125 JAAR GROFSMEDERIJ IN HAL VAN
FABRIEK AAN DE WAARD GEVIERD
S
4
Onderscheidingen voor jubilerende van Industriëlen bood de heer De
directeur en de heer P. Barendse
Gouden feest van
zuster Adriana
SCHOOLBOEKEN
DONDERDAG 31 AUGUSTUS 1961
DE LEIDSE COURANT
van Nijverheid en Handel, de Kamer
j. rk Tfc i Jong de zilveren medaille aan van
gravure door Jan Luycken, voorstel
lende een smid met de spreuk. „Be
steedt uw vlijt te rechter tijd" over
handigde.
HET ONGELUK MET DE KABELBAAN
mm
A
V-
Foto: Een geredde vrouw is met een helikopter naar Chamonix gebracht.
Mevr. De Jong
onthulde monument
op binnenplaats
In de flensenhal van de Grofsme
derij aan De Waard te Leiden weer
klonk hedenmorgen niet het dreunen
van de smeedhamers, maar vrolijke
muziek geproduceerd door T. D.
en geroezemoes van een kleine dui
zend belangstellenden, die bijeenge
komen waren om het 125-jarig be
staan van de N.V. Koninklijke Ne-
derlandsche Grofsmederij te vieren.
Het is een geslaagde en in vele op
zichten verrassende plechtigheid ge
worden, die een hoogtepunt vond in
de onthulling van een levensgroot
monument op het terrein van de fa
briek aan de Waard door de even
eens jubilerende en danig in het zon
netje geplaatste directeur, ir M. C.
de Jong, die zijn 25-jarig jubileum
als lid van het bedrijf vierde.
Eerder op dé morgen was ir De
Jong, door een geestig speechende
Commissaris van de Koningin in Z.-
Holland, mr J. Klaasesz, hartelijk
toegesproken en onderscheiden met
de koninklijke onderscheiding: offi
cier in de orde van Oranje Nassau.
Onderscheiding viel ook te beurt aan
de bedrijfsemployé, de heer P. Ba
rendse, 45 jaar in dienst, die de zil
veren medaille verbanden aan de
orde van Oranje Nassau ontving. De
heer Barendse vertegenwoordigde
hierin eigenlijk het leger van werk
nemers, dat door werklust en loyali
teit de Grofsmederij mede heeft op
gebouwd. De heer Barendse is, zo
bleek uit de toespraak van mr Klaa
sesz, onder meer kernlid van de on
dernemingsraad en tweede penning
meester van de Leidse Chr. Bestu
renbond.
Veel functies.
Mr Klaasesz gaf een opsomming
ook van de zeer vele functies, die ir
De Jong in het openbaar leven be
kleedt, hieronder vele functies in
toporganisaties op het gebied van de
metaalnijverheid. Tot hilariteit van
de toehoorders verklaarde de Com
missaris van de Koningin, dat hij op
het eerste gezicht van deze lijst ge
neigd was het verzoek voor een on
derscheiding van de directeur van
de hand te wijzen, overwegend, dat
de directeur geen tijd zou vinden in
eigen bedrijf leiding te geven. Nade
re informaties hadden hem echter
anders geleerd en daarom was het
hem een genoegen, mede te delen,
dat het H.M. de Koningin had be
haagd, ir De Jong te benoemen tot
officier in de Orde van Oranje Nas
sau.
Op deze herdenkingsbijeenkomst
werd het welkomstwoord gesproken
door de commissaris der vennoot
schap, mr J. Kroese, die tot zijn spijt
moest mededelen, dat de president-
commissaris ir A. H. Ingen Housz,
door ziekte was verhinderd. Op voor
stel van ir De Jong werd aan de pre
sident-commissaris een telegram ge-
Mr Klaasesz speldt de heer Barendse
het eremetaal op de borst.
Onderscheiding voor de directeur,
ir De Jong.
zonden met een hartelijke wens tot
spoedige beterschap. Een telegram
met bewijs van aanhankelijkheid
zond men ook aan H.M. de Koningin.
