EEN
rDMh
I V
pk
29.'
A
DE MARTELGANG VAN DE
NEDERLANDSE JODEN
Terug naar de vleespotten?
75
Stalmann-affaire bracht
verkoeling
135,-
Getuigenis van dr Melkman
Evian start 20 mei
VRIJDAG 12 MEI 1961
51ste JAARGANG
No. 15319
BVREADS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
De dagen van Rauter
herleven
in Jerusalem
Directeur: J. F. J. M. KOENS.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
Telef. 2 0 9 3 5- Red. 20015. 25594 - Advert. 20826- Klachten bezorging 33839 (tussen 17.30 en 19.00 o.) Giro 10 30 03 Abonn. f 0,59 p. w., 2,55 p. mud., 7,50 p. kw., Franco p.p. 8.-, Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
Bij de voortzetting, op woensdag, van het proces tegen Eichmann legde
de plaatsvervangende openbare aanklager, Gabriel Bach, documenten over
betreffende de anti-Joodse maatregelen, die de Nazi's in de tweede wereld
oorlog tegen de Joden in België hebben ondernomen.
Er woonden vóór de oorlog ongeveer tachtigduizend Joden in België.
In een officieel Belgisch staatsstuk, dat Bach ook overlegde, wordt meege
deeld, dat 25.437 Joden tijdens de Duitse bezetting werden weggevoerd;
1.261 hiervan hebben het einde van de oorlog beleefd.
Vervolgens kwam de plaatsvervangende openbare aanklager te spreken
over de „algemene slachting, die de Nazi's onder de Joden inNederland
hebben aangericht".
Hiervoor was de voornaamste getuige dr. Joseph Melkman, vóór de
oorlog woonachtig in Amsterdam, waar hij les in Latijn en Grieks gaf aan
een particulier lyceum. Ook Anne Frank heeft deze school bezocht.
Dr. Melkman is thans hoofdambtenaar van het Israëlische ministerie van
onderwijs. Hij stichtte in 1957 ia Israël een museum, waarin herinneringen
aan het wedervaren der Joden in de tweede wereldoorlog bijeen zijn ge
bracht.
Parades in ijskoud water
DINSDAG DE DODENDAG
Melkman werd in 1943 met zijn
vrouw naar Westerbork gezonden.
Elke dinsdag vertrok een transport
naar de dodenkampen. „De Joodse ad-
Dit is dr. Joseph Melkman, gefoto
grafeerd terwijl hij woensdag in Je
ruzalem tijdens het proces-Eichmann
getuigde over de Jodenvervolgingen
in Nederland. Dr. Melkman is van
1941 tot 1943, toen hem zijn ambt
werd ontnomen, leraar geweest aan
de voormalige Joodse hbs in Am
sterdam.
ministratie moest een lijst namen
overleggen, meer dan het vereiste
quotum, omdat de mogelijkheid be
stond, dat mensen onderweg zouden
sterven en Auschwitz altijd het vol
ledige quotum Joden moest ontvan
gen".
„Als dinsdag naderbij kwam steeg
de spanning in het kamp, en maan
dagavond werden alle hutten afge
sloten".
„Van alle afschuwelijke martelin
gen, waarvan ik getuige ben ge
weest, heb ik de diepste indruk over
gehouden van het nachtelijk afroepen
van namen. Om drie uur in de och
tend, wanneer het geheel stil en don
ker was, werden de namen als dood
vonnissen afgelezen".
„Wij zijn nog gevoelig voor dins
dagen. Wij herinneren het ons als 'n
dag van doodvonnissen van de Jo
den".
Dr. Melkman verklaarde verder,
dat er ten tijde van de inval der
Duitsers 140.000 Joden in Nedefland
woonden. 110.000 zijn er weggevoerd.
Hiervan hebben slechts 6000 de oor
log overleefd. Hij beschreef hoe de
Nederlandse Joden, in een poging om
aan arrestatie te ontkomen, zich in
zolderkamertjes en kelders verbor
gen. „Voor de kinderen was het 't
ergste. Soms vroegen wij ons af of
zij in de kampen toch niet beter af
zouden zijn. Later kwamen wij er
natuurlijk achter wat het wegvoeren
naar Polen inhield en begrepen wij
dat het lot der gedeporteerden er
ger was", aldus getuige. Dr. Melk
man zei, dat in Nederland de levens
Tot de laatste droppel doorzetten
van een vierduizend Joodse kinderen
konden worden gered.
