SeCeld^eSoti/tant
TSJOMBE VERVOLGD WEGENS HOOGVERRAAD
Adviseurs uitgezet,
huurlingen omsingeld
Llisabethstad bereid tot praten
Soekarno onwel
in Bolivia
BOURGUIBA IN AMERIKA
Nieuwe
Hervatting der
ontwapeningsbesprekingen
Amerika en Rusland lïjke benadering".
invasie
op Cuba?
Wapenstilstand
met hindernissen
Spanning stijgt
in Zuid-Afrika
Verzet in Angola
gebroli
ken?
Directeur: J. P. J. M. KOENS.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
MAANDAG 8 MEI 1961
51ste JAARGANG
No. 15316
Tsjombe peinst
over de aardse
vergankelijkheid
Telef. 2 0 9 3 5 Red. 20015, 25594 Advert. 2 0 8 2 6 Klachten bezorging 3 3 8 3 9 (tussen 17.30 en 1900 u.) Giro 1030 03 Abonn. 0,59 p. 2,55 p. mnd., 7,50 p. kw., Franco p.p. 8.-, Adv. 17 ct p.mm., Telefoontjes 1,50
Ruimtevaarder uit zee opgevist
kader van de uitvoering van de reso
lutie van de Veiligheidsraad van 21
februari en van de in april tussen
president Kasavoeboe en de Vereni-
de Naties gesloten overeenkomst.
Het Katangese staatshoofd, Moise Tsjombe, zal door de Kongolese centrale D.e Katangese minister van bin-
regering vervolgd worden wegens hoogverraad, aldus heeft de minister van nenlandse zaken Godefroid Moenon-
buitenlandse zaken van de centrale regering, Bomboko, zondagochtend in *^ee^ zaterdag op een persconfe-
Coquilhatstad bekendgemaakt. jentj.e ,te Le°PolcJstad verklaard, dat
Bomboko zei, dat het leger Tsjombe op bevel van de regering heeft ge- de Katangese regering bereid is tot
arresteerd om daarmee tegemoet te komen aan het verlangen van het onderhandelingen ter oplossing van
Kongolese volk, dat de crisis zo snel mogelijk beëindigd wil zien. ,°n&e^e vraagstuk, mits presi-
Zoals bekend, heeft de centrale Kongolese regering tot nu toe steeds ver- Tsjombe en zijn minister van
klaard, dat Tsjombe slechts zo lang in Coquilhatstad vastgehouden zou *>uitenlandse zaken Kimba op vrije
worden als de conferentie, die de Kongolese crisis moest oplossen, zou voeten worden gesteld,
duren. Tien dagen geleden werd Tsjombe op het vliegveld van Coquilhat- „Indien Tsjombe wordt vrijgela-
stad gearresteerd. Twee dagen lang hebben afgevaardigden naar de con- *en' zlJn °ok bereio met de V.N.
ferentie hem daar vergeefs getracht over te halen tot deelneming aan de ;e onderhandelen over een terug-
besprekingen. Tsjombe werd daarna overgebracht naar een villa, bewaakt trekken der buitenlandse raadgevers
door soldaten van Moboetoe's leger. De minister van buitenlandse zaken, y?n de Katangese regering, aldus
Bomboko, verklaarde toen, dat de delegaties geen vertrouwen meer had- Moenongo.
den in Tsjombe en hem daarom niet meer tot de conferentietafel zouden De minister verklaarde, dat de
toelaten. autoriteiten te Leopoldstad „de ver
keerde man" hebben gearresteerd.
1 „President Tsjombe was een gema-
regering uitoefende," aldus Moenon-
LIJST VAN BESCHULDIGINGEN van de V.N. te Nyoenzoe in Noord- go. Hij deed een beroep op de V.N.
Katanga een aantal blanke „huur- om een einde te maken aan de
lingen" hebben omsingeld na enige moordpartijen en vergeefse opoffe-
dagen geleden bevel gekregen te ringen". Hij voegde hieraan toe: „De
hebben deze te arresteren. Katangezen zullen tot de laatste man
Volgens een onbevestigd bericht strijden om hun rechten te verdedi-
zouden zich ongeveer 100 blanke of- gen."
