Maps Berkhof uit Oegstgeest zag bij zeker
vier Amerikaanse gezinnen foto's van molen
De Valk hangen
Leidse universiteit bekend in de
Verenigde Staten
Het corso in de regen
BLOEMENCORSO ZOMER 1961
De dood wachtte langs de weg
Gedood dood
schrikdraad
Gereedschap lag op
inbrekers te wachten
MAANDAG 7 AUGUSTUS 1961
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 4
Verhalen over een jaar studie in Amerika
HET CORSO trok door de stad.
Grauw en troosteloos lagen de stra
ten ouder de grijze lucht. Soms
striemde de regen het plaveisel en
schiep een grillig en glimmend mo
zaïek van plassen langs de trottoirs
en de kuilen in het wegdek. Tussen
de plensbuien door miezerde 'n vale
sluier van motregen. Het was nat-
broeierig warm en zelfs de tonen
van het kariljon braken moeilik
door de tule van vocht en misère
heen.
De hemel was dik en grijs, ook
toen 't in de namiddag enkele uren
droog werd. Een ogenbik leek het,
of het wolkenpak wat dunner wil
de worden en zelfs vielen er zo nu
en dan wat vaalblauwe gaten in de
grauwe deken, maar alras waren ze
gestopt en dreigde de regen op
nieuw.
Onder deze troosteloze omstan
digheden moest het corso trekken.
De kleuren van de stoet verdoften,
de meisjes op de wagens hulden
zich in plastic cocons, gedeformeerd
tot vorm- en kleurloze schimmen.
De stad was grauw, de hemel grijs,
het corsospektakel sfeerloos. Het
twinkelend zonlicht, de klare dag,
dat een bloemenstoet van node heeft
om in volle fleur op te bloeien, liet
zich niet verbidden.
Rijnsburgs corso 1961 heeft geen
zonnetje gezien. Het jubelend „Ik
heb U lief, o Nederland" werd ver
wrongen tot „O, land van mest en
mist, van vuile, koude regen."
WIJ ZAGEN het corso in een
schaars droog uur en we troffen het
dus. Maar toch waren we blij, dat
we het de vorige dag reeds binnen
kamers hadden mogen zien. Want
daardoor wisten we zo'n beetje hoe
het had kunnen zijn, als de zon maar
had willen schijnen en de kleuren
en tinten in meerder gloed had ge
zet. Nu, in het dikke, grauwe licht
van een regendag, moet het velen
zijn tegengevallen.
Tegen de miserabele omstandig
heden was dit corso niet opgewas
sen. De hoopgevende vooruitgang,
die de stoet na vorige jaren onte
genzeggelijk vertoonde, hebben die
velen daardoor niet kunnen ontwa
ren. Jammer voor hen, dubbel jam
mer voor de organisatoren en de.
arrangeurs, driewerf jammer voor
het corso zelf.
„Ze is een goede ambassadrice"
schreven vele Amerikaanse kranten
en tijdschriften. „Wat was het een
heerlijk jaar en wat is Amerika toch
een prachtig land", verzucht Martha
Berkhof, kortweg Map. Vrijdagmor
gen is de opgewekte, blonde, 19-ja-
rige hoogleraarsdochter - vader,
professor dr. H. Berkhof is hoogleraar
aan de Leidse Universiteit in de theo
logie - met „De Grote Beer" in Rot
terdam teruggekomen uit Amerika,
waar zij met 33 andere Nederlandse
jongelui vertoefd heeft in het kader
van het werk van de American Field
Service.
We waren niet te vroeg gekomen
om een en ander te komen opteke
nen over Maps wederwaardigheden
in Amerika. Aan publiciteit is ze wel
gewend geraakt in het verre, zonnige
Californië. „Ik zou niet meer kunnen
zeggen, hoeveel keren ze me voor de
t.v., radio en kranten geïntervieuwd
hebben. Well, kijk maar niet naar de
rommel en vraag maar". Het Ameri
kaanse accent in haar woorden is niet
Het corso trok door de troosteloze te loochenen. Terwijl haar broers,
straten langs smalle rijen verregende gekleed in bont-gekleurde hemden,
toeschouwers. waarop het New Yorkse vrijheids
beeld natuurlijk niet ontbreekt, een
handje helpen met het opbergen
van alle spullen in de kasten, ver
verliezen. Dat de hoop op betere om- telt Map over haar avonturen.
standigheden in een volgend jaar
Maar laat Rijnsburg de moed niet levendig blijve, amen.
