S)e£cidóe(5ou/fca/nt
Vice-president Johnson door West-Berlijn
enthousiast begroet
Amerikaanse versterkingen in West-Berliin m?e"elêew?dTnvfce™pr JdlnS"
Dat is nogal
opgelopen
Kwestie West-Berlijn voor
V.N. niet zeker
Lr zal worden
onderhandeld
Adenauer morgen
naar Berlijn
De brief van Brandt
aan Kennedy
SSSaSaSHS
MAANDAG 21 AUGUSTUS 1961
51ste JAARGANG No.
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
Directeur: J F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
Tele* 29935 Red 2001 5. 25594 - Advert. 2 0 8 2 6 Klachten bezorging 3 3 8 3 9 (tussen 17.30 en 19.00 n.) Giro 10 30 03 Abonn. 0,59 p. w., 2,55 p. mild., 7,50 p. kw., Franco p.p. 8.-, Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Na een
week wachten
„De daad, waarop wij een week hebben gewacht
Een Amerikaanse woordvoerder
son in de nacht per vliegtuig uit Ber-
aatiapbnmpn lijn naar de Otisbasis in de V.S. zal
b vertrekken om bij president Kenne
dy te Hyannis Port dadelijk verslag
De Amerikaanse vice-president Lyndon Johnson is zaterdaemid- Jreif D« °tis"
dag laat in West-Berlijn aangekomen. Hij werd op het vliegveld kaanse8 luchtmacht, ligt halverwege
Tempelhof verwelkomd door de Amerikaanse commandant generaal tussen Boston en Hyannis Port. Het
Watson, die Johnson en Brandt aan elkaar voorstelde. straalvliegtuig zou om vier uur Ne-
Zeven tanks vuurden saluutschoten af, terwijl Johnson en Watson derlandse ü-id vertrekken,
een Amerikaanse erewacht inspecteerden.
Bij aankomst op het stadhuis werd Johnson begroet door burge
meester Brandt, waarna hij enige woorden tot de verzamelde menig
te richtte.
Johnson spreekt duidelijke taal
Johnson reisde via Bonn
IJSER-HERDENKING IN
DIKSMUIDEN
Verscheidene duizenden Vlamin
gen hebben zondag te Diksmuiden
t t i u mr i" i - 7 de Vlaamse gevallenen uit de twee
In een rede tot het Westberlijnse stadsparlement zei Johnson wereldoorlogen herdacht. Op 'n mas-
onder meer, dat de huidige crisis zou kunnen worden overwonnen, sabij eenkomst werd autonomie ge-
De president wil, dat de Berlijners weten dat de beloften ten Nederlandstalige ge-
aanzien van de vrijheid van West-Berlijn en de rechten van toegang "zondag dedln'zich geen meiden-
tot de stad „onwrikbaar zijn", aldus Johnson. ten voor maar zaterdag hadden hon-
Johnson wees er in zijn rede op, dat West-Duitsland erin geslaagd derden jonge Vlaamse nationalisten
is een „economisch succes te scheppen dat over de hele wereld antö-WMlse leuzen geroepen. Het
1. j j i4» t> -4. t j u i kwam daardoor zaterdagavond tot
bewonderd wordt'. Duitsland heeft tevens een grote rol gespeeld een handgemeen met de politie. De
bij het streven naar een verenigd Europa. „Nu gaat het de voor- politie bracht drie mensen op maar
naamste rol in het wereldgebeuren spelen - van India tot Bolivia", stelde hen later in vrijheid.
In Oost-Duitsland hebben de communisten geen menswaardig S -\
leven kunnen scheppen. „Dit historische feit wordt wel degelijk in
het Kremlin begrepen. Zij stellen er prikkeldraad, bajonetten en
tanks tegenover."
