150 Jaar geleden was Napoleon - Keizer der Fransen - in Leiden De lang verbeide kleuterschool Bonairestraat Weerbericht Het weer in tëuropa v RIJD AG 20 OKTOBER 1961 DE LEIDSE COURANT PAGINA 3 ge Dominicus Savioschool op het Ra penburg). Maire en gemeentebestuur hadden de keizer niet aan de Witte Poort verwacht, zodat ze, toen Na poleon vanuit Katwijk in vliegende vaart daar verscheen, hem de stads- sleutels haastig in het Noordeinde moesten aanbieden. In zijn toespraak zei de Maire o.a.: dat Leiden slechts een „coup d'oeil favorable de notre Grand Monarque" (een goedgunsti ge knipoog van onze grote monarch) behoefde om weer in alle oude luis ter te ontluiken. HAASTIGE RECEPTIE De predikant J. van Geuns, die met de overige leden van de gees telijkheid en de Academische Senaat door Napoleon in audiëntie ontvan gen werd, vertelt In zjjn ooggetuige- verslag, hoe senaat, geestelijkheid en rechtbank vanuit de senaatskamer de trap afrenden, de brug over, het huis van Marcus binnen, onder een voortdurend gejacht: „Messieurs! Dépêchez-vous!" (Heren, haast U! Langs erewachten, cavalerie, rij knechten, paarden en „vrij smerige diligencekoetsen". Ademloos ant woordden zij „Oui" op de vraag van rood-met-goud gegallonneerde heren, die hen met een „Allons done, en- trez!" binnendreven, zodat zij plot seling oog in oog stonden met Na poleon. Toen professor Boersma bevestig de, dat hij Calvinist was, zei de kei zer, dat Calvijn dan toch maar Mi guel Servet had verbrand, zo ging 't altijd: nauwelijks hadden de vervolg den de macht, of op hun beurt wer den zij onderdrukkers. Napoleon be val tolerantie aan, zelfs tegenover Joden. Aan professor Kempers, die meedeelde, „le droit des gens" (de rechten van de mens) te doceren, der Fransen schijnt voor de Bata- ze\ dej pnr nf^ïtiet' vier!" Maar hy vond het nog lang ™aar fhSt reht niet mooi genoeg en achter het glas- dat »le wat sneller raam van zijn huisdeur bracht hij van JïïSS Dit alles weerhield de Leidse pas- dit opschrift aan: „De arend er- t?\nren dat de toor Ocke er niet van, van de ver- vaart door de Batavieren groter Oudendijk kreeg te ho siering heel veel werk te maken, te maken op sublieme wijze, wie Pt S T„ z. huurman Hij liet vóór zijn huis op het Rapen- zijn echte zonen zijn. Pastoor Ocke betekenen. JSl burg een groenwit geschilderde kon er nu wel van overtuigd zijn, KSJaJS „tempel" neerzetten, gekroond met d.t niemand hem in de versiering ^„ne™'M of een vergulde arend-op-globe. Aan zou overtreffen. Om half één kwam ^en fff, maakte» Prof de gevel hing hij een lauwerkrans keizerin Marie-Louise »an de Rijns- deze veel ..«davres mMkte! 1 met een „N" van groen. De cursieve burger Poort aan. waar een groep Kempers me."fkte lun venie overtrof letters in het Latijnse opschrift „rosières" haar met bloemen op- pPj? vim\ nm riin rodhold vormden bij elkaar opgeteld 't jaar- wachtte. Dit waren arme meisjes, i^ H^kpipr in de cijfer 1811, de Nederlandse vertaling die op staatskosten aan gepension- van tong zeer bij ervan luidde: „Het sieraad der Fran- neerde soldaten werden uitgehuwe- smaak, sen". lijkt. PAPIST OCKE Od de das zelf verving oastoor In draf ging het nu naar het mo- Ocke de groene „N" door een gou- numèntale oude huis der Van Ley- En toen was het dan de beurt van den en verwisselde ook het opschrift den's, dat toentertijd schout