Koersend op de
KRABNEVEL
5
TUINIER MET PLEZIER
1
Kring
Duinstreek van L.T.B. veehouders
besprak hulpverleningsdienst en
melkprijsbeleid
VRIJDAG 6 OKTOBER 1961
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
DE EERSTE KOSMISCHE VUURTOREN
door W. Vogt
Als de schepen bij nacht komende uit de Noordzee, de reede van
Texel willen bereiken, koersen zij veilig door het nauwe Schulpen-
gat, indien zij een paar kustlichten waaronder de vuurtoren van
Huisduinen in één lijn weten te houden. Dat is voor de zeeman
gesneden koek in de aardse navigatie. Maar dan heeft hij ook
„landmerken" nodig. Misschien daérom definieerde eenmaal een
marine-offioier „het land" als „een steenachtige verheffing van de
zeebodem, geschikt tot het plaatsen van lichtbakens voor de zee
vaart'. Maar hoe komt de „kosmonaut" nu aan zijn bakens
NERGENS HOUVAST
De ruimte kent geen „onder" geen
„boven", geen „links" of geen
„rechts"! Nergens ..land," nergens
houvast. Alleen maar „ruimte". En
dan nog eindeloos! Om een raket in
de goede richting te houden, kan
men, bij de afstanden waar het in de
ruimtevaart om gaat, er niet op ver
trouwen, dat de instrumente er wel
voor zullen zorgen, dat hij geen
haarbreed van zijn weg afwijkt.
Een goed sporende auto kan mis
schien kilometers op een kaarsrech
te weg voortrijden, zonder de nood
zaak van bijsturen. Maar éénmaal
komt toch het ogenblik van de klei
ne afwijking, die zich *eeds verdroot.
Er is dus ook in de kosmos een
behoefte aan 'n vast, aan zijn plaats
gebonden, geleidelicht, waarot aan
gestuurd kan worden. Een geleide
licht, dat, zodra het even ui+ het
oog dreigt te geraken, automatisch
zorgt voor een richtingscorrectie.
Hoe komt men aan zo'n geleide
licht? Het lijkt een onoplosbaar pro
bleem.
STERRESCHIJNSEL IS TE ZWAK
Er zijn sterren genoeg, die voldoen
de zijn als vast punt. Maar haar
licht is veel te zwak om het enige
WIE HEEFT DE MEESTE BOTER OP HET BROOD
Onderschrift foto I. Radio-telescoop
van de Russen in de ruimtebasis in
Kazachstan, bij het Aralmeer. De
Amerikaanse U2 werd hiermee ont
dekt.
Onderschrift foto II. De kapsule van
de „Loenik Hl", die achterkant
Maan fotografeerde koerste op de
signalen van de Krabnevel.
werking te laten verrichten. Met
de lichtstralen van sterren kan men
een mechanisme niet in beweging
brengen. Er is meer „fut" voor no
dig. Bovendien: een ste- is een te
eng begrensd punt. Evencis 'n vuur
torenlicht moet het signaal enige
ruimtelijke wijdte bestaan.
De ruimtevaart zou misschien al in
haar eerste onoplosbare probleem
zijn blijven steken, als de radio-astro-
nomie niet tijdig uitkomst had
geboden. Zij levert 'n kosmisch ge
leidelicht, dat zover weg staat, dat
het voor praktische doeleinden on
beweeglijk en onveranderlijk is.
Dat kosmisch geleidelicht is de Krab
nevel.
WAT IS DE KRABNEVEL
Het is een hemelobject in het sterre-
beeld de Stier. De enorme, rode
ster Aldebaran behoort er toe. Ze is
gemakkelijk te vinden, wanneer men
op een heldere avond naar het aan
iedereen welbekende sterrebeeld
„Orion" kijkt. Even ver schuins
rechts omhoog, als „Orion" lang is,
ziet men Aldebaran. Ze is even rood
als Mars; 't kan niet missen. In de
constellatie „Stier" bevindt zich de
Krabnevel.
Het is een wazig vlekje dat 1000
parsecs van ons verwijderd is. De
„parsec" is de „centimeter" van de
astronomen. Zij vertegenwoordigt de
afstand, die een lichtstraal in 3 jaar
aflegt.
