroeid. De Betuwse boeren die bijen hielden trokken honderdien jaren geleden in de volle zomer met hun volken naar de rand van de Veluwe, om hun bijen de heide te laten bezoeken. In de omgeving van Veenendaal zetten ze zich neer en so kwam het, dat vele imkers hier elkaar ontmoetten. Dr ontstond een levendige ruilhandel, ook met wol van de beideschapen. Den ondernemend man stichtte hier in het Veenendaalse aan de Vriuwe- zoom een herberg, die de rake naam kreeg van „De Bijenkorf". Dit werd het trefpunt voor de bijen houders. Aanvankelijk trof men ri- Ds korven en kasten staan rtj aan rij. De kopers monsteren en handelen. Hoge kwaMtett Over bet rigomewn lom ds

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1961 | | pagina 10