MAO TSE TOENG DOOR LISTEN AAN DE Operatie Portsmouth lukte maar voor klein gedeelte Grote beslissingen die de wereld veranderden! TSJANG KAI TSJEK KEER OP KEER OM DE TUIN GELEID kwirteTwe-M zxlxïzi ES? Ballonnetjes met strooibiljetten gingen niet op! Een slanke figuur in een slordig groen uniform hinkte langs de linies van een moedeloos leger van sc3iap- t Toen zyn leger enige tyd later de rebellen. Het was moeilijk om in deze verworden en g?ens van het gebied van de Loio s i wctct i bereikte werd het als een bondgenoot ongeschoren man Mao Tse Toeng te herkennende bejubeld.... bevelhebber van het Chinese Rode Leger. Maanden ge^LkêielegelslLS'^dScMen'5^ van honger en ontbering hadden Mao en zijn soldaten tot een leger van vogelverschrikkers gemaaktGrote Tatu-te bereiken. Hij kwam er rr, rr» weken eerder, dan de nationalisten Mao Ise 1 oeng liep vertwijfeld rond en zijn gedachten hadden verwacht! - L" j t i« j* r i- Mao Tse Toeng besloot de overtocht waren bij de beslissingdie hij vreesde te moeten Tie- te maken over een beroemde hangen men. Zou hij zich overgeven aan het nationale leger gem^kf'door van Tsjang Kai Tsjek of zou hij trachten een schijn- t0°" a?n troepen de brug bereikten, ontdekten ze, dat de planken uit de baar onmogelijke tocht te ondernemen naar het hoofd t>rug verwijderd waren en dat slechts j v ii r< i i kettingen de zeer brede kloof kwartter van de rebellen te Shensi, waarbij hij enige duizenden kilometers door vijandelijk gebied moest zien te komen. Het was een beslissing, die de toekomst van China zou bepalen! spanden. Bovendien hadden de nalio nalisten aan de overkant een machi negeweerstelling ingericht. Mao had geen tijd meer te verlie zen. De brug moet veroverd worden voor de hoofdmacht van het leger van Tsjang Kal Tsjek hier zou arrive ogenblik ontwapend was. De ont-wa ren- Daarmede begon de meest sen pende militairen van Tsjang Ka! Tsjek satlonele episode van de gehele tocht werden vervolgens gedwongen alle van Mao. veerboten van de stad naar de ande- ro onver te brengen... Ongehinderd Vuursalvo Weer trachtte Mao een tegenstander Intussen had oo'.: de hoofdmacht van verra?sen* riep yrywilligers °P ^-«■swMinrintiefiitwiswianrfrf.ifli-ntaririi'wrKrTOii'WiairiiiDMi-mami11 r a 11i inrri rn ini i-i m;11 rn i Ku-< leger zich verplaatst in de vMr'de'verovering^lê burg"^ 1 richting van de stad Chou Ping in d er dert, »it Mht v00» j een geforceerde mars en reeds op de eerste wertocht 6Met handgranaten en S Mausers op hun rug gebonden slinger I Oud en nieuw ontmoeten elkaar in het China van Mao Tse Toeng iKtMcutmiHiiittca de overtocht over de Jangtze voltooi en. Het gehele Rode leger was daai- mede over de brede rivier gebracht den zfl aan de kettingen over de kloof Hun kameraden onderhielden intus- f - sen een onophoudelijk vuur op het ma zonder dat er een slachtoffer was ge. chi wee£,est de natiP0„ali,tcn 1 vallat. Toen het leger veilig aan de Mee/dan vrt)wilIigerf, bereik. OORLOG ACHTER DE SCHERMEN (Van de chef van de Britse Inlichtingendienst overste John Baker White) overkant was werden do boten ver- ten de overkant en zij slaagden er in di hfle na ht h» de nationalisten te verdrijven. De troe g da eerate hele naiht slaap sinds de van Ma0 konds,n on, j gehinderd de overtocht maken. Dat j| was in feite het einde van de gevech ten met de nationalisten maar nog niet het einde van hun moeilijkheden Er waren nog duizenden kilometers af te leggen door een woest land dat bewoond werd door de Mantzu's grote mars was begonnen. Twee dagen later bereikte de le germacht van Tsjang Kai Tsjek de oversteekplaats by Chou Ping en hjj werd begroet met een salvo van vuur van de achterhoede van Mao's leger. Het strategische voordeel ti ucwwnu wem uuui ue ivihiilxu a eii 2?d«l »n dfoTj,8' 08 nomadische Hssifans een strfld- gendeel omgeslagen en de nationa listen waren gedwongen een omweg lustig