Strijd
fortuin:
om koning
90 miljoen
Carols
dollar
Tragedie van het Roemeense vorstenhuis
Nederlandse in
België verongelukt
Militairen
radio-actief
Eichmann:
ontkenning op ontkenning
DONDERDAG 13 JULI 1961
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 10
„Beautyroom" in SFL- vincie zullen subsidie hiervoor "ge- die thans een onderzoek instelt naar
ven. Het gebouw, dat door architect de noden van de werkende jeugd en
fluhhlllS tC Amsterdam Oude Vrielink uit Hengelo geheel de voorzieningen, die daarvoor moe-
uuuiiuis ic /ïiiisiciUdill verbouwd wordt, zal o.a. een biblio- ten worden getroffen. Het wordt een
theek met leeszaal, een expositie- huis „voor nozems". Het S.F.L. heeft
Ook het St. Franciscus Liefdewerk ruimte voor jonge kunstenaars, ka- van Monumentenzorg een oude ge-
gaat met zijn tijd mee. Aan de Am- mers voor ballet en judo, en zelfs velsteen gekocht „De Moor" en die
sterdamse raad is 15.000 gevraagd een „beauty-room" voor meisjes be- wordt in de gevel ingemetseld. Het
om het perceel Bethaniëstraat, dat vatten. Het is namelijk bestemd voor huis zal voortaan „De Moor" heten.
het negende huis wordt van het St. de werkende jeugd van de binnen- Het is nog een overblijfsel van een De Belgische minister van landsverdediging, de heer P. W. Segers', heeft gisteren ter kennismaking 'n bezoek
Franciscus Liefdewerk, te kunnen stad van Amsterdam en zal onder oude kloosterbebouwing en bezit in- gebracht aan zijn Nederlandse ambtgenoot, ir. S. H. Visser. Foto: ir. S. H. Visser (links) en de heer P W Se-
restaureren. Ook het rijk en de pro- leiding komen van mej. Stranger, wendig nog diverse gotische elemen- gers bij het binnengaan van het ministerie in Den Haag.
Michael, koning toen hy zeven was;i
enige jaren later onttroond door ztyn
tader......
Verschillende Europese gerechtshoven zullen binnenkort een geschiedenis te
behandelen krijgen, die dermate bizar is, zo vol van romantiek, politieke intri
ges, aanslagpogingen en sprookjesachtige fortuinen, dat de jongeren, die een
jaar of tujintig geleden nog geen kranten lazen de indruk zullen krijgen, dat het
hele verhaal ontsproten is aan het oververhitte brein van de schrijver van goed
kope romans van de oude stempel. De drie hoofdpersonen in dit verhaal zijn:
ex-koning Michael van Roemenië; prins Carol, de voormalige boekbinder die
na een strijd, die 37 jaar lang duurde zowel in Portugal als in Frankrijk officieel
erkend werd als de wettige halfbroer van Michael, en madame Magda Lupescu.
Mircea, koning, eerstgeborene, De inzet is een koningschap: het officiële koningschap van Roemenië. En, niet
Tocbt si jaar voordat «lln etatus vergeten: een fortuin aan geld, kostbaarheden, juwelen en kunstschatten,
waarvan de totale waarde geschat wordt op tachtig a negentig miljoen dollar!
Het was de buit van koning Carol, die deze de beide keren, dat hij in balling
schap vluchtte - eerst in 1925 en in 1940 nogmaals - in Zwitserland, Portugal
en een aantal andere Europese landen in veiligheid bracht.
rechtmatige erkenning vond.
Kroonprins ging er
met lieftallige
schoonheid vandoor
De geschiedenis begint in de eerste
wereldoorlog, waarin Carol, toen
nog kroonprins van Roemenië ale of
ficier in het leger diende. Toen de
Duitsers het land binnenvielen, liet
Carol zyn troepen in de steek, hl)
vluchtte naar Rusland maar vergat
niet de bekoorlijke dochter van een
bevriend officier mee te nemen op
zijn vlucht. Zij luisterde naar de wel
luidende naam Zizl Lambrino.
