visie
teievisle
Verwijt en bijval
voor dr Bruins Slot
Engelse houtkunst van deze tijd in „De Lakenhal"
Beurs van Berlage krijgt een
nieuwe bestemming
Ernstige
aanrijding op
zebrapad
ZATERDAG 18 NOVEMBER 1961
DE LEIDSE COURANT
PA( JA 7
uit de impasse te komen. Een gesprek
tussen Nederland en Indonesië moet
dienen om te onderzoeken of de ver
starde verhoudingen nu meer ver
menselijkt kunnen worden".
f 1
op
L
(Van onze t.v. medewerker)
„Rinoceros": nnifomiteit van de
mens
De donderdagse toneelavond van
de NCRV was een merkwaardige.
Henk Rigters heeft namelijk op de
beeldbuis gebracht een spel van de
Roemeense auteur Eugène Ionescu,
genaamd „Rinoceros". We zouden er
aan kunnen verbinden de ondertitel:
uniformiteit van de mens. De ge
slaagde uitvoering is.gegeven in sa
menwerking met de Nederlandse Co-
medie, die haar spelers had afge
staan. Ze hebben de merkwaardige
rollen duidelijk verbeeld. Paul Mey
er, die de rol van Jean had moeten
vervullen ,liet verstek gaan. Hij werd
vervangen door de Vlaamse acteur
Paul Cammerman die we al enige
mien met groot succes op onze t.v.
hebben gezien. lonesco heeft in zijn
spel de menselijke kuddegeest en de
hang naar uniformiteit op verbijste
rende manier aan de kaak gesteld.
Dat doet hij door in een Frans plaats
je een neushoorn te laten verschij
nen. Steeds meer van die tinoceros-
sen verschijnen ten no tele, dank zij
het feit, dat de inwoners deze dier
lijke gedaante aannemen. Aanvan
kelijke angst maakt spoedig plaats
voor nieuwsgierigheid en het loopt
er op uit, dat iedereen rinoceros wil
worden, omdat men niet anders wil
zijn dan de anderen. Slechts één
mens weet zich als mens te handha
ven. Men ziet: een merkwaardige
gebeurtenis, die in haar presentatie
weer eens iets anders was.
„De Kring"
Dit is niet de titel van een toneel
stuk, maar de aanduiding van het li-
taraire gezelschap dat om de vier
weken onder leiding van Han Gom-
pertz voor de Avro een of ander
letterkundig onderwerp aansnijdt.
Het is iets voor de fijnproevers, maar
toch ook het doorsnee kijkend en
luisterend publiek zal er genoegen
aan beleven, in ons geval de katho
lieke kijkers, die deugd zullen heb
ben wegens het principiële betoog
door Gabriël Smit zo overtuigend
voorgedragen en volgehouden. Hij
is ook door zijn voordracht en zijn
gebaar stellig de beste van het team.
Aan „De Kring" vooraf ging een pre
tentieloos bezoekje van Jan Brusse
met zijn dochtertje aan een Parijse
meisjesschool en voo. miljoenen lief
hebbers de voetbalwedstrijd van Feij-
enoord tegen de Londense Spurs. De
BBC had deze uitzending speciaal
voor de NTS verzorgd.
Journalistenforum
Deze maand wordt het vijftienjarig
bestaan van de Federatie van jour
nalisten onder meer gevierd met een
journalistenforum, dat maandag 27
november door de KRO (voor reke
ning van de NTS) wordt uitgezon
den. Men heeft er een vol uur voor
uitgetrokken en wel van IC tot 11
uur. Een Groningse hoogleraar, zelf
oud-journalist zal het team leiden.
Van politieke zijde wordt deelgeno
men door prof mr. C. Romme en dr.
W. Drees.
Over houding A.R.-fractie
in N.-Guinea-kwestie
„We begrijpen er niets meer van".
„Ik schaam me voor de AR-fractie
en voor de partij". „Mogen wij bui
gen voor bruut geweld? Waar is on
ze geloofsmoed? Gerechtigheid onder
mensen en staten is christelijk. Ons
buigen is onchristelijk".
Deze en vele andere verwijten
kreeg dr J. A. H, J. S. Bruins Slot,
AR-fractieleider in de Tweede Ka
mer, te noren tijdens een vergadering
van de AR-kieskringcentrale in Den
Haag.
Sommige partijleden spraken tijdens
een vurig debat inzake de Nieuw-
Guinea-kwestie over een doorkrui
sing van het partybeleid, een door
breken van het partijprogram, over
„een houding, die weerzin, ontstem
ming en verwarriing in de AR-gele-
deren heeft gebracht".
