TUINIER MET PLEZIER! WIE PUZZELT ER MEE? ZOETERWOUDE IN VERWEER TEGEN ANNEXATIEPLANNEN Halvering van gemeente is zonder zin en bedreigt bestaan Duitser redt twee kinderen SokÏS 4? bek.a52' talïïN? bestuur van T afd Bennebroek en WEEKELYKSE CRONYCKE ZATERDAG 24 JUNI 1961 DE LEIDSE COURANT EAG1N A 4 Lezers, die een gokje willen wa- De 34-jarige Duitse schoenma gen op de twee beschikbaargestelde ker Ewald Schmitz uit Rotheim heeft prijzen van 5,-, dienen hun (goe- vrijdagmiddag aan het strand te de) oplossing op bijgaandé puzzel Westkapelle in nog geen half uur vóór donderdagmiddag a.s. 12 uur op tijd twee kinderen van de verdrin- onze bureaus te (doen) bezorgen, kingsdood gered. Eerst werd een 9- met vermelding van „puzzelredaktie' op de enveloppe of briefkaart. OPLOSSING VORIGE WEEK Horizontaal: 2 deze, 12 kwistig, 14 ra, 15 Dee, 17 Asten, 18 hom, 19 Didam, 21 Thebe, 23 edel, strand. 24 ben, 26 Aden, 27 rafel, 29 merel, 31 Saaie, 34 r.i., 35 ei, 36 v.a., 37 rij, 38 skunk, 41 Banka, 44 erpel, 47 Epen, 50 ook, 51 Alda, 53 Rotte, 55 kraag, 56 ros, 57 Sleen, 60 Sri, 61 in, 62 sten- gun, 64 me, 65 riek, 66 Oslo. jarig meisje door de vloedgolven meegesleurd en even later een jongen van tien jaar. De Duitser.' die in Westkapelle op vacantie is. aarzelde in beide gevallen niet. Hij zwom 3loe, 10 om, direct op de kinderen af en bracht reddingzwemmend naar 't veilige INTERNATIONALE DAHLIATENTOONSTELLING IN HILLEGOM Verticaal: 1 modder, 3 E.K-, 4 zwam, 5 eis, 6 Ate, 7 lint, 8 Og. Horizontaal: 1 lengtemaat (afk.), 3 gematigd (muziek), 9 munt in Ne- derl. (afk.), 11 bastaarduitgang, 13 bergketen op de grens van Europa en Azië, 14 cirkelvormig baksel, 15 vrouw van Abraham, 17 meisjes naam, 18 god der liefde, 19 livrei knecht, 21 eetbare rode of witte knol, 23 voorzetsel, 24 slede, 26 oud ge wicht (afk.), 27 welaan, 29 langwer pig blok hout, 31 klap, 33 dorp in N. Brab. 35 voorzetsel, 36 goed zo (bargoens), 38 voegwoord, 39 wan deldreef, 40 hoepel, 41 rund, 42 deel van het jaar, 44 meisjesnaam, 46 re kening, 48 meisjesnaam, 49 botorton, 51 railroad (afk.), 52 radio omroep (afk.), 54 lidwoord, 55 muzieknoot, 56 dorp in Gelderl., 59 zijtak Seine. 61 ontkenning, 62 vogel, 64 wang, 66 aardsoort, 67 zijde van het voorhoofd, 69 telwoord (Eng.), 70 meervoud (afk. Lat.), 71 dorp in Gelderl. on der Druten, 72 muzieknoot. Verticaal: 1 geldvoorraad, 2 deel genoot in een marlce; ook maalschap geheten, 4 ontkenning (Eng.), 5 dun ne overjas, 6 jongensnaam, 7 akelig. De internationale dahliatentoon stelling, die ieder jaar door de Ned. iïïS." n°Vnëw'1*3 14 Mta Dahliaverenigmg op de kalender rS lS^lêdél 20 af 22 ha 24 wordt sezet' zal men houden in Wakês, Vreine, 28 Lavat 29 f, KI®t t1 b?*' 5LrUlaS;04L?f io omstreken van de Kon. Ned. Mij NT <ii ar *4 StSp' voor Tuinbouw en Plantkunde zal li' darm. 54flEste, 55 met het bestuur van de Ned Dah,ia_ 58 L k, 59 ego, 62 s 63 n vereniging voor de organisatie zorg dragen. Treslong is een ideale gele- Mevr. C Tholen, Mare 114, Leiden, genheid voor shows van dit genre, en mej. G. M. W. Mees, Rusthof 6, Men toont de bezoekers niet alleen Noordwijkerhout, zijn ditmaal door de bloemen binnen in de grote het lot aangewezen als prijswin- beurszaal, maar in die tijd staan ook naars. Onze gelukwensen; wij zullen buiten in de demonstratietuin voor U dezer dagen de chèque toezenden, het gebouw, dank zij de goede zor- Voor de andere trouwe puzzelaars: gen van tuinchef De Wit en de zij- houdt moed. nen, tienduizenden dahlia's in bloei. 