Dat was niet zo best en Carol's va
der koning Ferdinand stak zijn ont
stemming niet onder stoelen of banken
Ook zijn moeder, koningin Marie, die
overigens doorging voor 'n vrouw, die
- dlthans voor 'n koningin - weinig aan
conventies hechtte: toonde zich berbit-
t<rd. Een jaar later wieten de ou
ders Carol te bewegen terug te ke
ren naar Roemenië. Maar alleen,
zrjn huwelijk met Zizl werd fluka
geannuleerd en op aandringen van
zijn vader en moeder huwde Carol
een beter bij hem passende bruid:.
Prinses Helena van Griekenland.
Toen kreeg Zizi een zoontje, dat
trots Mlreca Gregory Carol noemde.
Niet lang daarna kreeg prinses Hele
na eVeneens'n zoontje: Michaël zon
der twijfel wettig erfgenaam. Maar
het 'zoontje van Zizi? Van meet af
heeft Zizi onvermoeid gevochten voor
d«v rechten van haar zoon als erfge
naam en troonopvolger. Zeven-en-der
tig jaar duurde die strijd en in 1957,
vier Jaar na haar dood en de dood
van haar echtgenoot van weleer, be
sliste het Portugese oppergerechtshof
dat Mircea de wettige eerstgeboren
^'Zizl Lambrino, Carol's eerste
Vrouw stierf nog voordat de rechter
haar aanspraken als eerste wettige
echtgenote van Carol erkend had.
zoon was van de ex-koning en dat hij
gerechtigd was zichzelf te noemen:
prins Carol van Hohenzollern Sigma
ringen. In Frankrijk werd een soort
gelijke beslissing genomen.
Zo gaat het
Voor de rechters gaf daarbij een
enorme stapel brieven de doorslag.
Het waren er meer dan duizend en
in die brieven zwoer Carol Zizi af
wisselende eeuwige trouw of deed hij
afstand van haar.
„Ik bemin je, ik bemin je" schreef
hij haar, „het is geen veroveraar, de
man, die je dit schrijft, maar een
.verslagen mens. Ja, mijn arme klein
tje, het is waar, dat ik geëngageerd
ben, geëngageerd met een prinses.
Zij heeft er in toegestemd, de trooste
res van mijn grondig gekwetste hart
te worden. Ja, zo gaat het in het le
ven..."
Niet lang na de geboorte van haar
zoon zou prinses Helena ervaren, wat
de kroonprins bedoelde met zijn op
vatting: „Zo gaat het in het leven".
Want toen dook plotseling de knappe
roodharige Elena Wolf Tampeanu
op. Om kort te gaan: zij werd op
haar beurt voor de kroonprins de
„troosteres van zijn grondig gekwet
ste hart" en zij bleef dat tot hij on
geveer dertig jaar later in Portugal
als een vermoeide, maar ontzaggelijk
rijke balling in haar armen stierf. Zij
had intussen haar naam veranderd en
haar meisjesnaam Wolf vertaald in
het Roemeense Lupescu, Magda Lu
pescu... Zij en kroonprins Carol leef
den openlijk samen en dit verwekte
zoveel schandaal, dat Carol's oom,
koning George V van Engeland hem
„die deugniet" noemde
Prinses Heelena's hart was gebro
ken en zijn koninklijke ouders lieten
niet af hem over te halen, te bre
ken met zijn vriendi, en naar zijn
zijn vrouw en kind terug te keren.
In 1925 deed de „deugniet" afstand
van zijn rechten op de Roemeense
troon, hij verliet het land vergezeld
van zijn roodharige vriendin en
een flinke buit mee. Twee jaar later
overleed koning Ferdinand en werd
de toen zeven jarige zoon van Carol
Prins Michaël onder regentschap ko
ning van Roemenië.
Onmiddellijk begon Carol pogingen
in het werk te stellen om zijn zoon
van deze plaats te verdringen. Zijn
intriges werden met succes bekroond:
in 1930 keerde hij terug naar Roeme
nië, stiet zijn tienjarige zoon van de
troon en nam die zelf in beslag. Hij
regeerde zijn tegenstanders geven
een andere naam aanHen woe
lige en roerige jaren. Tal van com
plotten ln dat deel van de Balkan ver
oorzaken rumoer in Europa en te
midden van al die kwesties vond men
steeds de figuur van Magda Lupescu..