Andere, jongere debatters, brachten
dr Bruins Slot en diens fractiegeno-
hulde voor hun houding in de Nieuw
Guinea-kwestie. Niet slechts de steun
aan de resolutie-Luns achtten zij vol
komen juist, maar ook de opvatting,
dat gepoogd moet worden in brede
zin een gesprek met Indonesië te be
ginnen. De heer Bruins Slot zeide
hiervan zelf: „Ik sta achter het pro
gram. Ik pleit niet voor onderha de
lingen tot overdracht van Nieuw
Guinea. Ons ontbreken de bondge
noten om onze politieik van ont
wikkeling en geleidelijke groei naar
zelfstandigheid voort te zetten. Nu
de grondslag aan deze politiek ont
breekt, nu strijd dreigt, moet door
christelijk initiatief gepoogd worden
IN HET STEDELIJK MUSEUM „DE
LAKENHAL" is op het ogenblik
een aantrekkelijke tentoonstelling in
gericht van eigentijdse Engelse hout
en linoleumsneden en houtgravures,
gemaakt door nog levende leden van
de British Society of Wood Engra
vers. Het is de eerste representatieve
tentoonstelling van deze aard, die
ooit in ons land is gehouden en daar
om zal ze vooral b.v. voor de lief
hebbers van de schone boekillustra
tie zeer welkom zijn.
De houtgravurekunst staat in En
geland in hoge ere en de beoefening
ervan is er nog steeds sterk verbreid.
Dit in tegenstelling met ons land,
waar de grafische kunst in vele ge
ledingen talrijke beoefenaars vindt,
maar onder hen, die de kunst van de
houtsnede en de houtgravure beoefe
nen, toch betrekkelijk weinig beken
de namen worden aangetroffen.
Voor de liefhebbers van deze kunst
vorm zal de tentoonstelling in „De
Lakenhal" een openba
ring zijn. Wel ademt al
les een typisch eigen-
Engelse sfeer, zowel in
opvatting en uitwerking
als van de gekozen mo
tieven, enkele non-ifgu-
ratieven daargelaten,
die overigens niet het
sterkste deel van de
collectie uitmaken. De
collectie is samenge
steld en geselecteerd
door de Society of
Wood Engravers zelf.
r\E HONDERD PRENTEN, die in
de permanente tentoonstellings
zalen van het museum zijn geëtaleerd
bieden een vrij volledig onverzicht
van de huidige stand van zaken.
Prachtige prenten zijn er bij in vele
formaten, hoewel over het algemeen,
althans naar onze smaak, het grote
formaat het moet afleggen tegen de
miniatuur.
Dat neemt niet weg dat er ook on
der de grote lino's waardevolle pla
ten aanwezig zijn, zoals het bizarre
„Insect" van Tadek Beutlick en de
prachtige kleurenhoutsnede „Vogel
in landschap" van dezelfde, geraffi
neerd van vlakvulling met de forse
horizontalen, geaccentueerd door 'n
schaarse vertikaal. Een monumentale
prent is ook ook „St. Paul's Cathe
dral" van John Farleigh en het sub
tiele „Lassen" van Albert Garrett.
Bij de lino's mogen we wijzen op 'n
drietal werken van Peter Green,
w.o. „Artisjokken", maar vooral ook
van Gertrude Hermes, „Stonehenge"
en „De Ram", één vlak saamgebalde
kracht.
Boekillustraties zijn er o.a. van
Muriel Jackson, verder mooie en fijn
uitgewerkte prentjes van George
Mackley, een tegelijk fors en sub
tiel gelijnde „Lopende figuur" van
Frank Martin, het zeer charmante
prentje „Waterlelies" van Agnes Mil
ler Parker, de wat Vlaams aandoen
de grote houtsnede „Harlekijn" van
Peter Strausfeld en tenslotte een
merkwaardige kleurenlino „Weiden
in Grantchester" van Lesbia Thorpe,
opgebouwd vanuit een enkele dia
gonaal.
De tentoonstelling, die gisteravond
geopend is door de heer Hugh Paget,
vertegenwoordiger van de British
Council in Nederland, blijft in Lei
den tot en met 14 december a.s.
Daarna gaat ze naar Utrecht (Cen
traal Museum) en vervolgens, in het
voorjaar 1962, naar de Rijksacademie
in Amsterdam.