Marcus onze brave pastoOr ^ke n?and? HU voor een nóg treffender: „De zon tot woriing diende (de tegenwoordi- geacht aartsdeken van Rijnland! Hj Eén uur adiëntie in Huize Marcus op het Rapenburg Honderdvijftig jaar geleden - in oktober 1811 - bracht Napoleon een bezoek aan Nederland. „Deze reis", moet hij gezegd hebben, „alsook de maatregelen, die ik neem tegen de Engelse handel, zullen keizer Alexander bewijzen, dat ik me houd aan de met hem aangegane verbintenis en meer bezig ben met de inwendige wel vaart van het keizerrijk dan met de oorlogsplannen, die men mij toeschrijft." De 24e oktober bracht de keizer een vliegend bezoek aan Leiden, AI de 8e had de „maire" D. M. G. Heldewier tot de burgerij een oproep gericht om hun huizen te versieren met guirlandes en ze te illumineren, zoals te lezen staat in het Aflezingsboek van 1811. Leiden was toentertijd met recht „in last" en de maire klaagde: „De toutes les villes de la Hollande Leide a peut-être souffert le plus" (Van alle Hollandse steden heeft Leiden wellicht het meest geleden). Het strenge bestuur van da door Napoleon aangestelde prefect De Stassart liet zich ook te Leiden geducht gelden. Prof. Blok vertelt in zijn „Geschiedenis ener Hollandse stad", hoe de bevolking schrikwekkend was gedaald (29.000 zielen in 1813), hoe de stedelijke begroting een deficit toonde van ƒ35.943,terwijl alle stedelijke kassen waren uitgeput. De omvang van de stad stond niet langer in verhouding tot de geslonken bevolking, de fabrieken gingen voortdurend achteruit, grachten, kaden en brug gen konden niet meer worden onderhouden. In datzelfde jaar was de jaarlijkse tegemoetkoming van 3.800,- uit de nationale kas in de ontzettende ramp van 1807 met het ont plofte kruitschip, waardoor een groot gedeelte van de stad en Sr 200 huizen waren vernield, gestaakt. Kazernes, stallen, etc., vergden grote sommen. De „tiërcering" van de rente der staats schuld had vele ingezetenen zwaar getroffen, de bronnen van in komsten waren hoogst onzeker. Daarbij kwam nog de gedwongen conscriptie van alle in 1788 geboren jongelui, die dagelijks met grote strengheid op de door de ramp ontstane „Ruïne" werden gedrild. De teleurstelling van pastoor Ocke NOORD W1JKERHOUT Bridgeclub „Het Juiste Bod" In de onderlinge competitie van de bridgeclub „Het Juiste Bod" is de stand na de derde ronde aldus: 1 F. Schreurs-A. Brama 678 p., 2 A Ver min-Th. Zoetendaal 659, 3 K. v. Wie- ringen-Th. v. Aken 629, 4 Mw För BIOSCOPEN LEIDERDORP De films in de week van 20-27 okt. Geen zitting. De woningadvies- zijn door de KFC als volgt gekeurd: commissie zal op dinsdag, 24 oktober, geen zitting houden. De eerstvelgen- TrUnon: „Een avond aan het strand de zitting zal plaats vinder op volwassenen dinsdag 31 oktober. Dgl. 2.30, 7.00, 9.15 u.; znd. 5 2.15, 4.30. 7.00, 9 15 u. partner 589, 5 R. Bakker-G. Casino: „Os banderantes", 14 j. v. Leeuwen 583, 6 echtp. Bodar 579, 7 A. de Groot-Seijsener 572, 8 echt paar C. de Winter 569, 9 Mw Klin kenberg-C. v. d. Aart 560, 10 P. Kap- tein-K. v. Kampen 550, 11 dames Zoetendaal-v. Leeuwen 547, 12 M. Koster-W. v. d. Linden 545, 13 J. Lido: Dgl. 2.30, 7.00, 9.15 u.; znd. 2.30, 4.45, 7.00, 0 15 u. „De zwarte tiran", volw. VOORSCHOTEN R.K. Instuif. Zaterdagavond geeft de r.k. Instuif een dansavond. Dgl. 2.30, 7.00, 9.15 u.; znd. De avond wordt gegeven in het 