3)e £öidóe0outei/nt
MOSKOU ZET FINLAND
ONDER DRUK
r
STEVENSON STRAFT SOVJETUNIE AF
Reuzenbom ..stuitend en
betreurenswaardig"
DINSDAG 31 OKTOBER 1961
52ste JAARGANG
Directeur: J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
Chroesjtsjov grijpt
naar Finland
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. 2 0 9 3 5 Red 20015, 25594 Advert. 2 0 8 2 6 Klachten bezorging 3 3 8 3 9 (tussen 17.30 en 19.00 u.) - Giro 10 30 03 Abonn. 0,59 p. w., f 2,55 p. mnd., 7,50 p. kw., Franco p.p. 8.-, Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
West-Duitsland
als boeman
De Sowjet-Unie heeft op grond
van het in 1948 tussen Rusland en
Finland gesloten verdrag inzake mi
litaire bijstand, om besprkingen met
Finland gevraagd, „omdat er gevaar
voor een aanval van Duisland be
staat".
De Sowjet-Russische minister van
buitenlandse zaken Gromyko heeft
gisteren aan de Finse ambassadeur
in Moskou een nota overhandigd,
waarin een beroep wordt gedaan op
de bepalingen inzake overleg van het
door Rusland met Finland gesloten
verdrag tot wederzijdse bijstand De
Russische en Finse veiligheid zou
rechtstreeks betrokken zijn bij de
„penetratie van de Westduitse mili
taristen en revanchisten in het noor
den van Europa en het gebied van
de Oostzee in hun streven om dit
gebied te gebruiken als een van hun
springplanken voor nieuwe militaire
avonturen".
Volgens de nota is het Westduitse
leger de voornaamste strijdmacht
van de Navo in Europa. Het is nu
meriek sterker dan dat van één van
West-Duitslands bondgenoten in Eu
ropa. De generaals en officieren van
het Westduitse leger bezetten een
sterke positie in de staven van de Na
vo, en onder dekking van de Navo
trachten de Westduitse generaals de
meest vernietigende wapens: thermo-
nucleaire wapens, in handen te krij
gen, waarin zij worden gesteund
door de Westduitse regering.
De nota zegt verder, dat deze ont
wikkelingen alleen mogelijk zijn ge
worden door de politiek van aan
moediging van het Duitse militarisme,
MACHT -
EN BOOSHEID
WANNEER MACHT EN BOOS-
HEID huwen kan er slechts on
heil geboren worden. De Sovjet-Unie
heeft haar macht getoond in de ont
ploffing van de 50 megaton-kernbom,
maar heeft daarmee tevens haar im
moraliteit, haar brüutheid en cy
nische verachting van de mensheid
gedemonstreerd.
Terwijl de Russen het deden voor
komen, alsof zij de kernbom voor
goed wilden afschaffen, troffen zij
hun voorbereidingen voor de grote
serie kernproeven, welke thans met
knaleffect is afgesloten. Zij wisten
dat het Westen zich aan zijn belofte
zou houden en daarom deden
0 zij juist het tegenovergestelde.
Chroesjtsjov, die het nodig ge
vonden heeft, om het lijk van zijn
voorganger Stalin uit het ere-graf op
het Rode Plein te yerwijderen - Sta
lin liet zoveel onschuldige mensen
vermoorden - schroomt niet om de
wereld te bedreigen met een atmos
feer van radio-activiteit, waarvan
niemand precies de gevolgen kan
voorspellen. Bovendien bedreigt hij
iedereen rondom zich heen, als zij
niet doen wat hij wil of nalaten wat
hij niet wil.
Met een stalen gezicht beweert hij,
dat hij wel gedwongen was om zijn
kernwapens te perfectioneren, om
dat het Westen (en speciaal West-
Duitsland) bezig was oorlogsvoorbe
reidingen te treffen, zodat hij met
zijn krachtpatserij zelfs de vrede
gered heeft.