Mr Kroese verwelkomde in zijn
openingswoord de genodigden onder
wie waren de burgemeester van Lei
den, de wethouders Menken, Stolp
en Drijber en loco-secretaris van
Leiden, mr J. Blok,
Tweede spreker was ir M. C. de
Jong, die vooral de tegenstelling 1936
1961 in het licht stelde. In 25 jaar
tijds is veel veranderd. Zo steeg on
der meer het kapitaal van het pen
sioenfonds van 300.000 tot 2Vs mil
joen gulden. Hij herinnerde aan de
moeilijke oorlogsjaren, waarin voor
al de „geitenstal" in de tabaksaan-
plant een rol speelde. Het waren
vooral de oorlogsjaren, die een hech
ter samenwerking tussen leiding en
overig personeel tot stand bracht.
Het is juist die samenwerking, die
moet bewerken, dat het bedrijf zijn
plaats in de economie van deze tijd
kan handhaven. Verminderde ar
beidstijd, hogere salarissen, aldus de
directeur moeten ook resulteren in
productieverhoging opdat men de
prijzen der producten kan handha
ven, zo nodig kan verlagen.
De burgemeester van Leiden wees
hoofdzakelijk op de grote betekenis
van de Grofsmederij voor Leiden.
Gesticht in de jaren, waarin de stad
economisch een dieptepunt moest
doorgaan, heeft het bedrijf veel aan
de welvaart van de stad bijgedragen.
Thans heeft de metaalnijverheid het
belangrijkste aandeel in de industrie
van Leiden. De burgemeester felici
teerde het bedrijf en de jubilerende
directeur.
Aardig was het, dat ook een van
de nakomelingen van de oprichter
van de Grofsmederij, de heer A. M.
H. Bake, die een achterkleinkind is
van William Archibald Bake, het
woord voerde en als blijvend aan
denken een reproductie van een por
tret van William Bake, dat thans fa
miliebezit is, aan de directeur over
handigde.
Na hem voerde het woord, de heer
J. G. Wassink, namens de onderne
mingsraad en de Fondsen aan de on
derneming verbonden. De heer Was
sink tekende het verschil in arbeids
voorwaarden tussen toen en nu. 16
Uur werken plus een tot twee nach
ten behoorde in het verleden tot de
normale zaken. Er was geen andere
ontspanning dan de kroeg. Veel is er
intussen ten goede veranderd. De
Grofsmederij kende in 1883 al een
premievrij pensioen, in 1926 werd
een pensioenfonds opgericht, wedu
we- en wezenkas, eigen ziekenkas
bestonden toen reeds.
De heer J. Bij, die sprak namens
het jubileumcomité, dat ter gelegen
heid van het jubileum uit het per
soneel is gevormd, overhandigde een
rookgarnituur voor de vergaderzaal.
De secretaresse van de directeur,
mevrouw Prins, overhandigde even
eens een geschenk, waarna de heer
N. B. v. d. Voort, sprekend namens
de personeelsvereniging, de heer De
Jong het ere-voorzitterschap inclu
sief voorzittershamer van de perso
neelsvereniging aanbood.
De heer J. G. Verhey van Wijk,
sprekend namens de Maatschappij
Pick-up
De heer N. van Ginkel gaf een
aardige schets van de loopbaan van
de directeur en overhandigde ten
slotte een pick-up met platen, be
doeld als een anker en een ketting,
die ir Jong meer dan voorheen aan
„eigen haard moet binden".
Tenslotte voerde nog het woord de
heer G. Schraa, voorzitter van de
bazenvereniging, die twee platen met
muziek van Brahms overhandigde.
Een hartelijk, welverzorgd dank
woord, waarin niemand vergeten
werd sprak ir De Jong tenslotte.
Het duizendkoppige gezelschap be
gaf zich vervolgens naar het binnen
plein, waar het door het personeel
ontworpen, vervaardigde en betaal
de monument door lakens aan het
oog onttrokken was. -
Mevr. De Jong verrichtte op ver- grote gemeenschap. De roestvrijstalen comPlex staan beiden op een
zoek van de heer J. Bij de onthul- zuil, omhoog gericht en steeds ver- ei
lingsplechtigheid. Het monument bredend, tracht dit weer te geven.
