Goede tekeningen in Boerhaavezalen, Leiden
Leidenaars visten 40 meter onder
waterspiegel in Middellandse Zee
ZATERDAG 14 OKTOBER 1961
OR LEIDSE COURANT
PAGINA 7
AMSTERDAM-SJAAL VOOR
MISS BEZOEK DE F.S."
OP PLATTELAND
GROTE BEHOEFTE AAN
ONDERWIJZERS
Naast de behoefte aan bevoegde
ulo-leerkrachten bestaat er nog
het platteland, u"
te behoefte aan onderwijzers. Dit
antwoordt de staatssecretaris van het
ministerie van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen de heer Stuben-
rouch, op de schriftelijke vragen
van het Tweede-Kamerlid Van Ben-
nekom (AR), betreffende de moge
lijkheid om aan de kweekscholen
een spoedopleiding voor ulo-leer
krachten te verbinden.
De staatssecretaris heeft hieraan
toegevoegd, dat het niet verantwoord
is gebleken in gevallen, waarvoor in
voorafgaande jaren ten behoeve van
lagere scholen aan onderwijzers uit
stel of vrijstelling van militaire
dienst was verleend, thans deze faci
liteiten te weigeren. De belangen van
de krijgsmacht gedoogden anderzijds
geen uitbreiding van de faciliteiten,
aldus het antwoord.
De heer Van Bennekom had de be
windsman gevraagd om welke reden
eerst in augustus van dit jaar de mo-
Burgemeester mr. G. v. Hall heeft vrijdagmiddag ten stadhuize m Amster- gelijkheid is geopend aan de kweek-
dam de groep ontvangen, die met een Greyhound-bus naar Nederland was scholen een spoedopleiding voor ulo-
gekomen om propaganda te maken voor een bezoek aan de Verenigde leerkrachten te verbinden terwijl
Staten van Amerika. Foto: mr. Van Hall knoopte miss „Bezoek de V.S." de reeds in oktober 1960 hiervoor een
Amsterdam-sjaal om. noodoplossing was ontworpen. De
In de aloude Boerhaavezalen wordt momenteel een tentoonstel
ling gehouden van tekeningen en enkele aquarellen en olieverf
schilderijen van een tweetal Leidse kunstenaars, Kees Buurman
en Kees de Jager. Deze tentoonstelling is gisteravond onder grote
belangstelling van kunstbroeders, -zusters en -liefhebbers door
drs. J. N. van Wessem, directeur van het stedelijk museum „De
Lakenhal", met een korte rede geopend.
Beide tekenaars zijn geen onbekenden meer in het Leidse kunst
leven. Zij exposeerden ook reeds op de tentoonstelling „Negen
Leidse tekenaars", die j.l. december en januari in De Lakenhal
werd gehouden. Bovendien Kees Buurman in 1959, samen met
Bert Jonk, evenals nu in de Boerhaavezalen. De Jager heeft zijn
licht nog lang onder de korenmaat gehouden en kreeg pas wat
meer bekendheid op de expositie van „De negen".
Kees Buurman (links op de foto)
werd als zoon van een bekende
Leidse drukker 4 december 1933 in
Leiden geboren. Hij is gehuwd met
de kunstweefster Aad Brunsting,. 'n
dochter van prof. Brunsting, hoog
leraar in de archeologie aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam en con
servator aan het Rijksmuseum van
Oudheden te Leiden. Het paar heeft
zijn ateliers en woning op het schip
„Skidbladnir", liggende langs de
Roomburgerweg. Zijn eerste algeme
ne opleiding genoot hij op de Alge
mene Grafische Cursus te Amster
dam; daarna bezocht hij de Kon.
Academie voor Beeldende Kunsten
te Den Haag. Hij is enige tijd werk
zaam geweest bij de KLM als con
tactman tussen ontwerpers en druk
kers van reclame-materiaal, doch
thans is hij sinds enkele jaren
gevestigd als vrij kunstenaar. Ver
schillende grote opdrachten heeft hij
uitgevoerd, zoals muurschilderingen
in de Willem II kazerne te Tilburg
en in de cantine van een drukkerij
te Haarlem en een mozaiek voor de
Chr. kleuterschool aan de Anth.