SFEERVOLLE IMPRESSIE VAN EEN VERREGENDE CORSODAG
Nadat Map in 1959 eindexamen
Gym-A had gedaan aan het Reviijs-
lyceum in Doorn - het gezin Berkhof
woonde toen nog in Driebergen -
vertrok zij begin september vorig
jaar naar Amerika.
Beneden in de huiskamer, waar al
le huisgenoten meegenieten, horen
we alles over het werk van de Ame
rican Field Service. De mensen van de
American Field Service, die in de
laatste oorlog vrijwillig een ambu
lancedienst verzorgden aan het front,
staakten hun menslievende activitei
ten niet met het aflopen van de oor
log. Om een blijvende vrede te die
nen gingen zij zich toeleggen op ver
betering van de verhoudingen tussen
de. volkeren. Men begreep, dat een
eventuele veilige toekomst bij een
goede verstandhouding onder de jon
ge mensen moest beginnen. Dit idee
werd voldoende gepropageerd over
de wereld met als resultaat, dat ieder
jaar, ten laste van de welgevulde kas
van de A.F.S., afgestudeerde jonge
lui uit alle werelddelen met elkaar
uitgewisseld worden. I^n jaar lang
verblijven de scholieren in een ander
werelddeel.
Dit jaar waren met Map Berkhof
1850 jongens en meisjes uit Europa,
Azië, Afrika en Australië in Ameri
ka, waar zij door eeti jaar verblijf
op middelbare scholen over geheel de
Verenigde Staten verspreid, de kans
kregen, kennis te maken met Ame
rikaanse leeftijdgenoten.
Speeches over Nederland
Map Berkhof logeerde vrijwel het
gehele jaar bij de familie Ratliff,
rayon-inspecteur van een verzeke
ringsmaatschappij, in Long Beach.
Vanuit het gezin Ratliff - voor Map
was het „father, mother en sister" -
opereerde het Oegstgeestse meisje op
de High School van Long Beach. Be
halve studie - „denk vooral niet, dat
die zo mis is in Amerika" - bezocht
Map andere middelbare scholen in
Long Beach en Californië voor het
houden van speeches. Natuurlijk
sprak zij meestal over Nederland.
„Ik had er met mijn beperkte kennis
heel wat te vertellen. Ik begon al
tijd maar met een aanknopingspunt:
de bollen, klompen, de Leidse uni
versiteit of het verhaaltje van Hans
Brinkers, het jongetje, dat Holland bij
Spaarnedam van de verdrinkings
dood redde door, zoals de fabel ver
telt, met zijn vinger een lek in de
dijk te stoppen. Wat kunnen die
Amerikanen een Ogen opzetten als je
vertelde, dat het verhaaltje over
Hans Brinkers maar verzonnen was.
In ieder geval, je had houvast om
van wal te steken over Holland als
polder- en waterland.
Leiden
Van de Leidse universiteit hebben
zeer velen gehoord. Ze denken geloof
ik, dat er maar één universiteit in
Europa is, de Leidse. Dat we tegen
woordig een koningin hebben, die
Juliana heet, was op zeer veel plaat
sen een nieuwtje. Echt niet alleen^
de scholieren, maar ook de betere
kringen als de Rotary of de Lions-
club, waarin ik ook uitgenodigd werd
te spreken, dachten nog steeds, dat
prinses Wilhelmina de koningin was.
Eerlijk is eerlijk, dit geldt niet voor
de Long-Beachers. Geen wonder,
want de koningin is er twee jaar ge
leden nog op bezoek geweest. Och je
kan het ze eigenlijkniet kwalijk
nemen. De Amerikanen interesseren
zich globaal, bij de verkiezingen
hevig, voor de eigen politiek. Hoe
Nederland geregeerd wordt, laat hun
koud. Engeland, Frankrijk en Duits
land staan iets meer in de belang
stelling. Als je dus geen slapende
toehoorders wilde hebben, moest je
niet over de Tweede Kamer begin
nen".
Keuze-vakken
Map Berkhof heeft nog heel wat
gestudeerd op de school. Voorname
lijk de keuze-vakken - zoals: Ameri
kaanse geschiedenis, staathuishoud
kunde, literatuur, typen en
schoolbestuur. „Ja als je gekozen
wordt in het bestuur van de school,
moet je ook aparte lessen nemen
over leiderschap, organisatie, popula
riteit en allerlei kwaliteiten, die je
moet bezitten om een goed leider te
zijn".