't Is dick comcommertyd, maer 't sonnet jen schynt heerlyck, het soele windjen waeyt myn om de kop. Het laetste werck valt licht want 't syn de laetste daeghen, en neem ick heerlyck myn vaecantie op. Drie weecken gae ick nix doen drie weecken uyt de buurt en lecker luyeren in bosch en wey. Soo langh-uyt op de rugh onder ruyschende boomen, in polderland of heemelwyde hey. Myn beste leesers en myn lieve leeseressen, ick hoop dat u een beetjen voor myn duymt. Het weeckelyckse vaers suit u een tydjen missen, denck maer: Dat's netjens opgeruymd. Dit is myn laetste woord voor twintigh langhe daeghen, dat 'k toevertrouw aen 't maeghdelyck pampier. Het gae soo langh u goed, soo goed als'k self het -wensche, oover drie weecken dan ben ick wel weer hier. WILLEM VAN HORSTENDAEL. WIJ WILLEN GEEN HARING EN WITTEBROOD F Tot ieder overleg met Leiden bereid geven yan verhindering. De agenda- zullen de leden van de raad van de gemeente Zoeterwoude zich moeten beraden, hoe zich tegenover Ged. Staten tegen deze plannen te verwe ren. De belangstelling van vele Ka merleden is reeds voor onze belan gen gewekt en het zal vooral van belang zijn, dat aan de Kamer-com missie inzake grenswijzigingen onze bezwaren kenbaar wordt gemaakt. W. hebben de raad een punten die aan de behandeling voor. J„ wri™ in enkele minuten Praead1'is.ten conclusie-schend afging werden in afgewerkt. om aan Ged. Staten te richten, voor- ,T. gelegd waarover nu beraadslaagd Voor het eerst in de drie jaren, ning van f 350 000 nodig v00r he; kanL dit schema is het scheikundig element, (afk.), 9 ver- waarin de annexatie Zoeterwoude omleggen van het Watertje en de vol&enae ontieena. klarende aantekeningen op de rand, bedreigt heeft de burgerij van Zoe- vernieuwing van de Schoutenbrug 10 tussenzetsel, 12 baan voer balspel, terwoude in een openbare behande- werd bij hamerslag besloten. Het verweer. 14 los, ongedwongen, 16 foefje (Ind.), ling van het wetsontwerp tot wjjzi- Bij het voorstel tot aanbesteding 18 hoofdwerk der oudnoorse letteren, ging van de gemeentegrenzen ken- Van deze werken stelde de heer Van Op de eerste plaats willen wij de 20 bijwoord, 22 waterstand (afk.), 23 nis kunnen nemen, hoe het gemeen- Vliet de vraag hoe het verkeer tij- aandacht vestigen op het feit, dat voorzetsel, 25 slaapt men op, 28 in tebestuur zich verzet tegen het na- dens dit werk zal geregeld worden het nu reeds de derde maal is, dat het jaar der wereld (afk. Lat.), 30 derende noodlot. en of er met de belanghebbenden de grenzen van Leiden worden ver dorp in N. Brab. bij Eindhoven, 31 Steeds werden de besprekingen in bij deze maatregelen overleg was legd ten nadele van onze gemeente, voornaamste rivier van Thailand, 32 geheime zitting gehouden; wellicht gepleegd. De eerste maal in 1896, vervolgens stadje in Saksisch Zwitserland a. d. om tactische redenen maar deze ge- De voorzitter deelde mede, dat er m 1920, terwijl nu opnieuw een aan- munt in Griekenland, 36 heimzinnigheid heeft de belangstel- een noodbrug komt met éénrichting slag op ons grondgebied wordt ge- Elbe, heeft een haan, 37 land in Europa ling gedood en de gedachte gewekt verkeer en dat het overleg reeds is daan, waarbij bovendien een toe- (afk.), 41 mening, 43 schijn, voorko men, 45 stad in Frankrijk, 46 num mer (afk.), 47 palmboom, 49 bede- slechts drie ingezetenen van het huis, 50 voorzetsel, 53 rund, 54 af- Dorp op de publieke tribune aanwe- korting van dona, 57 achting, touw (Mal.), 59 keer, 60 kaap 67 nationaliteitsteken voor vliegtui gen van Egypte, 68 habijt. in groeistof- poeder dopen ing-aveh In uitpianten In de bak de schaduw CONIFEREN STEKKEN neuwe wortels GROTE: CONIFEREN VERPLANTEN CONIFEREN Onder coniferen