Duycklaan te Leiden. Op het ogen
blik werkt hij aan een keramisch ta
bleau voor het zwembad van de
nieuwe meisjes-HBS te Leiden.
Kees de Jager (rechts) Is eveneens
in Leiden geboren en wel op 24 maart
1925. Zijn eerste opleiding in de
kunst kreeg hij van de Haagse schil
der Henk Raab, hij werkte bij Ars
Aemula onder Reitman en Kees
Verwey. Bovendien bezocht hij vijf
jaar de Koninklijke Academie voor
Beeldende Kunsten in Den Haag,
waar hij o.a. les kreeg van de grafi
cus Roozendaal.
Hij woont in Leiden op het Rapen
burg, doch is werkzaam als grafisch
ontwerper bij de KLM.
Van beide kunstenaars bevinden
zich werken in het bezit van de
Stichting Openbaar Kunstbezit en
daags voor de opening van de thans
gehouden tentoonstelling zijn weder
om verschillende aankopen door deze
Stichting en door het Rijk ten be
hoeve van het Rijksprentenkabinet
gedaan.
GROEIENDE BELANGSTELLING
VOOR DE TEKENING
De belangstelling voor de tekening
als volwaardige kunstuiting wordt
bij de moderne kunstenaars meer en
meer regel. Dat zei drs. J. N. van
Wessem in een korte openingsrede
voor deze tentoonstelling.
Deze belangstelling was er altijd
slechts in kleine kring. Wel bestond
er in de jaren rond 1935 bewonde
ring voor de tekeningen van Jan
Sluyters en ook wel voor die van
Dick Ket, doch de algemene instel
ling van liefhebbers, critici en ver
zamelaars was meer gericht op het
schilderij.
Rond 1940 kwam daarin verande
ring. Het is niet eenvoudig alle fac
toren, die daartoe hebben meege-
Boer had geen schik
in schikking
Consternatie op
rechtszitting
De Staphorster landbouwer J. Boes-
senkool, die zich gisteren schaarde in
de rij van gewetensbezwaarden, die
volharden in hun verzet tegen het
Landbouwschap, beleefde tijdens de
zitting van de economische politie
rechter in Zwolle de verrassing van
zijn leven. Hij moest namelijk met
een aantal landbouwers uit Staphorst
en van de Noordwest-Veluwe terecht
staan, omdat hij de inventarisatie-
kaart van het schap niet had willen
ondertekenen.
De politierechter had voor de zo
veelste maal uit de doeken gedaan,
dat het landbouwschap op wettige
wijze tot stand is gekomen en nadat
de Staphorstenaar de gelegenheid
had gekregen om zijn bezwaren uit
een te zetten, werd het woord ver
leend aan de officier van justitie voor
het uitspreken van zijn requisitoir.
Deze magistraat had intussen wat
in de dossiers zitten bladeren en
diepte daaruit een papiertje op, met
de mededeling, dat verdachte inmid
dels voor een tientje een schikking
had getroffen. Deze mededeling wek
te grote verrassing, niet in het minst
bij verdachte zelf, die zich van een
schikking niet bewust bleek te zijn.
Hij was er tegen en bleef er tegen
en dacht er niet aan om zijn straf af
te kopen.
Na diep nadenken ging hem ten
slotte een licht op. Zijn dochter had
eens 'n proces-verbaal gekregen we
gens een verkeersovertreding. Ze had
geen richting aangegeven en was in
de gelegenheid gesteld 'n schikking te
treffen. De beide dagvardingen had
den in de kast gelegen en toen de
dochter gisteren een tientje was gaan
storten om van de zaak af te zijn,
had ze het papiertje van vader mee-
staatssecretaris merkt in zijn ant
woord op, dat hieromtrent onder
meer overleg met verschillende de
partementen moest worden gevoerd,
hetgeen geruime tijd heeft gevergd.