Rekenaars onder de lezers kunnen
aan de slag, om die afstand te be
rekenen, als zij weten dat het licht
in één seconde 300.000 km aflegt. En
denkt er dan om De Krab
nevel is duizend van die .parsecs"
vèr
DE EXPLOSIE IN 1054
De Krabnevel vormt de resten van
een ster, die in het jaar 1054 is ont
ploft met zulk eenkosmisch geweld,
een aardse waterstofbom er ter
nauwernood een natté lucifer bij is!
Onderschrift foto Hl: De Krabnevel,
zijnde de overblijfselen v:n een ster
die in het jaar 1054 ontplofte, met
een geweld, dat gelijk staat met de
explosie van 10M dat is één 1
met 24 nullen - waterstofbommen.
De wolk heeft een middellijn van
48 biljoen km!
De effecten van deze explosie laten
zich nog altijd merken in de vorm
van zeer krachtige radiogolven, die
met behulp van radio-reflectoren
zoals er een bij Dwingelo in Drente
staat kunnen worden opgetekend.
In mindere mate is ook onze zon
zulk een bron van heel bijzondere
radio-golven. De moderne ruimtera
ket, die een nauwkeurige baan moet
afleggen, koerst op de radio-signalen
zowel van de Krabnevel als van de
zon. De belde richtingen worden ge
durende de vlucht aan deze beide
hemellichamen getoetst, volger de
zelfde beginselen, waarmee de zee
man het Schulpengat binnenvaart.
De theoretische koers gaat in de
vorm van een „tape", dat is een
geperforeerd lint, in het .aketten in
strumentarium r»"2. Deze ideaal-
koers wordt voortdurend vergeleken
met de werkelijke koers, clie de raket
neemt, volgens de afwijkingen die
optreden met de binnenkomende ra
dio-signalen der hemellichame:..
De daarvoor vereiste ingewikkelde
berekeningen worden In een omme
zien door een electronische rekenma
chine gemaakt. De uitkomsten van
de Waarnemingen dienen onmiddel
lijk tot het aanbrengen van correc
ties in de koers, indien zulks nodig
mocht zijn.
De Amerikaanse „Atlas" wordt op
deze wijze door de Krabnevel in de
baan gehouden. Ook de Russische
„Loenik UI" die foto's maakte
van de achterkant van de maan
zou met dit koersbepalend mecha
nisme zijn uitgerust.
m
*1
JAARLIJKS VERBRUIK VAN BOTEREN MARGARINE
PER INWONER (IN KG.)
n
c
:J»
n
"O
"O
c
E
■D
2
O
e
V
c
O
O»
CQ
O
3
'5
O
O
c
II
c*
Ld
w
a
Jr
3
k
c
IN SCANDINAVIë EN NEDER
LAND EET MEN DE MEESTE
MARGARINE
Allemaal werken wij voor ons da
gelijks brood, maar liefst hebben wij
op dit brood ook boter of margarine.
Wat dit laatste betreft verschillen
de smaken natuurlijk, terwijl ook 't
prijsverschil tussen boter en marga
rine een belangrijke rol speelt. Dat
het echter niet alleen de prijs is die
het verbruik van boter en margari
ne bepaalt, blijkt uit het lage ver
bruik in de Ver. Staten. Van de lan
den in onze grafiek zijn het de Ver.
Staten die tot de laagste verbrui
kers behoren. De Amerikanen geven
dus kennelijk de voorkeur aan een
boter, en margarineverbruik dat hun
voeding niet te vet maakt. In Scan
dinavië daarentegen is het verbruik
van boter en margarine dusdanig,
dat deze landen tot de grootste ver
bruikers van boter en margarine
moeten worden gerekend. Nederland
dat 8-10 pet. van de wereldhandel in
boter voor zijn rekening neemt, is
zelf een van de laagste boterverbrui-
kers ter wereld. Het is vooral het
prijsverschil met margarine dat hier
een grote rol speelt. Het margarine-
verbruik van Nederland behoort
echter tot een van de hoogste ter
wereld. Noorwegen spant de kroon,
het boterverbruik is hier bijna het
laagste ter wereld. Voor de boter
moet men nu in Finland zijn, want
met een jaarlijks verbruik per in
woner van ca. 15 kilo, staat dit land
aan de spits in onze grafiek.