Aan het Amerikaanse leven heeft
ze ook volop meegedaan. Dat hoorden
we wel toen ze ons vertelde over de
presidentsverkiezing en de heftige
disputen daarover op de school. „Ik
was vóór Kennedy, en ik heb er heel
wat keren voor van me af moeten
bijten, tot zelfs in interviews voor
plaatselijke publiciteitsorganen toe".
een hersenschudding opgenomen in
een ziekenhuis te Tilburg. De be
stuurder van de auto werd licht ge
wond.
De 61-jarige weduwe M. Bakker-
Wokke uit Heiloo is zaterdag om het
leven gekomen toen ze op een door
automatische knipperlichten bevei
ligde overweg tussen Alkmaar en
Castricum door een trein werd ge
grepen. Mevr. Bakker reed op een
fiets. De knipperlichten werkten
normaal. Door het ongeluk onder
vond het treinverkeer nogal wat ver
traging.
Op rijksweg E-9 te Maasbracht is
om kwart over één in de nacht van
zondag op maandag de 32-jarige J.
Severins uit Echt bij een aanrijding
om het leven gekomen. De man stak
per fiets de weg over en werd ge
grepen door een personenauto uit
Geleen. Hij was op slag dood. Het
slachtoffer was gehuwd en had twee
kinderen.
De 55-jarige veehouder P. Heidan-
nus te Kollum is zaterdagmiddag ge-
Hoe je het ook bekijkt
De ongeveer dertigjarige mevrouw
Hekman-Stahl uit Emmen, moeder
van twee kinderen, is zaterdagavond
door verbranding om het leven ge
komen, toen de auto, waarin zij en
haar echtgenoot gezeten waren, te
gen een boom reed en in brand
vloog. De bestuurder van de auto,
de ongeveer dertigjarige expediteur
H. Hekman uit Emmen, werd uit de
wagen geslingerd. Ernstig, doch niet
levensgevaarlijk gewond, is hij opge
nomen in het diaconessenziekenhuis
te Emmen.
Het ongeval gebeurde omstreeks
negen uur op de weg van Emmen
naar Ter Apel, ter hoogte van Nw.-
Weerdinge. Door nog onbekende oor
zaak ging de auto slippen en botste
tegen een boom. Volgens de politie te
Emmen zou het slippen gekomen
zijn door het springen van een band
of door het ter plaatse gladde weg
dek. De auto is totaal uitgebrand.
Zaterdagmiddag omstreeks 3 uur
zijn in Midden-Schouwen op Schou-
wen-Duiveland bij een botsing tus
sen een motor en een personenauto
twee personen om het leven geko
men. De slachtoffers zijn de 41-jari-
ge mevr. E. A. Erkelens uit Slie-
drecht en de 27-jarige heer H. de
Jong uit Midden-Schouwen.
Het ongeluk gebeurde, toen de mo
tor, bestuurd door de heer De Jong,
met mevr. Erkelens als duo-passa-
giere, geen voorrang verleende aan
een van rechts komende personen
auto. Beiden werden ernstig gewond
overgebracht naar het Zweedse Roo-
de Kruis-ziekenhuis in Zierikzee,
waar zij in de loop van de avond
zijn overleden. De bestuurder van
de auto liep geen letsel op.
Op de smalle en bochtige Leyweg
te Tilburg is zondagavond de 22-ja-
rige scooterrijder W. J. G. de Bruin
om het leven gekomen, nadat hij De wethouder van onderwijs en kunstzaken, de heer J. v. Zwijndrecht,
door onbekende oorzaak frontaal in heeft in de Haagse Pulchri Studio de „Jacob-Marisprijzen 1961" uitgereikt,
botsing was gekomen met een per- Foto: de prijswinnaars Co Westerik (teken- en schilderkunst), en Herman
sonenauto. Zijn 18-jarige verloofde, Berserik (grafische kunst) bij het bekroonde werk (afd. schilderkunst),
die achterop de scooter zat, is met Co Westerik gaf zijn schilderij als titel: „twistende man en vrouw"»
dood toen hij een schrikdraad vast
pakte die rond een weiland was ge
spannen. De heer Hiedannus zou en
kele kalveren, die uitgebroken wa
ren, weer ophalen. Op de schrik
draad, die op het elektrisch net was
aangesloten, bleek een spanning van
190 volt te staan.
Duitse badgaste
te Zandvoort verdronken
Zondagmiddag is de 19-jarige Ma
ria Schippers uit Ophoven in Duits
land, die voor enkele uren in Zand
voort vertoefde, bij het baden in zee
verdronken. Zij werd door een golf
omgegooid en kwam niet meer bo
ven. Enige minuten later spoelde 't
stoffelijk overschot op het noorde
lijk strand aan. Kunstmatige adem
haling mocht toen niet meer baten.