Een sportvliegtuig van de NLS,
kenteken PH-UCE, heeft gistermid
dag een noodlanding gemaakt bij
het dorpje Ketel, niet ver van de
spoorlijn DelftSchiedam. De beide
inzittenden bleven ongedeerd. Het
toestel was opestegen van het vlieg
veld Rotterdam.
JONGEN OVERLEEFT
VAL VAN 12 METER
De 13-jarige Paulus Schoonens uit
Amsterdam heeft gistermiddag een
val van 12 meter overleefd. Met in
wendige kwetsuren is hij in het
Weesperziekenhuis opgenomen. De
jongen moet het evenwicht verloren
hebben toen hij in de keuken van
«Zijn ouderlijk huis in de Qeullijn-
straat door het raam viel en van
de derde etage op de straat tussen
(Advertentie) het glas terecht kwam.
werkt, op te sommen. Gedeeltelijk is
de mentaliteitsverandering te wijten
aan de schilderkunst, anderzijds
groeide er meer gevoeligheid voor
dingen, die in, wezen „grafisch" ge-
eigend zijn. We zien deze kentering
ook in de beeldhouw- en bouwkunst.
„Het groeiende" geniet dikwijls de
voorkeur boven het volmaakte", zo
vervolgde drs. Van Wessem. De spon
tane uiting wordt gezien als noodzaak
en enig gekozen mogelijkheid. Spr.
ziet ook een reden in de herwaar
dering van de tekening in een schil
derkunst, die ziek is, armetierig en
kleinburgerlijk, zonder enig respect
voor de werkelijkheid.
Bij onze jonge kunstenaars ligt de
„werkelijkheid" aan de wortel van de
herwaardering der tekening. Niet in
starre academische opvatting, maar
evenmin halfzacht of pseudo-stoer.
De vertrouwde omgeving en de
vertrouwde dingen zijn het criterium
voor de gekozen vormtaal. In de bes
te tekenkunst ligt het hoopvolle beeld
van de beeldende kunst in de toe
komst.
MEER DAN LOKALE BETEKENIS
De betekenis van deze tentoonstel
ling gaat ver uit boven 't lokale, al
dus de heer Van Wessem. De recente
aankopen door Rijk en Stichting
Openbaar Kunstbezit spreken te dien
aanzien duidelijke taal. Er is grote
vooruitgang sedert de eerste tentoon
stelling in De Lakenhal. De enkele
tentoongestelde aquarellen en olie
verven bezitten die nog niet in de
zelfde mate als de tekeningen. Het
zijn echter geen tekenen van zelf
overschatting of bravour, maar moe
ten beschouwd worden als een aan
loop tot een ontwikkeling, die naar
sprekers overtuiging even stralend
zal worden als die van de tekenin
gen.
De tentoonstelling, waarop wij bin
nenkort gedetailleerd hopen terug te
komen, is vanaf heden tot en met 3
november op weekse dagen geopend
van 35 en van 8—10 uur, 's zon
dags alleen van 35 uur, in de Boer
haavezalen, Lange Vrouwekerksteeg
12.
Een gedeelte van de Leidse Onderwaterjagersclub aan boord van de 'Mongo'.
Iedere dag bezochten wij andere
duikplaatsen en op zekere dag doken
wij op een plaats, die omgeven was
door loodrechte rosten, en waar
van het hoogste punt 260 m. boven
de zee uitstak. Hier had het water
een diepblauwe kleur, zodat alles er
nog mooier uitzag dan het in wer
kelijkheid was. Hier zagen we ook
de meeste vissen, met name merou's,
die een gewicht van 20 kg. kunnen
halen.
genomen, zodat niet haar, maar zijn
overtreding was afgekocht.
Het stond de landbouwer maar ma
tig aan, maar tenslotte lachte hij toch
maar met de lachenden in de zaal.
In Monnikendam:
Twintig jaar salaris
en geen werk
Sinds jaar en dag stond de 54-ja
rige mevr. M. K.—-S. in Monniken
dam bekend als verloskundige en ge
meentelijke vroedvrouw. Sinds bijna
30 jaar inde zij bij de gemeente trouw
het haar als gemeentelijke vroed
vrouw toekomende bedrag van
1.440.— plus de daarbij komende
vakantietoeslag en kinderbijslag, bij
elkaar ongeveer tweeduizend gulden.