2.30, 4.45, 7.00, 9.15 u. Luxor: Afgekeurd. Koelewijn-J Pauw 533| 14 F. Kerk: Studio: „De man mot het slange vliet-P. Koster 526, 15 K. v.t). Veek- B. Zandbergen 511, 16 echtp. J. Kroon 511, 17 W. Broekhof-N. v. Nes 511, 18 Mw Pauw-P. de Haas 511, 19 P. Meijer-F. Broekhof 474, 20 Mw v. d. Reijd-J. Berbee 471, 21 Mw Turk-H. Raaphorst 458, 22 dames Berbee-G. Kroon 437, 23 Gfbr. v. d. Berg 417 p. Geboren: Maria K. Th. d.v. C. J. Bakker en M. E. J. v. Berkel; Con- Bondsgebouw en „Zwarte Schijven" zorgen voor de muziek. Beurs voor handel en nijverheid. vel", volw. Evenals in 1960 wordt er ook dit jaar Dgl. 2.30, 7.00, 0.15 u.; znd. weer een beurs gehouden voor han- 2.30, 4.45, 7.00, 9,15 u. del en nijverheid in het Cultureel „Het geweten van het Wes- Centrum aan de Prinses Marijkelaan ten", 14 jaar. 4. Gisteravond vond de opening plaats. Dgl, 2.30, 7.15, 9.15 u.; znd. 19 zakenlieden van Voorschoten van 2-30, 4.45, 7.15, 9,15 u. diverse branches nemen aan deze beurs deel. De beurs wordt gehouden van Donderdagavond tot en met za- t m adam vol terdagavond. De beurs is hedenavond van J. T. Ancion en A. P. A. M. Val- van 1Q tnt xnjr en tr.nhi.rff' Cnmffli* Giiihprtus Ronal- Se<>Pena van 19 101 -W UUT en Za Rex: en A. J. Damen. dus zn van A. G. Nievaart en A. C. Getrouwd: W. A. Q. Edelaar en C. c. Knijnenburg; Adrianus Johannes R.K. E.HJS.O. Ook dit seizoen A. M. Nederstigt. zn van C. W. Barnhoom en C. M. v. organiseert de R.K. E.H.B.O. een cur- Overleden: Jan H. Hulsbergen- Wissen; Irene Petronella Antonia dr sus, die opleidt voor het diploma E. Henning w.v. M. Warreman 80 j. van L. P. Compeer en J. A. Wubben; H.B.O. De cursus wordt gegeven in Jacqueline dr van ïL v. d. Horst en het gezondheidscentrum op iedere J. Schaffer; Andreas Everhardus Jo- woensdagavond o/u half acht. Docent hannes Maria zn van E. G. Hoeben en is dr. F. J. M. Tonino. Voor leden en van de Bescher- _._i—■cursus koste» Ondertrouwd: W. J. van Venrooij loos. en R. M. B. Remmers waal; R. Post_ ZOETERWOUDE WASSENAAR h*r«n rvr» do M. C. T. Ververs; Roeland zn van W. toekomstige leden van R K HLushoudlchool irT d7 K?erk- van Ekeren en H. M, J. Scharp. ming Bevolking is de tt.K. nuisnouascnooi in ae n.ers rvndortmnwd' W .T. van Venroon inns straat zal, bij voldoende belangstel- kSotomus vrrddeg°h^nndwor^ cj Hofman; W. H A. Feenjtra (De georganiseerd. Het initiatief tot deze B'H) m IMkke, E. 3 van HU cursus werd genomen met het oog HaagI enM E A van.der op de vrijwel algemene invoering "eilden, T. S. Goclmf. (Lemen) en ico rurorlrixroialr KVP, Op vrijdag 27 oktober a.s. de plaatselijke afdeling van de In de Lakenhal bevindt zich het kussen met de verguld-zilveren stad6- sleutels, die door de maire onderdanig aan keizer Napoleon, bij diens be zoek aan Leiden, werden aangeboden. dat men begreep, dat het gehoor was afgelopen. De keizer haastte zich met Marie-Louise naar zijn koets en in ijldraf ging het naar Den Haag. Deze maand is het ander halve eeuw geleden dat Napo leon, Keizer der Fransen, een langdurig officiëel bezoek bracht aan zijn „Bataafse Win gewesten", waarbij hij verge zeld was van keizerin Marie- Louise. Het paar bezocht de grote steden en vele vesting werken. Overal werd het rnet onderdanigheid en „opgelegd enthousiasme" ontvangen, zo als b.v. in Haarlem, waar de verpleegden van het Stads-ar- menhuis en