S)e £eidóe(Boii/ïa/rtt
CHROESJTSJEF EIST WEER
VREDESVERDRAG
Nog dit jaar met Duitsland
Het onweer komt weer opzetten
West-Berlijn zegt neen
Reacties op rede van Chroesjtsjef
Groot-Brittannië en de E.E.G.
Uit Cuba
weggejaagd
Ruzie in Nieuw-Guinearaad
VACANTIE ADRESSEN
VRIJDAG 16 JUNI 1961
51ste JAARGANG No. 15348
Directeur: J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
De bui
komt weer opzetten
boven Berlijn
Telet 2 0 9 3 5 Red 2 0 01 5, 25594 - Advert. 20826 Klachten bezorging 33839 (tassen 17.30 en 19.00 a.) Giro 10 30 03 Abonn f 0,59 p. w., f 2,55 p. mnd. f 7,50 p. bw„ Franco p.p. f 8.-, Adv 17 ct p. mm., Telefoontjes f 1,50
HET DUITSE VRAAGSTUK
Premier Chroesjtsjef heeft donderdagavond via radio en televisie het
Russische volk verslag uitgebracht over zijn besprekingen met president c j i u -ui» j i
Kennedy op drie en vier juni in Wenen. Hij zei tevreden te zijn over dit aan f.6", c,onferent,c dee' te n(\men h.ebb™' dat President Kennedy het
nrerW Vei.... h... ,ié. ......mi. .„„.V—i i-,-™ voor 't sluiten van een vredesverdrag, standpunt van de Sowjet-Ume be-
dan zonder Oostduitse toestemming
zouden trachten West-Berlijn te be
reiken, zou dat een militair conflict
betekenen.
Verwerping van een vredesver
drag en handhaving van de bestaan
de toestand in West-Berlijn zou neer-
Het Duitse vraagstuk had 'n grote komen op een voortzetting van de
plaats in het overleg met Kennedy koude oorlog. Deze was de voorbe-
ingenomen. Hij noemde het vanzelf- reiding tot een werkelijke oorlog, 'n
sprekend, dat een vredesverdrag met Verder uitstel bij het sluiten van 'n
Duitsland noodzakelijk is. Nog dit vredesverdrag zag Chroesjtsjef als
jaar zou „een vreedzame regeling in een ernstig gevaar( voor de wereld-
Europa" moeten worden bereikt. Hij vrede.
deed een beroep op alle staten, die Sprekend over de kwestie-Laos zei
tegen Duitsland hebben gestreden, Chroesjtsjef, de indruk gekregen te
overleg. Volgens hem zijn persoonlijke ontmoetingen van essentieel belang,
omdat alleen op deze wijze kwesties kunnen worden geregeld die niet via
de gewone diplomatieke wegen kunnen worden opgelost.
Het voornaamste punt van de rede was, dat Chroesjtsjef de eis herhaal-
grepen had. „Zij waren het ermee
Chroesjtsjef zei, dat de huidige eens, dat Laos onafhankelijk en neu-
grenzen van Duitsland niet kunnen traal moet zijn, maar dat zijn bin-
worden gewijzigd. Een poging om nenlandse zaken aan de Laotian en
ONTWAPENING
Chroesjtsjef verklaarde, dat in de aan ontwapeningsbesprekingen 1U
huidige omstandigheden de kwestie New York. Daarna was de tien-mo-
van een verbod op het nemen van gendhedencommissie voor ontwape-
kernproeven tezamen met het vraag- ning in het leven geroepen. „De wes-
stuk van een algemene en volledige telijke mogendheden wilden echter
ontwapening moet worden geregeld, niet ontwapenen," aldus Chroesjtsjef.
„Wij doen al het mogelijke om het „Men zegt wel eens, dat als alle pa-
gevaar van een nieuwe wereldoorlog pieren die over ontwapening hande-
te wenden door tot een overeen- ign in het meer van Genève zouden
komst over ontwapening te komen." worden gegooid, dit meer zou wor-
den drooggelegd."