verstaan we naaldgewassen, waar van de meeste vertegenwoordigers altijd groen zijn. In de tuinen worden meestal de kleine soorten geplant, omdat de sterkgroeiende naaldbomen heel groot wor den en meer voor parken geschikt zijn. Er zijn twee belangrijke groepen bij de coniferen, nl. naald- en schubconiferen. Tot de eerste behoren de den en de spar, waarvan enkele dwergvormen wel in de tuin worden aangeplant. Van de schubconiferen zijn de Chameacyparis Juniperus, Thuja en Taxus het meest bekend, de laatste twee zijn heel geschikt voor groen- blijvende hagen. PLANTEN De coniferen moeten niet te dicht opeen worden ge zet, omdat wanneer ze eenmaal kaal geworden zijn, zich niet zo gemakkelijk meer herstellen. Plant daar om tijdelijk wat heesters tussen de coniferen, die kun nen worden gerooid als de laatste groter zijn. Naaldgewassen worden met kluit verplant en wel in het late voorjaar of in augustus-september. Bij droog weer moeten ze na het planten rijkelijk wor den begoten, daarom wordt om de planten een cir kelvormig gootje gegraven, waar men het water in kan gieten. Zonodig kan men in een droog voorjaar de planten beschermen met dennetakken of jute. Ook grotere coniferen kan men nog verplanten, mits men bijtijds maatregelen neemt. Daarom worden de plan ten een jaar tevoren rondgestoken, d.w.z. de kleine wortels op enige afstand van de plant afgestoken. Nog beter is het een ca. 30 cm. brede geul te graven, nadat de grond tevoren goed vochtig is gemaakt. De geul wordt gevuld met lichte, humusrijke grond. In deze grond worden nieuwe wortels gevormd, die bij dat alles verloren is. aangevangen. stand wordt geschapen, welke een Is het daaruit te verklaren dat bedreiging vormt voor de toekomst. De vlag hangt nog niet halfstok. In dit verband mogen wij wijzen op de volgende punten: Burgemeester J. A. Detmers sprak a- het punt van samenkomst van Van de Hoge Rijndijk, waar de ter inleiding van de openbare be- de grens der gemeente Hazerswoude Spanje tussen Valencia en Alicante, laatste weken het verzet van de bur- handeling: wij hebben de vlag niet en de spoorlijn Leiden-Woerden, kaap de la....; 61 wolvlokje, 63 rug- gerij tegen de annexatie groeit, wa- van het raadhuis uitgestoken, omdat enerzijds en een soort heilbot, 65 steen, ren ook slechts vijf belangstellenden er nog geen reden is halfstok te b- bet punt van samenkomst van aanwezig. vlaggen maar nu het ontwerp van de rijkswegen 4b en 4a, anderzijds. De heer De Graaf had kennis ge- wet van de annexatie is ingediend, Deze punten hebben op de kaart de duidelijke vorm van een tang in open stand, die te zijner tijd zal wor den dichtgeklapt, waardoor Zoeter woude voor de vierde maal zal wor den getroffen. Afgezien van de vraag of de in het voornemen liggende grenswijziging al of niet noodzakelijk is, komt het ons zeker niet gewenst voor daarbij nu reeds de mogelijkheid te schep pen tot een volgende grenswijziging. In 1958 werd door de raden van Leiden en alle omliggende gemeen ten een structuurplan vastgesteld voor de Leidse agglomeratie. Bij de vaststelling van uitbreidingsplannen voor deze gemeente werd dan ook steeds uitgegaan van dit structuur plan. Als reden voor deze grenswijziging wordt genoemd dat de Leidse agglo meratie in 1980 zal zijn gegroeid tot plm. 200.000 inwoners, gebaseerd op een groei op natuurlijke wijze tot 140.000 inwoners en 50.000 a 70.000 van de Haagse „overspill", dat niet elders zal kunnen worden onderge bracht. In 1928 telde Leiden 70.000 inwoners en thans, in 1961, 96.000 inwoners. In 33 jaren een toename dus van 26.000 inwoners. Nu wordt het voorgesteld