De beroemde en
gelse prentkunst
heeft tijden van op- en
neergang gekend en
speciaal van de hout
kunst kan eerst sinds
de eerste twintig jaren
van deze eeuw weer
van een herleving wor
den gesproken. Toen
liet men de tijd van de
nabootsing achter zich
en ging men weer pren
ten maken, geheel ge
baseerd op de mogelijk
heden van het materi
aal en de techniek. Deze
opleving betekende ook
de geboorte van de
Society. Drukkers en
uitgevers gingen zich
weer meer voor deze
kunstvorm interesseren en de "ten
toonstelling bevat dan ook menige
boekillustratie en prenten „die in op
dracht" (zelfs voor reclamewerk)
werden gemaakt.
„Loodmijn", houtgravure
van George Mackley.
(Cat. nr. 57).
Centrum voor
industriële vormgeving
In de beurs van Berlage te Amster
dam zal in het begin van het vol
gend jaar een centrum voor indus
triële vorgeving worden gevestigd. De
voornaamste ruimte die dit centrum
in beslag zal nemen wordt de grote
zaal, waarin thans nog de graanbeurs
wordt gehouden. Deze graanbeurs
zal verhuizen naar de noordzijde van
het beursgebouw, de huidige schip-
persbeurs. De schippersbeurs en de
Amsterdamse Kamer van Koophan
del zullen elders worden gevestigd.
Het interieur van Berlage's schep
ping zal dus grote veranderingen on
dergaan, maar ook het uiterlijk aan
zien zal in verband met de vesti
ging van het centrum voor indus
triële vormgeving gewijzigd worden.
De architect G. Rietveld heeft in zijn
ontwerp de eigenlijke hoofdingang,
aan de zijde van het Damrak, in
ere hersteld. Deze ingang is thans
dichtgebouwd, maar zal worden
opengebroken, zodat men ruimte
krijgt voor de bouw van eep mo
dern entrée. Op die manier hoopt
men tevens de „stille" zijde van het
Damrak iets te verlevendigen.
Wordt de gevel van Berlage geheel
intact gelaten, de hal die een op
pervlakte heeft van 100 m2 zal
voor de helft verlaagd worden tot
het straatniveau. Zowel voor de gro
te ingang, die opvallend verlicht
B. en W. van Delft nog
steeds misnoegd over
„Sanctus Virgilius"
In antwoord op vragen die op 25
oktober in de gemeenteraadsverga
dering van Delft zijn gesteld over
misdragingen van studenten van de
R.K. studentenvereniging „Sanctus
Virgilius" hebben B. en W. meege
deeld, dat zij bereid zijn bij de bur
gemeester er op aan te dringen, dat
strenge maatregelen worden geno
men tegen deze vereniging. In het
bijzonder zo verklaren zij, moet
iedere activiteit in het openbaar voor
geruime tijd worden verboden.
Onder meer wordt opgemerkt dat
men zich niet ontzag het politieper
soneel te lijf te gaan, waarbij een
der agenten aan het oog en een an
der in de hals werd getroffen door
een fakkel.
De heer Bolten is met ingang
van 1 december benoemd tot burge
meester van Schipluiden. De heer
Bolten is r.k. en aangesloten by de
KVP. Sedert 1948 was hij werk
zaam ter gemeentesecretarie van
Uithoorn.
zal worden, als in de hal zelf zullen
vitrines worden geplaatst. De grote
zaal beslaat een oppervlakte van 650
m2 en zal door een hangend plafond
met 5 a 6 meter worden verlaagd.
In de tentoonstellingsruimte zullen
produkten van de meest uiteenlo
pende aard worden gedemonstreerd:
van huishoudelijke apparaten tot
landbouwwerktuigen en van glaswerk
tot textiel. Men hoopt, dat het cen
trum druk bezocht zal worden dooi
vertegenwoordigers van handel en
industrie, om zodoende een doel
gerichte propaganda te maken voor
de resultaten van een goed industrieel
ontwerp beleid.
Het ligt in de bedoeling, dat het
centrum in het komende voorjaar
officieel wordt geopend. Prinses Bea
trix heeft zich in principe bereid
verklaard deze plechtigheid te ver
richten.
Otto B. de Kat
in „De LakenhaV
IN „DE LAKENHAL" is naast de
expositie van Engelse houtsneden
en -gravures een kleine tentoon
stelling ingericht van nieuwe werken
van Otto B. de Kat, Haarlems schil
der, professor aan de Amsterdamse
Academie. Een deel van de rond der
tig werken, veelal van klein formaat,
waaronder enig grafiek, is in Dene
marken geschilderd.