Om te bewijzen hoe ernstig de
oorlogsdreiging van de zijde van W.
Duitsland wel is, rakelt hij thans het
verdrag met Finland op, dat voorziet
in een gezamenlijke grensverdediging
voor het geval Rusland eventueel be
dreigd zou wórden door een Duitse
inval. Dit leek indertijd een volko
men overbodige bepaling, maar
Chroesjtsjov weet deze bepaling
thans sluw uit te buiten om zijn
greep op Finland vaster te maken.
Wat hij tenslotte van de Finnen zal
eisen, weet men nog niet, doch men
verwacht minstens het vestigen van
een Russische basis op Fins grondge
bied.
Het motief - een dreigende Duitse
aanval - is belachelijk, want nie
mand weet, waar de Duitsers die
krijgsmacht vandaan zouden moeten
halen. Maar ook daar heeft Chroesjt-
jov wat op gevonden: de Duitsers
doen dat door middel van de Navo,
die tegenwoordig door de Duitsers
wordt beheerst. En dat zij agressie
plannen hebben is duidelijk, want zij
houden nog altijd vast aan het idee
ven een hereniging van de twee ge
scheiden Duitslanden. Zij dromen dus
van een revanche, derhalve zijn zij
agressief, derhalve wordt Rusland
bedreigd, derhalve moet Rusland zijn
kernbewapening versterken, derhal
ve moeten de Russen in Finland kun
nen doen wat zij willen, enz., enz.
Kortom Moskou is zó vurig voor de
vrede, dat straks de hele wereld in
brand dreigt te raken.
Het Engelse blad „Guardian" noemt
de proefexplosie „een misdaad tegen
het mensdom, een misdaad die te
meer verfoeilijk is omdat de aan
stichter ervan schijnheilig over de
misdaden van zijn voorganger zijn
spijt betuigt".
Wat was Stalin tot eigenlijk maar
een klein mannetje.
die spoedig na het einde van de twee
de wereldoorlog door de Verenigde
Staten, Engeland en Frankrijk werd
gevolgd.
Noord-Europa en de Oostzee, die
lange tijd een betrekkelijk kalm en
vreedzaam gebied zijn gebleven, zijn
thans binnen de sfeer van gevaarlij
ke voorbereidingen van het Westduit
se militarisme geraakt en als gevolg
daarvan zou dit gebied het brandpunt
van een gewapend conflict kunnen
worden.
Geleid door het belang van het be
waren van de vrede in noordelijk Eu
ropa, acht de Sowjet-Unie het nood
zakelijk nogmaals te waarschuwen,
dat deze landen door het aanknopen
van banden met de Westduitse mili
taristen gevaar lopen tegen hun wil
rechtstreeks medeplichtig te worden
aan de uitvoering van de misdadige
oogmerken van de militaristische
kringen in Bonn, aldus de Russische
nota.
In de nota werd verder nog gezegd,
dat behalve Noorwegen en Dene
marken ook leidende kringen in het
neutrale Zweden het gevaar van de
Westduitse militaire voorbereidingen
in Noord-Europa onderschatten.
WIL MOSKOU MILITAIRE BASES?
Het Russische voorstel aan Fin
land heeft in VN-kringen ernstige
bezorgdheid gewekt. Vele waarnemers
verwachten, dat de Sowjet-Unie op
zijn minst weer militaire bases in
Finland wenst.
President Kekkonen van Finland
heeft zijn minister van buitenlandse
zaken Karjalainen, die een bezoek
aan Hawaii brengt, verzocht onver
wijld naar huis te komen in verband
met het Russische verzoek.
Ook het Zweedse kabinet komt
dinsdagmiddag in buitengewone ver
gadering bijeen om de nota te bestu
deren.
Als WAtCR Zijn ZIJ
uitgegoten
^ls water zijn ze uitgegoten;
verstrooid als vruchtpluis in de wind;
als korrels in de donk're voren;
als druppels in het golvend lint
van diepzee en van oceanen.