4. diefstal van goederen, die eigen- ficieren en manschappen van het
dom zijn van de republiek Kon- Katangese leger in Nyoenzoe bevin-
go. den.
Tsjombe is officieel beschuldigd van:
1. moord op de Baloeba-stam;
2. het maken van vals geld;
3. rebellie tegen de centrale rege
ring en
Het vraagstuk van de Baloeba heeft
Waarnemers in Elisabethstad zien
in het optreden van de V.N. in Ny-
alt«d bestaan in Katanga. De strijd Ö^e een nfeuwe sta^ öm Kaïanga
bissen de Baloebekat de party van to de van de centrale regering
de Baloeba, en de „Konakat Tsjom- Leop^tad te brengen. Er zijn op
be s partij, heeft echter m de afge- ogenblik 8.000 man troepen van
lopen maanden veel heftiger vormen de V N in Katanga.
aangenomen. Zoals bekend bestrijdt
Tsjombe de Baloeba ook met Euro
peanen, die hij elders heeft laten
aanwerven.
Tsjombe's adviseurs uitgewezen
De zes Europese adviseurs (vijf
Op het namaken van geld staat Belgen en één statenloze) van de
dwangarbeid, zo heeft minister Bom- Katangese president Tsjombe, die
boko zondag meegedeeld. De Katan- .hem naar de conferentie in Coquil-
gese regering heeft lang geaarzeld hatstad hadden vergezeld en op 28
alvorens tot uitgifte van eigen geld april door de centrale Kongolese re-
over te gaan. Pas eind november van gering werden uitgewezen, zijn za-
het vorig jaar kwam het Katangese terdagmorgen uit Leopoldstad naar
geld in omloop. Op de beurs in Brus- Brussel vertrokken. De regering in
sel staat het beter genoteerd dan de Leopoldstad had de uitvoering van
Kongolese frank van de centrale re
gering.
Wat de vierde beschuldiging be- - T
treft, zal men Tsjombe ongetwijfeld hu" >?oede namen en daarna m Leo-
verwijten, dat hij, door zijn onafhan- P°ld=^d onderbrachten.
het uitwijzingsbesluit overgelaten
aan de Verenigde Naties, die de be
trokkenen in Coquilhatstad onder
x\\\uiiri/////
in de zilveren rol
kelijke economische en financiële
politiek, Kongo van het grootste deel
van zijn inkomsten beroofd heeft.
Vroeger werd 60 percent van het
Kongolese budget gedekt door in
komsten, in Katanga verkregen.
Minister Bomboko zei voorts nog,
dat de regering van Leopoldstad zo
nodig geweld zal gebruiken om Ka
tanga weer in haar macht te krijgen.
Katangese huurlingen
omsingeld
Van welingelichte zijde in Elisa
bethstad is vernomen, dat troepen
De uitwijzing is geschied in het
ontwapeningsonderhandelingen, zo is
door het Amerikaanse departement volgd door een bespreking over de
President Soekarno is tijdens zijn van buitenlandse zaken meegedeeld, samenstelling van de conferentie,
Sow jet-premier Chroesjtsjef terwijl dan in augustus de eigenlijke
onderhandelingen kunnen beginnen.
«.vw» up De ontwapeningsbesprekingen in
ligt (3800 meter "boven de zeespiegel), beide landen zouden worden gehou- westelijke en vijf
bezoek aan de hoofdstad van Boli-
via, La Paz, even onwel geweest, zei zaterdag, dat er binnenkort out
door de grote hoogte waarop de stad wapeningsbesprekingen tussen
De Indonesische president
zaterdagmiddag een plaatsvervanger
de vice-premier Leimena, naar een
bespreking met de Boliviaanse pre-
sident sturen, 's Avonds was hij zover Chroesjtsjef bij het diplomatiek
acht.
Shepards reis
in de ruimte
President Kennedy heeft zaterdag
aan de Amerikaanse ruimtevaarder
Alan Shepard de medaille van ver
dienste van het burgerlijk ruimte
bureau toegekend. Hij zal de onder
scheiding vandaag persoonlijk aan
Shepard uitreiken.