Beweerd wordt dat zij twee keer een
sluipmoord poogde te arrangeren op
op het hoofd van de Roemeense „IJze
ren Garde" een fascistische organi
satie, die gevormd was door militai-
politicl en studenten Enige jaren la
ter ging Carol zelf tot daden over,
nadat de pogingen van zijn vriendin
schipbreuk geleden hadden. Hij ver
nietigde de „IJzeren Garde" en dood
de veertien van de leiders er van, de
organisatie ging over naar een onder
gronds bestaan.
In september 1940, toen de Duitse
troepen in heel Europa victorie sche
nen te kraaien en de Sovjettroepen
westwaarts oprukten om hun (toen
malige) Duitse bondgenoten te ont
moeten, ontvluchtten Carol en Mag
da andermaal het land, deze keer in
trein vol buit, ruimschoots vol
doende om hen een lange reeks van
jaren een luxueus bestaan te
kunnen verschaffen ln Mexico en in
Portugal. Belde zoons van „de deug
niet" hebben zo langzamerhand de
middelbare leeftijd bereikt. Michaël
woont met zijn echtgenote, prinses
Anne van Bourbon- Parma in de Por
tugese stad Estorü hy trouwde haar
Michael, eens koning van Roeme
nië, thans pretendent naar de Roe
meense troon trouwde ln 1948 met
prinses Anne. Het paar woont ln Por
tugal.
in 1948 en hij wil officieel zijn rech
ten laten gelden ala koning van Roe
menië.
Twee prinsen
Koning Carol en zyn hoogblonde
vriendin Magda Lupescu leidden ln
ballingschap een luxueus leventje;
dank zy de bezittingen, die Carol in
diverse landen ln veiligheid had we
ten te brengen.
Maar in Parijs woont de zowel in
Frankrijk als in Portugal officieel er
kende prins Carol. Hij was eerst ge
huwd met de operazangeres Lena
Pastor en uit dit huwelijk heeft hy
een zoonitje Paul, nu dus officieel
„prins" Paul. Verleden jaar in de
cember trouwde prins Carol opnieuw,
deze keer met een rijke Amerikaan
se uit Nashville in Tenessee, Thelma
Jeanne Williams, erfgename van een
enorm bankiersfortuin. Ook prins Ca
rol wil rechten doen gelden op de Roe
meense troon en hij basert zich
daarby op het recht van de eerstge
borene.
En Marga Lupescu? Het ligt voor
de hand te veronderstellen, dat beide
orinsen haar vermeende rechten om
strijd zullen ontkennen.
Voor gerechtshoven in verschillende
landen van Europa, waarin Carol des
tijds de uit Roemenië gesmokkelde
schatten in veiligheid gebracht heeft,
zal zich mettertyd een verbeten strijd
afwikkelen om de vraag, wie hierop
de eigeniyke rechthebbende is. Dan
zal Europa nogmaals geconfronteerd
worden met de verwikkelingen en lots
wendingen van het Roemeense ko
ninklijk huis, die in het verleden ai
zo dikwijls de aandacht hebben ge
trokken
(Copyright Opera Mundl.i
Emmer Courant
Woensdagmiddag heeft op de „vier
sprong van de dood" te Bierwart in
België een botsing plaatsgehad tus
sen een vrachtauto van een Naamse
firma en een Nederlandse wagen, be
stuurd door de heer Woitsier uit
Utrecht Diens veertigjarige echtge
note was op slag dood. De heer Woit
sier is te Namen in het Ziekenhuis
opgenomen. De auto is vernield.
Adolf Eichmann heeft woensdag
tijdens het kruisverhoor door open
bare aanklager dr. Gideon Hauser
heftig ontkend, dat hij tijdens de
dagen van het Derde Rijk de alles
overheersende figuur was voor zo<
ver het de joodse aangelegenheden
betrof. Hausner trachtte van de be
klaagde de bekentenis los te krij
gen, dat hij de sleutelfiguur was
geweest bij de verdelging van de
Europese joden.