Het Westberlijnse blad „Bild am
Sonntag" noemt het bezoek van
Johnson „de daad waarop wij een
Alvorens naar West-Berlijn te ver- week hebben gewacht". Washington
trekken heeft Johnson een ontmoe- is dichterbij dan Bonn. Thans is de
ting met Adenauer gehad. Terstond vertrouwenscrisis met Washington
na aankomst in Bonn voerden de gepasseerd, die met Adenauer echter
bondskanselier en de Amerikaanse nog niet."
vtce-president een gesprek, dat onge- Ook de „Welt am Sonntag" meent
veer anderhalf uur heeft geduurd, dat de twijfel onder de Westberlij-
Daarna gebruikten Johnson en Ade- ners over hun toekomst thans is ver-
nauer het middagmaal. dwenen.
Om kwart over drie verlieten Ade
nauer en Johnson de bondskanselarij TERUGKEER UITGESTELD
om zich naar het vliegveld te bege- Johnson, die aanvankelijk zondag-
ven. Een half uur later vertrok John- middag uit West.Berlijn zou ver-
son naar Berlijn. trekken heeft zijn vertrek uitgesteld
President Kennedy vertrok zon- maancjagochtend. Een woord-
dagmiddag naar zijn vakantieverblijf voer<jer van Westberlijnse senaat
in Hyannis Post, nadat hij bericht heeft meegedeeld, dat de boodschap
Ihad gekregen dat alle 1500 man troe- van president Kennedy aan burge
pen in West-Berlijn waren aangeko- meester Brandt niet zal worden ge-
men. Er was een speciale telefoonlijn publiceerd. Ook de brief van Brandt
tussen het Witte Huis en de grens- aan Kennedy is niet officieel vrij-
post Helmstedt vrijgehouden. gegeven, maar zoals bekend heeft
Generaal Lucius Clay en Charles de „Frankfurter Allgemeine" de in-
Bohlen die vice-president Johnson houd afgedrukt,
op zijn bezoek aan West-Berlijn ver- De vice-president sprak de 1.500
gezellen, hebben zondagmiddag een man Amerikaanse troepen kort toe.
bezoek aan Oost-Berlijn gebracht. Zij Uw aanwezigheid hier is een belofte
ondervonden geen moeilijkheden aan van bijstand, van Amerika's voort-
de grens. durende zorg voor het lot en de vrij
heid van Berlijn, hoe de gebeurtenis
sen zich ook zullen ontwikkelen, al
dus de vice-president.
De 360 voertuigen, die het konvooi
telde waren na enkele uren alle in
West-Berlijn aangekomen. Tijdens de
De Amerikaanse vice-president rit door Oost-Duitsland vloog 'n Rus-
Lyndon Johnson heeft de burgemees- sische bommenwerper vier maal laag
De predikant van 'n kleine
episcopaalse kerk in de Ame
rikaanse stad Philadelphia
heeft van de Britse regering
schadevergoeding gevraagd
voor het feit, dat Britse mili
tairen in 1777 het hek om de
kerk hebben gesloopt en op
gestookt omdat zij het koud
hadden. Volgens ds Koci was
het hek 18 dollar waard, maar
hij heeft uitgerekend dat dit
geringe bedrag met rente op
rente uitgegroeid is tot een-
vordering van 770.000 dollar.
Hij zei dat de Britse minister
van financiën, Selwyn Lloyd,
inmiddels de rekening heeft
gekregen. Een antwoord hier
op is echter nog niet ontvan
gen. Ds Koci verklaarde dat hij
ook akkoord zal gaan met een
geringere schadeloosstelling als
deze „redelijk" is. De betrok
ken kerk bestaat volgende
maand 200 jaar.
De Amerikaanse vice-president Lyndon Johnson is in West-Berlijn aan
gekomen om de beslissing van de Verenigde Staten om de geallieerden in
de stad te verdedigen te symboliseren. Op deze combinatie zien we boven
hoe de vice-president op stormachtige wijze door de Westberlijners wordt
begroet. Op de onderste foto zien we hem met burgemeester Brandt tijdens
de officiële begroeting op het vliegveld Tempelhof.