log betekenen. „Als er eenmaal een
vredesverdrag is gesloten, zullen de Volgens de Russische leider is het
landen die verbindingen met West- enige antwoord op de huidige inter-
Berlijn willen handhaven, moeten nationale moeilijkheden, dat alle
onderhandelen met de regering van staten met verschillende politieke
de Duitse democratische republiek." stelsels de politiek van vreedzame
Hij zei, dat de Sowjet-Unie gedu- Wanneer de westelijke mogendheden samenleving volgen,
rende vier jaar had deelgenomen
De Westberlijnse overheid heeft de Oostduitse regering en niet van plan w
De Russische leider gaf het westen bevolking opgeroepen tot een mas- is in te stemmen met hereniging van Gisteren hebben Sir Winston en Lady Churchill, die pas m Londen zijn
er de schuld van dat bij het ontwa- sabijeenkomst voor het gemeente- Duitsland, tenzij hij Duitsland „een teruggekeerd van een vakantie in Nice, op Ascot de koersen bijgewoond,
peningsoverleg geen vorderingen zijn huis op zaterdagavond „teneinde te communistisch stempel" kan geven. Het ^eeJ£njte p^d0»^a
gemaakt. Als het westen instemt met antwoorden op de eisen van Chroesj-
een algemene en volledige ontwape- tsjef". „Wij zeggen neen op zijn ULBRICHT WIL WEL
ning, zou de Sowjet-Unie akkoord plan," aldus het stadsbestuur. Burge
gaan met elk controlestelsel. In dit meester Brandt en Ernst Lemmer, falter Ulbricht, voorzitter van de
verband verklaarde Chroesjtsjef, dat de Westduitse minister voor zaken, Oostduitse staatsraad en eerste se-
de Sowjet-Unie voorstandster is van geheel Duitsland betreffend, zullen cretaris van de Oostduitse (commu-
een doeltreffende controle. een toespraak houden. nistische) socialistische eenheidspar-
Het Oostduitse Nieuwsbureau heeft tij, heeft in een in Oost-Berlijn ge-
Hij had de indruk, dat president de bijeenkomst „een nieuwe gevaar- houden persconferentie voorgesteld,
Kennedy de grote verantwoordelijk- ijjke provocatie" genoemd. dat Oost- en West-Duitsland onmid-
heid van de V.S. en de Sowjet-Unie dellijk besprekingen zullen begin-
begrijpt. Hij hoopte, dat dit besef Amerikaanse functionarissen heb- nen over een Duits vredesverdrag
van een vakantie in Nice, op Ascot de koersen bijgewoond,
ge paard „Alba", eigendom van de hoogbejaarde staatsman,
liep mee in de New Stakes. De foto toont het echtpaar Churchill bij het
verlaten van zijn woning op nummer 28 Hyde Park Gate.
't Kan nog lang duren
den een begin kan worden gemaakt
met onderhandelingen met deskun
digen van de E.E.G.
,„T.. ------ - De Belg Rey, lid van de commis- Indien Groot-Brittannië toetreedt
d« Europese Economische Ge- aldurHey zuLn Denemarken en
de tijd zal komen, dat de Russisch- ten over Chroesjtsjefs verslag van West-Berlijn. Ulbricht verklaarde na- meenschap, heeft donderdag te Ot- Noorweeen voleen
Amerikaanse betrekkingen zullen zijn besprekingen met president mens de Oostduitse regering bereid tawa gezegd, dat de Britten steeds -
verbeteren en dat dit een gunstige Kennedy gewezen op zijn gematigd- te zijn de besprekingen met de West- meer ffaan inWen dat de huidige ont- a* w
invloed zal hebben op de gehele in- heid en het door hem geuite ver- duitse regering morgen of overmor- SS d?-.be'reïki?gen met het Gemene"
De Russische premier en
der, Nikita Chroestsjef, heeft gister,
avond voor radio en televisie een
toespraak gehouden tot het Rus
sische volk, waarin hij verslag uit
bracht van zijn ontmoetingen in We
nen met de Amerikaanse president
Kennedy. De foto toont Chroestsjef
tijdens deze lange toespraak.
