S)e ftjidóeSotvfccwit
SOEBANDRIO VERWERPT
NEDERLANDS VOORSTEL
Indonesië's standpunt
ongewijzigd
DE STRIJD OP SCHIPHOL OM EEN
RUSSISCHE VROUW
Vliegtuig met mevr.
vertrokken
Soebandrio
zegt „neen'"
Negatieve houding van Djakarta
Golub
„Violet" maakte een
zwenking
Directeur: J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDETS EN OMSTREKEN
DINSDAG 10 OKTOBER 1961
52ste JAARGANG
Telef. 2 0 9 3 5- Red. 20015, 25594 - Advert. 20826 Klachten bezorging 33839 (tossen 17.30 en 19.00 n.) - Giro 10 30 03 - Abonn. 0,59 p. w., 2,55 p. mnd., 7,50 p. kw., Franco p.p. 8.-, Adv. 17 et p. mm., Telefoontjes 1,50
De Indonesische minister van buitenlandse zaken, dr. Soebandrio, heeft
maandag in de Ver. Naties-Assemblée verklaard, dat een Nederlands plan
om het toezicht en de ontwikkeling van Nederlands Nieuw-Guinea aan de
V.N. over te dragen het vraagstuk niet zou oplossen en „niet het doel van
de vrede" zou dienen.
Hij zei, dat het plan niet een conflict tussen Indonesië en Nederland zou
voorkomen.
De kwestie zou onopgelost blijven en zou zelfs verergeren, zei hij.
Minister Soebandrio noemde acht punten in „een poging om oprecht bij
te dragen tot de oplossing van het geschil-West-Irian, dat te lang de betrek
kingen tussen Indonesië en Nederland verstoorde".
Nederland heeft dikwijls voorge
steld, het internationale gerechtshof
zich te laten uitspreken over de In
donesische stelling, dat Nederlands
Nieuw-Guinea deel uitmaakt van In
donesië. Nederland is daar nog al
tijd toe bereid.
Indien de Indonesische stelling
juist is, dat de bevolking van Ne
derlands Nieuw-Guinea van mening
is, dat zij deel van Indonesië uit
maakt, kan zulks uit een volksstem
ming blijken. Indien Indonesië dit
eerlijk meent, dient het een kans 't
te bewijzen met instemming te be
groeten.
NEDERLANDSE RESOLUTIE
Nederland heeft maandag bij het
bureau van de Algemene Vergade
ring van de Verenigde Naties 'n ont
werpresolutie met bijbehorend
memorandum ingediend, volgens
welke de Algemene Vergadering be-
Minister Soebrandio zei: 6. Het zelfbeschikkingsrecht mag eei? commissie van Verenig-
1. Het plan dat minister Luns op j" z«n toepassing niet worden mis-
26 september aan de Assemblée voor- bruikt en het mag met worden ge- Guinea in te stellen De samenstel
legde, zou het vraagstuk niet vreed- brulk' tegen de „werkelijke belan- lmg worilt m "et midden gelaten,
zaam kunnen oplossen. Sen van de bevolking van W.-Irian In de ontwerp-resolutie zijn de be-
2. Als de Nederlandse regering door omverwerping van nationale ginselen neergelegd die mr. Luns
werkelijk oprecht is in haar wens onafhankelijkheid die reeds verkre- heeft uiteengezet in zijn rede van 26
haar soevereiniteitsaanspraken op te 6e? was!'-
geven" moet dit worden verwei- .»Als het vraagstuk West-Irian
komd als het begin van de „werke- vreedzaam moet worden opgelost,
lijke oplossing van het conflict tus- ni®^ het zo^spoedig mogelijk wor
sen Indonesië en Nederland". °Pgelost
3. Om deze regeling te voltooien, ,"?e Indonesische regering is
was alleen de „ordelijke overdracht bereid baar aandeel bij te dragen in
van het bestuur in West-Irian van e®n Poging van de V.N. om t vraag-
Nederland aan de republiek Indone- stuk-West-Irian spoedig langs de
sië vereist". aangegeven lijnen op te iossen, zo-
4. „Mijn* regering zou geen be- w.el wat betreft persoonlijke en tech-
zwaar hebben als de V.N. zouden msche huIP als financiële bijstand"
bijstaan, indien dat vereist is, in de Minister Soebrandrio zei, dat „wij
verwezenlijking van zulk een plan een oplossing zoals in het plan-Luns
door het instellen van een speciale werd overwogen, zullen verwerpen
instantie of een speciaal gezagsor- en krachtig zullen verwer-
gaan, dat namens de V.N. het orde- pen",
lijk bereiken van die oplossing mo
gelijk zou maker". Zelfbeschikking
,JvmISJ!±Si" ^;5e.b^eeI?.°P De Nederlandse politiek, aldus de
nnflfhsókelbkhefd bof f o Indonesische minister, heeft voort-
hfed^n mnet bel dl nod^ id.fht d"rend het recht van zelfbeschikking
S tf. <Le voor de bevolking van West-IriaS
tot eed genegeerd. Aan deze bevolking is
verbreking van^Sale eenhfid en noch haaI 6dddkeuring; noch haar
september in de Algemene Vergade
ring.