Eerste Amerikaanse
en Britse versterkingen
in West-Berlijn
Het eerste voertuig van de colonne
Amerikaanse troepen, die het garni-
zoen van West-Berlijn zullen verster-
ning in Oost-Duitsland zijn onmid- ken, dat in de stad aankwam, was
dellijk na het begin van de toene- de jeep van de commandant, kolonel
ming van de crisis om Berlijn in Glover S. Johns. Hij kwam na de
Oost-Berlijn opgedoken. De West- rit van 176 km over Oostduits grond-
berlijnse banken achten een dergelij- gebied om 12.30 uur Ned. tijd, bij
ke maatregel echter onwaarschijnlijk, de controlepost Dreilinden aan.
Aan de grens tussen Oost-Duits-
VALUTAHERZIENING IN
OOST-DUITSLAND
AANGEKONDIGD
De zender Rias-Berlin heeft za
terdag bekendgemaakt dat de Oost-
duitse regering voornemens is een
valutaherziening in te voeren. Nade
re bijzonderheden werden nog niet
bekendgemaakt.
Geruchten over een valutaherzie-
Brief vail Kennedy
aan Brandt
ter van West-Berlijn, Willy Brandt, over. De Russische grenswachten wa- 17 l l
zondagochtend een persoonlijke brief ren „zeer hoffelijk en zeer
van president Kennedy overhandigd, zaam", aldus een Amerikaanse
De ontmoeting had plaats in 'n villa woordvoerder,
van de Amerikaanse ambassade in
West-Berlijn. VERKLARING VAN JOHNSON
Een Amerikaanse woordvoerder
heeft meegedeeld dat de vice-presi- Vice-president Johnson zegt in zijn
gen op onderhandelingen
>TV*l Verder zei Rusk te ver-
De Amerikaanse minister van bui- wachten, dat dit jaar onderhands
land en West-Berlijn, bij de doorlaat
post Babelsberg, werd het konvooi
door Russische officieren gecontro
leerd.
Enkele duizenden Westbelijners
hadden zich geruime tijd van te vo
ren bij Babelsberg opgesteld. Velen
wierpen bloemen naar de auto's.
De commandant werd begroet door
ter niet te geloven dat het Westen burgemeester Brandt, en de Amen
de zaak nu reeds aan de Verenigde kaanse vice-president Johnson.
Naties zal voorleggen, omdat de we- De 18 gepantserde wagens voor ver-
reldorganisatie waarschijnlijk bij de voer van manschappen en 16 ge-
direct betrokken landen zal aandrin- pantserde verkenningswagens, die als
gen op onderhandelineen *»t versterking van het Britse garnizoen
Het aangekondigde bezoek van
bondskanselier Adenauer aan West-
Berlijn heeft dinsdag plaats, aldus
heeft een woordvoerder van de se
naat meegedeeld. De bondskanselier
zal besprekingen voeren met leden
van het stadsbestuur, een tocht door
de stad en langs de afscheiding met
Oost-Berlijn maken en het vluchte
lingenkamp Marienfelde bezoeken.
Hij keert dezelfde avond nog naar
Bonn terug.
Vice-president Johnson zou een
voorstel van Adenauer, zondag sa
men naar West-Berlijn te vliegen
van de hand hebben gewezen, omdat
dit als Amerikaanse inmenging in
de verkiezingscampagne zou kunnen
worden opgevat.
De burgemeester van West-Berlijn,
Willy Brandt, zou president Kenne
dy hebben meegedeeld dat het wes
ten het herstel van de vier-mogend-
hedenstatus van Berlijn moet eisen
en gelijktijdig een drie-mogendheden-
status voor West-Berlijn moet af
kondigen.