alsof Leiden in de komende 19 jaren een toename zal krijgen van 44.000 inwoners. Het verleden leert het echter anders. Dat de overspill van Den Haag niet el ders kan worden ondergebracht, wordt nu wel zo gesteld, doch met geen enkel bewijs gestaafd. Met evenveel recht kan worden gezegd, dat de Haagse overspill over diverse kleinere gemeente kan worden ver deeld conform de wens van de be woners, die niet van de ene grote stad in een andere willen gaan wo nen. Een aanhangsel. In het schrijven van uw college van 2 juni 1958 wordt meedegedeeld, dat de grenzen logischerwijze moe ten worden gevormd door de rijks wegen 4, 4b, 4a en een toekomstige noordelijke verbindingsweg tussen de rijkswegen 4a en 4. Thans wordt zonder enige motivering de rijksweg 4a overschreden en de grens verlegd naar de spoorweg Leiden-Woerden, de grens der gemeente Hazerswoude en de Rijn. Dit is niet logisch en bo vendien geografisch onjuist. Hier door ontstaat een betrekkelijk smal le strook, welke een onnodig aan hangsel vormt van Leiden en tevens naaldconiferen schubconiferen CONIFEREN GROEPEN het verplanten in het volgende jaar de kluit bijeen houden. De coniferen worden dan voorzichtig overge bracht in het nieuwe plantgat, dat met vruchtbare aarde wordt aangevuld. Daar de nog niet vastgewor- telde struik of boom gemakkelijk omwaait, wordt hij voorlopig vastgezet met een schuinstaande paal of aan drie draden, die in de vorm van een driehoek aan paaltjes in de grond worden bevestigd. Het stammetje moet eerst met lappen worden omwonden, vóór men de steunpaal of -draden er aan vast maakt. STEKKEN Hoewel men coniferen meestal niet zelf in de tuin voortkweekt kan men met wat geduld, en wanneer men er op is ingericht, ze wel zelf stekken. De Cha- maecyparis, Thuja en sommige Juniperussoorten laten zich op deze manier wel voortkweken. In augustus- september worden de stekken van 6-10 cm. lengte ge sneden; langere scheuten worden ingetopt en men neemt jonge twijgen met een „hieltje" van ouder hout. De stekken worden voor 1/3 in een stekpotje gestoken dat met humusrjjk zand en turfstrooisel is gevuld. De stekpotjes worden schuin ingegraven onder dubbel glas in de bak of in een kasje. De ramen worden wit-gekalkt en na het wortelen worden de stekplan- ten in de schaduw uitgeplant. De kweker doopt de stekken in groeistof-poeder vóór ze in de pot worden gestoken, zodat de beworteling beter en sneller ver loopt. VERZORGING Coniferen worden niet gesnoeid, alleen op jonge leeftijd worden de planten met een scherp mes bij gesneden en later wordt een dubbele kop weggeno men of een scheve topscheut bijgebonden. de hiervoor genoemde bedreiging voor de toekomst vormt. In dit ge bied is industrie geprojecteerd. Met de gemeente Leiden is terzake een gemeenschappelijke regeling aange gaan bij raadsbesluit van 4 maart 1957, genaamd: „Het industrieschap De Grote Polder". Het bevreemdt ons dan ook ten zeerste, dat dit ge bied naar Leiden zou moeten over gaan. Wij kunnen dan ook niet aan de indruk ontkomen, dat juist deze gemeenschappelijke regeling wordt aangewend om te komen tot deze grenswijziging. Dit toch zou een grote onrust veroorzaken bij de ge meentebesturen met betrekking tot het aangaan van gemeenschappelijke regelingen. Beter eerst streekplan. Door uw college is in de zitting van de provinciale staten medege deeld, dat het voornemen bestaat in 1963 een streekplan voor de Rijn streek te ontwerpen nadat de grens wijziging is tot stand gekomen. Wij zijn van mening, dat het beter is eerst een streekplan te ontwerpen en dan te beoordelen of grenswijzi ging noodzakelijk