Hij vertelde van de „parades" in
het kamp Bergen-Belsen, waar ge
vangenen uren lang bewegingloos in
ijskoud water moesten staan. „Mijn
schoonmoeder moest eenmaal negen
uur staan". Dergelijke strafmaatrege.
len waren de specialiteit van kamp
commandant Josef Kramer, die de
gevangenen tegen een bewaker
hoorden zeggen „Hoe meer dode Jo
den hoe beter". Kramer werd in '45
door een Engels tribunaal ter dood
veroordeeld en opgehangen.
Melkman, zijn vrouw en een baby
die zij verzorgden werden bevrijd
door de Russische troepen. Zij be
vonden zich in een trein die, „naar
wij later hoorden, op weg was naar
Theresiënstadt, waar gaskamers voor
ons in gereedheid waren gebracht".
NOG VERDER DAN DE FüHRER
ZELF
Dr. Bach bracht nog andere docu
menten over de deportatie van Ne
derlandse Joden ter tafeL Op bepaal
de punten, waar het mensen van ge
mengd Joodse bloede betrof, „ging
Eichmann nog verder dan de Führer
zelf".
Kolonel Wilhelm Harster de com
mandant van de Sicherheitsdienst in
Nederland, vroeg Eichmann's bureau
of vijf of zes Joden, die vóór de Duit
se inval lid waren van de NSB niet
behoefden te worden gedeporteerd.
Een lid van Eichmann's staf ant
woordde, dat Eichmann van mening
was, dat deze Joden voorlopig met
rust moesten worden gelaten en dat
hun deportatie kon worden uitge
steld. „Later werden zij toch naar
Theresiënstadt gedeporteerd".
Bach overlegde ook een rapport
dat de SS luitenant-generaal Hans
Rauter 24 september 1942 naai' Himm-
ler zond. „Op 15 oktober zullen de
Joden in Nederland vogelvrij zijn.
Dit betekent het begin van een po
litiële actie op grote schaal, waaraan
niet alleen Duitse en Nederlandse po
litie, maar ook de W.A., de groep -,i
van de nationaal-socialistische partij,
zullen deelnemen". Himmler had hier
persoonlijk een aantekening bijge
maakt: „Zeer goed".
Het hoofd van de SD in Nederland
heeft in een brief aan Seyss Inauart
gezegd, dat de gesteriliseerde Joden
geen ster behoefden te dragen. 1300
Mannen en 900 vrouwen in Neder
land zouden zich hebben laten ste
riliseren, waarna zij waren vrijge
laten.
In Scandinavië
Donderdag zijn enige getuigen ge
hoord, die verklaringen aflegden over
het saboteren van de Joden-deporta
ties in Denemarken, Noorwegen en
Noord-Italië.
Van de 1.200 Joden in Oslo werd
ongeveer de helft naar Auschwitz
afgevoerd, van wie er slechts twaalf
zijn teruggekeerd. In de provincies
woonden nog 500 andere Joden. De
ondergrondse beweging waarschuw
de zoveel mogelijk Joden vóór de
nazi's in april 1940 toesloegen, zodat
zij konden onderduiken. Alles bij
een werden ongeveer 850 Noorse
Joden naar Zweden gesmokkeld.
Mevr. Hulda Campagnano, de doch
ter van een Florentijnse hoogleraar,
vertelde voor de rechtbank, dat de
Italiaanse Joden, die tot aan de Duit
se bezetting van Noord-Italië in sep
tember 1943 geen hinder hadden on
dervonden, hadden gedacht dat hun
niets zou overkomen. Na de bezet
ting verrichten de Duitsers huis aan
huis arrestaties en werden de Joden
naar een kamp in Fossoli afgevoerd.
Volgens documenten hebben de
Duitse gevolmachtigde in Kopenha-
Voor Pinksteren hebben wij wéér
een echte Cos ter-verrassing:
Zuiver wollen
AaBe
jongens-
sportcolberts
Vele moderne streep- en ruit-
dessins. Eersteklas maakwerk.
Tot 13 jaar
oliematen
Op de morgen van Hemelvaartsdag is een groep van 41 Ambonezen per
trein van het Centraal Station in Amsterdam naar Genua vertrokken om
op eigen risico per schip de tocht naar Indonesië te maken. De initiatiefne*
mer voor deze reis is de heer Siwalette, die nog in Nederland is gebleven,
maar volgens wie vijftig Ambonese gezinnen met in totaal een driehonderd
mensen naar Indonesië mogen terugkeren. Hij zal zich bij een van de
volgende groepen aansluiten. De Nederlandse regering heeft niet alleen
toestemming voor de uitreis gegeven, maar zich ook garant gesteld voor
een eventuele terugreis als de Ambonezen onverhoopt geen toestemming
zouden krijgen Indonesië binnen te reizen. Foto: Staand op het perron,
neemt de heer Siwalette afscheid van een aantal jeugdige leden van de
eerste vertrekkende groep.