SASSENHEIM
Gisteravond heeft de vakgroep- reerd, dat gunstig was geweest met
voorzitter, de heer M. P. van der volop gras en vlot-verlopen werk-
Weijden, twee zeer belangrijke onder- zaamheden.
spreker mede, dat, gezien de noodza- zitterschap van'de heer C. Donker
kelijkheid van goede voorlichting, er haar jaarvergadering gehouden in 't
weer enkele cursussen gehouden zul
len worden op het gebied van vee
teelt.
werpen toegelicht voor de leden van
de L.T.B. „Kring Duinstreek".
Over het algemeen kon, volgens de
heer Vergeer, geconstateerd worden
dat het veeteeltbedrijf lonend was,
Het eerste onderwerp, dat de aan- al uit20ndering
dacht vroeg was de m oprichting „sll,nrnd„rti°
zijnde hulpverleningsdienst. Uitvoerig
besprak de heer Van der Weyden
deze reeds in verschillende centra
van ons land met succes gestartte
diensten, waarbij de leden zich ver
enigen in een stichting, die dan een
vaste kracht aanstelt, om boeren die
ziek zijn of met vavantie wensen te
gaan, te vervangen.
Buiten de hulpverlening, waarbij
dan ook nog losse krachten kunnen
worden igneschakeld, is de boer ver
plicht de vaste kracht één week in
dienst te nemen.
De kringvoorzitter, de heer P. F.
Vergeer, vroeg de mening van de
flink bezette vergadering. Dit na een
uitgebreid discussie. Het antwoord
was, dat het overgrote deel der aan
wezigen met de oprichting kon in
stemmen, gezien het grote belang van
hulp bij ziekte op het bedrijf, zeker
als het eenmansbedrijven betreft.
De heer Vergeer waardeerde de
spontane instemimng en zegde toe, dat
de werkzaamheden krachtig zullen
worden voortgezet.
De melkprijzen.
Het tweede onderwerp, dat de heer
Van der Weijden in het licht plaat
ste, was het veel besproken melkprijs
beleid. De ontstemming hierover is
groot. Ondanks het feit der kosten
stijging, gaat de garantieprijs, bere
kend over 6.5 miljard liter melk
jaarproductie, met één cent omlaag.
Als de melkproductie nog meer wordt
opgevoerd (volgens de heer v. d.
Weyden is dat mogelijk) zal er een
modus gevonden moeten worden
voor een goede beloning.
Het zal steeds moeilijker worden
het afzetgebied van melk en melk
producten te behouden en spr. wees
op het EEG-verband, waarin vele
landen er toe overgaan hun eigen
melkproductie belangrijk te verho
gen. In dit verband zag spreker de
garantieprijs in de toekomst betaald
worden over pl.m. 90 pet. van de
melkopbrengst. De rest zal de vee
houder dan op moeten voeren aan het
jonge vee. Er zal nog heel wat water
bij de wijn gedaan moeten, eer men
tot een bevredigend melkprijsbeleid
is gekomen, was de slotconclusie van
de heer Van der Weijden.
clubgebouw van de biljartvereniging
,,'t Soldaatje". Voor het uitspreken
van het welkomstwoord werd één
minuut stilte in acht genomen voor
de overleden leden van het afgelopen
jaar, wijlen de heren P. Beelen en
W. de Roode.
Het jaar overziende, was de voor
zitter ervan overtuigd, dat zowel
competitie als kampioenschappen
sportief verlopen waren,
belangstelling heelt BÜ de ingekomen stukken bevond
zich een schrijven van de biljartver-
SASSENHEIM
Biljartkring
„Bollenstreek" hield
jaarvergadering
van haar 40-jarig bestaan. Van de
biljartvereniging „De Turk" was een
verzoek binnengekomen om de C en
D-klassen een halve competitie extra
te laten spelen. Hier werd goedkeu
ring aan verleend.