tprrltnriaip i.rf Lrf TonS mening gevraagd, toen Nederland in
territoriale integriteit van een land .q^q nr)njpnw iminnispprrlp pn
niet te verenigen is met de doelein
den en beginselen van het handvest"
haar opnieuw koloniseerde en
in 1952 het gebied in het koninkrijk
ueii en ueginseien van nei nana vest jD„
Aan de andere kant zou Indonesië der Nederlanden opnam.
met bijstand van de V.N. zich aan
het beginsel houden dat „loyale In-
Het is duidelijk dat de Nederland-
regering het zelfbeschikkings-
donesiërs van „West-Irian" volledige recht, zo zij dit ooit zal verlenen,
verantwoordelijkheid voor de plaat- alleen zal toestaan aan die bewo-
selijke autonomie van dat gebied ners van West-Irian, die pro-Neder-
hebben. lands kunnen worden gemaakt en
die worden geleid door Nederlandse
ambtenaren en vaak door Neder
landse militairen worden geïntimi
deerd. Het gehele koloniale bestuur
kan alleen door de Nederlandse mi
litaire macht worden gehandhaafd,
zo meende dr. Soebrandrio.
NIEUW GUINEA
r\E INDONESISCHE minister van
buitenlandse zaken Soebandrio
heeft gisteren het antwoord van zijn
regering gegeven op het Nederlandse
voorstel om Nederlands Nieuw-Gui
nea te internationaliseren. Als men
in Nederland nog een klein hoopje
Foto: onder escorte van de koninklijke marechaussee begeeft mevrouw Golub zich naar het vliegtuig. Op de
voorgrond adjudant F. Veldtman.
Omtrent het incident op Schiphol tussen de Russische ambasa-
deur en de Koninklijke Nederlandse Marechaussee, over het al of
niet vertrekken van de Russische mevrouw Golub, wier man, een
chemicus, politiek asyl heeft gevraagd, wordt bericht dat het Rus
sische vliegtuig vannacht, na uren gewacht te hebben, met het
gezelschap Russen, waaronder ook mevrouw Golub, is vertrokken.
Intussen is het incident uitgegroeid tot een diplomatiek conflict,
want zowel de Russische ambassadeur Ponomarenko als de Ne
derlandse regering hebben protesten tegen het gebeurde ingediend.
CONFLICT UITGEGROEID TOT
DIPLOMATIEK INCIDENT
De permanente vertegenwoordiger
had, dat Djakarta deze uitweg uit de van Nederland bij de Verenigde Na-
impasse zou aangrijpen om een be- ties, mr. C. W. Schiirmann, heeft
vredigende houding aan te nemen, na Soebandrio's rede gezegd, het te
bijv. door in te stemmen met een betreuren, dat Indonesië zo gauw en
referendum onder de Papoea's - dan zonder erdere studie „een negatie-
heeft Soebandrio ook dit ge- ve houding" jegens het Nederlandse
0 ringe vleugje goedgelovigheid plan heeft aangenomen.
volkomen weggeblazen. Zijn
antwoord komt hierop neer: „Nieuw
Guinea is van ons, derhalve moet het
aan ons worden overgedragen en
niet aan de V.N.".
Maar die praemisse „N. Guinea is
van ons" is nu juist het twistpunt;
dat is de juridische vraag, waarop
Indonesië nog altijd weigert een uit
spraak van het Internationaal Ge
rechtshof te aanvaarden. Nederland
is nog altijd bereid, de vraag aan wie
de souvereiniteit over N. Guinea be
hoort, voor te leggen aan het Inter
nationaal Gerechtshof, maar Djakar
ta is daartoe niet bereid. Ook een
volksstemming verwerpt de Indone
sische regering, want Nederland zal
er wel voor zorgen (met de punt van
de bajonet natuurlijk!) dat deze ten
gunste van Nederland uitvalt, zegt
men. Daarbij ziet men grandioos over
het hoofd, dat deze volksstemming
onder toezicht van de VN zou moe
ten worden gehouden; dat de (vol-
gels Soekarno zo bloedig onderdruk
te) Papoea's dan een unieke gelegen
heid zouden hebben om onder het
Nederlandse „koloniale juk" uit te
komen; en tenslotte, dat Nederland
verklaard heeft, zich niet te zullen
verzetten, wanneer zou blijken, dat
de Papoea's de voorkeur aan Indo
nesië geven.