Welk wee van menselijke tranen
heeft zee en aarde al gedrenkt?
^e mannen, die op zee gebleven,
of stierven onder moordend vuur.
Zij, die in witte ziekenzalen
vergleden in een laatste uur,
vol starre angst en vrezend beven
nog hunk'rend naar wat luttel leven,
tezaam met vriend en vrouw en kind.
^od, waarom hebt Gij hen verlaten?
Voer hen toch langs Uw witte straten
naar Sion, waar de ziele vindt
de rust, o Heer, in Uwen schoot.
Gedenk, Heer, in haar barre nood
de ziel van hem, het meest verlaten,
omdat de mensen hem vergaten.
WILLEM VAN HORSTENDAEL
Nederlands protest in Neiv York
De Nederlandse gedelegeerde mr. C. W. A. Schuermann (foto) ~nemde
de ontploffing van de vijftig megaton bom gisteren tijdens de ve. Jering
van de Verenigde Naties in New York - een „daad van terreur tegen de
mensheid".
WITTE KRUIS
X de echte
PIJNSTILLER
tegen hoofdpijn, kiespijn,
griep, reumatische pijnen etc.
De politieke commissie der Verenigde Naties heeft maandag het debat
over het staken van kernproeven hervat.
De eerste spreker, de Amerikaanse gedelegeerde Adlai Stevenson merkte
op, dat de Sowjet-Unie door het tot ontploffing doen brengen van een
superbom van misschien wel meer dan vijftig megaton, ondanks het beroep
dat de Verenigde Naties vrijdag op haar hadden gedaan, een „stuitende
en betreurenswaardige" beslissing heeft genomen, die een grote stap ach
teruit naar anarchie en chaos betekent. De dag van vandaag zal lang in
het geheugen blijven voortleven door de ontplooiing van geweld op een
schaal als tot dusver in de geschiedenis van het mensdom nog niet werd
meegemaakt.
VERONTWAARDIGING OVER DE
HELE WERELD
„WIJ MOETEN WEL!"
De Sowjet-gedelegeerde Tsjarapkin
betoogde, dat de oorlogsvoorberei
dingen van het Westen de Sowjet-
Unie hadden genoodzaakt tot de
nieuwe proeven over te gaan. Hij
herhaalde Chroesjtsjov's verklaring
over de „bijna hysterische" reactie,
waarmede de nieuwe Russische proe
ven waren beantwoord, daaraan toe
voegend dat de Verenigde Staten
zichzelf moreel gerechtvaardigd had
den geacht tijdens de tweede wereld
oorlog onschuldige mensen in Hi-
rosjima en Nagasaki te bombarde-
Zich richtend tot hen die „onze po
litiek niet begrepen hebben", zei
Tsjarapkin, dat de situatie in Cen-
traal-Epropa en Duitsland van dag tot
dag gecompliceerder wordt en dat de
oorlog elk moment kan uitbreken.
Wij moeten dit voorkomen, aldus de
Sowjet-afgevaardigde verder, en
daarom vragen wij algemene en al
gehele ontwapening en daarom heb
ben wij onze proeven hervat, die on
eindig veel minder ernstig zijn dat
de atoombombardementen op Hi-
rosjima en Nagasaki.
In zijn repliek verklaarde Steven
son, dat de Sowjet-Unie niet tegen
het gebruik van atoombommen tegen
Japan had geprotesteerd, doch nau
welijks twee jaar later had gewei
gerd mee te doen aan een van de
Verenigde Staten afkomstig voorstel
om alle kennis op atoomgebied voor
altijd te internationaliseren. Hij her
innerde er verder aan, dat de Sow
jet-Unie de huidige serie explosies
had voorbereid terwijl de bespre
kingen in Genève over een staken
van kernproeven nog gaande waren.