Bij de bestuursverkiezing werd de
heer N. Warmerdam van de biljart
vereniging ,,'t Soldaatje" aan het be
stuur toegevoegd. In de kascommissie
kregen zitting de heren A. P. van
Nassau en ,C. Juffermans, reserve
werd de heer H. Wolvers. Als afge
vaardigde naar de bondsvergadering
op 14 januari a.s. worden benoemd
de heren F; Vink en W. J. ten Have.
In de strafcommissie hebben zitting
de heenr J. v. d. Plas, J. v. d. Lans
en B. v. d. Voort.
Hierna maakte het reglement een
punt van bespreking uit. Vastgesteld
werd, dat er in ieder clublokaal
iemand aanwezig moet zijn om moei
lijkheden bij wedstrijdgeschillen te
voorkomen. Het clubblad, dat voor
heen, wat de bezorging betreft, wel
eens wat te wensen overliet, zal de
leden nu per post bezorgd worden,
zij het dan met dertig cent verhoging
per jaar.
Met algemene stemmen werd een
voorstel van het bestuur aangenomen
om op straffe van boete elke aange
sloten vereniging le verplichten bin
nen twee maanden aan haar finan
ciële verplichting te voldoen.
Tot slot wekte de voorzitter de le
den op tot een gezellige, maar vooral
sportieve strijd op het groene laken
in de a.s. competitie.
NOORDWIJKERHOUT
Geboren: Cornelis P. H. z. v. A.
C. Bader en J. C. van der Poel. Cla-
Onder grote
de opbrengst de kring „Bloembollenstreek" van de eniging „Flora" uit Noordwijk, die
van de melkproductie. Vooorts deelde Kon. Ned. Biljartbond onder voor- op 14 oktober a.s. het feit herdenkt
In zijn openingswoord had de heer
Vergeer het afgelopen jaar gememo-
HANGPLANTEN
Bijna een ieder heeft tegenwoordig een of meer
klim- of hangplanten aan de muur hangen. De klim
planten worden langs draad geleid of met muur
punaises en haakjes aan de wand bevestigd. Hang
planten maakt men niet vast en de scheuten hangen
vrij omlaag, de potten moeten dus wat hoger aan de
muur staan of worden opgehangen. Sommige soorten
kunnen na enige jaren te groot worden voor het be
schikbare muurvlak, we maken ze dan in het voorjaar
voorzichtig los, snijden ze terug en kunnen ze tevens
verpotten. Ook moet men erop letten, dat aan het
begin van het stookseizoen de bladeren niet verdorren
door de hoge temperatuur en de droge lucht. Regel
matig besproeien kan dit voorkomen. Een paar sterke
planten voor de kamer zijn:
Vaderplant - Tradescantis - met spitse blaadjes, die
zilverachtig, wit- of roodbont zijn gekleurd. Het is een
sterke hangplant, die gemakkelijk stekt en een koele,
wat beschaduwde plaats moet hebben.
Russische wijnstok - Cissus - een klimplant, die zelfs
in een donkere kamer nog wil groeien, maar felle zon
slecht verdraagt. De plant groeit hard en kan in korte
tijd de hele wand bedekken.
Bonte grasplant - Chlorophytum - een van de sterk
ste hangplanten, met bontgestreepte bladeren. Aan de
hangende stengels komen kleine, witte bloemen, die
worden gevolgd door nieuwe plantjes. Het is een plant
die voedzame grond en veel water verlangt.
Klimop - Hedera - Dé kleinbladige soorten zijn ster
ke klimplanten, die het met weinig licht kunnen stel
len, doch wel een koel plaatsje verlangen.
MOESTUIN
Niet altijd beschikt men over voldoende ruimte om
de groente op te bergen in kelder of schuur. Wanneer
men grote hoeveelheden moet bewaren, kan dit heel
goed buiten gebeuren. Men graaft een ondiepe kuil
met aan weerszijden een greppel om het regenwater
af te voeren. Op een laagje stro of plastic stapelt men
de groente, die weer wordt afgedekt met een dikkere
laag stro. Tenslotte spreidt men een dunne laag grond
over deze afdekking uit, de hoeveelheid grond kan
men bij grotere koude wat dikker maken. Omdat de
groente moet „ademen", steeks men een paar buizen
boven door de kuil. Zo kunnen,, wortels, bieten en
aardappelen worden bewaard, naar behoefte haalt men
gedurende de winter de groente uit de kuil. Deze moet
echter steeds weer goed dicht worden gemaakt en
vooral bij strenge vorst niet open blijven liggen.