Totdateen lid van de gemeente
raad gisteren ontdekte dat de ge
meentelijke vroedvrouw in de afgelo
pen twintgi jaar geen enkele keer
actief is opgetreden.
Hij diende bij de gemeenteraad een
voorstel in om de vroedvrouw nu ein
delijk maar eens (eervol) te ont
slaan en hij zei erbij, dat in voorko
mende gevallen de gemeente-arts zijn
diensten zou kunnen verlenen. Bij de
daarop volgende stemming haalde
zijn motie het net; zes vóór, vijf te
gen. Tot de vijf die tegen stemden
behoorden twee wethouders.
Op de vraag waarom zij tegen wa
ren antwoordden zij „dat 't hier een
historisch gegroeide situatie betrof
en dat men het er beter bij kon la
ten". Monnikendam heeft dus nu
geen officiële vroedvrouw meer. Dit
betekent echter niet, dat mevr. K.S.
voor het laatst geld heeft geïnd, de
mogelijkheid bestaat n.L nog dat zij
op wachtgeld gesteld zal moeten
worden.
Met zijn negenen
op duikvakantie
op eiland Ibiza
/^NDER EEN stralende blauwe he-
mei vertrok op zondag 17 sep
tember, de Leidsf O.J.C. (onderwater
jagers club) naar 't eiland Ibiza, een
der Balearen, gelegen ten Oosten van
Spanje op ongeveer 70 mijl ten z.w.
van Mallorca.
Na een lange vermoeiende reis,
eerst per trein en later per boot, kon
den wij dinsdagochtend voet aan
wal zetten op Ibiza, het eiland, waar
de Carthaagse veldheer Hannibal
zijn beroemde boogschutters van
daan haalde en dat later zo sterk on-
de Hoorse invloed kwam, hetgeen nog
te merken is aan de klederdracht.
In een oude gammele bus werden
wij van het stadje Ibiza naar San
Antonio gebracht, waar wij twee we
ken zouden blijven.
's Middags doken de éerste enthou
siastelingen reeds in het water en
constateerden, dat de onder-water
wereld nog boeiender was dan men
verwachtte: nu eens rotsen, dan weer
zandvlakten en dan weer grote
grasvlakten, waarin de meest vreemd
soortige dieren van allerlei kleur leef
den.
De volgende dag werden wij ge
wekt door de warme zon en na ont
beten te hebben begaven wij ons
naar de haven om scheep te gaan
op de „Mongo',' die voor twee weken
ons vaste voertuig zou blijven. Dit
bootje bracht ons naar een prachtige
baai, waar wij intens konden genie
ten van de prachtige onderwaterwe
reld en zonodig met het geweer op
jacht konden gaan.
Romeinse resten.
QP EEN ANDERE DAG doken wij
^op een plaats, waar wij op 30
m. diepte brokstukken van amforen
van Romeinse en Carthaagse makelij
zagen. Aanvanike.lijk kwam het ons
onwerkelijk voor, maar hoe langer
wij er naar keken, hoe meer het ons
boeide. Resten van schenkkannen,
graan- en wijnkruiken lagen uitge
stald op de bodem van de zee. Jam
mer, dat persluchtapparaten op
grotere diepte zoveel lucht verbrui
ken, anders hadden wij de bodem
nog verder kunnen onderzoeken. Nu
namen enigen van ons een scherf
mee naar huis. We zijn ervan over
tuigd, dat onder het zand hele exem
plaren en waarschijnlijk ook het
schip, dat tegen de rotsen sloeg, moet
liggen.
De uitspraak van de beroemde
archeoloog Salomon Reinach kunnen
wij nu geloven: „Het rijkste museum
ter wereld is de bodem van de Mid
dellandse Zee".
Enigen van onze club ontpopten
zich als grote jagers, vooral Niels
Scheffelaar Klots, die menigmaal gro
te vissen met zijn onderwatergeweer
wist te treffen. Voor de oningewij
de zij hierbij vermeld, dat het ver
boden is met perslucht te duiken,
zodat de jager dus op eigen long-
inhoud naar beneden en terug moet.