heeft een symbolische betekenis. De medewerkers, bestaande uit ad
ministratie-technisch personeel, hand-
Het monument. werkers en gepensioneerden, deden De her"™?rt aan
een zuil in driehoeksvorm ontstaan. aflatende energie zoals allen die
De oprichting van de N.V. Konink- Immers deze laatste groep vormde §even-
lijke Nederlandsche Grofsmederij op voordien ook de medewerkers. Daar vel.e medewerkers in de vroege
hechte basis gefundeerd, verklaart 't 7^-1 w; v.~t „nMat,n oio i« a* jFen e? m Ja^8 avonden hun werk
forse voetstuk, dat uit gietijzer ver- ^?wel blJ °u 2 doen' kwam het de ontwerPer -
vaardgd is en tegen roesten bestand ver^eFe„ S1"061 van het bedrijf is de wenst voor ook voor hen het monu- van de Zusters van de Voorzienig-
Aan een ziide worden vermeldt dé -^beid" het belangrijkste facet ge- ment een levend voorwerp te doen heid, haar gouder professiefeest. Niet
namen van directeuren die in de loop weSt' vandaar is hier de werkende blijven. Om dit te volbrengen zullen al die vijftig jaar heeft zij in Noord-
der tijden deze N.V bestuurden. 0m aambeeld verzinnebeeld avonds drie schijnwerpers vanuit 't wijkerhout doorgebracht, maar wel
Een der eerste produkten, een anker, voetstuk de gebogen flanken van de haar meeste en beste jaren. Duizen-
De ü-rofsmederij groeide m de loop verankert het fundament aan Leidse zuji opwaarts verlichten. den retraitanten heeft zij als een
aer tientallen jaren uit van een bodem. Deze bodem is een eiland, d6 totale hoogte is 121/* meter en moeder verzorgd, officieel als „zuster
Kleine groep medewerkers tot een immers zowel de Waard als het Zuid- het grondoppervlak bedraagt 30 m2. van de eetzaal" (belangrijk genoeg!)
De ontwerper is de heer J. Pom- maar daarnaast met vele andere at-
mée, die geassiteerd werd door de ten ties: de hernalijder vond een plank
heer Langeveld. in bed, een koudvoetige een warme
Ir. De Jong hees tenslotte de vlag kruik en dieetpatienten werden door
in top. haar nooit vergeten. Een goede moe
der is soms een strenge moeder: jeug
dige retraitanten, die wat al te ru
moerig werden, wist zij met een en
kel woord of verwonderde blik terug
te voeren naar de juiste middenweg.
Tot groter vruchtbaarheid van hun
retraite. Zo droeg zij het hare bij
voor het welslagen van ieders retrai
te, van dame of heer, jongen of meis-
In retraitehuis te
Noordwijkerhout
Zondag a.s. viert Zuster Adriana,
DE VLAG IN TOP BI] „GROF'
voor
HBS.
M.M S.
LYCEUM
GYMNASIUM
AMBACHTSSCHOOL, enz.
ZANDVUET'S
BOEK EN KANTOORHANDEL
Haarlemmerstraat 117a Leiden
(Advertentie)
De directeur van de Grofsmederij
te Leiden, ir. M. G. de Jong, hijst de
vlag in top boven het monument, dat
vanmiddag omstreeks half een door
mevr. De Jong is onthnli op het ter
rein van de fabriek aan de Waard.
T. en D. speelde bij die gelegenheid
de door de heer J. Bij gecomponeerde
jubileummars van de Grofsmederij.
Dit alles naar aanleiding van de
viering van het 125-jarig bestaan.
je.
Zuster Adriana zal erkentelijk zijn
voor een gebed van haar oud-retrai-
tanten. Dat zal zondag haar feest
nog meer tot een feest maken!
RIJKS MIDDELBARE
TUINBOUWSCHOOL TE LISSE
Voor het toelatingsexamen der R.
M-T.S. te Lisse, dat op 28 en 29 au
gustus werd gehouden, slaagden de
volgende kandidaten:
Th. J. M. Bader, Vijfhuizen; C.