LEIDEN:!
Haarlemmerstraat 251
ROTTERDAM; Korte Hoogstraat 11 Meent I
hk. Goudesesingel Katendr. Lagedijk hk.
Dorpsweg
West-Kruiskade 35.
gen Karl Werner Best, en het hoofd
van de Duitse politie in die stad, ko.
lonel Rudolf Mildner, de Deense
autoriteiten van tevoren gewaar
schuwd, dat er tegen de 7.700 Joden
in Denemarken zou worden opgetre
den. Op 400 na konden alle Joden
per schip naar Zweden worden ge
bracht
Een jaar geleden
Woensdag was het een jaar gele
den, dat Eichmann in Argentinië
werd gevangen genomen. Hij bracht
de avond van deze voor hem gedenk
waardige dag door zonder van zijn
normale routine af te wijken: om
negen uur naar bed en om zes uur
op.
Himmler s
laatste geld
Het laatste restje van het fortuin
van Heinrich Himmler, een bankre
kening van 1270 mark, is door het
Westberlijnse zuiveringshof geconfis-
ceerd
Het geld was indertijd in beslag
genomen. Het hof heeft nu het ver
zoek van Himmlers weduwe om het
geld aan haar dochter Gudrun toe te
wijzen, afgewezen.
Himmler, hoofd van de S.S., die
na zijn arrestatie in 1945 zelfmoord
pleegde, werd er door de president
van het hof van beschuldigd de men
selijke incarnatie van het nazisme te
zijn geweest.
In Parijs m Tunis is bekend ge
maakt, dat de besprekingen tussen de
Franse regering en de Algerijnse op
standelingen op 20 mei a.s. te Evian
zullen beginnen.
Aanvankelijk zouden de besprekin
gen in Evian op 7 april beginnen. De
Algerijnse voorlopige regering ver
klaarde echter kort voor de aanvang
geen delegatie te zullen zenden, om
dat de Franse regering had meege
deeld tezelfder tijd op dezelfde voet
besprekingen met vertegenwoordi
gers van de Algerijnse nationale be
weging (MNA) van Messali Hadj te
beginnen.
De Franse delegatie zal worden
geleid door de minister van staat
voor Algerijnse zaken Louis Joxe.
De Algerijnse delegatie staat waar
schijnlijk onder leiding van de minis
ter van buitenlandse zaken in de
voorlopige regering, Belkacem Krim.
Dit nummer bestaat uit 20 pagina's
(Advertentie)
U TREFT HET, MET
UW f 135,- t
'JÉÊË
tyÉmX
U hebt vele mogelijkheden
om ineens f 135,- uit te ge
ven. Maar géén enkele ma
nier weegt op tegen deze
unieke kans om voor f 135,-
een kostuum van klasse te
kopen, 'n Speciale aanbie
ding die alleen deze week
geldig is:
TOP-VOORDEEL
VAN-DE-WEEK
KOSTUUM
Hoogstraat - Leiden
Overweldigende stort
vloed van geschenken!
VANDAAG EN MORGEN OP
DE GEZINSBEURS VOOR
IEDERE BEZOEKER!
(geopend vanaf 10 uur
's morgens)
Profiteer van deze fantastische
buitenkansen, U ter kennisma
king aangeboden door de orga
nisatoren van dit „anders dan
anders festijn":
GRATIS complete Skin-up
beauty-set voor elke
100e bet. bez.
GRATIS naar keuze: kunstfoto
van U zelf op briefkaartformaat
óf verz. lepeltje of gebakvorkje
m. bloemmotief voor alle overi
ge bet. bezoekers.
Duizenden Deense boeren hebben gestaakt, omdat zij niet voldoende sub
sidie op de melk konden krijgen. De emmers melk werden in de goot
geleegd. Alleen ziekenhuizen werden van melk voorzien. De aanvoer be
droeg slechts ongeveer 10 procent.
Ned. Gezinsbeurs
Houtrusthallen Den Haag
t.m. 17 mei dagelijks geopend
van 1017 en 1923 uur (14
mei van 1317 en 1923 uur).