volk van Oost Tibet. Dat werd meer dan 300 km te" maken en nacht. Maar ook hier kwam ïmdl I^ K -v Vaar Mao doorheen en eindelijk bereikten kreee a *S» troepen toen Shensi,J waar hun IdHe^n^aafe t k a O' a hoofdkwartier gevestigd was. Toen sitie zorgvuldig te bestuderen. Smds WM he, 368 da|en da( z(J de Mao wist dat de overgave van zijn leger het einde zou betekenen van het communisme in China. Maar wat moest hij? Hij was immers volledig ingesloten door de nationalistische strijdkrachten van Tsjang Kai Tsjek en de geniale tactcus generaal von Seeckt. Rondom Mao's leger van IN).000 man hadden zij duizenden klei of.mogeiy'kNe^miïkel?. ï=estdrTft J^'ero"n~van" Maö krachten, nodig voor deze onmenzelfj. J (rawpkf Ttilantr i TcioV umo c r^dsmfel S «t afgelegd' ^^dden'S sYede? bezet maar J van de 100.000 man, die deze mars \j6CSlQriTt ondernamen bereikten slechts 20.000 De successen hadden een nieu ve Snensi. 80.000 mannen hadden «ie artillerie om door de vereterkingen Sewel!t- Tsjang Kal Tsjek was echter ke en biJba onmogelijke mars niet te breken ™ad Mao ïJA Bovendien n0« nlet verslagen. Na de tegen opbrengen. Maar aantallen had munitie! ^g a- de Yangtze jjygj,zu-h Z'tTistZ «ohttipn van A* hoogste bertrketens len te kunnen afsneden brj een ande- kwartier wera net Mger weer ïang- acnttien van de noogste Dergaetens r gtrate^jgpj, helaneriike rivier de zaam en rustig opgebouwd tot de dag van Azië, 24 van de voornaamste ri- Qrote Tatu 5a3eer(je zrin nlannen dat 't machtig genoeg was rr trnpnenm 0611 op de vtronde^mng"^^"weer door China tl rillen ?n aan usche troepen. traacd zou worden indien hti door 't de macht te komen. tNdê' m.siisTto^ 'dl^MaotenSorte £cbIeIi van de Wltte tn Zwarte Lolos Het Is bÖna onmogelijk om de be- of de beslissing, die Maotenslotte komen - zeer oorloeszuchtiee in- *ekenis te schatten van die beslissing nam werd ingegeve., door gemah- ^rk»™^ta^«Vn°°«og^bt>|a dle gen()men werd op het slagv„| teit of door de wanhoop van «n man d|_ Chinezen i3 trad|ti0. van Kiangei door de toen haveloze neel en bjjna nooit is een Chinees le Mao. die elk ogenblik verslagen leek ger er In geslaagd de grenzen van hun gebied te overschrijden zonder die ztfn droom plotseling Ineen ziet storten. Mao koos nameiyk de moei lijkste mogelijkheid tot oplossing Wanneer iemand op een zondagavond in april 1956 nauw keurig zou hebben gekeken naar een flatgebouw, dat uitziet op de Theems in Londen en in de omgeving van de Barnes Bridge is gelegen, dan zou hij de indruk hebben gekregen, dat er in een bepaalde woning van deze flat druk feest gevierd werd. Er was daar inderdaad een bijzondere bijeenkomst, die nogal de aandacht trok maar het was toch wel een zeer bijzonder „feestje". Alle aanwezigen waren namelijk Russen en allen waren lid van de NTS, de Russische vereniging van solidaristen. die strijden tegen het Sovjet-regiem. Ze waren echter niet samen gekomen om wodka te drinken of vaderlandse liederen te zingen maar om een plan uit te werken, dat paste in de illegale oorlog tegen de Sovjets. Hun doel was de officieren en manschappen van de 'Rode vloot, die aan boord waren van het slagschip, dat Boelganin en Chroesjtsjov naar Engeland bracht, te bewerken. Zij bespraken een actie, waarvan een deel slaagde maar waarvan een ander deel een volkomen mislukking werd. te zullen worden, wat dan tevens het g einde zou hebben betekend van het zijn probleem: een enorme mars van er_stjee veruezen te iriden of volle- communisme in China. m«Uïü?eMl'Li,mS! d'S vernietigd te worden. Do mussing van Mao op het «lag- Op IC oktober 1934 gaf hy aan de veld var Kiangsi heeft tenslotte het 1 Kiangsi daartoe het bevel! T/> ofim nf 'ie,e ©venwicht van de wereldmarh- 1 Dc opperbevelhebber van het Chi J- V ÖIIW UJ ten randerd. Zonder deze mars g nese nationale leger, Tsjang Kai Tsjck Maar wederom was Mao slimmer zouden 600 miljoen Chinezen nu waar- f