De Kat werkt met grote, soms wat
sombere kleurvlakken, loodblauw en
zwaar oker b.v., hier en daar wat
opgefleurd door een wat helderder
toets. Zijn schema is echter over het
algemeen wat grauw. Zijn naakt b.v.
is qua kleur beslist lelijk. Hij stof
feert zijn landschappen met kleine
figuurtjes. Hij is echter spoedig sta
tisch en neemt het dikwijls wat al te
gemakkelijk rr de anatomie, zon
der dat daartoe reden bestaat.
Het meest geslaagd achten wij „Het
Zoute" en „Voorbijgangers", de aqua
rel „Lek bij Schoonhoven" met de
goed getroffen sfeer van de brede
rivier onder de wazige lucht, en „Vi
olist" een groter figuurstuk.
De expositie, die zonder enig ver
toon is geopend en voordien bij de
Amsterdamse kunsthandel Santee
Landeweer heeft gehangen, blijft
hier tot en met 14 december a.s.
Wpr.
Acht maanden voor
„Zwijndrechts heertje"
Een gevangenisstraf vanacht
maanden voorwaardelijk met drie
jaar proeftijd is door de rechtbank
te Dordrecht opgelegd aan de 34-ja
rige ex-meubelhandelaar J. M. B. K.
die zich de bijnaam „Het Zwijn
drechts heertje" verwierf toen enke
le jaren geleden uitkwam, dat hij bij
na een miljoen gulden had verduis
terd.
Onmiddeli, nadat K. voorwaarde
lijk uit de gevangenis was ontslagen,
verduisterde hij onder meer een be
drag van f 35.175 van een firma in
muziekautomaten, waarbij hij als
vertegenwoordiger in dienst was.
Opnieuw in grote moeilijkheden
verkerend, was hij met een gehuurde
auto naar België gevlucht, zijn weg
liftend naar Zuid-Frankrijk vervol
gend. Na enkele weken kwam hij
arm en berooid naar Nederland te
rug. Hij werd tenslotte in Amster
dam gearresteerd.
De officier van justitie had een
jaar, waarvan vijf maanden voor
waardelijk, tegen hem geëist.
UITBREKER AANGEHOUDEN.
De Rotterdamse politie heeft giste
ren opnieuw een van de drie man
nen aangehouden, die in het begin
van deze maand zijn on snapt uit
de inrichting m Avereest. Het was de
27-jarige J. S. De srestatie gebeurde
in de ochtenduren op „Katendrecht"
De man verried zijn aanwezigheid
in de Maasstad door donderdagnacht
op een voor hem typerende wijze
ruiten in winkeldeuren te' vernielen.
Enkele dagen geleden werd éér:
van de mannen, die met hem ont-
srapte met een ernstige be inwond
aangetroffen bij eer winkel p de
Pieinweg in RoHerdam-Zuid. Hjj
ligt nu in de ziekenzaal van het huis
van bewaring.
De derde uitbreker is nog voort
vluchtig.
HOGERE WINST BIJ
ALBERT HEIJN
De raad van bestuur heeft op een
buitengewone vergadering van aan
deelhouders medegedeeld, dat de be
drijf suitkomsten dit jaar een gunsti
ger beeld geven dan in I960. Omdat
belangrijke kosten gemaakt moeten
worden ter voorbereiding van grote
investeringen, verwacht de N.V., dat
over 1961 een zelfde dividend uitge
keerd kan worden als vorig jaar, 12
pet. Dit houdt tevens in, dat de klan
tenobligaties weer 7% pet. rente zul
len geven.
ZEEPOST
Met de volgende schepen kan zee
post worden verzonden. De data,
waarop de correspondentie uiterlijk
ter post moet zijn bezorgd, staan,
tussen haakjes, achter de naam van
het schip vermeld.
V.S. van Amerika: ss. Statendam
(19-11), ss. Queen Elizabeth (20-11),
ss. Sommelsdijk (22-11); Argentinië:
ts. Uruguay (21-11); Australië: ss.
Orcades (23-11); Brazilië: ms. Gaas-
terland (20-11); Brits-Oost-Afrika:
ms. Kouang-Si (20-11); Canada: ss.
Statendam (19-11), ss. Queen Eliza
beth (20-11), ss. Sommelsdijk (22-11)
Chili: ms. Tannstein (23-11); Ned.
Antillen: ms. Delft (21-11); Ned.-
Nw.-Guinea: ss. Rotti (20-11); Nw.-
Zeeland: ss. Essen (20-11), ms. Port
Adelaide (22-11); Suriname: ms.
Kreon (22-11); Unie van Z.-Afrika
en Z.W.-Afrika: ms. Pretoria Castle
(19-11), ms. Algol (21-11).