Entréepr. 1.50 (kind. half geld)
Tussen Den Haag en Bonn
Een bericht van de „Deutsche Pres-
se-Agentur" (DPA) uit Bonn meldt
een merkbare „afkoeling" van de be
trekkingen tussen het Duitse minis
terie van voedselvoorziening en het
Nederlandse ministerie van landbouw
op grond van de laatste ontwikke
lingen in de zaak-Stalmann. 'n Voor
genomen bezoek van minister Victor
Marijnen aan Bonn zou volgens dit
bericht voor onbepaalde tijd opge
schort zijn. Deze opschorting zou in
een „koele brief" aan minister Ma-
rijnen zijn meegedeeld.
In dit verband meent men uit uit
latingen van kringen rond het Duit
se ministerie als vaststaand te kun
nen opmaken, dat Nederland zich
voor het deelnemen van hoge Ne
derlandse ambtenaren aan de aan
vallen op dr. Otto Stalmann veront-
shuldigd zou hebben. Minister Ma-
rijnen zou, naar welingelichte krin
gen te Bonn aannemen, tijdens een
bijeenkomst te Brussel tegenover
ambassadeur Lahr verklaard heb
ben in te zien, dat van de beschul
digingen wegens omkoperij jegens
Stalmann geen steek waar was.
Woensdagmiddag laat verklaarde
een zegsman van het Nederlandse
ministerie van landbouw, dat tot dus
ver geen koele brief als waarop in
Bonn gezinspeeld wordt, werd ont
vangen.
Over de bewejing, dat minister
Marijnen zich over de onjuistheid
van de beschuldigingen zou hebben
uitgelaten, verklaarde deze zegsman
(Advertentie) met stelligheid, dat van een derge
lijk gesprek met de ambassadeur
Lahr, of wie dan ook officieel en of
ficieus niets bekend is en dat deze
bewering over een dergelijke uitla
ting van minister Marijnen naar het
rijk der fabelen moet worden ver
wezen.
Uit Boniv meldt DPA verder, dat
het onderzoek in de zaak-Stalmann
met kracht wordt voortgezet. Na een
tweede onderzoek van de officier van
justitie Zug te Den Haag, zou thans,
naar welingelichte kringen menen
het onderzoek op andere Westeuro-
pese landen en Polen gericht wor
den. De verdediging van dr. Stalmann
hecht groot belang aan opheldering
van de zaak teneinde aanklachten
wegens valse aantijgingen en laster
tegen onbekenden te kunnen door
zetten.
Op Venus duurt één
dag tien dagen
Russische geleerden hebben bekend
gemaakt dat hun door terugkaatsen
de radiogolven is gebleken, dat de
omwentelingstij d van Venus op tien
aardse dagen kan worden geschat.
Men ontdekte, dat diverse gedeelten
van de oppervlakte van de planeet
de radiogolven op verschillende ma
nieren terugkaatsen.
De proef is onlangs gedaan, toen
Venus zo dicht mogelijk bij de aarde
was, namelijk 40 miljoen kilometer.
De ontdekking is van belang, zo
zeggen zij, voor het maken van nauw
keuriger berekeningen ten behoeve
van ruimtereizen.
Zachter
Het hogedrukgebied, dat dinsdag
jl. boven de Britse eilanden tot ont
wikkeling kwam en daar ongeveer
3 dagen vertoefde, is in de nacht van
donderdag op vrijdag naar Noord
west-Frankrijk getrokken en in om
vang afgenomen. Op de Noordzee
heeft de stroming van koude polaire
lucht plaats moeten maken voor de
aanvoer van zachtere lucht. Deze
zal ons land vrijdagavond bereiken.
Het hogedrukgebied verplaatst zich
naar Zuid-Duitsland, zodat de wind
bij ons naar zuidwest tot zuid gaat
krimpen. Omdat het hogedrukgebied
nog dicht in onze omgeving blijft,
zijn de regenkansen klein. Op wat
langer termijn gezien heeft de ver
plaatsing van het hogedrukgebied
naar het continent tot gevolg aat de
temperaturen geleidelijk gaan stij
gen.
ZON- EN MAANSTANDEN
13 Mei: zon op 04.50; onder 20.23;
maan op 04.44; onder 1851.
Hoogwaterstanden
13 Mei: v.m. 2.22; n.m. 2.48.
KORRELTJE
Tegenspoed vormt mannen en ge
luk monsters