Terreur-daad
De Nederlandse gedelegeer
de mr. C. W. A. Schuermann, noem
de de ontploffing van de vijftig me-
gaton-bom een „daad van terreur te
gen de mensheid" Mr. Schuermann
zei, dat Nederland ernstig bezorgd is
over de gevolgen van deze Russische
ontploffingen voor de gezondheid
van het mensdom. Hij verklaarde „te
betwijfelen of de Sowjet-Unie zich
ten volle bewust is welke de conse
quenties van de neerslag van deze
ontploffingen kunnen zijn. Zij kun
nen door geen enkel argument wor
den gerechtvaardigd".
Op het ogenblik kan Nederland
niets anders doen dan uitdiukking te
geven aan zijn gevoelens van afgrij
zen en afkeer over deze volslagen
geringschatting van de Sowjet-Unie
voor het beroep van de Verenigde MORGEN, 1 NOVEMBER, FEEST
N»ïeS'o v, i j VAN ALLERHEILIGEN, ZAL „DE
Mr. Schuermann verklaarde er niet
aan te twijfelen dat na beëindiging LEIDSE COURANT" NIET VER-
van de huidige serie proeven de Sow- SCHIJNEN
jet-Unie zich zonder blikken of blo- de DIRECTIE
zen weer bij een oproep tot een mo
ratorium zal aansluiten.
WASHINGTON NIET VERRAST
Het nieuws van de ontploffing van
de Russische reuzenbom heeft in
Washington niet de minste verras
sing gewekt. Reeds gedurende enige
tijd had men zich er rekenschap van
gegeven, dat de verontwaardiging
van de publieke opinie in de wereld
niet voldoende was om premier
Chroesjtsjov ervan te weerhouden de
opzienbarende proef te nemen.
President Kennedy heeft maandag
avond de Sowjet-Unie ervan beschul
digd met de kernproef van 50 mega
ton de wereld te willen terroriseren
met het doel vredelievende mensen
te dwingen zich aan de Sowjet-Rus
sische eisen te onderwerpen.
Kennedy zei, dat de kernwapens,
waarover de Verenigde Staten be
schikken, beter zijn dan van elk an
der land. Hij verklaarde, dat de V.S.
„zoals altijd bereid zijn een verdrag
tot verbod van kernproeven te te
kenen".
„De Verenigde Staten zullen voort
gaan alle noodzakelijke maatregelen
te treffen om eigen veiligheid en die
van de landen, die op ons rekenen,
te verzekeren".
Zoekt een
SCHOORSTEENKLOK,
WANDKLOK of WEKKER?
v. d. WATER,
Haarlemmerstraat 207, heeft het
De beste merken:
Junghans, Kienzle, Mauthe,
(Advertentie)
Herstellen" daar zijn de Russen goed in
Alom verontwaardiging
De Britse regering heeft verklaard,
de Russische kernproef „ten zeerste
te betreuren" en de wereldveront-
waardiging te delen. Zeven en tach
tig naties hebben een beroep op de
Sowjet-Russische leiders gadaan de
wereld de ontploffing van een bom
van 50 megaton te besparen", aldus
de verklaring.
De Noorse minister-president,
Einar Gerhardsen, noemde het ge
beuren „absoluut ongelooflijk".
De Vaticaanse radio heeft maan
dag de kernproef „een dwaas be
sluit" genoemd, „betreurenswaardig"
uit moreel, politiek, sociaal, econo
misch en menselijk standpunt be
zien.
Premier Nehroe van India heeft
maandag gezegd, dat „de hervatting
van de kernproeven door de Sowjet-
Unie mij heeft geschokt en verdrie
tig gemaakt".
De Westduitse regering heeft een
verklaring uitgegeven, waarin ge
zegd wordt, dat „geen overtuigender
bewijs gegeven kan worden wat de
Sowjet-Russische regering verstaat
onder liefde voor de vrede en be
reidheid tot onderhandelen, dan hun
ontploffing van de super-bom".
Moskou zweeg
Sowjet-Russische functionarissen
konden „geen enkele inlichting" over
de kernproef geven.