Het kan moeilijk redelijker.
Maar redelijkheid is in de inter
nationale politiek een vergeten be
grip. Niet de redelijkheid maar het
eigenbelang geeft de doorslag. Dat is
ook de reden, waarom de communis
tische landen de Indonesische aan
spraken steunen; Moskou ziet een
toekomst in Indonesië en derhalve
steunt het alle eisen, welke Indonesië
nu of in de toekomst zal stellen ten
koste van niet-communistische lan
den.
Nederland heeft thans een resolutie
bij de Ver. Naties ingediend, waarin
formeel de uitzending van een Uno-
commissie naar N. Guinea wordt
Hoogstraat-Leiden
Historische optocht in Alkmaar
voorgesteld. „Kom maar eens kijken, Ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de 8 oktober-vereniging
het verplicht U tot niets". Wij zijn „Alkmaars Ontzet", is gisteren In Alkmaar een grote historische optocht
benieuwd wie er vóór en wie er tegen gehouden. De foto laat zien hoe de Alkmaarse stedemaagd op een grote
rullen stemmen. praalwagen door het oude stadje trok.
Om vijf uur gistermiddag werd
bekend dat de kwestie inmiddels tot
een diplomatiek incident was uitge
groeid. Toen liet de Sowjet-ambassa
deur namelijk een aantal buiten
wachtende verslaggevers naar bin
nen roepen en legde met behulp van
een tolk de volgende verklaring af:
„Zoals u weet bevindt de Sowjet-
burger Golub zich thans bij de Am
sterdamse politie. Zijn vrouw, de
Sowj et-burgeres Alexsjeva heeft, zo
als de Nederlandse kranten reeds
hebben geschreven, geweigerd haar
man te volgen. Zij wil naar de Sow-
jet-Unie terugkeren met een groep
toeristen, die van plan was vandaag
af te reizen. Maar haar paspoort be
vindt zich bij de Nederlandse politie.
Toen wij over dit vraagstuk met de
heer Van Bruggen van het ministerie
van buitenlandse zaken in Den Haag
spraken, werd ons verklaard dat
mevrouw Golub haar pas terug zou
worden gegeven en dat de Amster
damse politie (de ambassadeur be
doelde waarschijnlijk de koninklijke
marechaussee) daarover orders heeft
gekregen. Toen mevrouw Golub ech
ter op Schiphol aankwam, speelde
zich daar „een ongehoorde scène af',
aldus de ambassadeur. „Inplaats van
het paspoort terug te geven heeft de
politie getracht mevrouw Golub vast
te houden en daarbij deinsde de po
litie er niet voor terug tegen het am
bassadepersoneel inclusief de ambas
sadeur fysiek geweld te gebruiken."
NAAR DEN HAAG
Om twintig minuten over vijf ver
liet de Sowj et-Russische ambassa
deur per auto Schiphol. Hij liet be
kend maken dat hij zich naar minis
ter-president De Quay in Den Haag
zou begeven.
Voordien had de ambassadeur zich
met een protest-telegram, dat vanaf
Schiphol werd verzonden, tot het
Nederlandse ministerie van buiten
landse zaken gewend. In dit tele
gram, dat in het Engels was gesteld,
zette de ambassadeur ook uiteen dat
er fysiek geweld tegen ambassade
personeel gepleegd was en dat de
politie (opnieuw wordt de konink
lijke marechaussee bedoeld) de deur
van het Aeroflot-kantoor bewaakte.
De ambassadeur noemde dit een
bijzonder ernstige zaak, die verstrek
kende gevolgen kan hebben. „Wij
vragen onmiddellijke teruggave van
het paspoort en eisen dat ons geen
haarbreed meer in de weg zal wor
den gelegd," zo luidt het slot van het
telegram.
Nadat in het Aeroflot-kantoor dit
telegram was voorgelezen, beant
woordde de ambassadeur via de tolk
vragen der verslaggevers. Daarbij
bleef de ambassadeur op het stand
punt staan dat niemand het recht
had mevrouw Golub apart in een
kamertje te roepen. Ook de mare
chaussee niet. Men diende haar
slechts terstond en in het bijzijn van
ambassadepersoneel het paspoort te
overhandigen.
Dat de politie eist, dat zij zich zal
melden en dat zij daarbij zonder be
geleiding bij de politie wordt geroe
pen, wekt bij mij geen vertrouwen",
zo meende de ambassadeur, „boven
dien heeft mevrouw Golub in dit
verband haar eigen mening".