HET DUITSE
VRAAGSTUK
Duncan Sandys, de minister voor
—o- -- "^"v meer gaan inzien, aar ae nuiaige oni- de
heid en het door hem geuite ver- duitse regering morgen of overmor- wikkeling naar all»* waarsirhiiniiik uoo y. i
ternationale toestand." langen naar betere betrekkingen tus- gen te beginnen. heid ïïtl Jut on toïeS t best gaat 23 juni naar Canada om
Over de kwestie van de kernproe- sen de V.S. en de Sowjet-Unie. Maa^ Ulbricht gaf de volgende samen- Gr^t-Britt^SniëTot EEG* met de ref.™g daar te spreken over
ven zei hij nog, dat de Sowjet-Unie wat de wezenlijke zaken betreft w*- vatting: een vredesverdrag zal er ko- iwiuanme tot üe e.e.g. een mogelijke Britse toetreding tot
er nooit mee akkoord kan gaan, dat het algemeen commentaar, dat de men; West-Berlijn zal een vrije stad R f in u Europese Economische Gemeen
ten soort Hammarskjoeld" zich Sowjet-Unie en de Verenigde Staten zijn, waarvan de neutraüteit wordt ^3 0m te Kn onwni^P H SC^aP' i. wu -g,
vrijelijk door de Sowjet-Unie be- nog steeds mijlen ver van elkaar gegarandeerd; iedereen zal wennen ™ada °P a ïr h* Van gezagbebbende zijde wordt
uartiilei weegt om <r.en verbpd op het nemen staan en dat Chroesjtsjefs opmer- aan het bestaan van het vredesver- w vernomen, dat de Britse regering
- - van dergelijke proeven te controle- kingen het sombere oordeel van pre- drag; sommigen zullen
van uciscnjAc piucvcu te tunuuic- Kingen net somoere ooraeei van pre- uiag; sunmugeii zunen ir opwinding Europa van begin volgende week de namen van
ren. Voorts laakte hij Frankrijk om sident Kennedy over de wereldsitu- geraken, maar zij zullen weer kal- zes weg e nemen- twee andere ministers zal bekend,
de kernproeven, die dit land in de atie bevestigen. meren. Alles zal vreedzaam verlopen; Echter alle problemen voor een maken, die met hetzelfde doel andere
Sahara neemt, terwijl de Geneefse Naar de opvatting van westelijke wij willen slechts van vreedzame toetreding van Groot-Brittannië die- landen van het Gemenebest zullen
conferentie om tot een verbod hier- kringen in Londen heeft Chroesjtsjef middelen gebruik maken; na verloop nen nog te worden opgelost, aldus bezoeken.
ze- gejoven daj. pas na iris Waight, secretaresse van de
onderzoek van verscheidene maan- Australische vereniging van produ
centen van grondstoffen, zei donder-
van te komen aan de gang is.
op scherpere wijze herhaald, wat hij van een jaar zal ar geen kwestie-
in de memoranda aan Kennedy over West-Berlijn meer bestaan.
Duitsland en de ontwapening reeds
gezegd heeft. Zij menen voorts, dat
er geen nieuwe elementen in het
verslag zitten, behalve misschien
Chroesjtsjefs verklaring, dat er dit
jaar een regeling moet komen van
het Duitse vraagstuk.
In westelijke kringen in Londen
meent men tenslotte, dat de rede van
dag in Canberra, dat Australië ook
zal trachten om op de een of andere
wijze met de E.E.G. verbonden fe
worden, als Engeland lid mocht wor
den van de Gemeenschappelijke
markt.
John Ormond, voorzitter van de
Mr. De Rijke richtte zijn aanval N.-Zeelandse raad van vleespro-
Nauwelijks is de kersverse Nieuw- voornamelijk op de heer Van Zee- ve„ f donderdag in
Guinea-raad geïnstalleerd of de eer- land. Dit gebeurde zo fel en vaak per- auP°> .aat alie grote besluiten op
soonlijk, dat de voorzitter van de economised, gebied, die van invloed
Ze leren voorspoedig
en Jouwe alleen het middelpunt van
de kritiek waren.
Woensdag is uit Havanna 't Spaan
se stoomschip „Marqués de Comil-
^•HROESJTSJEF heefst gisteren riiet las" vertrokken met aan boord meer Chroesjtsjef de internationale span-
veel nieuws verteld in het ver- dan 120 priesters en kloosterzusters, ning vergroot. Volgens Westduitse
slag, dat hij het Russische volk gaf Bij het afscheid hebben zich inci- regeringsfunctionarissen zijn Chroesj- -
van zijn onderhoud met Kennedy, denten voorgedaan, doordat katho- tsjefs voorstellen aangaande Berlijn 1 ruzie s er at.
Hij heeft o.a. weer eens herhaald, dat Heken en vooral leerlingen van de en een Duits vredesverdrag volko- e. f,00"' klUJlc,7JJU toekomst in Brussel eenomen' zullen
er nog dit jaar een vredesverdrag zo juist genationaliseerde scholen men onaanvaardbaar voor de West- ^°?ay doDdT beerde. De voorzitter achtte op de wZr£™1 ris EnleiSr ^ich laaJ
met Duitsland moet komen, anders demonstreerden bij de kade Zij zon- duitse regering, die streeft naar Duit- Jt? beor De Rijk^_die in zyn^Jival ook scheiden» van het Gemenebest om
doet hij het eenzijdig met Oost-Duits- gen religieuze liederen, waarop Cas- se hereniging, gebaseerd op vrije de heer SollewijD Gelpke betrok, niet
land.