FRUITTUIN
Om een indruk te geven van de hoeveelheid fruit,
die wordt geoogst van de verschillende boomvormen,
kan het volgende overzicht worden gemaakt: Een
hoogstam neemt een cirkel in beslag van ongeveer tien
meter doorsnede, draagt na 8 jaar voldoende vruch
ten en levert dan per boom circa 50 kg fruit op. Struik-
vormen plant men op 35 meter afstand, ze dragen
na 46 jaar en kunnen dan 100 kg fruit geven op
hetzelfde oppervlak als één hoogstam. De haagvorm
tenslotte plaatst men op 12 meter afstand, men kan
reeds na 2—3 jaar behoorlijk fruit oogsten en van
weer hetzelfde oppervlak is dan ongeveer 100 kg te
verwachten. Natuurlijk speelt hier grond, soort, ras
en verzorging een grote rol en zal een hoogstam lan
ger dragen dan de kleine vormen.
NOG MEER ITALIANEN ONT
SLAGEN BIJ HOOGOVENS
De zes Italiaanse arbeiders van
„Hoogovens" in IJmuiden, die gis
termiddag om twee uur weigerden
om aan het werk te gaan, zijn in
middels over de grens gezet. Bij het
opkomen van de werkploeg van tien
uur gisteravond staakten zeven ar
beiders en vanochtend om zes uur
waren nog twee Italianen niet be
reid de werkzaamheden te hervat
ten. Deze groep van negen man is
reeds ontslagen en zal eveneens het
land worden uitgewezen.
GEDOOD DOOR RANGEER
LOCOMOTIEF
De 67-jarige C. v. Batenburg is
gisteravond door een trieste samen
loop van omstandigheden om 't le
ven gekomen in het Rotterdamse
havengebied. Hij werd op de Paral
lelweg, bij de terreinen van de Hol
land-Amerika-Lijn, gegrepen door'n
kleine rangeerlocomotief en op slag
gedood. Vermoedelijk heeft de man,
nadat hij de op het spitsuur zeer
drukke Parallelweg was overgesto
ken, geen erg gehad in de kleine
locomotief, die op het onbewaakte
spoor langs de weg naderde met een
snelheid van niet meer dan 5 km per
uur. De begeleider, die voorop de
locomotief stond, heeft nog ge
schreeuwd om hem te waarschuwen
maar toen was het al te laat. De man
kwam onder de locomotief en werd
overreden.
DODELIJK ONGEVAL
Vanmorgen heeft zich op rijksweg
26, onder de gemeente Culemborg,
een botsing voorgedaan tussen een
personenauto, bestuurd door de 53-
jarige G. J. J. L. uit Den Bosch en
een vrachtauto, bestuurd door A. C.
M. v. H. uit Veghel. De heer L. was
bezig met inhalen toen hij frontaal
tegen de vrachtwagen botste. Hij
werd op slag gedood. Zijn auto is
geheel vernield. De heer A. C. M. v.
H. kreeg lichte verwondingen.
De 50-jarige J. Th. Klant uit
Den Haag is gisteren door een bus
van de HTM gegrepen op de hoek
van de Zusterstraat en de Loosduin-
se kade. Hij overleed ter plaatse.
K. verleende geen voorrang aan de
bus.
zina C. M. M. d. v. P. J. C. van
Waas en H. M. J. van der Ploeg.
Ondertrouwd: A. M. van der Zwet
en J. P. A. A. van Denzen.
Getrouwd: P. G. Geerlings en C.
M. van der Ploeg. J. W. P. van Leeu
wen en A. C. Lammers. W. P. J.
Warmerdam en G. A. M. van Paridon.
H. J. Dofferhoff en J. H. M. van En
geland.
Overleden: Wilhelmus A. Prins,
ongeh. 38 jaar.