De medaille is de hoogste onder
scheiding voor ruimte-onderzoek en
is slechts eenmaal eerder toegekend
aan John Crowley, die 38 jaar lang
een leidende rol speelde in het on
derzoek en de ontwikkeling van
Amerikaanse vliegtuigen, raketten
en ruimtevaartuigen.
Shepard heeft verklaard, dat hij
slechts één klacht over zijn ruimte
reis heeft: dat deze te kort duurde.
Eén der artsen, die hem heeft on
derzocht, zei dat Shepard tijdens zijn
vlucht geen enkele onaangename
lichamelijke ervaring had gehad.
De ervaringen, welke hij had, wa
ren dezelfde als tijdens de oplei
ding, alleen duurden zij langer. De
posslag was iets neller, maar bin-
Habib Bourguiba, president van de republiek Tunesië, brengt op het ogen- nen normale grenzen,
blik een bezoek aan de Verenigde Staten. De foto toont hem (links) in Twee Engelse bladen „The Sun-
Washington in een open wagen samen met president Kennedy. day Times" en de „Sunday Express",
RUZIE TUSSEN DE
BEIDE KONGO'S
President Fulbert Youlou van (voor
malig Frans) Kongo heeft tijdens een
vrijdagavond inderhaast bijeengeroe
pen persconferentie bekendgemaakt,
dat het vliegveld van Brazzaville
vóór de Ver. Naties gesloten is.
Voorts heeft zijn regering besloten
de grenzen met (voormalig Belgisch)
Kongo te sluiten, als gevolg van het
besluit der centrale regering in Leo
poldstad om de veerdienst over de
Kongorivier tussen Leopoldstad en
Brazzaville te staken.
Youlou beklaagde zich tijdens de
persconferentie over de reactie van
de regering in Leopoldstad op zijn
beroep om vrijlating van president
Tsjombe van Katanga. Hij zei, dat
de autoriteiten in Leopoldstad troe
pen concentreerden bij de aanleg
steiger van de veerdienst, terwijl
vliegtuigen van de Ver. Naties boven
Brazzaville vlogen, kennelijk om
uit te zien naar troepenbewegingen
aan deze kant van de rivier," aldus
president Youlou.
In ambtelijke Amerikaanse kring
Amerika en de Sowjet-Unie zijn a?.ht men het uitgesloten, dat men
overeengekomen medio juni diplo- bÜ diplomatieke vooroverleg
matiek overleg te beginnen over pro- verder zal gaan dan procedure-aan-
cedure-kwesties met betrekking tot gelegenheden. Het is de bedoeling,
de later in het jaar voorgenomen zeSt men, dat het vooroverleg van
medio juni in juli zal worden ge-
communistische landen zijn vorig
jaar afgesproken. De Sowjet-Unie
Een zin in zijn toespraak heeft in stelde later toevoeging van vijf neu-
Washington de indruk gewekt, dat trale landen voor, maar Amerika
was daar tegen, hoewel het instemde
enige neutrale
Volgens het state deparment ligt
hersteld dat hij een voorstelling van vooroverleg al dadelijk de ontwape- met toelating van
Indische danskunst kon bijwonen. ning zelf wil aansnijden. Hij zei: „Als waarnemers.
Gisteren zette Soekarno zijn reis iemand mocht denken dat zulke on-
door Zuid-Amerika voort. Over Lima derhandelingen als zuivere formali- het niet in de bedoeling van Amerika
vloog hij naar Montevideo, de hoofd- teit kunnen worden gehouden, louter bilaterale onderhandelingen met de
stad van Uruguay, die op zeeniveau als een discussie over procedure- Sowjet-Unie te beginnen over feite-
ligt. kwesties, laat hen dan zelf de ge- lijke ontwapening. Dit wordt een
zaak voor meer dan twee landen ge-
Wellicht binnen een half jaar zal
een nieuwe invasie op Cuba worden
uitgevoerd, aldus heeft dr. José Ig-
nacio Rasco, hoofd van de voorlich
tingsdienst van het Cubaanse demo
cratisch revolutionaire front op een
persconferentie in Chicago ver
klaard.