Het onafhankelijke blad de „Frank
furter Allgemeine" publiceerde za
terdag wat het de tekst van de brief
van de heer Brandt noemde. In deze
brief werd kritiek geleverd op de
„late en niet erg krachtige maatre
gelen" van het westen.
Brandt zei, dat de „onrechtmatige
soevereiniteit" van de Oostberlijnse
regering was „erkend door aanvaar
ding" van de beperkingen op de toe
gang tot Oost-Berlijn.
De gebeurtenissen zouden de West-
Berlijners kunnen doen twijfelen aan
de vastberadenheid van het westen,
al werden de westelijke rechten niet
aangetast, aan het westelijke prestige
als geheel werd wel afbreuk gedaan:
het westen wesd uit zijn gemeen
schappelijke verantwoordelijkheid
voor Duitsland en Berlijn gedrongen.
De drie westelijke mogendheden
moeten hun waarborgen voor hun
aanwezigheid in 'West-Berlijn tot een
hereniging herhalen. Indien de om
standigheden daartoe aanleiding ge
ven, laat de bevolking van West-
Berlijn en West-Duitsland daaraan
door middel van een referendum
haar steun geven.
Burgemeester Brandt opperde
voorts de kwestie West-Berlijn voor
de Verenigde Naties te brengen, om
dat Rusland de rechten van de mens
met voeten treedt.
In West-Berlijn is bekend gemaakt
dat tegen zekere personen aanklach
ten zijn ingediend wegens het „ver
raden van geheimen" door publika-
tie en gebruik van de brief zonder
machtiging.
ZOEKT U EEN
goed Anker Horloge
voor 30.- en ƒ40.. of het aller
beste van f 200 - en f 300.-?
v. d. WATER, Haarl.straat 207
heeft het. Grote keuze in alle
prijzen en merken.
in West-Berlijn bestemd zijn, zijn
zondagochtend daar aangekomen.
(Advertentie).
De muur, die Oost- en West-Berlijn
scheidt, is in de nacht van zaterdag
op zondag versterkt door dikke prik-
ENTHOUSIASME IN W. BERLIJN
dent in zijn besprekingen met zo- zondagavond in West-Berlijn gepu- tenlandse zaken, Rusk, heeft zon- lingen met de Russen zullen worden
wel Adenauer als Brandt „volledige bliceerde verklaring „dat Berlijn dagavond in een televisievraagge- gevoerd. De plaats en het tijdstip
overeenstemming" heeft bereikt, nooit za-1 breken door de wreedheid sprek gezegd: ,„Wij zullen niet uit moeten door de betrokken regerin-
Johnson zelf zei na afloop dat hij van de communistische macht". De West-Berlijn worden gedrukt". gen worden vastgesteld, maar de on
een vruchtbaar gesprek had gehad, westelijke mogendheden, zegt hij, Het Berlijnse vraagstuk zal vrij- derhandelingen worden gehouden.
Zijn rit door West-Berlijn werd een hebben nooit betere of moediger wel zeker voor de Verenigde Naties
groot succes. Duizenden juichten hem bondgenoten gehad dan wij nu in worden gebracht als de crisis zeer In antwoord op de vraag of het keldraadversperrineen""die^eC OosV
toe. de burgers van deze stad hebben. ernstig zou worden. Rusk zei ech- Berlijnse vraagstuk tenslotte tot een duitse politie er bovenoD aanleet n-n
!°Pconferentie van Oost en West zal de ontvluchting uit het oosten nog
leiden, antwoordde Rusk, dat hij het moeilijker te maken. g
dien voorbereidende besprekingen Hinhtcrf.Crï1uroi^i bggen, zijn
enig succes beloven. dichtgespijkerd of ommuurd om de
mogelijkheid van ontsnapping uit te
sluiten.