de wezen tot jui chen werden opgetrommeld. Hiervoor kregen zij als loon 'n uitstekend ontbijt, in tegen stelling tot de gewoonte, dat zij bij de burgerij maar moes ten zien aan hun morgenmaal tijd te komen. Ook een bezoek aan Leiden en omgeving stond op het uit gebreide programma. Vanuit Amsterdam, de derde hoofd stad des Rijks, ging de tocht hierheen. Via Haarlem en Hil- legom bereikte men de Kat- wijkse sluizen. Daar wachtte de Keizer echter een zeer on aangename verrassing; er kruiste nl. een Engels oorlogs schip als een uitdaging vlak onder de kust. De keizer raak te daardoor helemaal uit zijn humeur en verliet Katwijk di rect. Het bezoek, dat hij daar na aan Leiden bracht, droeg als geheel het stempel van de ze stemming. Na het vertrek uit Leiden hielden de keizer en keizerin om half 4 hun intocht in Den Haag. In een vliegende storm ging het de volgende dag van Den Haag over Delft naar Rot terdam. Zondag 27 okt. reed het keizerlijk echtpaar via Gouda, Oudewater, Utrecht en Amersfoort naar Het Loo. Een dag daarna bezocht de keizer Zwolle, waar hij ook overnachtte. Van een voorge nomen tocht naar het noorden kwam niets. Napoleon had ge noeg gehoord en gezien in Ne derland en was minder goed gestemd dan in Amsterdam. In snel tempc werd nu naar het zuiden gereden. Dinsdag 29 okt. zouden Zutphen en De venter worden bezocht, maar de vlaggen waaiden vergeefs. Via Arnhem ging het naar Nij megen en woensdag 31 okt. was Napoleon al te Grave. Op 11 november arriveerde de kleine Corsicaan veilig in St. Cloud. Over het bezoek aan Leiden drukken wij een bijdrage af van een deskundige medewer ker. DAAR STOND LEIDEN Het bezoek had maar heel kort ge duurd en niet alleen pastoor Ocke, heel Leiden bleef teleurgesteld ach ter. Zes dames met prachtige juwe len getooid, hadden het keizerlijk paar niet eens kunnen benaderen. De bevolking vond de illuminatie 's avonds maar een pover surrogaat voor de gemiste aanblik van 't kei zerlijk paar. Maar de Leidse armen kregen een gift namens Napoleon van 6000 francs. De Leidse Courant stond toen, evenals alle andere bladen, zwaar onder censuur en kon dus niet an ders dan in superlatieven dit bezoek verslaan. Een enorme menigte had het keizerlijk paar herhaaldelijk toe gejuichten zelf6 jokte het eer bare blad op bevel: „aat het keizer lijk paar de voornaamste straten had doorkruist (overal hetzelfde enthou siasme opwekkende) „inspirant par- tout la même ivresse". De jubelkre ten hadden hen tot buiten de stad uitgeleide gedaan (Leidse Crt. 129, 28 okt. 1811). Ocke kon in die krant lezen, dat allen die tot de keizer wa ren toegelaten, sprakeloos waren ge weest van respecten met een zucht zal hij toen zijn mooie op schriften hebben verwijderd. Toen begin 1812 de leden van de inmiddels bij keizerlijk decreet tot onderdeel van de Université Impé riale, de keizerlijke universiteit, verklaarde academie de inwijdings plechtigheid gingen bijwonen (de bedroefde Kempers met tranen in de ogen), riep een Leids straatjongetje luidkeels: „Kaik, kaik, daar gèt 't peerdespul!" J. W. A. VAN SOEST. RIJPWETERING w r van z"ai tu.ucjiiië van u<= xe oouwen jeugdhuis (AmlrLl tn MB Hen- Kath Volkspartij een ledenvergade- boog eerbiedig. Maar ala een kanon- nemens is op het braak liggende ter Morgen, zaterdagavond, is het weer zover, dat het aktieve Slagcomité met een breed