De tweede invasie zal beter wor
den voorbereid dan die van vorige
maand. De mislukking van vorige
maand is ten dele een gevolg van de
slechte verbindingen, waardoor de
ondergrondse beweging niet volledig
op de hoogte was van de gebeurte
nissen, aldus dr. Rasco.
Priesters uitgewezen.
Driehonderd buitenlandse priesters
monnikken en nonnen zullen met
het Spaanse schip „Covadonga" uit
Cuba naar Spanje reizen, aldus be
richt het in Havanna verschijnende
blad „Combate". De „Covadonga"
wordt woensdag uit Mexico in Ha
vanna verwacht.
„Spanje is de bestemming van de
.falangistische" priesters en mon
nikken die wegens hun contra-re
volutionaire activiteit zijn uitgewe
zen", aldus „Combate".
Een delegatie van de rechtse re
gering van Laos heeft zondag op
nieuw een mislukte poging gedaan
om met de linkse Pathet Lao tot een
officieel akkoord over een staken
van het vuren te komen. Er is een
delegatie naar het dorp Hin Heup
gegaan, maar trof daar geen ver
antwoordelijke personen van de te
genpartij. Na een kort gesprek met
een majoor van de Pathet Lao keer
de de regeringsafvaardiging per hef-
schoefvliegtuig naar Vientiane te
rug.
De moeilijkheid is, waar een ak
koord zal worden getekend. De Pa
thet Lao heeft daartoe een dorp ten
noorden van Hin Heup voorgesteld.
De regering wenst de ondertekening
te doen plaatsvinden in een dorp
ten zuiden ervan.
De leden van de controlecommis
sie voor Laos, burgers van India,
Canada en Polen, zijn zondag in Sai
gon aangekomen op weg naar Laos.
De eerste leden van de commissie
worden maandag in Laos verwacht.
Van het oordeel van de commissie
over het al of niet effectief zijn van
de wapenstilstand hangt het door
gaan van de Geneefse conferentie op
12 mei af.
Een beeld van de geslaagde ruimtevlucht van de Amerikaanse marine
officier Alan Shepard jr. Een helikopter laat een lijn neer naar de in het
water dobberende ruimte-cabine en Alan Shepard, die naast de capsule in
het water ligt.
„The New York Times" schrijft,
dat zicb een explosieve situatie ont
wikkelt in Zuid-Afrika, „dat op de
laatste dag van deze maand een
aparte en nog al geïsoleerde repu
bliek wordt".
Uit protest tegen het uitroepen
van de republiek en de apartheids
politiek van premier Verwoerd or
ganiseren de leiders van de niet-
blanke Afrikaanse „vrijheids"-bewe
ging massa-demonstraties op lande
lijke schaal en een algemene sta
king, aldus het blad.
„Ondanks de veroordelingen van
zowel het Gemenebest als de Ver
enigde Naties is de regering-Ver
woerd niet van zins haar beleid te
wijzigen. Zij is vastbesloten demon
straties of stakingen neer te slaan
door haar strijdkrachten te mobili
seren en nog meer dan reeds nu het
geval is een politiestaat te creëren.
Zij heeft de organisaties van niet-
blanken verboden. Zij laat de poli
tie terroristische overvallen doen op
zowel niet-blanken als blanken die
ervan worden verdacht met hen te
sympathiseren".
De toenemende spanning heeft ge
leid tot een steeds grotere kapitaal-
vlucht. Maar het werkelijke gevaar
is dat de niet-blanken hun tot nu
toe passieve verzet zullen opgeven
en een wanhopige gewelddadige en
opstandige actie beginnen, die voor
beide partijen in een ramp kan ein
digen.
Een waakcentrum
in de V. S.
zijn vol lof voor het feit, dat de Ame
rikaanse ruimtevaart niet in ge
heimzinnigheid was gehuld.