verheugde zich bijzonder over deze he Tsjang Kai Tsjek dacht. Tydens schijnlijk de bondgenoten z(jn van de fj v mnrg.en reed een waeen slissing van zgn grote vijand. Hij 0pmars haJ hy nameiyk verschei Westerse democratie! J*_ hpnvel oo die uitzicht bood dacht, dat Mao hem precies in de dene Lolo-opperhoofden uit Chinese rnopvRTOHT opera MTINDT) tegen een heuvel op,_ kaart had gespeeld met deze wilde gok. Met ironische humor noemde hy Mao's opmars een treurmars. Het werd voor velen uit het Rode leger trouwens ook een treurmars, want toen Mao's leger zich in bewe ging zette werd het voortdurend door vliegtuigen gebombardeerd en be schoten met machinegeweren, waar- by vele rode soldaten het leven ver loren. Om een totale vernietiging van zgn leger te voorkomen marcheerde Mao door dichtbeboste streken en ver spreidde hij zgn troepen. Het was een zware strijd maar Mao verwachtte nog grotere moeilgkheden en wel by die brede rivier de Jangtze, een zeer moeilgke natuurlijke hindernis op zyn weg nar het noorden. Hoe zou hy over die rivier komen zonder boten? De weinige oversteekplaatsen van de Jangtze waren bovendien bezet door nationalistische troepen en Tsjang Kai Tsjek liet snel versterkingen aanruk ken in de overtuiging dat hy dit maal het Rode leger eindelgk totaal zou vernietigen Toen het rebellenleger van Mao de Jangtze naderde, werd zqn opmars vertraagd en het leger kwam zelfs tot stilstand. Tsjang Kai Tsjek voor spelde ln vertrouwde kring, dat Mao's leger wel verscheidene dagen halt zou moeten houden om bruggen en pon tons te bouwen. Maar dat gebeurde niei. Integen deel, Mao dirigeerde plotseling een afdeling keurtroepen naar Chou Ping In een verrassend snelle mars legden deze troepen de ruim 120 km in een dag en eer. nacht af. Zij droegen na tionalistische uniformen, die zg ver overd hadden en drongen in de scne mering de stad binnen. Zg overvielen daarop het garnizoen, dat ln een kort (COPYRIGHT OPERA MUNDI) de haven van Portsmouth. Drie 1 mannen en een vrouw sprongen van de auto en laadden een fles zuurstol een doos met ballonnetjes en nog een doos met kleine strooibiljetten uit. Op de biljetten stond een Russische I zeeman afgebeeld met een tommy- gun in de linker- en een op scherp ge stelde granaat in de rechterhand als- mede het drietandsymbool van «ie I NTS. Op andere kant stonu een teke- ning van een soldaat uit het Rode le I ger met daaronder de boodschap: ,,We moeten vechten. We moeten de idee verspreiden, dat de revolutie on- verwgdeiyk is. V.'e moeten bereid zijn voorwaarts te gaan met de wapenen in onze handen om ons volk te ver dedigen tegen het despotisme van de communistische regering. Elke stryd moet georganiseerd worden. De NTS is ook uw organisatie!" Woorden, geschreven en gedrukt door mannen en vrouwen, die leven onder de bescherming van de Brit se politie en bestemd voor mannen van de Rode vloot - mannen die ge straft zouden worden indien ze in 't bezit zouden worden gevonden van deze biljetten. Kraantje vergeten Het was een ingenieus plan. Men wilde de biljetten aan ballonnen „lan ceren" in de hoop, dat ze in de ha- veubuur' van Portsmouth terecht zou den komen. Een simpele operatie voor getrainden - en de leden van de NTS 1 zyn dat - maar toch had men een heel belangrijk ding vergeten: de kraan I van d zuurstoffles om le ballonnen I te kunnen vullen. En zulke dingen zyn i nu eenmaal niet direct te vinden in de henvels rondom Portsmouth. Dus moest de operatie mislukken. De bil jetten werden eenvoudig neergegooid in een bos. Het andere deel van de operatie had meer succes. Direct nadat ie Russische zeelieden van boord waren gegaan ontmoetten NTS-leden hen ln winkels, café's en clubs en in de mees te zeelieden vonden ze aandachtige maar meestal zwijgende luisteraars De volgende dag kwam de Sovjet ambassade in Londen met een tegen zet. De Russische ambassade zond een aantal