uitnodigend gebaar voor de zevende maai de poorten zal openen van de jaarlijkse grote fancy fair ,Slag aan de Rip". Vele bedrijvi ge handen hebben weer gezorgd, dat op dit jaarlijks terugkerend evene ment van alles te beleven is. Jong en oud kan zich in het a.s. weekend weer volop amuseren bij de vele at tractief ingerichte stands, waarbij na tuurlijk zoals altyd, een ruime sor tering grote en kleine prijzen is te winnen. Vervelen behoeft men zich beslist niet, want er is een rijke vari atie aan vermakelijkheden. Ook het bekende en geliefde klokkenspel zal natuurlijk niet ontbreken. Zoals bekend komen de baten van J Slag 7 geheel ten goede aan het nieuw te bouwen jeugdhuis dat men voor- V W_altvSlZkIeeWitWra«t X vlfSwen lg% orde werd. vraag op. hem afge- rein naast de parochiekerk met gesa- doel voor ogen hebbende, een waehtverbod vastgesteld voor de Graafland (Rotterdam) en G R. de SSS. tSÏÏ dïlSktetoi vin 5^^teUef^sto^d Skeidke oostelijke z«de van het gedeelte van Ranter-C. J. Oomen en E. Mossel Prov. stalen; vaststelling van de dïar werd khst hli (ïe iieh aS had hoopt men dan ook, dat de belang! de Johan de Wittstraat, gelegenitus- (WInacKoten); E. J. F- van Eden contributie over het jaar 1961-1962; uitgesloofd op deze boze- toon toe- stelling op de fancy fair dubbel zo sen de Lange Kerkdam en de Hugo (Den Haag) en W. M. Bats; L. A. gesprek over de voorbereiding op de geSproken'' De hertog van Plaisance groot zal zijn als op de voorgaande de Grootstraat, welk verbod van Quaaic (Goes) en J. J. van Ginkel a.s. gemeenteraadsverkiezing. f 'naderbij 0m de keizer te i"en. zodat een goede en gezonde kracht wordt met ingang van de dag Getrouwd: A. Ligtvoet en J. H. Deze bijeenkomst, waarmee het ^„eWen ^tM dender meest basis aan de kosten van dit bouw- waarop de betreffende verkeerste- Koster; M. G. L. Lauw en C. M. van winterseizoen geopend wordt, zal dus achtm^vaMdiee Leicfal geesteSïen »erk ten grondslag kan worden ge- kens zijn geplaatst. der Schrieck; C. J. Theil en E. C. reeds in het teken staan van de ver- kiSer bond daar le£d- Geboren: Theodoor Petrus Jan zn Martin; F. W. C. Loudon en A. H. kiezingen in 1962. j od in eaf spoedig daarop met ziin De fa^cy fair is geopend op de be- van H. A. M. Eisen en J. M. S. Moens; J. de Koning en M. M. Beun- Nadere bijzonderheden zullen in de voeteA Wt^en vatTonged^Td z0 kende tijden. De muzikale omlijsting Schlösser; André Julius Theodoor zn ders. convocatie worden meegedeeld. sa 1v— is in goede handen van de overbe^ kenden „Vrijbuiters" uit Roelof- arendsveen. Wend dus de steven naar Slag Zeven, daar is veel goed van te beleven! Zie ook de advertentie in ons blad van morgenavond! Medegedeeld door het KNMI. geldig van vrijdagavond tot zaterdagavond, opgemaakt te 11.15 uur. IETS MINDER KOUD In hoofdzaak vanavond en vannacht nog plaatselijk regen, morgen op de meeste plaatsen droog weer met enkele opkla ringen. Vannacht hier en daar mist. Iets minder koud. Matige wind uit zuidelijke richtingen, maar aan de kust aanvankelijk nog krachtig. HELSINKI STOCKHOLM OSLO KOPENHAGEN ABERDEEN LONDEN AMSTERDAM BRUSSEL LUXEMBURG PARIJS BORDEAUX NICE BERLIJN FRANKFORT MüNCHEN ZURICH GENèVE LOCARNO WENEN INNSBRUCK ATHENE ROME AJACCIO MADRID MALLORCA LISSABON geh. bew. geh. bew. regen zw. bew- regen regen regen regen zw. bew. h. bew. regen onweer h. bew. zw. bew. onbew. 