„The Sunday Telegraph" vraagt
zich af of, „nu Amerika en Rusland
de geur van de ruimte hebben inge
ademd, het toekomstig ruimteonder
zoek niet buiten de sfeer van natio
nale propaganda kan worden ge
daan".
„Toen wetenschappelijk onderzoek
nog het werk van het individuele
genie was speelde het element van
nationale trots een kleine rol. Het
zou bijvoorbeeld geen nationale
schande voor Amerika zijn geweest
wanneer Edison's eerste pogingen
om de menselijke stem vast te leggen
waren mislukt Zelfs wanneer de
Sowjet-regering elke tijdelijke supe
rioriteit blijft uitbuiten, zou 't Wes
ten dan niet 't best zijn superioriteit
bewijzen door van de ruimte geen po
litieke racebaan te maken?"
Het Portugese persbureau „Lusi-
tania" heeft zondag gemeld, dat de
kern van het terroristische verzet in
Noord-Angola is gebroken en dat de
activiteit van de opstandelingen nu
slechts beperkt is tot incidentele
aanvallen.
„Maar woede, wanhoop en honger
maken de terroristen driester", aldus
„Lusitania".
Het keerpunt zou een week gele
den gekomen zijn, toen 5.000 opstan
delingen er niet in slaagden om het
dorp Moecoeba in Noord-Angola,
dat slechts door 20 burgers en twee
soldaten verdedigd werd, te verove
ren.
De bevolking van Angola zou er
van overtuigd zijn, dat de Portugese
troepen in Angola plus de 3.400 man
die van Portugal onderweg zijn, de
orde kunnen herstellen.
„Lusitania" meldt voorts nog, dat
opstandelingen zaterdag een mili
taire patrouille, die op weg was naar
een vliegveld in Noord-Angola, heb
ben aangevallen. De opstandelingen
zouden met zware verliezen terug
geslagen zijn. Een lid van de pa
trouille sneuvelde.
Het Amerikaanse departement van
Buitenlandse Zaken heeft zaterdag
bekend gemaakt, dat een nieuw
„waakcentrum" is gevormd, dat dag
en nacht over de hele wereld de
plaatsen in het oog zal houden, waar
crises zijn ontstaan.
Het centrum zal er voor zorgen,
dat onmiddellijk de nodige maatrege
len genomen worden om de proble
men te behandelen.
Het nieuwe centrum staat onder
leiding van de 55 jaar oude Theodore
C. Achilles, voormalig ambtenaar
van de buitenlandse dienst en oud-
ambassadeur van de Ver. Staten.
Achilles is rechtstreeks verantwoor
ding verschuldigd aan minister
Rusk.
Het centrum, dat thans 14 dagen
oud is, heeft de problemen in Cuba
en Zuid-Vietnam reeds in behande-
ling.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Weinig
verandering
De Bilt, maandag 10 uur.
Het K.N.M.I. deelt mede:
Gedurende het weekeinde is een
depressie langzaam van het zeege
bied ten zuiden van IJsland naar de
omgeving van Schotland getrokken.
Tegelijkertijd verplaatste een hoge-
drukgebied zich in noord-oostelijke
richting van de Azoren naar de Golf
van Biscaye en zuid-west-Frankrijk.
Tussen deze beide systemen stonden
vooral over de Britse eilanden en
het zuidelijk deel van de Noordzee
krachtige tot harde zuidwestelijke
tot westelijke winden, die tamelijk
koude polaire lucht aanvoerden,
waarin zowel opklaringen als buien
voorkwamen. De depressie beweegt
maar uiterst langzaam verder naar
het oosten, zodat ook morgen de aan
voer van polaire lucht aanhoudt bij
matige tot krachtige en vooral langs
de Waddenkust af en toe nog harde
westelijke, later meer noordwestelij
ke winden.
ZON- EN MAANSTANDEN
9 Mei: zon op 04.57; onder 20.17;
maan op 02.58; onder 13.52.
Hoogwaterstanden
9 Mei: v.m. 10.31; n.m. 11.12.
KORRELTJE
Wij vinden vrijwel niemand ver
standig, dan die onze mening is toe
gedaan. (La Rochefoucauld)