Ernst Pauw bleek een verwoed
schelpenverzamelaar, die meerdere
malen prachtige exemplaren, vooral
naccres, mee naar boven hracht en
die zelfs eer zekere routine kreeg in
het vangen van inktvissen met de
hand. Albert Vossenpoel slaagde er
samen met Niels in, om in een vrije
duik (dus zonder perslucht) op eigen
longinhoud tot 18 m. te komen. Paul
de Blocq van Scheltinga werd met
de dag enthousiaster voor de onder
water-fotografie, die hij met zijn
eigengemaakte onderwater-camera
beoefent. Aubin Wilkens was onze
onvolprezen E.H.B.O.-man, die
vaak de helpende hand moest bie
den. Jan Kruzeman had een heel
aparte hobby: hommels en sprinkha
nen vangen voor het museum in
Amsterdam. Ulrika Oosterhof en Elly
van Duuren slaagden er in om onze
kleren telkens weer schoon te krij
gen.
r\E LAATSTE DAG zal de Leidse
O.J.C. zich altijd blijven herin
neren als de dag, waarop enigen er
in slaagden tot 40 m. onder de zee
spiegel af te dalen.
Maar aan alle goeds komt een ein
de. Na 's avonds voor het laatst in
onze „Bodega" genoten te hebben
van een glas muskatel gingen wij
de volgende ochtend naar de hoofd
stad I'biza, vanwaar de boot zou
vertrekken. Hier bezichtigden wij de
prachtige 13e eeuwse kathedraal en
het archeologisch museum, waar al
les wat op Ibiza gevonden is, verza
meld ligt.
Toen kwam het moment van schei
den. Langzaam maakte het schip,
waarmee wij vertrokken, zich van de
kade los en toen wij tenslotte de
witte huisjes aan de horizon zagen
verdwijnen, wisten wij, dat een van
onze mooiste vacanties geëindigd
was.
Twee dagen later keerden wij, ge
bruind door de Spaanse zon, in Hol
land terug.
VIC MEIJER.
Ernst Paauw gaat weer eens een kijkje nemen.
OPLOSSING: DRIE DRUPPELS
De ton wordt nooit vol! De dage
lijkse verdamping bedraagt namelijk
meer dan drie druppels
OPLOSSING: IN HET ATELIER
1 een poot van de werkbok ont
breekt; 2 de bezemsteel zit niet vast;
3 de beeldhouwer heeft geen oor; 4*
de hoed op de stoel heeft een halve
band; 5 de halsdoek heeft maar één
punt; 6 de tulp heeft geen stengel;
7 een venster in huisje staat op z'n
kop; 8 de torenhaan zweeft; 9 de
paraplu heeft geen stokuiteinde.
OPLOSSING: DE HERFST KOMT
1 blaadje in het midden; 2 rug-
stukje in jas van man achteraan; 3
pijp (man bij wijnstokken); 4 hui-
zenrtf op achtergrond; 5 korf op
Ernst Paauw en de schrijver van dit grond; 6 petklepje van jongen links
artikel, Vic. Meijer, blazen uit na een 7 stop in ton; 8 mantelzoom van
onderwatertochtje. dame.
VEERDIENST
TEXEL—DEN HELDER.
De Zaanlandse scheepsbouwmaat
schappij in Zaandam is de bouw op
gedragen van een moderne veer
pont, die dienst zal doen op het tra
ject Texel-Den Helder. Aan de zuid
kust van het eiland wordt op het
ogenblik een veerhaven aangelegd
door de N.V. Gebroeders van Oort uit
Werkendam.
De nieuwe pont, die eigendom
wordt van de N.V. Texels Eigen
Stoomonderneming, moet in mei
1963 overgedragen worden. De pont
zal zestig tot zeventig personenauto's
kunnen vervoeren, alsmede 120 rij
wielen en 600 passagiers. Door de
kortere route zal een uurdienst kun
nen worden onderhouden. Tot laat
in de avond zal nog verbinding met
de vaste wal mogelijk zijn.