De procureur-generaal hield Eich
mann een document voor, dat be
stemd was voor de minister van bui
tenlandse zaken Joachim von Rib-
bentrop, en dat handelde over de
Duitse eisen aan Mussolini betref
fende het joodse vraagstuk. De eer
ste zin van het document begint
aldus: „Naar de mening van de SS-
leider van het Rijk, Obersturmbahn-
führer Eichmann.!.." Hausner beet
Eichmann toe: „U wordt hier de
man genoemd, die de leiding had.
Kunt u dit ontkennen?"
„Ik hoef dit niet te ontkennen",
zei de beklaagde, „omdat het niet
in overeenstemming met de feiten
is. Als het wel zo was, zou ik het
zeker durven beamen. Dit document
moet zijn opgesteld door iemand, die
de juiste termen niet kende. Hier
is sprake van een bureaucratische
slordigheid", voegde hij hier ver
achtelijk aan toe.
Hausner, die tijdens de herhaalde
ontkenningen van Eichmann kenne
lijk zijn geduld begon te verliezen
ging plotseling in het Duits over
en schreeuwde de beklaagde toe:
„Alle joodse aangelegenheden vie
len toch onder u, nietwaar?"
Eichmann: „Nee, dit is niet juist."
Hausner haalde daarop opnieuw
gedeelten uit het interview, dat
Eichmann in 1957 in Argentinië aan
de Nederlandse oud-SS'er Willem
Sassen had toegestaan, aan. Eich
mann zegt hierin op een gegeven
ogenblik: „Mijn knieën knikten, toen
ik voor de eerste keer de lijken van
joden zaghet was iets, dat ik
niet kon verdragenmaar later,
na de bombardementen, zag ik de
lijken van Duitsers, verscheur4, ver
brand, uiteengerukttoen ver
loor de dood voor mij iets van zijn
verschrikkingik had niet lan
ger knikkende knieënin die tijd
stond men zelf tegenover de dood."
Hausner schreeuwde de beklaagde
na voorlezing van deze passage toe:
„Weerhield dit alles u er niet van
de grote expediteur naar de dood
te worden?"
Vijf militairen die reeds verschei
dene maanden radioapparatuur be
handelden, welke voorzien was van
regelingsknoppen waarop radioactie
ve lichtgevende verf bleek te zijn
aangebracht, zijn medisch onder
zocht, aldus deelt de legervoorlich-
tingsdienst mede. Daarbij is geble
ken dat deze militairen veel minder
dan de aanvaardbare hoeveelheid ra
dioactieve stoffen in het lichaam
hebben opgenomen. Deze hoeveel
heid is niet beduidend verschillend
van de hoeveelheid, die normaal by
de bevolking in Nederland voor
komt, schadelijke gevolgen zijn niet
te verwachten.
In het ziekenhuis te Roosendaal
is gisteren overleden mej. A. Stule-
meijer, tengevolge van verwondingen
die zij donderdag j.l. kreeg toen zij
met haar auto tegen een boom reed.
Mej. Stulemeijer was paviljoens-
hoofd van huize Lievensberg in Ber
gen op Zoom.
Eichmann: „Het verwarde mij
meer dan iemand zich ooit kan voor
stellen. Van tijd tot tijd vroeg ik
mijn meerderen mij over te plaat
sen."
De laatste passage, uit het inter
view, die ter sprake kwam: „Er was
een grote vreugde in mijn hart, toen
ik naar Berlijn werd overgeplaatst."
Hausner: „Was dat zo. En waarom
dan?"
Eichmann: „Omdat ik dacht, dat
ik in Berlijn aan mijn Madagascar-
plan kon werken."
Dit antwoord verwekte hoonge
lach op de publieke tribune en rech
ter Mosje Landau moest dreigen
met ontruiming van de zaal om de
toehoorders stil te krijgen.
A etherklanken
VRIJDAG 14 JULI 1961
HILVERSUM I, 402 m.