Met toestemming van de ambassa
deur mochten verslaggevers via de
tolk vragen tot mevrouw Golub rich
ten. Ondanks grote zelfbeheersing en
de spanning van deze voor haar ver
moedelijk zeer tragische dag, slaagde
zij erin niet alleen haar tranen te
bedwingen, maar zonder aarzeling
uitvoerige antwoorden te geven.
Wel kon men daarbij duidelijk zien
dat zij zenuwachtig was. „Ik heb de
wens naar het vaderland terug te
keren," zo vertaalde de tolk haar
eerste woorden.
Herhaaldelijk naar het verlaten
van haar man gevraagd, zei zij „Ik
houd zeer van mijn man en ik ben
er zeker van dat hij mij zal volgen.
Ik heb hem een brief geschreven en
ook een brief aan het Nederlandse
ministerie van buitenlandse zaken."
dit Russische kantoortje om vijf over
half negen.
Bij het overleg in het Aeroflot-
kantoor waren behalve mevr. Golub,
de procureur-generaal en de Russi
sche ambassadeur, ook de chef van
de Amsterdamse vreemdelingendienst
en de commissaris IJ. Taconis van
de rijksrecherche aanwezig.
(Vervolg op pag. 3)
WITTE KRUIS
X DE echte
PIJNSTILLER
tegen hoofdpijn, kiespijn,
griep, reumatische pijnen, etc.
De wervelstorm „Violet", die Ja
pan bedreigde, heeft op het laatste
ogenblik een zwenking naar het oos
ten gemaakt en beweegt zich nu in
noord-noordoostelijke richting over
de Stille Oceaan.
Het weerkundig bureau in Tokio
deelde mee, dat de wervelstorm nu
waarschijnlijk niet het gebied van
de hoofstad zal treffen. Wel kunnen
windstoten in het randgebied van de
storm schade aanrichten.
Maandag te middernacht plaatselij
ke tijd bevond „Violet" zich op 160
km ten zuid-oosten van het eiland
Hasjijo Djima.
Zoekt U een
SCHOORSTEENKLOK,
WANDKLOK of WEKKER?
v. d. WATER,
Haarlemmerstraat 207, heeft het
De beste merken:
Junghans, Kienzle, Mauthe,
(Advertentie)
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Omstreeks acht uur arriveerde de
procureur-generaal, mr. H. R. de
Zaaijer, tevens fungerend directeur
van de politie, in gezelschap van
commissaris Taconis van de rijks
recherche en de chef van de vreem
delingendienst, commissaris mr. L.
van Haaren, op Schiphol. Nadat de
procureur-generaal zich over de
kwestie volledig had laten inlichten
door luit.-kolonel H. Ellerbroek, cdt.
van de vijfde divisie van de Konink
lijke Marechaussee, begaf het gezel
schap zich naar de in neonlicht ba
dende, nog steeds door een grote
menigte bezette vertrekhal. Er moest
bijna vrij baan voor het gezelschap
worden gemaakt, toen het naar het
kamertje wandelde waar zich 's mid
dags de korte veldslag had afge
speeld. Maar op dit Nederlandse ter
rein werd het voorgenomen onder
houd met mevrouw Golub niet ge
voerd. Na vijf minuten ging de deur
weer open en wandelde de procureur
-generaal aan het hoofd van het ge
zelschap langs de passagekantoren
in de vertrekhal naar het kantoor
van de Aeroflot. Hier bevond zich
nog steeds mevrouw Golub, nu al
leen nog in gezelschap van de Rus
sische ambassadeur. Het onderhoud,
waarin zij er de Nederlandse autori
teiten dus over kon inlichten waarom
ze naar Rusland terugkeert, begon in
Aanhoudend zacht
De Bilt, dinsdag 10 uur
Het KNMI deelt mede:
In het Alpengebied is de barome
ter boven 1030 mb gestegen. Het bo
ven Zuid-Rusland aanwezige hoge-
drukgebied heeft hierdoor een uitlo
per gekregen, die zich tot over Span
je uitstrekte. Langs de noordelijke
rand van dit gebied met hoge baro
meterstanden bewegen over de Brit
se eilanden kleine toringen naar het
noordoosten. Ze bewerkstelligen een
vrij krachtige aanvoer van zachte
lucht naar onze omgeving, het ziet
er naar uit, dat deze aanvoer ook
morgen nog doorgaat. Je kans op re
gen blijft klein.
ZON- EN MAANSTANDEN
11 Okt.: v.m. 4.20; n.m. 4.34.
Hoogwaterstanden
11 Okt.: zon op 06.57; onder 17.56;
maan op 08.27; onder 19.05.
KORRELTJE
Niet altijd zijn zorgen zo groot als
e schijnen.