In West-Duitsland is men
tro-aanhangers begonnen te schreeu- verkiezingen in beide Duitslanden, ^Jiwe11 ingediend tegen de leden De meer de onschendbaarheid van toe-
het daar wen„Leve Castro" en „Leve Niki- gevolgd door een vredesverdrag met ,.?1"we van de commissie passing.
auuiiiijrw, uoi vac vuui^iiici van uc 1-71 1
raad, de heer Sollewijn Gelpke, af- ?P Nieuw-Zeeland zullen zun, m de
met Europa te „trouwen".
helemaal niet mee eens. In Bonn ta". Tenslotte hebben de Fidelisten een herenigd Duitsland. - - 0. ue
houdt men vast aan de stelling, dat onder het zingen van rode liederen Het Witte Huis heeft nog geen com- een bijzonder fel debat, dat zeven door de leden Kaïsiepo, Womsiwor, j0ng uit Berkenwoude is gisteren tii-
rio Koiri.o hnift/in rro»-, T»-,,j r?a <5pVi/»iripnPTi mpf mria 7atf^n<aVpn mpntflar crpppvpri Rpnat.nr Dirksen. uur duurde, en waarbij de heer Jou- Bonay, Meset, Poana en de Neder- rlpn.<? Hp h/uiiKnmir cm vi^+
huishoudelijke aangelegenheden. In De motie was o.m. ondertekend De 54-jarige veehouder J de
de beide helften van Duiteland de scheidenden met rode zakdoeken mentaar gegeven. Senator Dirksen, uur duurde, en waarbij de heer Jou- Bonay, Meset, Poana en de Neder- dens de hooibouw om het leven
0 eerst herenigd moeten worden- afscheid toegewuifd. Gisteren is uit de republikeinse leider in de Ame- we halverwege het debat, woedend landse leden Van Zeeland (die tot de komen. De veehouder bestuurde een
dat dit herenigd Duitsland dan haven van Havanna het Spaanse rikaanse senaat, heeft verklaard, dat de zaal verliet, werd de motie door motie geïnspireerd had) en Gose- lege hooiwagen met een er achter
in vrije verkiezingen een regering scbip „Goudaloupe" vertrokken met de Russische leider het Westen wil de heer Van Zeeland-^ verduidelijkt, wich.
moet kiezen en dat deze een vredes- 2^ priesters dwingen zich in te laten met de Daarbij werden ernstige beschuldi- n°
DRUKKE DAG VOOR DE PRINS
verdrag moet sluiten met alle vroe
gere tegenstanders.
In theorie is daar veel voor te zeg
gen, maar gezien de houding van
Rusland is het een illusie te denken,
dat daar in de naaste toekomst iets
van terecht komt. Nu kan men wel
blijven wachten, totdat de situatie
zich misschien eens zal gaan wijzi
gen, zodat dan mogelijk wordt, dat
tot nu toe niet mogelijk is, maar men
wacht er reeds meer dan 15 jaar en
het is waarschijnlijk, dat men nog
jaren zal moeten wachten. Het wes
ten heeft zich steeds op het stand
punt gesteld: dan wachten we maar
en intussen geven we geen duim
breed toe.
De Russen zijn evenwel van zin om
niet langer te wachten; zij gaan
straks over tot een vredesverdrag met
Oost-Duitsland afzonderlijk en dan
krijgt het Westen wat Berlijn be
treft rechtstreeks te maken met de
Oostduitse regering, welke zij niet
wenst te erkennen. De Oostduitse
autoriteiten zullen evenwel toestem
ming moeten geven om over Oost-
Duits gebied Berlijn te bereiken.
Doen zij dat niet, dat staat het Wes
ten voor de keus: praten met de
Oostduitsers of geweld gebruiken.
Het eerste betekent capituleren, het
tweede betekent oorlog.