Ontvuchte psychopaat
reed rond in gestolen
auto
De Amsterdamse politie is een
speurtocht begonnen naar de uit de
hoofdstad afkomstige psychopaat H.
v. B., die donderdag uit de inrichting
in Avereest is ontvlucht. Hij heeft
zaterdagnacht in Amérsfoort uit de
garage van een tandarts een perso
nenauto gestolen (een tweekleurige
ford 17 M, kenteken ZG 30-52),
waarmee hij bij een benzinepomp is
gesignaleerd. De psychopaat was
toen in gezelschap van drie vrouwen
en een matroos.
KLM-DIENST OP HAVANNA
GESTAAKT
Naar wij van de zijde van de KLM
vernemen is de dienst van deze
maatschappij van Curasao naar Aru
ba en Havanna gestaakt. De dienst
werd drie maal per week gevlogen.
De zegsman van de KLM kon niet
meedelen welke de reden voor deze
stap is.
Inbrekers hébben in de nacht van
zaterdag op zondag geprobeerd met
snijbranders een kluis te openen in
een levensmiddelenbedrijf aan het
Prins Bernhardplein in Utrecht. Het
werd hen naar het leek bijzonder
gemakkelijk gemaakt, omdat naast
de winkel bij een in aanbouw zijnd
postkantoor gereedschap klaar lag,
onder andere snijbranders. Maar het
lukte niet met dezè snijbranders een
gat in de kluis te branden. De ont
moedigde inbrekers hebben zich toen
maar tevreden gesteld met een paar
flessen bier, waarna zij het hazepad
kozen.
Op de fiets
Niet alleen over Nederland hield
Map haar redevoeringen en disputen.
Zeer benieuwd was men over het al
gemeen, hoe het Nederlandse meisje
over Amerika dacht. „Over het al
gemeen is men bang, dat de Ameri
kanen in Europa voor slecht aange
zien worden. „Vertel ze thuis, dat
we zo slecht niet zijn". De Ameri
kanen zijn eerlijk, maar erg confor
mistisch" vervolgt Map. „Je komt
naar school met de car of je gaat lo
pen. Je had ze eens moeten zien,
toen ik doodgewoon op een fiets
kwam. Het scheen eerst wel onge
hoord, maar toen men eenmaal mij,
een lid van het schoolbestuur, op de
fiets had zien komen, gingen ook de
lopers van een fiets gebruik maken.
Ik zou wel uren alleen al over dit
onderwerp door kunnen praten".
Map heeft ook eens een actie op
school geleid om president Kenne
dy wat sympathiebetuigingen te stu
ren in zijn zware taak. „Jullie moe
ten de president vertellen, wat een
geluk 't is in het mooie en welvarende
Amerika te leven", bazuinde Map
door de klassen van de High School.
„De monden van mijn medescholie
ren vielen open van pure verbazing.
Toch heb ik ze zover gekregen, dat
ze briefpapier en postzegels bij me
kwamen halen".
Molen De Valk
Het laatste semester heeft de
Oegstgeestse met een touringcar door
de Verenigde Staten getoei'd. „On
vergetelijk, dat u kunt wel begrij
pen. Onvergetelijk ook was de audi
ëntie bij president Kennedy in het
Witte Huis. De grote Amerikaanse
dagbladen vonden het enig, dat 1850
buitenlandse jongelui uit enthousias
me de gazonnetjes en rozenstruiken
van de president vertrapt hadden".
Na al het reizen en trekken is het
Nederlandse meisje, voorlopig nog
Amerikaans gekapt en gekleed, toch
weer blij thuis te zijn. „Ik moet nu
eens gaan zien, hoe Leiden en Oegst
geest er eigenlijk uitzien want ik
woonde hier pas een maand, toen ik
naar Amerika vertrok.
„De Molen „De Valk" heb ik in alle
kleurige details al in Amerika gezien.
Bij zeker vier families in Long Beach
heb ik er foto's van gezien.
Wat Map nu verder gaat doen?? Ze
wil in de diplomatieke dienst, dat is
wel haar vaste voornemen. Wat ze
van tevoren op de Leidse universi
teit gaat studeren weet ze nog niet
goed. „Psychologie trekt me wel,
maar ik moet er nog eens goed over
denken. Ik hoop, dat het denken me
lukt, want de eerste tijd zal de dag
wel gevuld zijn met vertellen over
Amerika".
Map Berkhof: bij verhaaltje van
Hans Brinkers beginnen