7.00-24.00 NCRV.
7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.30 Gewij
de muz. 8.00 Nws. 8.15 Radiokrant.
8.35 Gram. 9.00 V. d. zieken. 9.35 Wa
terstanden. 9.40 V. d. huisvr. 10.10
Gram. 10.15 Morgendienst. 10.45
Zangrecital. 11.15 Voor oudere luis
teraars. 12.00 Lichte muz. 12.30 Land
en tuinb.meded. 12.33 Gram. 12.53
Gram. of act. 13-00 Nws. 13.15 Volks-
muz. 13.35 Gram. 14.05 Schoolradio.
14.25 Oude muz. 15.20 Gram. 15.30
Gewijde muz. 16.00 Praatje over
bloemen en planten. 16.15 Pianoreci
tal. 16.35 Gram. 16.45 Gram. v. d.
jeugd. 17.00 Voordr. 17.20 Meisjes
koor. 17.40 Beursber. 17.45 Gram.
18.00 Harmonie-ork. 18.20 Gram.
18.35 Gram. 18.50 Regeringsuitz-:
Meer verstand - minder brand,
klankb. over brandoorzaken. 19.00
Nws. en weerber. 19.10 Huismuz.
19.30 Radokrant. 19.50 Samenzang
20.15 Gevar. progr. 21.25 Metropole-
ork. 2155 Wijd als de wereld, lezin
gen. 22.15 Orgelspel. 22.30 Nws. en
SOS-ber. 22.40 Muzik. luisterwedstr.
23.10 Orgelimprovisaties. 23.40 Gram.
23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II, 298 m.
7.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VA
RA. 12.00 AVRO. 16.00 VARA. 19.30
VPRO. 21.00 VARA. 22.40 VPRO.
23.00-24.00 VARA.
7.00 Nws. 7.10 Gym. 7-20 Gram.
8.00 Nws. 8.18 Gram. 9.00 Gym. v. d.
vrouw. 9.10 Gram. 10.00 Dit en het
andere, gesprek. 10.05 Morgenwij
ding. 10 20 Gram. 10.30 Metropole-
ork. 11.00 V. d. kleuters. 11.15 Ka-
mermuz. 11.41 Gram. 12.00 Dixie-
landmuz. 12.20 Regeringsuitz.: V. d.
landb. 12.30 Land- en tuinb.meded.
12.33 Sport en prognose. 12.50 Piano
spel. 13.00 Nws. 13.15 Meded. en
gram. 13.25 Beursber. 13.30 Amus.-
muz. 14.00 Saxofoonkwart. 14-20
Boekbespr. 14.40 Jeugdkoor. 15.05
Gevar. progr. 16.00 Grepen uit de
muziekgeschiedenis, muzik. lezing.
16.30 V. d. zieken. 17.00 Nws. 17.25
Roemeens ork. 17.50 Act. 18.00 Nws.
18.15 Polit. lezing. 18.25 Tour de
France 1961. 18.35 Hammondorgel
spel. 18.50 De puntjes op de i, praat
je. 19.00 V.d. kind. 19.10 Kinder
koor. 19.30 De stad nu, lezing. 19.45
Op bezoek bij anderen, lezing. 20-00
Nws. 20.05 Boekbespr. 20.10 Kamer
koor. 20.25 Onderwijs als basis, le
zing. 20.40 Wereld Federalisme, ge
sprek. 21.00 Flamenco-kunst. 21.25
Tour de France 1961. 21.35 Licht
progr. 22.15 Buitenl. weekoverzicht.
22 30 Nws. 22.40 Zorg om de mens,
gesprek. 23.00 Soc. nws. in Esperan
to. 23.10 Vergelijkenderwijs, muzik.
discussie. 23.55-24.00 Nws.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
NTS: 15.45-16.40 Tour de France.
20.00 Weekjourn. en weeroverz.
AVRO: 20.30 TV-kron. 21-00 Docu
mentaire. 21.30 Met het oog op
2.1.45-22.20 Amerik. amus.progr.
NTS: 22.30-22.40 Tour de France.
Belgische minister van defensie bij collega