stafleden naar Portsmouth en als de mannen van de ambassade merkten, dat iemand ln het Russisch tegen de zeelieden sprak, luisterden ze mee. Zo gauw ze ervan overtuigd wa ren, dat de aanvoerdei van de discus sie een lid van de NTS was. mengder zg zich in het gesprek en waarschuw den de zeelieden, dat ze onder ii vloed kwamen van fascistische agen ten". Ze bevolen ze dan terug te gaan naar hun schip. Discussie Maar de NTS zat ook niet stil. Zo sloeg ik in die tyc een Russische amb tenaar gade, die een café binnenging, waar een aantal Russische zeelieden aandachtig uisterden naar een kleine blonde vrouw. Toen de Rus haar in de rede viel zei ze: „Maar dat is toch ongehoord kameraden. Er wordt ons verteld, dat er in de Sovjet Unie sinds Stalin, vrijheid is van denken en dis cussie, precies als hier in Engeland. Maar nu vertelt deze heer van de am bassade u, lat er niet naar my - een vrye Russin - mag worden geluisterd en dat u niet moet discussiëren over vragen als vryheid en democratie. Dat is erg vreemd. U moet zyn orders gehoorzamer en naar uw schip terug gaan maar vergeet niet, wat hier Is gebeurd Zonder te spreken dronken de Rus sische zeelieden hun glas leeg en gin gen weg. De volgende dag waren alle Sovjet-ambtenaren vertrokken. Ze be seften, dat hun „interventie" meer kwaad dan goed had gedaan en het gehele gebied lag nu open voor de NTS. Wat de resultaten ervan ge weest zyn kan men slechts gissen hoewel ik wel de indruk had, dat de Rode zeelieden meer interesse had den voor de Engelse textiel en de speelgoederen dan voor de NTS. Vertrek verhinderd Aan de „operatie Portsmouth" waren geen risico's verbonden. Ande re eperaties waren veel gevaarlijker De mannen en vrouwen, die biljet ten verspreiden in het Rode leger in Oost-Duitsland byvoorbeeld. Zij we ten, dat zy by ontdekking worden doodgeschoten. Enige tyd geleden vertrok een groep van zeven NTS- mannen naar West-Beriyn om van daar door te dringen in de Sovjet- Unie. Twee ervan kwamen om in het prikkeldraad aan de Pools-Rus- sische grens. De anderen gingen verder, maar toen de groep zes maanden later de opdracht had vol bracht, kwamen er slechts twee te rug Een andere speciale operatie van de NTS ln Australië was van een geheel andere aard. Nadat de Russische ge heime agent Petrov in Canberra be sloten had zyn werk op te geven en zich te melden by de Australische autoriteiten, kregen leden van de Rus sische geheime politie direkt na het btkend worden daarvan opdracht Pe- trov's vrouw. Evdokia, naar Moskou te brengen, waar haar een zekere straf en misschien wel de dood zou wachten. Een contactman van de NTS in de Sovjet-ambassade in Canberra hoorde van dit plan en trof onmiddel- ïyk maatregelen. Toen de geheime Russische agenten dan ook met mevr. Petrov op het vliegveld aankwamen was de NTS daar in volle sterkte aan wezig. Het resultaat van de demon stratie van deze leden was, dat de Australische regering ingreep en mevr Petrov niet liet vertrekken Evengoed bom Niet altyd voert de NTS gevaar- ïyke operaties uit. In februari 1956 byvoorbeeld voerde men een „aanval" met ballonnen en biljetten uit op de Sovjot-ambassade in Londen. De Rus sische regering reageerde hierop met een officieel protest aan het Engelse ministerie van buitenlandse zaken. De Russen reageerden echter nog fel ler toen in maart 1956 leden van de NTS de afzetting rondom de beruchte generaal Serov tydens zyn bezoek aan Londen verbraken. De grond rondom de ambassade was even later bezaaid met biljetten, waarop de drietand en de zin „Dood aan de tyrannen" stond. Ik zag generaal Serov toen hy korte tyd later de Russische ambassade ve;llet. Hij voelde z' h niets op zijn °emab En dat Is geen w«inder. Als de aartsvyand van de NTS wist hy dat «en van de biljetten evengoed oen bom had kunnen zyn! (Copyright Opera Mundi)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1961 | | pagina 8