is. In dezelfde zit ting werd gezegd, dat Leiden onte vreden en de andere gemeenten niet tevreden zijn. Hieruit blijkt, dat de onrust blijft bestaan. De in deze gemeente gevestigde woningbouwvereniging heeft aan de Hoge Rijndijk' 85 woningwetwonin gen staan. Wanneer deze woningen moeten worden overgedragen dan zal dit niet alleen een groot offer betekenen, doch de bestaansmoge lijkheid van de vereniging wordt hierdoor ernstig bedreigd. Enkele verenigingen aan de Hoge Rijndijk, welke hun werkterrein mede hebben in Leiderdorp, zullen bezwaarlijk kunnen blijven bestaan. Gedacht wordt hier aan de afdeling van het Wit-Gele Kruis en de Stich ting Katholieke Gezinszorg. De Hoge Rijndijk is politiek geheel anders georiënteerd dan Leiden. Thans vormt de Hoge Rijndijk onge veer 50% van deze gemeente met dienovereenkomstige invloed op het gemeentebestuur, hetgeen bij toe voeging aan Leiden teloor zal gaan, zodat het democratische element voor deze mensen geen betekenis meer heeft. Aan de Hoge Rijndijk wonen de gemeente-ontvanger, de gemeente- architect en een gemeente-werkman, die by annexatie in Leiden komen te wonen. Ook de politieke samenstelling van Zoeterwoude zal zich wijzigen door verdwijning van het A.R.-element. Met betrekking tot het gebied, dat begrensd wordt door de rijkswegen 4b, 4a en de grens met Leiden, moe ten wij er op wijzen, dat rijksweg 4b nog niet op het rijkswegenplan voorkomt. Het tracé van deze weg staat nog niet definitief vast. De recreatie. Dit gebied is bestemd voor recrea tie. Zoeterwoude heeft zich nog nim mer hiertegen verzet, doch wij kun nen niet inzien dat de realisering hiervan alleen door Leiden zou kun nen geschieden. Naar onze mening kan dit even goed worden uitge voerd via een gemeenschappelijke regeling, een Recreatieschap. Immers grenswijziging mag eerst aan de or de worden gesteld als een uiterste noodzaak, wanneer alle redelijke pogingen om tot een goede, minder ver reikende oplossing te komen, volledig zijn uitgeput. Dit is hier geenszins het geval. Pogingen om te komen tot een gemeenschappelijke regeling inzake recreatie zijn nog nimmer door Leiden ondernomen. Hier wordt eenvoudig de weg van de minste weerstand gevolgd, hetgeen een miskenning is van de waarde der gemeenten in het geheel van ons staatsbestuur. Te grote gemeenten. Er wordt eenvoudig uitgegaan van de gedachte, dat alles wat er rond om Leiden moet gebeuren ook door en onder leiding van Leiden moet plaats hebben. In dit stadium ziet u slechts grenswijziging als de enige oplossing. Dit betekent een gering schatting voor de gemeente en het gemeentelijk gebied als een der be langrijkste elementen van de Neder landse constitutie. Er is bovendien nog een ander motief. Geen enkele gemeente kan zich straffeloos onbe perkt uitbreiden. Ware het anders dan zou het overweging verdienen all gemeenten op te heffen. Er is echter een bestuursoptimum in de mocratisch opzicht. En dat optimum ligt dichter bij de 100.000 dan bij de 200.000 ingezetenen. Boven de 100 000 verliest het bestuur zijn overzichte lijkheid, wordt de afstand tussen be stuurder en bestuurden te groot, is het vrijwel onmogelijk voor de le den van het College van Burgemees ter en Wethouders en zeker voor de raadsleden het geheel behoorlijk te overzien en wordt of men wil of niet het bestuurselement steeds sterker door het ambtelijk-bureau- cratische element verdrongen. Terugkomende op de voorgenomen grenswijziging mogen wij nog het volgende onder Uw aandacht bren gen. Financiële moeilijkheden. Wanneer deze annexatie zou door gaan dan zal deze gemeente ten zeer ste worden