Inilchtingen betreffende de ver
zendingsdata van postpakketten ge
ven de postkantoren.
Tijdens werkzaamheden op het
dak van een fabrieksgebouw heeft
gisteren de 51-jarige timmerman J.
H. Dorman uit Hardenberg zijn
evenwicht verloren en is van 't dak
gevallen. De man kwam zo ongeluk
kig terecht, dat hij zijn nek brak;
hij was op slag dood.
KERKENBOUWZONDAG
Van officiële zijde verneemt het
KNP, dat Kerkenbouwzondag 1962
gehouden zal worden op 4 februari.
Kerkenbouwzondag 1961 bracht on
geveer 11 ton op.
Gisteren is de voorzitter van „De Nederlandse Bloemisterij", dr. A. J. Ver
hagen, benoemd tot „Skipper of the Flying Dutchman". Even tevoren had
de heer A. v. d. Paauw, directeur Vestiging Nederland van de KLM, hem
een zilveren penning van de KLM aangeboden wegens zijn verdiensten
voor de luchtvaartmaatschappij. Op de foto zien we hoe de heer v. d.
Paauw (r.), de nieuwe „Skipper", de oorkonde laat zien, welke bij de
titel hoort.
Radiografische tewaterlating
Gisteren is bij de Rotterdamse Droogdok Maatschappij de 48.000 ton me
tende tanker „Onoba" op radiografische wijze tewater gelaten. De plechtig
heid vond plaats aan boord van een schip in de haven, waar door een druk
op een knop een impuls werd doorgegeven aan de werf, waarop de tanker
in zijn element gleed. Er was ditmaal ook geen podium voor de autoriteiten
bij de boeg van het schip opgericht; slechts een klein aantal werfarbeiders
sloeg de tewaterlating van deze zijde gade.
Een ernstige aanrijding heeft in
Haarlem plaatsgevonden op een over
steekplaats voor voetgangers, een
zgn. zebrapad. Een bejaarde heer, A.
B. uit de Gen. Cronjéstraat, is op de
Schoterweg ter hoogte van de Pijn
boomstraat aangereden door een
auto, bestuurd door een dame uit
Amsterdam. De bestuurster beweerde
noch de man, noch het zebrapad te
hebben gezien.
De heer B. werd met een zware
hersenschudding, ernstige hoofdwon
den en een beenfractuur naar 't zie
kenhuis „St. Joannes de Deo" over
gebracht. Zijn toestand is zeer ern
stig.
VADER BEET ZIJN KIND
De politie heeft de 25-jarige in
woner van Kampen S. H., die ver
dacht wordt van mishandeling van
vrouw en kind, in verzekerde bewa
ring gesteld. H. staat als zeer agres
sief bekend. Eens bedreigde hij een
nichtje met een mes. Thans wordt
hij er van verdacht zijn vrouw
brandwonden te hebben toegebracht
met een gloende lamp, terwijl hij zijn
kind in het dijbeen zou hebben ge
beten.
Bij de man thuis werd ook een
zendinstallatie aangetroffen. Hij zond
uit onder de namen .Tokio" en C Q
80".
Verdachte zal maandag voor de
officier van justitie te Zwolle wor
den geleid.
12.000 boete geëist
voor belastingontduiken
De officier van Justitie bij de recht
bank in Assen, mr. C. J. van Olden-
beek, heeft gisteren tegen de vijftig
jarige aardappelhandelaar H. S. uit
Emmen een boete van f 12.000, sub-
sidair 120 dagen hechtenis geëist
wegens overtreding van de weg op
de inkomstenbelasting. Verdachte
zou over de jaren 1955 en 1956 een
te laag inkomen hebben opgegeven.
S. zeide dit niet willens en wetens
te hebben gedaan. Zijn raadsman,
mr. J. Mout meende, dat het ver
dachte als commissionair in aardap
pelen onmogelijk is een juist beeld
van zijn inkomen te geven. „U moet
verdachte niet zien als een echte
belastingfraudeur, maar als iemand,
die te onvoorzichtig te werk is ge
gaan" zei meende Mout, die vrij
spraak vroeg, of zo de rechtbank
verdachte zou veroordelen, op een
mild vonnis aandrong.
Tijdens het rangeren op het
station Barnevelddorp is gisteren
omstreeks half vijf een lege goede
renwagen ontspoord. Daardoor werd
het treinverkeer tussen Barneveld-
Dorp-Lunteren gestremd. De reizi
gers werden met bussen vervoerd.
Dr Verhagen werd skipper