Bakker, Dubbeldam; M. Bakker, Sas-
senheim; H. J. M. Beelen, Heemste-
Omringd door honderden autori- de; J. J. J. Berbée, Noordwijkerhout;
teiten heeft de minister van land- P. A. M. Blom, Sassenheim; A. P.
bouw en visserij mr. V. G. M. Ma- Drost, Lisse; J. H. M. Eijking, Keems-
rennen gisteravond de opening ver- kerk; F. A. Goemans, Hillegom; P. J.
richt van de internationale show „M. de Groot, Noordwijk; F. H. Heems-
G. 61 - al wat leeft en groeit" in het kerk, Noordwijkerhout; A. C. van der
Groninger stadspark. Met het fakkel- Klauw, Lisserdijk; M C. M. Kroon,
vuur, dat vijf wielrenners uit di- Noordwijkerhout; J. C. M. Leenen,
verse plaatsen in het noorden naar Warmond; C. J. Lommerse, Benne-
de „Martinistad" brachten en over- broek; J. W. Lommerse, Noordwij-
droegen aan wielrenner Henk Hoek- kerhout; P. van der Maarl, Abbenes;
stra uit Ureterp, ontstak hij de grote C. Nieuwenhuis, Hillegom; R. E.
vlam op het bijna twintig meter ho- Nieuwenhuis, Lisse; Th. H. A. Oost-
ge gasornament in de buitenhof van dam, Noordwijkerhout; C. P. Pen
de show. Op datzelfde mom «nt wer- nings, Breezand; G. C. M. Prins,
den de genodigden verlost uit de Voorhout; J. R. M. van Reisen, Sas-
duisternis en omstraald door de senheim; A. C. M. van Rooden, Hil-
sprookjesachtige illuminatie, waarin legom; L. Roozen, Noordwijk aan
de expositie 's avonds zal baden. Zee; H. C. M. van Schagen, Egmond-
De minister zwaaide lof toe aan Binnen; R. Th. Schilpzand, Sassen-
organisatoren, die door deze show heim; S. Th. A. Schoon, Akersloot;
de mensen in contact willen bren- L". J. C. Schoorl, Lisse; J. Th. M.
gen met de natuur. Hij toonde zich Venneman, Nederhorst den Berg; T.
zeer verheugd, dat België en Duits- Verbree, Sassenheim; J. C. P. Ver-
land hier zo actief aan meedoen, kleij, Sassenlheim; D. R. van der
Daarnaast wees hij op de grote be- V oet,Hillegom; J. J. Voges, Benne-
tekenis van de getoonde produkten broek; M. T. van der Voorn, Lisse;
voor de in volle ontwikkeling zijnde C. F. de Vries, Haarlem; J. P. de
tuinbouw in het noorden en zag de Waard, Egmond a. d.- Hoef; C. B.
hoge, gloeiende aardgasvlam als een Warmenhoven, Hillegom; P. G. War-
symbool van de bruisende energie merdam, Noordwijkerhout; D. S. Wil-
in de drie noordelijke provincies. De brink, Sassenheim; E. A. C. van Win-
tentoonstelling duurt t.m. 16 septem- sen, Warmond; W. D. Wolkers, Oegst-
^>er- geest; W. J. de Wreede, Bennebroek.
GROTE VIER VAN „TOUR DE LISSE'61"
WEER EEN MTVA-VLIEGTUIG
Op de Miva-Centrale is bericht ont
vangen, dat de paters Franciscanen
in hun missie op Nieuw-Guinea op
nieuw een Miva-vliegtuig in gebruik
hebben genomen.
Deze machine werd mgr. M. Sta-
verman eind mei aangeboden en kon
dank zij een spoedige verscheping
en montage nu reeds in dienst wor
den gesteld. Men heeft zich zo zeer
willen haasten, omdat de bedrijfs-
capaciteit terug was gelopen door het
verongelukken van een vliegtuig,
terwijl anderzijds de noodzaak van
een drukke en geregelde vliegdienst
naar de posten in het binnenland
steeds is toegenomen.
Er zijn dagen dat ruim 20 personen
en meer dan 3en ton aan goederen
door de kleine en handige Miva-
vliegtuigen op Nieuw-Guinea worden Wij publiceren nog een foto van de prijsuitreiking van de „Tour de Lisse" 1961". Van links naar rechts: E. v.
vervoerd. d. Drift, 2e prijswinnaar, J. v. Rooijen, kampioen 1961, toerbaas Jan v. Resteren en 3e prijsw. A. Wassenaar.
r
h-