ontluisterd door het ver lies van twee parochiekerken, twee kloosters (De Goede Herder en de Paters Kruisheren), 'n lagere school, een kleuterschool, een landbouw school, sportterreinen en enkele be staande industrieën. Bovendien zal de enige Zoeterwoudse notaris .te gen zijn zin Leiden als stand plaats krijgen. Door het verlies van pl.m. 3000 inwoners (de helft van het tegenwoordige getal ingezetenen) zal de financiële positie van de ge meente ten zeerste worden verzwakt, terwijl de uitga ven vermindering niet in verhouding staat tot de mindere ontvangsten. In dit verband mogen wij wijzen op het feit, dat het aantal kilometers weg, dat bij de gemeente in onderhoud blijft, praktisch geen wijziging ondergaat. Onder verwijzing naar Uw schrij ven van 5 juni 1961, betreffende de vuilnisstortplaats delen wij U mede, dat door Uw College bij besluit van 19 december 1955 de vereiste ver gunning ingevolge de Hinderwet voor genoemde stortplaats werd ver leend Wanneer dit gebied naar Lei den zou overgaan dan zou de moge lijkheid bestaan, dat Zoeterwoude het huis- en straatvuil niet meer kwijt kan, terwijl het zeer moeilijk zal zijn een andere stortplaats te vin den. Zoeterwoude wordt dus afhan kelijk gemaakt van de gunst van Leiden omtrent het al dan niet voort bestaan van de stortplaats. Tenslotte wijzen wij er op, dat de geprojecteerde aan Leiden toe te voegen gebieden voor Leiden geen enkele betekenis hebben voor wo ningbouw, zodat dit laatste motief haar betekenis geheel verliest. Alles overwegende stellen wij, dat de noodzaak van de beoogde grens wijziging niet is aangetoond; dat de volle bereidheid van Zoe terwoudse kant bestaat om middels gemeenschappelijke regelingen met Leiden samen te werken; dat dit realiteit is, blijkt uit het inmiddels gevormde industrieschap en de goede samenwerking op an dere terreinen. Op grond van het vorenstaande protesteren wij met alle kracht te gen de voorgenomen grenswijziging. De heren v. d. Ploeg, Van Vliet en Mil voerden hierna over de annexa tie-plannen het woord (verslag daar van maandag. Red. LCt.). De voorzitter sprak in waarderen de woorden zijn erkentelijkheid uit, dat de raad zich ten volle achter het verweer van B. en W. heeft geplaatst en wel in het bijzonder voor de waardige wijze waarop de sprekers hun verdere conclusie hebben ge steld. Wij willen geen haring en wittebrood. Bij mijn installatie als burgemees ter werd ik reeds door de jeugd ge confronteerd met de brandende kwestie van de annexatie toen in het lied werd gezongen: een satelliet, dat willen we niet en ook geen haring en wittebrood. Spr. hoopt dat de burgerij in haar geheel dit protest van de kinderen zal overnemen Het verheugt spr. dat enige orga nisaties aan de Hoge Rijndijk en ook particulieren nu reeds protesteren tegen de annexatie. Spr. hoopt, dat alle gemeentenaren zich zullen ver enigen tot een massaal protest, dat moge verhoeden, dat deze ramp voor Zoeterwoude niet zal komen. Hierna werd het besluit tot het uit brengen van het ontworpen verweer genomen en besloot de voorzitter met de wens uit te spreken, dat dit volle instemming gestelde protest Ged. Staten zal bewegen dit grote onheil voor onze gemeente af te we ren. 41 Gijzelaars mannen, vrou wen en kinderen die 13 jaar ge leden door communistische guerilla- strijders van Griekenland naar Al banië zyn gebracht, zijn vrijdag met toestemming van de Albanese rege ring naar hun land teruggekeerd. De gijzelaars hadden hun bezittingen, waaronder 1.000 stuks vee, bij zich, toen zij de grens passeerden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1961 | | pagina 4