Radio-Moskou meldde wel de laat
ste Amerikaanse ondergrondse kern
proef in Nevada, maar zweeg over
de Russische proef.
Nog een kernbom
oni
tploft?
Het 22ste congres van de communistische partij van 'de Sowjet-Unie heeft besloten, dat Stalins stoffelijk over
schot uit het Mausoleum op het Rode Plein in Moskou wordt verwijderd. Foto: Moscovieten lezen hier op het
Rode Plein „Mausoleum wegens herstelwerkzaamheden gesloten."
Het observatorium te Kiruna in het
noorden van Zweden heeft dinsdag
ochtend om kwart over negen Neder
landse tijd krachtige activiteit op de
seismograaf geconstateerd.
Dé dinsdagochtend geregistreerde
schok zou het gevolg kunnen zijn
van de ontploffing van een zeer
krachtige kernbom, zo deelde men
van de zijde van het obsevatorium te
Kiruna mee. De aard van de krach
tige schok van dinsdagochtend is nog
niet vastgesteld.
Een secretaris van de Russische
ambassade te Londen, Stepanov, heeft
dinsdagaochtend in de Britse hoofd
stad gezegd, te geloven, dat de Rus
sen hun huidige reeks kernbomproe-
ven hebben afgesloten.
(Advertentie)
Chroesjtsjov
chanteert
Chroesjtsjov heeft maandag in een
brief aan 62 leden van de Britse La-
bourpartij gezegd dat het feit, dat de
Sowjet-Unie over kernwapens be
schikt, „een ernstige waarschuwing
betekent voor allen die ten aanzien
van het sluiten van een Duits vre
desverdrag hun toevlucht nemen tot
bedreigingen".
De Labour-leden hadden onlangs
in een brief hun spijt uitgedrukt
over de Sowjetrussische hervatting
der kernproeven.
„Wij zouden zeer blij zijn wan
neer wij de meest geperfectioneerde
en verschrikkelijke wapens in de
Oceaan konden laten zinken. Maar
wanneer onze partners bij de onder
handelingen er niet in willen toe
stemmen dit gezamenlijk te doen,
hebben wij ze natuurlijk ook nodig",
aldus Chroesjtsjov.
Engeland bedreigt ons met oorlog,
maar men vergeet blijkbaar dat En
geland een klein eiland is, waarop
bovendien een Amerikaanse basis
voor Polarisonderzeeërs is gevestigd
alsmede Amerikaanse bommen met
kernwapens, en bij eventuele mili
taire operaties dit eiland een der
eerste kan zijn, die de vernietigende
kracht van kernwapens zullen on
dervinden".
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
Veranderlijk
In de nacht van maandag op dins
dag nam de wind in ons land toe
doordat een depressie over Schot
land naar Zuid-Noorwegen trok. De
mist verdween en er dreef frontale
bewolking binnen. Het front zet zich
van onze omgeving voort naar Ier
land, waar een volgende in activiteit
toenemende depressie wordt aange
troffen, die vermoedelijk langs onge
veer dezelfde baan als haar voor
gangster naar het oosten zal koersen.
Op de nadering van de depressie
neemt de wind, die in het Wadden
gebied tijdelijk de grens van harde
wind overschreed, eerst wat af, maar
daarna weer toe. Een en ander gaat
met wat regen gepaard, vooral in de
noordelijke provincies. In de tempe
raturen komt weinig verandering.
ZON- EN MAANSTANDEN
1 Nov.: zon op 07.34; onder 17.13;
maan op onder 14.49.
2 Nov.: zon op 07.36; onder 17.11;
maan op 00.46; onder 15.15.
Hoogwaterstanden
1 Nov.: v.m. 9.19; n.m. 9.54.
2 Nov.: v.m. 10.39; n.m. 11.16.
KORRELTJE
Nieuwsgierigheid is een gevaarlij
ke vraagster.