ZEER ERNSTIGE ZAAK in de nacht is opnieuw een Oost-
Od een vraae of het Westen 701. duits Polltleman naar West-Berlijn
up een vraag of het Westen zou ^vlucht toen hij op wacht stond.
vechten als de toegang tot Berlijn Hij is de vijftiende sedert zondag j.l.
op enigerlei manier mocht worden
belemmerd, antwoordde de minister, RUSSISCH COMMENTAAR OP
dat de westelijke bondgenoten de vi- JOHNSON'S BEZOEK
tale belangen van het Westen zo mo- Het orgaan van de communistische
gelijk door vreedzame middelen wil- partij van de Sowjet-Unie, de „Praw-
Ien veiligstellen, doch de Verenigde da" schreef zondag, dat de bezoeken
Staten zullen elke communistische Ya? de Amerikaanse vice-president
inmenging in het Duitse burger,ijke W<2££S?.d
verkeer van West-Duitsland naar Johnson's reis is „een demonstratie
West-Berlijn als een zeer ernstige van solidariteit met die Westduitse
zaak beschouwen. kringen, die een provocerende op
winding over Berlijn willen veroor-
Minister Rusk merkte op, dat de zaken".
Sowjet-Unie bij de verwerping van ,De „Prawda" noemt de verster-
het westelijke protest tegen 't stui- king van het Amerikaanse garnizoen
ten van de grens verklaarde, dat de in West-Berlijn „een militaire uitda-
beperkingen tijdelijk waren. De ging".
Amerikaanse regering vermoedt dat
dit betekent dat de Russen hopen BRANDT SPRAK MET
deze restricties in enigerlei perma- VAN VREDENBURCH
nente regeling te doen opnemen.
De Amerikaanse minister van bui- Burgemeester Brandt van West-
tenlandse zaken verwierp beschuldi- Berlijn heeft zaterdag besprekingen
gingen als zoude het Westen te lang- gevoerd met de Franse ambassadeur
zaam hebben gereageerd op het slui- in West-Duitsland, Seydoux. Brandt
ten van de Oostberlijnse grens. De besprak de Berlijnse situatie ook met
westelijke mogendheden konden niet de Nederlandse ambassadeur in Bonn
optreden, alvorens zij precies wis- en hoofd van de Nederlandse mili-
De Amerikaanse aanvullingstroepen in West-Berlijn zijn bij hun aankomst in de vroegere rijkshoofdstad enthou- ten welke maatregelen de commu- taire missie bij de geallieerde be-
*iast ontvangen. Op de foto zien we de nit Mannheim komende eenheid omstuwd door Westberlijners. nisten wel of niet hadden genomen, stuursraad in Berlijn, jhr. H. F. L.
ONDANKS PRIKKELDRAAD Dit trammer bestaat uit 12 pagina's
Onbestendig
De Bilt, 21 augustus.
Het KNMI deelt mede:
Het weer in West-Europa wordt
nog steeds beheerst door een krach»
tige westcirculatie, waarin de de
pressies een baan volgen langs IJs
land naar Zuid-Scandinavië. In ons
land staat het weer onder invloed
van een omvangrijke depressie, die
het komende etmaal naar Schotland
en 't noordelijke deel van de Noord
zee trekt. De fronten ervan pass*
ren ons land met enige regen. In do
nacht van maandag op dinsdag, al*
het koufront voorbij trekt, zal met
westelijke tot noordwestelijke wind
opnieuw koude polaire lucht binnen
stromen met opklaringen, maar ook
met buien. Ook achter deze depressie
volgt al weer een nieuwe storing,
die in de west-circulatie wordt op
genomen, zodat het weer nog zeer
onbestendig blijft.
7ON- FN MA AMSTA^UFN
22 aug. zon op 5.34, zon onder 19.51.
H oogwaterstanden
22 Aug.: v.m. 11.30; n.m. 12.12.
KORRELTJE
Niet iedereen die denkt heeft ook
gedachten.
K. van Vredenburch. De Nederlandse
ambassadeur maakte daarna een rit
langs de grens tussen Oost- en West-
Berlijn.