1. bew. mist onbew. zw- bew. mist 1. bew. zw- bew. zw. bew. onbew. 1. bew. onbew. 0 10 8 10 3 9 ie PAUZE Morgen: Ursula en gezellinnen (4e eeuw, t te Keulen); de zwarte en de blonde Ewald, gezellen van Willi- brord, martelaren (8e eeuw). OVER ENGELSE STATIONS WACHTKAMERS. Tot de meest vervelende oorden op deze aarde moeten de Engelse sta tionswachtkamers gerekend worden. Ze zijn saai, goor en ongeriefelijk. De vermaarde journalist Chesterton heeft er heel wat uren doorgebracht, want hij miste in zijn verstrooidheid her haaldelijk de aansluiting! Niettemin heeft hij een complimentje voor die wachtkamers, want op zulke verve lende plaatsen (aldus Ch.) verveel je je 't minst. Hij bedoelde ermee, dat het goed is voor een mens, zich soms in zulk een leegte te bevinden, dat hij gelegenheid krijgt over zijn leven na te denken. Ook degenen, die er geen behoefte aan hebben, op retraite te gaan (retraite betekent: terugtrekken, uit de wereld), wat een gezonde bezigheid is, zouden er wel bij varen indien zij zich iedere week eens vry maakten voor zich-zelf An ders vliedt het leven voorbij, zonder dat men wéét geleefd te hebben. PUZZEL No. 506 Hor.: 1. vaartuig, 4. stad in Noorwegen, 7. bijb. figuur, 9. rechtschapen, 11. slaapt men op, 12. vreemde munt, 14. bekende af korting, 15. lied, 16. scheikundig ele ment (afk.), 17. troefkaart, 19. 1ste boek van Mozes (afk.), 20. liniaal (Z.N.), 24. Europeanen, 26. vervoer middel, 27. graafschap in Engeland. Vert.: 1. foei, 2. kant, 3. huisdier, 4. lichaamsdeel, 5. vlug, 6. rund, 8. soort van hert, 9. elk, 10. appel, 11. mandje, 13. meertje, 18. meisjes naam, 19. gindse, 21. kleefmiddel, 22. rivier in Nederl., 23. jongensnaam, 25. voegwoord (Fr.). Oplossing morgenavond. Oplossing no. 504 Hor.: 1. bis, 3. eng, 5. ha, 6. log, 7. al, 9. la, 10. Ob. 12. koe, 14. Ans, 15. Sneek, 16. bes, 17. ent, 19. E.K., 21. o.l., 22. li, 24. els, 25. op, 26. nog, 27. som. Vert.: 1. ba, 2. sla, 3. ego, 4. ga, 5. hak, 8. los, 9. Lesse, 11. Bakel, 13. leg, 16. bal, 18. top, 20. keg, 21. Oss, 23. in, 25. om. PUNT Als het weer en andere omstandigheden een beetje meewerken zullen de kleuters van de Kooi op 1 september 1962 hun intrek kunnen nemen in een spiksplinternieuwe drieklassige school - dé kleuterschool, waarvoor met alle energie is gestreden - aan de Bonairestraat. De school zal éen complex vormen met de Alphons Ariënsschool; dit complex is dan ook door de ontwerpers, het architectenbureau Van Oerle-Schrama-Bos te Leiden, gedacht als één ontwerp. De kleuters zijn nu nog ondergebracht in drie noodlokalen aan de Madoerastraat. Mejuffrouw A. Hettinga zal als schoolhoofd de beschikking krijgen over lichte, gezellige speel-werk- lokalen, die modern, naar de laatste eisen des tljds afgewerkt, zullen wor den. De opzet van de school is geheel anders dan die der „normale" scholen: er zijn geen gangen in het gebouw, de lokalen zijn van elkaar gescheiden door toilet- en garderobegroepen en ieder lokaal heeft zijn eigen uitgang, die op de speelplaats uitkomt. Buiten komen speeltoestel len en enkele zandbakken en binnen kunnen de kleuters zich van het zand ontdoen in de -wasgelegenheden. Boven ziet u afgebeeld de zuidzijde van het schoolgebouw. „Hé Nuukaa, we hebben een ijskast gewonnen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1961 | | pagina 3