Nu wordt de soep zelden zo heet
gegeten als ze wordt opgedaan. Er is
nl. nog een tussenweg. Gesteld, dat
de Russen hun plannen doorzetten,
blijft het altijd nog mogelijk, dat de
Oostduitsers de zaak niet op de spits
drijven en genoegen nemen (voorlo
pig) met een handhaving van de be
staande toestand wat betreft de toe- Prins Bernhard had gisteren een drukke dag; zo druk, dat hij per helL
gang tot Berlijn. Er blijft dan even- copter van Scheveningen, waar hij een lunchbijeenkomst van de Anglo-
wel iets scheef zitten en dat maakt Dutch Trade Counsil bijwoonde, naar Arnhem reisde waar de Aku het
de toestand van de vrede hachelijk. 50-jarig bestaan vierde. Op de foto zien we de prins in de Alouette heli-
Wij zijn de laatste jaren niet an- copter op het Boetveld in Scheveningen, in gezelschap van zijn particulier
ders gewend, maar het blijft een on- secretaris dr. F. A. de Graaf, minister J. W. de Pous en de vlieger, majoor
prettige situatie. J. H. Lukkien.
gebonden zwadkeerder. Eén der wie-
De heer Van Zeeland merkte op, len van de zwadkeerder heeft waar-
gingen gamt aan het adres van ge- dat er de laatste weken veel gekra- schijnlijk een paal geraakt De Jong
noemde leden. keel in de boezem van de raad was werd van de hooiwa|en geslingerd ef
geweest, doch dat „de ellende steeds overleed ter nlaat^a
Het felle debat ontstond over het uit dezelfde hoek kwam",
standpunt van de raad inzake de Op de reeds eerder geuite vraag
vraag of bij sollicitaties voor de grif- van mr. De Rijke, wat achter de in-
fie al of niet van een benoeming diening van de motie zat, die slechts
moet worden afgezien op grond van twee van de drie personen uit de
familie- en/of zakelijke betrekkingen huishoudelijke commissie betreft,
tussen de gegadigden en de leden antwoordde Van Zeeland: „Wat
van de Nieuw-Guinearaad. In zijn re- achter zit is, dat wij er schoon
pliek eiste de heer De Rijke de be
schuldigingen waar te maken. Hij
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Bewolkt
De Bilt, vrijdag 10 uur.
Het KNMI deelt mede:
Het hogedrukgebied, dat gisteren
noeg van hebben".
De heer De Rijke stelde in zijn du-
verdedigde zich o.m. door er qp te pliek de raad voor, een commissie
wijzen, dat alle besluiten van de te benoemen, „waarin ook de heer zonnig weer bracht, is naar" Duits-
huishoudelijke commissie unaniem Van Zeeland zitting kan nemen", om la.nd getrokken en het vormt nu een
(dus ook door de voorzitter, de heer bewijzen te verzamelen en de be- uitloper van het langgerekte hoge-
Sollewijn Gelpke) worden genomen, schuldigingen op waarheid te onder- drukgebied met centrum nabij de
zodat hij niet begreep, waarom hij zoeken. Azoren. Door deze ontwikkeling
komt ons land geleidelijk weer bin
nen de invloedsfeer van Oceaande
pressies. Wolkenvelden van 'n oude
Oceaanstoring dreven vannacht het
land binnen. Een nieuwe zone met
bewolking nadert over de Britse
eilanden, maar ook uit deze bewol
king zal morgen nog weinig of geen
regen vallen. De wind neemt toe uit
zuidwestelijke richtingen, waarbij
lucht wordt, aangevoerd met onge
veer dezelfde temperaturen als van
daag.
Nu de tijd weer is aangebroken voor het maken van vakantie
plannen, willen wij U er op wijzen, dat wij gaarne bereid zijn
om Uw lijfblad
DE LEIDSE COURANT
gratis op te zenden naar Uw vakantieadres, voor zover het
betreft binnenlandse adressen.
Wanneer U naar het buitenland trekt, zullen wij alleen de
portikosten in rekening brengen.
Wat moeten de betrokken abonné's hiervoor doen?
U kunt volstaan met een aanvrage aan onze abonnementen
afdeling, waarin vermeld is:
a. Uw naam met volledig huisadres.
b. Het vakantieadres (gaarne in blokletters)
c. Datum van aanvang en de datum van thuiskomst
Wanneer de datum van terugkomst bij het vertrek
nog niet vaststaat, gelieve men deze zo gauw dit
wel bekend is, aan ons door te geven, opdat geen
stagnatie in de bezorging ontstaat.
Aanvragen gaarne enkele dagen voor het vertrek te richten aan de abonne
mentenafdeling van De Leidse Courant, Papengracht 32, Leiden.
ZON- EN MAANSTANDEN
17 Juni: zon op 04.19; onder 21.02;
maan op 08.29; onder 23.36.
H oogwaterstanden
17 Juni: v.m. 5.54; n.m. 6.16.
KORRELTJE
Als U anderen de schuld geeft van
uw mislukkingen, geef hun dan ook
de eer van uw successen.