RIJNSBURG
Aanbesteding fan groot riolerings
werk De dienst van gemeentewer
ken heeft maandag een openbare
aanbesteding gehouden voor 't aan
brengen van ongeveer 4600 meter
riolering. Voor deze aanbesteding
schreven achttien aannemersbedrij
ven in. Van hoog naar laag luidt de
uitslag: Joh. Dienaar Zn, IJmui
den 572.000; Velthuyzen en Van
Hiften, Haarlem 563.000; J. Stam,
Voorschoten 559.000; J. Mens, Lis-
se 548.000; D. de Rooy, Badhoeve
dorp 537.000; W. v. Vegten, Kou
dekerk a. d. Rijn 535.000; firma
Klaveren en Koomen, Voorschoten
534.000; Gebr. Van Hees, Utrecht
533.000; H. J. Vessies, IJmuiden
529.200; H. J. van Marle, Do<rn
519.000; firma A. Th. Stuifzand,
Leiden 518.000; A. Hogeboom, Rijp-
wetering 516.500; C. A. Langeveld,
Alphen a. d. Rijn 506.000; P. B. Hu
berts, De Bilt 505.000; Gebrs.
Schouls N.V., Leiden 502.800; fa.
Koster en Visser, Waddinxveen
499.000; C. M. Deerenberg en Gebr.
J. en P. v. Wijk, Alphen a. d. Rijn
498.000 en als laagste de N.V. G.
Hulsebosch uit Bloemendaal ƒ469.200.
De raming werd niet bekend ge
maakt. De gunning is nog aangehou
den.
Geboren: Neeltje, dr. van G. van
Vliet en van J. Ravensbergen; Jo
hanna, d. v. G. van Klaveren en A.
Heemskerk; Cornelia, d. v. J. van
den Bosch en A. G. van der Mey;
Gerrit Jan, z. v. C. Glasbergen en
D. van de Vegt; Hermanus, z. v. J.
de Mooy en van H. Jonker; Dick
Corstiaan, z. v. J. Zandbergen en
J. C. v.d. Oever; Jac^b, z. v. J. Tim-
mers en A. Verbree; Cornelis Hen-
drikus, z. v. G. Lafeber en G. Mink;
Jannetje Frederika, d. v. M. J. van
der Gugten en G. van den Eykel.
Ondertrouwd: J. Driebergen en H.
de Mooy; S. J. Neuteboom en J. M.
E. Sosef; F. Pijnnakken en A. H. v.
d. Burg; C. Zwanenburg en L A.
Bogerd.
Getrouwd: P. de Mooy en M.
Kromhout; J. Zuyderduyn en N. M
Heemskerk.
VOORSCHOTEN
Geboren: Petrus Johannes Marti-
nus zoon van: Van der Hoeven, Mar-
tinus Gerardus Joannes, carrosserie
bouwer en van: Van der Wielen, Lu-
ciane Gerarda Johanna Prof. van der
Waalslaan 22; Lilian Cornelia Arina
dochter van Lange, Elardus, schilder
en van Ostendorf, Anna Catharina
Hendrika, Leidseweg 171; Georgius
Cornelis Wilhelmus, zoon van Pie-
terse, Marinus, korp. KM en van Van
Gaaien, Pancratia Johanna Maria;
Margritha dochter van Meijer, Derk
Jan, vertegenwoordiger en van Wes
terbrink, Willy; Petronella dochter v.
Van Leeuwen, Adrianus, expediteur
en van Segaar, Catharina, Prof. As
serlaan 11, Bernadette Maria dochter
van Wesgteest, Wilhelmus Adrianus,
chauffeur en van Kamphues, Johan
na, Haagweg'l.
Ondertrouwd: Van der Hel, Johan
nes Wilhelmus Jozef, geb. 15 juli '29
chauffeur te Nootdorp en Dotinga[
Emma geb. 31 dec. '42 verkoopster
te 's Gravenhage; De Beer, Gerard
Adriaan, geb. 29 mei '38, vliegtuig
maker I KM te Den Helder en de
Beer, Irene Beatrix Juliana, geb. 28
sept. '41, typiste.
Getrouwd: Vermeulen, Jacobus Ni-
colaas Marie te Wassenaar en Van
der Heijden, Anna Gerarda Maria;
Van Brink, Michiel Hendrikus te
Bussum en Roelofsen, Elisabeth; Frij-
link, Paul Hendrik te Ossendrecht
en Chwierley, Ellen Emma.
